Problem connecting to Twitter. Please try again.
Problem connecting to Twitter. Please try again.
Problem connecting to Twitter. Please try again.
Problem connecting to Twitter. Please try again.
Problem connecting to Twitter. Please try again.

Return to Video

Chúng ta có nên ăn sâu bọ? - Emma Bryce

  • 0:09 - 0:10
    Hàng thế kỷ qua,
  • 0:10 - 0:12
    con người đã tiêu thụ các loài côn trùng,
  • 0:12 - 0:13
    mọi loài từ bọ cánh cứng
  • 0:13 - 0:14
    tới sâu bướm,
  • 0:14 - 0:15
    cào cào,
  • 0:15 - 0:16
    châu chấu,
  • 0:16 - 0:18
    mối,
  • 0:18 - 0:18
    và chuồn chuồn.
  • 0:18 - 0:20
    Tục lệ này còn có tên là:
  • 0:20 - 0:21
    entomoghapy (tục ăn côn trùng).
  • 0:21 - 0:23
    Những người sắn bắn-hái lượm thủa sơ khai
    có lẽ đã học được
  • 0:23 - 0:25
    từ những động vật hay sục sạo
  • 0:25 - 0:26
    tìm kiếm côn trùng giàu Prôtêin
  • 0:26 - 0:28
    và làm theo chúng.
  • 0:28 - 0:29
    Khi chúng ta tiến hoá
  • 0:29 - 0:32
    sâu bọ trở thành một phần trong
    thực đơn truyền thống của con người,
  • 0:32 - 0:33
    chúng đóng vai trò
  • 0:33 - 0:34
    của cả thức ăn hàng ngày
  • 0:34 - 0:35
    lẫn các món ăn sang trọng.
  • 0:35 - 0:37
    Thời Hi Lạp cổ đại,
  • 0:37 - 0:39
    ve sầu được xem là đồ ăn vặt xa xỉ.
  • 0:39 - 0:41
    Và cả người La Mã
    cũng cảm thấy ấu trùng bướm
  • 0:41 - 0:43
    ngon tuyệt vời.
  • 0:43 - 0:45
    Tại sao chúng ta lại lãng quên
    khẩu vị ngon miệng từ sâu bọ?
  • 0:45 - 0:48
    Lý do cho sự từ bỏ đó
    liên quan đến lịch sử,
  • 0:48 - 0:50
    và câu chuyện có lẽ bắt đầu từ
  • 0:50 - 0:53
    khoảng 10,000 năm trước công nguyên
    ở mảnh đất màu mỡ Crescent,
  • 0:53 - 0:54
    là một nơi ởTrung Đông
  • 0:54 - 0:57
    đó là cái nôi của nền nông nghiệp.
  • 0:57 - 0:59
    Sau đó, những tổ tiến sống du mục
    của chúng ta
  • 0:59 - 1:01
    bắt đầu định cư tại Crescent.
  • 1:01 - 1:03
    Và khi họ học cách thu hoạch mùa màng
  • 1:03 - 1:05
    và thuần hoá động vật tại đó,
  • 1:05 - 1:06
    quan niệm của họ đã thay đổi,
  • 1:06 - 1:08
    tạo nên một làn sóng hướng tới châu Âu
  • 1:08 - 1:10
    và phần còn lại của thế giới phương Tây.
  • 1:10 - 1:11
    Khi nông nghiệp phát triển,
  • 1:11 - 1:14
    con người hắt hủi các loài sâu bọ
    như là những sinh vật gây hại
  • 1:14 - 1:16
    đã phá phách mùa màng của mình.
  • 1:16 - 1:17
    Dân số phát triển,
  • 1:17 - 1:18
    phương Tây được đô thị hoá,
  • 1:18 - 1:21
    những mối liên kết tìm kiếm thức ăn trong quá khứ
    yếu đi.
  • 1:21 - 1:24
    Con người đơn giản là quên mất
    lịch sử gắn liền với côn trùng của mình.
  • 1:24 - 1:27
    Ngày nay, mọi người không quen
    với tục ăn côn trùng,
  • 1:27 - 1:28
    sâu bọ chỉ là một thứ gây khó chịu.
  • 1:28 - 1:30
    Chúng cắn, đốt
  • 1:30 - 1:31
    và phá hoại thức ăn của chúng ta.
  • 1:31 - 1:34
    Chúng ta cảm thấy
    tác nhân gây khó chịu
  • 1:34 - 1:35
    gắn liền với chúng và ghét bỏ
  • 1:35 - 1:37
    những đồ ăn từ côn trùng.
  • 1:37 - 1:40
    Gần 2000 loài côn trùng
    được chế biến thành đồ ăn.
  • 1:40 - 1:43
    tạo nên một phần lớn
    trong bữa ăn hàng ngày
  • 1:43 - 1:45
    cho 2 tỷ người trên khắp thế giới.
  • 1:45 - 1:49
    Các nước nhiệt đới
    là những khách hàng tiêu thụ côn trùng nhiều nhất
  • 1:49 - 1:50
    bởi văn hoá của họ chấp nhận chúng.
  • 1:50 - 1:52
    Các loài ở những khu vực này có số lượng,
  • 1:52 - 1:53
    rất đa dạng,
  • 1:53 - 1:55
    và hay tâp hợp thành từng nhóm hay từng đàn
  • 1:55 - 1:58
    khiến chúng dễ thu hoạch.
  • 1:58 - 2:00
    Như Campuchia ở Đông Nam Á
  • 2:00 - 2:02
    là nơi loài nhện đen khổng lồ được thu lượm
  • 2:02 - 2:03
    để rán,
  • 2:03 - 2:04
    và đem bán trên thị trường.
  • 2:04 - 2:06
    Ở Nam Phi,
  • 2:06 - 2:09
    loài sâu bướm béo mọng
    là một món ăn chính ở đó,
  • 2:09 - 2:10
    được nấu với nước sốt cay
  • 2:10 - 2:13
    hoặc được phơi khô và ướp muối.
  • 2:13 - 2:14
    Ở Mêxicô, bọ xít băm nhỏ
  • 2:14 - 2:17
    nướng cùng tỏi, chanh và muối.
  • 2:17 - 2:20
    Sâu bọ có thể để cả con để trang trí món ăn
  • 2:20 - 2:22
    hoặc nghiền thành bột
  • 2:22 - 2:23
    và trộn thêm vào đồ ăn.
  • 2:23 - 2:25
    Nhưng chúng không chỉ ngon.
  • 2:25 - 2:26
    Chúng còn rất bổ dưỡng.
  • 2:26 - 2:29
    Thực tế, các nhà khoa học nói rằng
    tục ăn côn trùng
  • 2:29 - 2:31
    có thể là giải pháp kinh tế hiệu quả
  • 2:31 - 2:34
    cho những nước đang phát triển
    trong tình trạng thiếu thốn lương thực
  • 2:34 - 2:36
    Côn trùng có thể chứa tới 80% Protein,
  • 2:36 - 2:38
    thành phần cấu tạo chủ yếu của cơ thể,
  • 2:38 - 2:41
    và cũng chứa nhiều chất béo giàu năng lượng,
  • 2:41 - 2:41
    chất xơ,
  • 2:41 - 2:44
    và các dinh dưỡng vi lượng
    như vitamin và khoáng chất.
  • 2:44 - 2:46
    Bạn có biết rằng
    hầu hết các loài côn trùng ăn được
  • 2:46 - 2:47
    có chứa cùng hàm lượng sắt
  • 2:47 - 2:50
    thậm chí là nhiều hơn so với thịt bò,
  • 2:50 - 2:52
    khiến chúng trở thành
    nguồn tài nguyên lớn chưa được khai thác
  • 2:52 - 2:55
    khi để ý rằng chứng thiếu sắt
  • 2:55 - 2:57
    là vấn đề dinh dưỡng phổ biến nhất hiện nay
  • 2:57 - 2:58
    trên thế giới không?
  • 2:58 - 3:01
    Ấu trùng cũng là
    một ví dụ về dinh dưỡng khác.
  • 3:01 - 3:04
    Ấu trùng vàng
    là loài quen sinh sôi tự nhiên ở Mỹ
  • 3:04 - 3:06
    và dễ nuôi trồng.
  • 3:06 - 3:08
    Chúng có hàm lượng vitamin cao,
  • 3:08 - 3:09
    giàu khoáng chất,
  • 3:09 - 3:12
    và có thể chứa tới 50% protein,
  • 3:12 - 3:15
    gần bằng thịt bò với khối lượng tương đương.
  • 3:15 - 3:18
    Để nấu, đơn giản chỉ cần xào với bơ và muối
  • 3:18 - 3:20
    hoặc nướng và rắc sôcôla
  • 3:20 - 3:21
    để có món snack giòn tan.
  • 3:21 - 3:23
    Bạn cần phải vượt qua
    cái "cảm giác khó chịu"
  • 3:23 - 3:24
    để có được dinh dưỡng
  • 3:24 - 3:26
    và khẩu vị.
  • 3:26 - 3:27
    Thực ra, sâu bọ có thể rất ngon.
  • 3:27 - 3:29
    Các món nhộng có vị giống như
    hạt dẻ nướng.
  • 3:29 - 3:31
    Châu chấu giống như tôm.
  • 3:31 - 3:33
    Món dế, có người nói rằng,
  • 3:33 - 3:35
    nó có hương vị của bỏng ngô.
  • 3:35 - 3:36
    Nuôi trồng côn trùng làm thực phẩm
  • 3:36 - 3:39
    gây ít tác động lên môi trường hơn
  • 3:39 - 3:40
    các nông trại gia súc
  • 3:40 - 3:43
    bởi vì côn trùng thải ra ít khí nhà kính hơn
  • 3:43 - 3:46
    sử dụng ít diện tích, nước và thức ăn hơn.
  • 3:46 - 3:49
    Nền kinh tế xã hội, nuôi trồng sâu bọ
  • 3:49 - 3:51
    có thể nâng cao đời sống
    cho những người ở các đất nước đang phát triển
  • 3:51 - 3:53
    vì nông trại nuôi côn trùng
    có thể có quy mô nhỏ,
  • 3:53 - 3:54
    năng suất cao,
  • 3:54 - 3:57
    và còn tương đối rẻ để quản lý.
  • 3:57 - 3:58
    Côn trùng cũng có thể trở thành
  • 3:58 - 4:01
    nguồn cung thức ăn ổn định cho gia súc
  • 4:01 - 4:03
    và có thể tiêu thụ các bộ phận bỏ đi,
  • 4:03 - 4:04
    như phần vỏ các loại rau khoai,
  • 4:04 - 4:07
    những thứ không dùng
    sẽ phải chôn trong các bãi phế thải.
  • 4:07 - 4:09
    Bạn đã thấy đói chưa?
  • 4:09 - 4:11
    Đối diện với một đĩa dế chiên,
  • 4:11 - 4:13
    hầu hết mọi người ngày nay
    đều thấy chùn bước,
  • 4:13 - 4:15
    khi hình dung tất cả những cái chân và râu
  • 4:15 - 4:17
    mắc vào kẽ răng.
  • 4:17 - 4:18
    Nhưng hãy nghĩ đến món tôm hùm.
  • 4:18 - 4:20
    Nó khá giống
    một con côn trùng khổng lồ
  • 4:20 - 4:22
    với rất nhiều chân, râu
  • 4:22 - 4:23
    nó cũng từng bị xem như
  • 4:23 - 4:26
    một món ăn gớm guốc, thấp cấp.
  • 4:26 - 4:28
    Giờ, tôm hùm là một món sang trọng.
  • 4:28 - 4:30
    Liệu có thể có sự chuyển hoá tương tự
    xảy ra với sâu bọ?
  • 4:30 - 4:32
    Vậy hãy thử nó xem!
  • 4:32 - 4:33
    Thả côn trùng vào miệng,
  • 4:33 - 4:35
    và thưởng thức vị giòn tan.
Title:
Chúng ta có nên ăn sâu bọ? - Emma Bryce
Speaker:
Emma Bryce
Description:

Xem bài học đầy đủ tại: http://ed.ted.com/lessons/should-we-eat-bugs-emma-bryce .

Liệu có món gì ngon miệng, phong phú và giàu protein? Sâu bọ! Mặc dù ít phổ biến bên ngoài các nước nhiệt đới, tục ăn côn trùng, thói quen ăn các loại sâu bọ, đã từng rất phổ biến ở khắp các nền văn hoá. Bạn có thể cảm thấy khó chịu khi nhai những loài côn trùng nay, nhưng chúng là thực phẩm hằng ngày của khoảng 2 tỷ người (Mmm,những con nhện chiên ngon tuyệt). Chúng cũng rất hứa hẹn đối với an ninh lương thực và môi trường. Emma Bryce đã đưa ra một tình huống hấp dẫn về một bữa tiệc côn trùng thịnh soạn.

Bài giảng bởi Emma Bryce, hoạt hình bởi NEIGHBOR.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
04:52

Vietnamese subtitles

Revisions Compare revisions