Return to Video

Bracia Akune: Rodzeństwo rozdzielone przez wojnę - Wendell Oshiro

  • 0:06 - 0:10
    Długo można opowiadać
    o II wojnie światowej,
  • 0:10 - 0:12
    historie od tragicznych po inspirujące.
  • 0:12 - 0:15
    Prawdopodobnie jedną
    z najbardziej poruszających
  • 0:15 - 0:17
    jest historia rodziny Akune,
  • 0:17 - 0:23
    postawioną przez wojnę
    po dwóch stronach barykady i tożsamości.
  • 0:23 - 0:26
    Ichiro Akune i jego żona Yukiye
  • 0:26 - 0:29
    wyemigrowali z Japonii
    do Ameryki w 1918 roku.
  • 0:29 - 0:31
    W poszukiwaniu nowych możliwości
  • 0:31 - 0:34
    otworzyli sklepik spożywczy
    w środkowej Kalifornii,
  • 0:34 - 0:37
    gdzie wychowywali dziewiątkę dzieci.
  • 0:37 - 0:40
    Kiedy w 1933 roku pani Akune zmarła,
  • 0:40 - 0:42
    dzieci wysłano do krewnych w Japonii
  • 0:42 - 0:45
    a nieco później dołączył do nich ojciec.
  • 0:45 - 0:47
    Chociaż przeprowadzka była trudna
  • 0:47 - 0:51
    dla dzieci urodzonych
    i wychowanych w Ameryce,
  • 0:51 - 0:55
    najstarszy syn, Harry, mocno związał się
    ze stryjecznym dziadkiem
  • 0:55 - 0:59
    który nauczył go języka,
    kultury i wartości.
  • 0:59 - 1:02
    Mimo to, kiedy Harry i jego brat Ken
  • 1:02 - 1:04
    dorośli i mogli zacząć pracę,
  • 1:04 - 1:07
    wrócili do kraju,
    który uważali za swój dom
  • 1:07 - 1:09
    i osiedlili się niedaleko Los Angeles.
  • 1:09 - 1:15
    7 grudnia 1941 roku
    nastąpił atak na Pearl Harbor.
  • 1:15 - 1:17
    Będąc w stanie wojny z Japonią,
  • 1:17 - 1:20
    rząd USA nie wierzył
    w lojalność obywateli,
  • 1:20 - 1:26
    którzy mieli rodziny
    lub przodków w kraju wroga.
  • 1:26 - 1:31
    W 1942 roku około 120 tys. Amerykanów
    japońskiego pochodzenia z zachodu USA
  • 1:31 - 1:33
    pozbawiono praw obywatelskich
  • 1:33 - 1:37
    i internowano w obozach,
  • 1:37 - 1:40
    chociaż większość z nich,
    w tym Harry i Ken, byli Nisei,
  • 1:40 - 1:44
    obywatelami USA lub USA i Japonii,
    którzy urodzili się w Stanach,
  • 1:44 - 1:47
    w rodzinach japońskich imigrantów.
  • 1:47 - 1:51
    Bracia mieli nie tylko bardzo ograniczony
    kontakt ze swoją rodziną w Japonii,
  • 1:51 - 1:56
    ale zostali osadzeni
    w odległej części Kolorado.
  • 1:56 - 1:58
    Wszystko uległo zmianie,
  • 1:58 - 2:03
    kiedy w obozie zjawili się
    amerykańscy żołnierze
  • 2:03 - 2:07
    szukający mówiących po japońsku
    ochotników do wywiadu wojskowego.
  • 2:07 - 2:09
    Nie zważając na traktowanie rządu,
  • 2:09 - 2:12
    Harry i Ken skorzystali
    z szansy opuszczenia obozu
  • 2:12 - 2:16
    i udowodnienia lojalności wobec USA.
  • 2:16 - 2:17
    Dzięki zdobytej w Japonii edukacji
  • 2:17 - 2:19
    wkrótce zaczęli służbę,
  • 2:19 - 2:21
    tłumacząc przechwycone dokumenty,
  • 2:21 - 2:23
    przesłuchując japońskich żołnierzy
  • 2:23 - 2:26
    i tworząc propagandę w języku japońskim,
  • 2:26 - 2:30
    wzywającą przeciwnika do kapitulacji.
  • 2:30 - 2:33
    Ich praca w czasie wojny była nieoceniona,
  • 2:33 - 2:35
    bo dostarczała strategicznych informacji
  • 2:35 - 2:38
    o liczebności i lokalizacji
    japońskich wojsk.
  • 2:38 - 2:43
    Mimo to doświadczali dyskryminacji
    i nieufności ze strony innych żołnierzy.
  • 2:43 - 2:44
    Harry zapamiętał,
  • 2:44 - 2:47
    jak jego wyposażenie wojskowe
    tajemniczo zniknęło
  • 2:47 - 2:51
    tuż przed zrzuceniem żołnierzy
    na spadochronie na terytorium wroga
  • 2:51 - 2:55
    a biały oficer nie chciał dać mu broni.
  • 2:55 - 2:58
    Jednak bracia wiernie służyli w wojsku
  • 2:58 - 3:00
    aż do końca wojny.
  • 3:00 - 3:06
    Ale Harry i Ken nie byli jedynymi
    z braci Akune walczącymi na Pacyfiku.
  • 3:06 - 3:09
    Nie wiedzieli, że dwaj młodsi bracia,
  • 3:09 - 3:12
    trzeci i czwarty z pięciu
    synów państwa Akune,
  • 3:12 - 3:16
    służyli w japońskiej marynarce wojennej,
  • 3:16 - 3:18
    Saburo jako pilot
  • 3:18 - 3:24
    a 15-letni Shiro szkoląc rekrutów.
  • 3:24 - 3:29
    Po wojnie Harry i Ken służyli
    w alianckich siłach okupacyjnych
  • 3:29 - 3:32
    i byli postrzegani w Japonii jako zdrajcy.
  • 3:32 - 3:36
    Kiedy bracia Akune spotkali się
    na zjeździe rodzinnym w Kagoshimie,
  • 3:36 - 3:38
    pierwszy raz od 10 lat,
  • 3:38 - 3:42
    okazało się, że dwie pary braci
    walczyły po różnych stronach.
  • 3:42 - 3:45
    Nastroje rozgorzały i wybuchłaby walka,
  • 3:45 - 3:47
    gdyby nie zareagował ojciec.
  • 3:47 - 3:50
    Braciom udało się zawrzeć zgodę
  • 3:50 - 3:54
    a Saburo i Shiro dołączyli
    do Harry'ego i Kena w Kalifornii.
  • 3:54 - 3:57
    Później walczyli razem
    w armii amerykańskiej w Korei.
  • 3:57 - 4:00
    Dopiero w 1988 roku rząd amerykański
  • 4:00 - 4:03
    uznał internowania za krzywdzące
  • 4:03 - 4:07
    i zatwierdził wypłatę odszkodowań
    dla byłych internowanych.
  • 4:07 - 4:10
    Harry najbardziej jednak żałował,
    że nie zdobył się na odwagę,
  • 4:10 - 4:15
    żeby podziękować wujkowi,
    który tak wiele go nauczył.
  • 4:15 - 4:19
    Opowieść o braciach Akune
    traktuje o wielu sprawach,
  • 4:19 - 4:21
    o rodzinie podzielonej przez los,
  • 4:21 - 4:24
    niesprawiedliwym traktowaniu
    Amerykanów japońskiego pochodzenia
  • 4:24 - 4:29
    i walce jednostki o pogodzenie
    dwóch tożsamości narodowych.
  • 4:29 - 4:33
    Na jej przykładzie widać też
    większy wątek w amerykańskiej historii,
  • 4:33 - 4:38
    ucisk grup imigrantów
    i wytrwałość w jego pokonywaniu.
Title:
Bracia Akune: Rodzeństwo rozdzielone przez wojnę - Wendell Oshiro
Description:

Zobacz pełną lekcję: http://ed.ted.com/lessons/the-akune-brothers-siblings-on-opposite-sides-of-war-wendell-oshiro

Długo można opowiadać o drugiej wojnie światowej, historie od tragicznych po inspirujące. Prawdopodobnie jedną z najbardziej poruszających jest historia rodziny Akune, którą wojna rozdzieliła i skierowała przeciwko sobie i swojej tożsamości. Wendell Oshiro opowiada zaskakującą historię rodziny rozdzielonej przez wojnę.

Lekcja: Wendell Oshiro, animacja: Brandon Denmark.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
04:54

Polish subtitles

Revisions