Return to Video

Czarująca sztuka anatomii człowieka

  • 0:01 - 0:03
    Jako miłośniczka ludzkiej anatomii
  • 0:03 - 0:08
    cieszę się, że nasze ciała w końcu
    znalazły się w centrum uwagi.
  • 0:08 - 0:10
    Za sprawą leczenia zapobiegawczego,
  • 0:10 - 0:12
    upodmiotowienia pacjenta
  • 0:12 - 0:13
    czy samobadania,
  • 0:13 - 0:18
    aż po obsesyjne zważanie
    na wszystko, co robimy.
  • 0:18 - 0:20
    Działania te mają na celu
  • 0:20 - 0:23
    poprawę komunikacji
    między nami, a naszymi ciałami.
  • 0:26 - 0:29
    Mimo całej tej obsesji
    na punkcie zdrowego życia,
  • 0:29 - 0:33
    ogólna wiedza na temat
    naszego ciała kuleje.
  • 0:34 - 0:37
    Wiele osób nie wie, gdzie leżą ich organy,
  • 0:37 - 0:38
    ani nawet jak funkcjonują.
  • 0:38 - 0:41
    To dlatego, że anatomia człowieka
  • 0:41 - 0:44
    to trudny i czasochłonny temat do nauki.
  • 0:45 - 0:47
    Ilu z was udało się przez to przebrnąć?
  • 0:48 - 0:49
    Pięknie...
  • 0:49 - 0:51
    większość z was studiuje medycynę.
  • 0:51 - 0:56
    Podobnie jak wy spędziłam niezliczone
    godziny na zapamiętywaniu setek struktur.
  • 0:57 - 1:02
    Coś, czego żaden student nie mógłby
    zrobić bez pomocy wizualnych.
  • 1:03 - 1:05
    Ostatecznie,
  • 1:05 - 1:08
    bez względu na to, czy zapamiętasz
    każdą strukturę czy nie,
  • 1:08 - 1:12
    to dzięki ilustracjom medycznym
    nauka staje się tak fascynująca.
  • 1:12 - 1:14
    Patrząc na nie,
  • 1:14 - 1:17
    widzimy podręcznik obsługi nas samych.
  • 1:18 - 1:20
    Ale co się stanie, gdy skończymy naukę?
  • 1:21 - 1:24
    Te wspaniałe ilustracje kończą
    wtedy swój żywot zapomniane,
  • 1:24 - 1:26
    na stronach podręcznika medycznego
  • 1:26 - 1:27
    lub w aplikacji
  • 1:27 - 1:29
    i wspominane są tylko w razie potrzeby.
  • 1:29 - 1:31
    Dla reszty ludzi
  • 1:31 - 1:34
    rysunki medyczne to tylko obrazki wiszące
  • 1:34 - 1:35
    na ścianach w gabinecie lekarskim.
  • 1:36 - 1:38
    Od początków medycyny współczesnej
  • 1:38 - 1:40
    ilustracje medyczne
  • 1:40 - 1:41
    i w efekcie cała anatomia,
  • 1:41 - 1:45
    nie wykraczają poza sferę
    edukacji medycznej.
  • 1:46 - 1:49
    Mimo to, dzieje się teraz
    coś fascynującego.
  • 1:49 - 1:53
    Artyści "wyjmują" anatomię
    z ram świata medycznego
  • 1:53 - 1:55
    i prezentują w przestrzeni publicznej.
  • 1:56 - 1:59
    Od dziewięciu lat kataloguję i dzielę się
  • 1:59 - 2:01
    pracami sztuki anatomicznej z ludźmi,
  • 2:01 - 2:04
    z perspektywy ilustratora medycznego.
  • 2:05 - 2:10
    Zanim pokażę wam, jak dzisiejsi
    artyści przedstawiają anatomię,
  • 2:10 - 2:14
    chcę podkreślić, jak ważne jest
    zrozumienie wpływu sztuki na anatomię.
  • 2:15 - 2:18
    Anatomia z natury jest nauką wizualną.
  • 2:18 - 2:22
    Jako pierwsi zrozumieli to
    anatomowie renesansowi.
  • 2:22 - 2:24
    Pomagali im artyści,
  • 2:24 - 2:28
    którzy pokazywali światu
    odkrycia w odpowiedni sposób.
  • 2:29 - 2:33
    To miało nie tylko uczyć, ale i bawić.
  • 2:34 - 2:38
    Tak powstały jedne z najdziwniejszych
    ilustracji anatomicznych.
  • 2:40 - 2:44
    Anatomia uwięzła na styku
    świata nauki, sztuki i kultury
  • 2:44 - 2:47
    przez ponad 500 lat.
  • 2:49 - 2:55
    Artyści ukazywali rozcięte zwłoki,
    niczym żywych ludzi,
  • 2:55 - 2:58
    pozujących nago w humorystyczny sposób.
  • 2:58 - 3:01
    Wyobraźcie sobie taki obrazek
    w waszym podręczniku.
  • 3:02 - 3:05
    Artysta pokazuje modeli
    jako martwe istoty,
  • 3:06 - 3:08
    pozbawione skóry.
  • 3:10 - 3:15
    Odłączone od ciała kończyny były dosłownie
    pokazywane jako martwa natura.
  • 3:17 - 3:21
    Niektóre ilustracje zawierały
    nawet odwołania do kultury popularnej.
  • 3:21 - 3:22
    To Klara,
  • 3:22 - 3:25
    słynny nosorożec pokazywany
    w Europie w połowie XVIII wieku,
  • 3:25 - 3:28
    w czasach, gdy widok nosorożca
    był wyjątkową rzadkością.
  • 3:28 - 3:33
    Jej obecność na rysunku była porównywalna
    z dzisiejszym sponsoringiem celebrytów.
  • 3:35 - 3:36
    Wprowadzenie koloru
  • 3:37 - 3:40
    nadało anatomii nową głębię i wyrazistość,
  • 3:40 - 3:43
    czyniąc ją oszałamiającą.
  • 3:45 - 3:46
    Na początku XX wieku
  • 3:46 - 3:49
    odnaleziono idealną równowagę
    między sztuką i nauką
  • 3:49 - 3:52
    wraz z pojawieniem się
    ilustratorów medycznych.
  • 3:52 - 3:55
    Stworzyli oni uniwersalny obraz anatomii,
  • 3:55 - 3:58
    coś ani żywego, ani martwego,
  • 3:58 - 4:01
    wolnego od wpływów sztuki artystycznej.
  • 4:02 - 4:05
    Skupienie się na dokładności
    bez dodatkowych ozdobników
  • 4:05 - 4:09
    było korzystne dla edukacji medycznej.
  • 4:09 - 4:12
    Tak uczymy się dziś anatomii.
  • 4:14 - 4:17
    Dlaczego ilustracje medyczne,
  • 4:17 - 4:19
    dawne i współczesne,
  • 4:19 - 4:20
    pobudzają naszą wyobraźnię?
  • 4:21 - 4:25
    Jesteśmy z natury wrażliwi
    na piękno ludzkiego ciała.
  • 4:26 - 4:29
    Ilustracje medyczne to nadal sztuka.
  • 4:30 - 4:33
    Nic nie wzbudza takich emocji,
  • 4:33 - 4:35
    od zachwytu po kompletne obrzydzenie,
  • 4:35 - 4:37
    jak ludzkie ciało.
  • 4:37 - 4:39
    Obecnie
  • 4:39 - 4:41
    artyści wyposażeni w tę wiedzę
  • 4:41 - 4:44
    "wyjmują" anatomię ze świata medycyny
  • 4:44 - 4:49
    i ożywiają ją poprzez sztukę
    na najbardziej pomysłowe sposoby.
  • 4:50 - 4:55
    Świetnym przykładem jest współczesny
    artysta z Hiszpanii, Fernando Vicente.
  • 4:55 - 5:00
    Bierze on XIX-wieczne ilustracje medyczne
    przedstawiające ciało mężczyzny
  • 5:01 - 5:05
    i dodaje im kobiecej zmysłowości.
  • 5:06 - 5:11
    Kobiety z jego obrazów kuszą nas,
    by nie patrzeć tylko na ich wygląd,
  • 5:11 - 5:14
    wprowadzając dużo kobiecości,
  • 5:14 - 5:18
    której brakowało kiedyś
    w rysunkach anatomicznych.
  • 5:20 - 5:25
    Artyzm widać również w odbudowie
    i odtworzeniu ludzkiego ciała.
  • 5:25 - 5:28
    To rentgen kobiety, której kostka
    została złamana i przemieszczona
  • 5:28 - 5:30
    w wypadku na rolkach.
  • 5:30 - 5:33
    Na pamiątkę tego wydarzenia
  • 5:33 - 5:36
    kobieta zamówiła u mieszkającego
    w Montrealu architekta Federico Carbajala
  • 5:36 - 5:41
    rzeźbę z drutu, przedstawiającą
    podudzie, które ucierpiało w wypadku.
  • 5:41 - 5:45
    Zwróćcie uwagę na czerwone śruby
    powiększone na rzeźbie.
  • 5:46 - 5:50
    To oryginalne śruby chirurgiczne,
    których użyto do rekonstrukcji jej kostki.
  • 5:51 - 5:54
    Sprzęt medyczny stał się sztuką.
  • 5:57 - 6:00
    Ludzie często pytają mnie, jak dokonuję
    wyboru prac pokazywanych w Internecie
  • 6:00 - 6:02
    czy na wystawach w galeriach.
  • 6:02 - 6:06
    Dla mnie jest to równowaga
    między techniką i wizją,
  • 6:06 - 6:10
    przesuwanie granic anatomii,
    dzięki czemu można poznać samego siebie.
  • 6:10 - 6:13
    To dlatego twórczość Michaela
    Reedy'ego tak mocno na mnie działa.
  • 6:13 - 6:18
    Jego poważne rysunki często
    okraszone są szczyptą humoru.
  • 6:18 - 6:21
    Na przykład spójrzcie na jej twarz.
  • 6:22 - 6:23
    Zwróćcie uwagę na te czerwone plamy.
  • 6:24 - 6:28
    Michael ukazuje brak pewności siebie,
    wywołany stanem skóry,
  • 6:28 - 6:30
    jako kreskówkowe potworki
  • 6:30 - 6:33
    irytujące i nieokiełznane, widoczne w tle.
  • 6:34 - 6:35
    U lustrzanej postaci
  • 6:36 - 6:38
    artysta przedstawia pełną anatomię
  • 6:38 - 6:40
    i pokrywa ją brokatem
  • 6:40 - 6:42
    przypominającym cukierki.
  • 6:43 - 6:46
    Michael odrzuca w ten sposób
    współczesne postrzeganie anatomii
  • 6:46 - 6:50
    jako dziedziny ściśle związanej
    z chorobą i śmiercią.
  • 6:52 - 6:55
    Kolejny koncept może nie mieć sensu,
  • 6:55 - 6:58
    ale anatomia nie ogranicza się
    w końcu tylko do ludzi.
  • 6:58 - 6:59
    Czy w dzieciństwie
  • 6:59 - 7:02
    chcieliście, by wasze zabawki ożyły?
  • 7:02 - 7:04
    Jason Freeny urzeczywistnia te sny,
  • 7:04 - 7:06
    przeprowadzając na zabawkach sekcje zwłok.
  • 7:06 - 7:07
    (Śmiech)
  • 7:09 - 7:11
    Można pomyśleć, że będzie to
    makabryczne w przypadku
  • 7:11 - 7:14
    niewinnych, dziecięcych postaci,
  • 7:14 - 7:16
    ale Jason mówi o tych autopsjach:
  • 7:16 - 7:19
    "Jedyna reakcja,
    jakiej nigdy nie widziałem
  • 7:19 - 7:22
    u dziecka na moją twórczość, to strach".
  • 7:22 - 7:23
    To zawsze jest ciekawość,
  • 7:23 - 7:25
    zdumienie
  • 7:25 - 7:26
    i chęć poznania.
  • 7:27 - 7:30
    Strach przed anatomią i wnętrznościami
    to wyuczona reakcja.
  • 7:32 - 7:38
    Taka analiza dotyka także obiektów
    związanych z życiem społecznym i polityką.
  • 7:39 - 7:41
    W książce Noaha Scalina "Anatomia wojny"
  • 7:41 - 7:45
    widzimy broń, w której przekroju
    widać ludzkie organy.
  • 7:46 - 7:48
    Jeśli spojrzycie bliżej,
  • 7:48 - 7:50
    zauważycie brak mózgu.
  • 7:51 - 7:53
    Jeśli przyjrzycie się bliżej, zauważycie,
  • 7:53 - 7:56
    że Noah celowo umieścił odbyt
  • 7:56 - 7:58
    tam, skąd wylatuje pocisk.
  • 8:02 - 8:05
    A teraz artysta, którego
    poczynania śledzę od wielu lat,
  • 8:05 - 8:07
    obserwując, jak rozpala widzów anatomią.
  • 8:09 - 8:11
    Danny Quirk to młody artysta,
  • 8:11 - 8:15
    który maluje bohaterów,
    przeprowadzających na sobie autopsję
  • 8:16 - 8:18
    Nagina zasady ilustracji medycznej,
  • 8:18 - 8:20
    dodając niepokojące światło i cień.
  • 8:21 - 8:23
    Tworzy to iluzję trójwymiaru,
  • 8:23 - 8:28
    który idealnie sprawdza się
    w malowaniu bezpośrednio na skórze.
  • 8:30 - 8:33
    Danny stwarza wrażenie, jakby skóra
    człowieka naprawdę została usunięta.
  • 8:34 - 8:36
    Efekt ten,
  • 8:36 - 8:38
    wyglądający jak tatuaż,
  • 8:39 - 8:42
    łatwo przekształcić w ilustrację medyczną.
  • 8:43 - 8:45
    Obecnie Danny podróżuje po świecie,
  • 8:45 - 8:48
    ucząc anatomii
    za pomocą swoich ilustracji.
  • 8:48 - 8:50
    Dlatego trudno uwierzyć,
  • 8:50 - 8:53
    że nie przyjęto go
    jako ilustratora medycznego.
  • 8:54 - 8:56
    Ale radzi sobie dobrze.
  • 8:58 - 9:00
    Są artyści,
  • 9:00 - 9:04
    którzy wyjmują anatomię zarówno
    ze świata medycyny, jak i sztuki
  • 9:04 - 9:06
    i umieszczają ją wprost na ulicy.
  • 9:06 - 9:10
    Artysta SHOK-1 z Londynu tworzy
    ogromne rentgeny ikon pop kultury.
  • 9:11 - 9:15
    Jego prace pokazują, że kultura
    może mieć własną anatomię.
  • 9:15 - 9:19
    I na odwrót: że kultura może
    stać się częścią czyjejś anatomii.
  • 9:20 - 9:21
    Jego prace budzą podziw,
  • 9:21 - 9:25
    ponieważ ręczne malowanie rentgenów,
    nie mówiąc już o malowaniu sprayem,
  • 9:25 - 9:26
    jest szczególnie trudne.
  • 9:26 - 9:28
    Jednak ten artysta uliczny
  • 9:28 - 9:32
    ma dyplom z chemii stosowanej.
  • 9:33 - 9:36
    Nychos, artysta uliczny z Austrii,
  • 9:36 - 9:39
    wznosi na wyższy poziom
    termin "obraz rozstrzelony",
  • 9:39 - 9:42
    malując ludzkie i zwierzęce autopsje
    na murach całego świata.
  • 9:44 - 9:46
    Zainspirowany przez komiksy i heavy metal
  • 9:46 - 9:49
    Nychos wprowadza młodzieńczą
  • 9:49 - 9:51
    i kuszącą energię do anatomii,
  • 9:51 - 9:53
    którą po prostu uwielbiam.
  • 9:55 - 9:59
    Artyści uliczni wierzą,
    że sztuka należy do ludzi.
  • 9:59 - 10:02
    Anatomia uliczna jest tak ujmująca,
  • 10:02 - 10:04
    ponieważ wykracza daleko
    poza świat medyczny.
  • 10:05 - 10:07
    Zmusza do spojrzenia na to
  • 10:07 - 10:09
    i skonfrontowania z własnym
    wyobrażeniem o anatomii.
  • 10:09 - 10:12
    Nieważne, czy uznacie to za piękne,
  • 10:12 - 10:13
    obrzydliwe,
  • 10:13 - 10:14
    makabryczne
  • 10:14 - 10:16
    czy, jak ja - porywające.
  • 10:17 - 10:19
    Fakt, że wywołuje takie reakcje,
  • 10:19 - 10:21
    wynika z naszego osobistego,
  • 10:21 - 10:23
    często zmieniającego się do niej stosunku.
  • 10:24 - 10:26
    Wszyscy z wymienionych
    przeze mnie artystów
  • 10:26 - 10:29
    w swoich pracach
    zawarli ilustracje medyczne.
  • 10:29 - 10:30
    Dla nich
  • 10:30 - 10:33
    anatomia to nie tylko coś,
    co trzeba zapamiętać.
  • 10:33 - 10:36
    To podstawa do zrozumienia ludzkiego ciała
  • 10:36 - 10:38
    w sposób znaczący.
  • 10:38 - 10:41
    Ukazanie ciała w sposób,
    z którym możemy się utożsamiać.
  • 10:41 - 10:43
    Czy to przez kreskówki,
  • 10:43 - 10:44
    malowanie ciała
  • 10:44 - 10:45
    czy też sztukę uliczną.
  • 10:46 - 10:48
    Sztuka anatomii ma tą siłę,
  • 10:48 - 10:51
    że wykracza daleko poza strony
    medycznych podręczników,
  • 10:51 - 10:53
    pobudza w ludziach emocje
  • 10:53 - 10:56
    i ożywia entuzjazm świata medycznego,
  • 10:57 - 10:58
    Ostatecznie,
  • 10:58 - 11:00
    łącząc duszę
  • 11:00 - 11:02
    i ciało
  • 11:02 - 11:03
    przez sztukę.
  • 11:04 - 11:05
    Dziękuję.
  • 11:05 - 11:07
    (Brawa)
Title:
Czarująca sztuka anatomii człowieka
Speaker:
Vanessa Ruiz
Description:

Vanessa Ruiz zabiera nas w ilustrowaną podróż przez stulecia po sztuce anatomii człowieka, dzieląc się informacjami o fascynujących obrazach oraz ich współczesnych twórcach, tchnącymi w nie życie. „Anatomiczne ilustracje mają możliwość wyjścia poza ramy podręczników medycyny ” mówi, „łącząc przez sztukę naszą jaźń z ciałem ”.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
11:22
Marta Konieczna approved Polish subtitles for The spellbinding art of human anatomy
Marta Konieczna edited Polish subtitles for The spellbinding art of human anatomy
Małgorzata Ciborska accepted Polish subtitles for The spellbinding art of human anatomy
Małgorzata Ciborska edited Polish subtitles for The spellbinding art of human anatomy
Małgorzata Ciborska edited Polish subtitles for The spellbinding art of human anatomy
Małgorzata Ciborska edited Polish subtitles for The spellbinding art of human anatomy
Małgorzata Ciborska edited Polish subtitles for The spellbinding art of human anatomy
Małgorzata Ciborska edited Polish subtitles for The spellbinding art of human anatomy
Show all

Polish subtitles

Revisions