Return to Video

Rives: Tái tạo trò chơi bách khoa toàn khư

  • 0:01 - 0:04
    Khoảng tháng trước , Bách khoa toàn thư Britannica thông báo
  • 0:04 - 0:06
    rằng nó sẽ ngừng in xuất bản
  • 0:06 - 0:10
    sau 244 năm , điều đó khiến tôi luyến tiếc,
  • 0:10 - 0:15
    bởi vì tôi nhớ chơi một trò chơi với bách khoa toàn thư khổng lồ được đặt trong thư viện thành phố quê nhà của tôi
  • 0:15 - 0:16
    khi tôi là một đứa trẻ,
  • 0:16 - 0:18
    tầm 12 tuổi.
  • 0:18 - 0:20
    Và tôi tự hỏi nếu tôi có thể làm mới trò chơi đó,
  • 0:20 - 0:22
    không chỉ cho các phương pháp hiện đại ,
  • 0:22 - 0:24
    mà cho cả tôi hiện đại.
  • 0:24 - 0:25
    Vì vậy, tôi đã cố gắng .
  • 0:25 - 0:27
    Tôi đã đi đến một bách khoa toàn thư trực tuyến,
  • 0:27 - 0:29
    Wikipedia, và tôi gõ từ "Trái đất "
  • 0:29 - 0:32
    Bạn có thể bắt đầu ở bất cứ nơi nào , lúc đó tôi đã chọn Trái đất .
  • 0:32 - 0:35
    Và luật chơi đầu tiên của trò chơi khá là đơn giản.
  • 0:35 - 0:36
    Bạn chỉ cần đọc bài báo
  • 0:36 - 0:39
    cho đến khi bạn tìm thấy một cái gì đó bạn không biết ,
  • 0:39 - 0:42
    và tốt hơn là một cái gì đó cha của bạn thậm chí cũng không biết .
  • 0:42 - 0:45
    Và trong trường hợp này , tôi nhanh chóng thấy điều này:
  • 0:45 - 0:47
    Điểm xa nhất từ trung tâm của Trái Đất
  • 0:47 - 0:49
    không phải là đỉnh núi Everest , giống như tôi đã từng nghĩ ,
  • 0:49 - 0:53
    mà đó là đỉnh của ngọn núi này : Núi Chimborazo ở Ecuador.
  • 0:53 - 0:56
    Trái đất quay, tất nhiên, khi nó di chuyển xung quanh mặt trời,
  • 0:56 - 0:58
    Trái đất phình ra một chút khoảng giữa,
  • 0:58 - 0:59
    giống như một vài người.
  • 0:59 - 1:04
    Và mặc dù Núi Chimborazo không phải là ngọn núi cao nhất trong dãy núi Andes,
  • 1:04 - 1:06
    chỉ cách một độ từ xích đạo,
  • 1:06 - 1:09
    nó phình ra , và do đó, đỉnh của Chimborazo
  • 1:09 - 1:12
    là điểm xa nhất trên trái đất từ Trung tâm của trái đất.
  • 1:12 - 1:15
    Và nó thực sự là rất thú vị.
  • 1:15 - 1:16
    Vì vậy, tôi ngay lập tức quyết định,
  • 1:16 - 1:18
    Đây sẽ là tên của trò chơi,
  • 1:18 - 1:20
    hoặc dấu chấm than mới của tôi.
  • 1:20 - 1:20
    Bạn có thể sử dụng nó tại TED.
  • 1:20 - 1:22
    Tỉnh Chimborazo, đúng không?
  • 1:22 - 1:24
    Nó là giống như "eureka" và "bingo" đã có một em bé.
  • 1:24 - 1:25
    Tôi đã không biết rằng;
  • 1:25 - 1:27
    nó khá là tuyệt.
  • 1:27 - 1:29
    Tỉnh Chimborazo!
  • 1:29 - 1:32
    Vì vậy, các quy tắc tiếp theo của trò chơi là cũng khá đơn giản.
  • 1:32 - 1:35
    Bạn chỉ cần tìm từ khác và tìm kiếm nó.
  • 1:35 - 1:37
    Trong quá khứ có nghĩa là thoát ra khỏi số lượng lớn
  • 1:37 - 1:39
    và tìm kiếm nó theo bảng chữ cái
  • 1:39 - 1:40
    có thể nhận được theo dõi
    ,
  • 1:40 - 1:41
    nó rất là thú vị.
  • 1:41 - 1:43
    Hiện nay có hàng trăm các liên kết để lựa chọn.
  • 1:43 - 1:45
    Tôi thực sự có thể dùng ở bất cứ nơi nào trên thế giới,
  • 1:45 - 1:47
    Tôi nghĩ rằng kể từ khi tôi ở Ecuador,
  • 1:47 - 1:50
    Tôi chỉ cần nhấp chuột vào từ "nhiệt đới".
  • 1:50 - 1:55
    Nó đưa tôi tới dải ẩm ướt và ấm áp của vùng nhiệt đới
  • 1:55 - 1:56
    bao quanh trái đất.
  • 1:56 - 1:59
    Bây giờ nó ở chí tuyến phía bắc
  • 1:59 - 2:00
    và chí tuyến của Capricorn ở phía Nam,
  • 2:00 - 2:01
    nhiều đều tôi đã biết
  • 2:01 - 2:03
    nhưng tôi rất ngạc nhiên khi tìm hiểu thực tế nhỏ này:
  • 2:03 - 2:05
    Những đường đó không phải do người vẽ bản đồ vẽ.
  • 2:05 - 2:09
    như vĩ tyến hoặc các biên giới giữa các quốc gia,
  • 2:09 - 2:12
    chúng là hiện tượng thiên văn học gây ra bởi độ nghiêng của trái đất,
  • 2:12 - 2:13
    và chúng thay đổi.
  • 2:13 - 2:16
    Chúng di chuyển; đi lên, đi xuống.
  • 2:16 - 2:19
    Trong thực tế, trong nhiều năm, các chí tuyến bắc và chí tuyến nam
  • 2:19 - 2:22
    đều đặn trôi về phía xích đạo
  • 2:22 - 2:24
    ở tỉ lệ khoảng 15 mét mỗi năm,
  • 2:24 - 2:25
    và không ai nói với tôi rằng.
  • 2:25 - 2:26
    Tôi không biết điều đó.
  • 2:26 - 2:28
    Tỉnh Chimborazo!
  • 2:28 - 2:33
    Vì vậy để tiếp tục trò chơi, tôi chỉ phải tìm một từ nữa và tra từ đó.
  • 2:33 - 2:37
    Khi tôi đã ở vùng nhiệt đới, tôi đã chọn "Rừng mưa nhiệt đới."
  • 2:37 - 2:39
    Nổi tiếng về sự đa dạng, sự đa dạng của con người.
  • 2:39 - 2:45
    Hàng chục và hàng chục các bộ tộc không liên hệ với sự sống trên hành tinh này vẫn sống tại đây.
  • 2:45 - 2:49
    Họ đang ở khắp nơi trên thế giới, nhưng hầu như tất cả trong số đó sống trong rừng mưa nhiệt đới.
  • 2:49 - 2:54
    Đây là nơi duy nhất hiện tại bạn có thể đi và không thể kết bạn.
  • 2:54 - 3:03
    Liên kết mà tôi truy cập vào đây lúc đầu rất kỳ lạ, sau đó thì hoàn toàn bí ẩn về cuối.
  • 3:03 - 3:10
    Nó đề cập đến loài báo hoa mai, loài gấu tai vàng, ếch, rắn và sau đó
  • 3:10 - 3:12
    là bọ cánh cứng
  • 3:12 - 3:15
    mà hóa ra chính là những con gián.
  • 3:15 - 3:17
    Bây giờ, tôi cố ý truy cập vào đây
  • 3:17 - 3:19
    nhưng nếu tôi đã bằng cách nào đó vô tình truy cập vào đó.
  • 3:19 - 3:21
    Nó sẽ gợi ý cho tôi, tìm kiếm các ban nhạc, xem "The Beatles"
  • 3:21 - 3:23
    tìm kiếm xe, xem "Volkswagen Beetle"
  • 3:23 - 3:25
    nhưng tôi ở đây tìm những con gián.
  • 3:25 - 3:29
    Đây là đề nghị thành công nhất trên hành tinh gần đây.
  • 3:29 - 3:34
    Khoảng 20, 25 phần trăm của tất cả các dạng thức sống trên hành tinh này,
  • 3:34 - 3:35
    bao gồm cả thực vật là gián
  • 3:35 - 3:38
    Điều đó có nghĩa là trong thời gian tới bạn đang ở trong cửa hàng tạp hóa,
  • 3:38 - 3:40
    nhìn thấy 4 người đang đứng xếp hàng trước bạn.
  • 3:40 - 3:43
    Qua thống kê, một trong số các bạn là một con gián
  • 3:43 - 3:48
    Và nếu đó là bạn, bạn đang thích nghi khá tốt.
  • 3:48 - 3:53
    Có những loài gián ăn xác thối chọn da và xương trong các bảo tàng .
  • 3:53 - 3:57
    Có những con gián tấn công động vật ăn thịt côn trùng khác
  • 3:57 - 3:58
    và vẫn còn nhìn khá dễ thương với chúng ta.
  • 3:58 - 4:02
    Có những con gián cuộn các quả bóng nhỏ của phân động vật
  • 4:02 - 4:05
    khoảng cách rất xa trên sàn sa mạc để nuôi con mới nở của chúng.
  • 4:05 - 4:09
    Điều này gợi nhớ người Ai Cập cổ đại về chúa Khepri của họ
  • 4:09 - 4:12
    người làm mới bóng của mặt trời mỗi buổi sáng,
  • 4:12 - 4:14
    đó là làm thế nào mà con bọ hung cuộn tròn trong phân bón
  • 4:14 - 4:20
    lại có thể trở thành vật trang sức thiêng liêng trên bản khắc ở quan tài của pha-ra-ông Tutankhamun.
  • 4:20 - 4:26
    Gián, tôi đã được nhắc nhở, có sự tán tỉnh lãng mạn nhất trong Vương Quốc động vật.
  • 4:26 - 4:28
    Đom đóm không phải là ruồi, đom đóm là gián
  • 4:28 - 4:33
    Đom đóm là bọ cánh cứng, và bọ cánh cứng giao tiếp bằng những cách khác nhau.
  • 4:33 - 4:35
    Giống như đường link tiếp theo của tôi:
  • 4:35 - 4:38
    Ngôn ngữ hóa học của kích thích tố.
  • 4:38 - 4:44
    Bây giờ trang pheromone đưa tôi đến một video của một loài nhím biển đang giao hợp.
  • 4:44 - 4:47
    Yeah.
  • 4:47 - 4:51
    (Tiếng cười)
  • 4:51 - 4:53
    Và liên kết để kích thích tình dục.
  • 4:53 - 4:54
    Đó là một cái gì đó làm gia tăng ham muốn tình dục,
  • 4:54 - 4:56
    có thể là sô cô la.
  • 4:56 - 5:00
    Có một hợp chất trong sô cô la được gọi là phenethylamine
  • 5:00 - 5:01
    đó có thể là một chất kích thích tình dục.
  • 5:01 - 5:04
    Nhưng như bài báo đề cập,
  • 5:04 - 5:05
    bởi vì các enzyme đã tan biến nên
  • 5:05 - 5:09
    rất khó có trường hợp phenethylamine sẽ tiếp cận với bộ não của bạn nếu bạn chỉ ăn nó bằng đường miệng
  • 5:09 - 5:12
    Vì vậy, những ai trong số các bạn chỉ ăn sô cô la, bạn có thể phải có sự thí nghiệm
  • 5:12 - 5:16
    Liên kết tôi nhấp vào ở đây,
  • 5:16 - 5:21
    "ma thuật giao cảm," chủ yếu là bởi vì tôi hiểu cả 2 từ đó có nghĩa gì.
  • 5:21 - 5:23
    Nhưng không phải khi 2 từ đó chúng đi chúng với nhau như vậy.
  • 5:23 - 5:26
    Tôi thích sự giao cảm. Tôi thích ma thuật.
  • 5:26 - 5:28
    Vì vậy, khi tôi bấm vào "ma thuật giao cảm,"
  • 5:28 - 5:32
    Tôi nhận được ma thuật giao cảm và búp bê ma.
  • 5:32 - 5:35
    Đây là cậu bé trong tôi nhận được may mắn một lần nữa.
  • 5:35 - 5:37
    Ma thuật giao cảm là giả.
  • 5:37 - 5:39
    Nếu bạn bắt chước một cái gì đó, có lẽ bạn có thể có tác dụng với nó.
  • 5:39 - 5:44
    Đó là ý tưởng đằng sau con búp bê ma, và có thể cũng là những bức tranh hang động.
  • 5:44 - 5:49
    Các liên kết tới bức họa về hang động đưa tôi đến một vài những nghệ thuật xa xưa nhất của loài người.
  • 5:49 - 5:51
    Tôi rất thích xem bản đồ của Google bên trong những hang động này.
  • 5:51 - 5:55
    Chúng tôi đã có tác phẩm nghệ thuật hàng chục ngàn tuổi.
  • 5:55 - 6:00
    Các chủ đề phổ biến trên khắp thế giới bao gồm động vật hoang dã lớn và chỉ tay của bàn tay con người,
  • 6:00 - 6:02
    thường là bàn tay trái.
  • 6:02 - 6:06
    Chúng tôi đã có một bộ lạc chủ yếu thuận tay phải hàng mấy thiên niên kỷ.
  • 6:06 - 6:12
    Vì vậy, mặc dù tôi không biết tại sao một người thời đồ đá cũ sẽ theo dõi các bàn tay của anh ấy
  • 6:12 - 6:14
    hoặc thổi sắc tố vào nó từ một cái ống,
  • 6:14 - 6:16
    Tôi có thể dễ dàng hình dung ra ông ấy làm điều đó như thế nào.
  • 6:16 - 6:21
    Và tôi thực sự không nghĩ nó là có hình dạng khác so với hình ảnh bàn tay
  • 6:21 - 6:24
    mà ngay đây tôi sẽ sử dụng nđể nhấp vào một thuật ngữ "tay"
  • 6:24 - 6:30
    đi tới trang "tay," nơi tôi nhận thấy những chuyện tầm phào khá buồn cười và có thể hơi xấu hổ.
  • 6:30 - 6:32
    Tôi đã tìm thấy trong một thời gian dài. Nó chỉ đơn giản là điều này:
  • 6:32 - 6:37
    Phía sau bàn tay được gọi một cách chính thức là lòng bàn tay
  • 6:37 - 6:40
    Điều đó thật xấu hổ, bởi vì cho đến tận bây giờ,
  • 6:40 - 6:43
    mỗi lần tôi nói, "Tôi biết nó như mặt sau của bàn tay của tôi"
  • 6:43 - 6:46
    Tôi đã thực sự nói, "tôi hoàn toàn quen thuộc với điều đó,
  • 6:46 - 6:48
    Tôi chỉ không biết nó là cái tên kì dị, phải không?"
  • 6:48 - 6:52
    Và liên kết tôi nhấp vào ở đây,
  • 6:52 - 6:56
    Vâng, vượn cáo, khỉ và tinh tinh có lòng bàn tay.
  • 6:56 - 7:00
    Tôi bấm vào con tinh tinh, và tôi nhận được đó là họ hàng di truyền học gần nhất với chúng ta.
  • 7:00 - 7:04
    Người tiền sử, cái tên mà chúng ta gọi, có nghĩa là "người ở trong hang động."
  • 7:04 - 7:06
    Anh ta không ở đó.
  • 7:06 - 7:08
    Anh sống trong các khu rừng nhiệt đới và hoang mạc.
  • 7:08 - 7:11
    Vấn đề là chúng ta luôn luôn nghĩ rằng gã này tụt hậu đằng sau chúng ta
  • 7:11 - 7:14
    về mặt tiến hóa hoặc bò lên trước chúng ta một cách lạ thường
  • 7:14 - 7:18
    và trong một số trường hợp, anh ta tới được các vị trí trước chúng ta.
  • 7:18 - 7:23
    Giống như liên kết tiếp theo của tôi, liên kết mạnh mẽ nhất, Ham the Astrochimp
  • 7:23 - 7:27
    Tôi bấm vào anh ta, và tôi thực sự nghĩ rằng ông sẽ mang lại cho tôi vòng tròn đầy đủ 2 lần, trong thực tế.
  • 7:27 - 7:28
    Ông được sinh ra ở Cameroon,
  • 7:28 - 7:32
    đó là ở ngay giữa bản đồ khu vực nhiệt đới của tôi
  • 7:32 - 7:38
    và cụ thể hơn là bộ xương của ông được treo trên bảo tàng Smithsonian, được chọn làm sạch bởi những con bọ cánh cứng.
  • 7:38 - 7:41
    Trong 2 dấu ấn của cuộc đời ông Ham,
  • 7:41 - 7:44
    ông đã bay vào không gian.
  • 7:44 - 7:47
    Ông đã trải nghiệm tình trạng phi trọng lực
  • 7:47 - 7:50
    trước khi có người đầu tiên làm điều đó,
  • 7:50 - 7:52
    Phi hành gia Liên Xô Yuri Gagarin.
  • 7:52 - 7:55
    Khi tôi nhấp vào trang của Yuri Gagarin,
  • 7:55 - 7:57
    Tôi nhận thấy ông ta có tầm vóc khiêm tốn đáng ngạc nhiên
  • 7:57 - 7:59
    nhưng lại có một phẩm chất anh hùng khá lớn.
  • 7:59 - 8:03
    Top ước tính, ước tính của Liên Xô, rằng ông chỉ cao khoảng 1m65
  • 8:03 - 8:06
    ít hơn 1.67m chiều cao tối đa
  • 8:06 - 8:09
    có thể bởi vì ông đã bị suy dinh dưỡng như một đứa trẻ.
  • 8:09 - 8:12
    Khi Đức chiếm đóng liên bang Nga.
  • 8:12 - 8:15
    Một sĩ quan Đức Quốc xã chiếm căn hộ của nhà Gagarin
  • 8:15 - 8:18
    ông và gia đình đã phải dựng và sống trong một nhà gỗ tồi tàn.
  • 8:18 - 8:21
    Năm sau, cậu bé từ căn nhà chật chội tồi tàn đó
  • 8:21 - 8:25
    đã lớn lên và trở thành người đàn ông
  • 8:25 - 8:26
    đầu tiên có mặt trên tàu vũ trụ
  • 8:26 - 8:30
    tình nguyện phóng tàu vào vũ trụ
  • 8:30 - 8:34
    là người đầu tiên trong bất kì ai trong số chúng ta thực sự về mặt vật lý học rời bỏ trái đất này.
  • 8:34 - 8:35
    Và ông đã không chỉ rời trái đất,
  • 8:35 - 8:38
    ông còn đi vòng quanh nó một lần.
  • 8:38 - 8:40
    Năm mươi năm sau đó, như một tưởng nhớ,
  • 8:40 - 8:44
    Trạm vũ trụ quốc tế, vẫn còn ở đó,
  • 8:44 - 8:48
    đã đồng bộ hóa các quỹ đạo của nó với quỹ đạo của Gagarin,
  • 8:48 - 8:49
    Tại thời điểm chính xác cùng một ngày,
  • 8:49 - 8:51
    và quay nó,
  • 8:51 - 8:55
    Vì vậy, bạn có thể lên mạng và xem hơn 100 phút
  • 8:55 - 8:58
    về những gì sẽ có của một trò chơi hoàn toàn mê hoặc.
  • 8:58 - 8:59
    có thể ông sẽ thấy cô đơn
  • 8:59 - 9:01
    người đầu tiên bao giờ cũng sẽ cảm thấy điều đó.
  • 9:01 - 9:03
    Và sau đó khi bạn trải nghiệm nó,
  • 9:03 - 9:06
    bạn có thể nhấp thêm vào một liên kết
  • 9:06 - 9:07
    Và bạn trở lại Trái Đất.
  • 9:07 - 9:09
    Bạn quay trở lại nơi bạn bắt đầu.
  • 9:09 - 9:11
    Bạn có thể hoàn thành trò chơi của bạn.
  • 9:11 - 9:15
    Bạn chỉ cần tìm nhận ra một sự thật nữa là bạn đã không hề biết.
  • 9:15 - 9:17
    Và đối với tôi, tôi nhanh chóng đã hạ cánh trên trang này:
  • 9:17 - 9:22
    Trái đất có độ dung sai khoảng .17 phần trăm từ những vật mẫu hình cầu.
  • 9:22 - 9:26
    ít hơn .22 phần trăm được cho phép trong bóng bi-a.
  • 9:26 - 9:29
    Đây là một sự thật mà tôi sẽ rất yêu thích khi còn là một cậu bé.
  • 9:29 - 9:30
    Tôi tìm thấy nó bởi chính bản thân mình.
  • 9:30 - 9:32
    Nó có những thuật toán mà tôi có thể làm.
  • 9:32 - 9:34
    Tôi khá chắc là cha tôi không biết điều đó.
  • 9:34 - 9:40
    Điều này có nghĩa là nếu bạn có thể co trái đất thành kích thước của một quả bóng bi-a
  • 9:40 - 9:46
    Nếu bạn có thể lấy cả trái đấy, với tất cả những đỉnh núi hay hang động,
  • 9:46 - 9:51
    những khu rừng nhiệt đới, phi hành gia và những bộ lạc chưa từng có liên lạc, những con búp bê ma
  • 9:51 - 9:56
    đom đóm, sô cô la, sinh vật biển làm nên màu xanh của đại dương sâu thẳm,
  • 9:56 - 9:59
    thì bạn chỉ cần thu hẹp nó lại thành kích thước của một quả bóng bi-a
  • 9:59 - 10:03
    nó sẽ như mịn như một quả bóng bi-a,
  • 10:03 - 10:08
    có lẽ một quả bóng bi-a với một chỗ phình nhỏ khoảng giữa.
  • 10:08 - 10:11
    Thật sự là khá ấn tượng.
  • 10:11 - 10:13
    Tôi đãkhông biết điều đó.
  • 10:13 - 10:15
    Tỉnh Chimborazo!
  • 10:15 - 10:16
    Cảm ơn bạn.
  • 10:16 - 10:16
    (Vỗ tay)
Title:
Rives: Tái tạo trò chơi bách khoa toàn khư
Speaker:
Rives
Description:

Lấy gợi ý từ việc Bộ sách Bách Khoa Toàn Thư Britannica đã ngừng in ấn, nhà thơ Rives phục hồi lại một trò chơi từ thuở ấu thơ của ông. Trong cuộc trò chuyện tại hội nghị thượng đỉnh TED Doha, Rives đưa chúng ta tham dự vào một chuyến đi hết sức tuyệt diệu xoay quanh những sự lựa chọn ngẫu nhiên (và ít ngẫu nhiên) trong kho kiến thức nhân loại: từ tỉnh Chimborazo, nơi xa nhất từ trung tâm Trái đấy, tới con tinh tinh Ham, loài tinh tinh đầu tiên có mặt ngoài vũ trụ.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
10:46
Dimitra Papageorgiou approved Vietnamese subtitles for Reinventing the encyclopedia game
Thuy Duong Nguyen accepted Vietnamese subtitles for Reinventing the encyclopedia game
Thuy Duong Nguyen edited Vietnamese subtitles for Reinventing the encyclopedia game
Thuy Duong Nguyen edited Vietnamese subtitles for Reinventing the encyclopedia game
Dimitra Papageorgiou rejected Vietnamese subtitles for Reinventing the encyclopedia game
Dimitra Papageorgiou approved Vietnamese subtitles for Reinventing the encyclopedia game
Dimitra Papageorgiou commented on Vietnamese subtitles for Reinventing the encyclopedia game
Thuy Duong Nguyen accepted Vietnamese subtitles for Reinventing the encyclopedia game
Show all

Vietnamese subtitles

Revisions