Return to Video

Niebezpieczeństwo milczenia

  • 0:01 - 0:03
    Dr Martin Luther King, Jr.
  • 0:03 - 0:07
    w przemówieniu z 1968 roku
    o prawach obywatelskich
  • 0:07 - 0:09
    twierdzi: "Na końcu
  • 0:09 - 0:12
    nie będziemy pamiętać słów wrogów,
  • 0:12 - 0:15
    ale milczenie przyjaciół".
  • 0:15 - 0:18
    Będąc nauczycielem przyswoiłem te słowa.
  • 0:18 - 0:20
    Codziennie na każdym kroku
  • 0:20 - 0:21
    widzimy konsekwencje milczenia
  • 0:21 - 0:24
    manifestującego się jako dyskryminacja,
  • 0:24 - 0:28
    przemoc, ludobójstwo i wojna.
  • 0:28 - 0:30
    W klasie prowokuję uczniów
  • 0:30 - 0:32
    do badania milczenia w ich własnym życiu
  • 0:32 - 0:34
    poprzez poezję.
  • 0:34 - 0:36
    Pracujemy wspólnie, by wypełnić
  • 0:36 - 0:39
    puste miejsca, by rozpoznać je i nazwać,
  • 0:39 - 0:43
    by zrozumieć, że nie muszą być one
    powodem do wstydu.
  • 0:43 - 0:45
    Chcąc stworzyć w klasie kulturę,
  • 0:45 - 0:47
    gdzie uczniowie mogą zwierzyć się sobie
  • 0:47 - 0:49
    z wzajemnych milczeń.
  • 0:49 - 0:51
    na tablicy w klasie zamieściłem
  • 0:51 - 0:52
    4 główne zasady,
  • 0:52 - 0:55
    które każdy uczeń
    musi podpisać na początku na roku:
  • 0:55 - 0:59
    czytaj krytycznie, pisz świadomie,
  • 0:59 - 1:02
    mów jasno, wyrażaj swoje zdanie.
  • 1:02 - 1:05
    Często myślę o tym ostatnim:
  • 1:05 - 1:07
    wyrażaniu swojego zdania.
  • 1:07 - 1:09
    Dochodzę do wniosku, że gdybym
  • 1:09 - 1:11
    poprosił uczniów o zabranie głosu,
  • 1:11 - 1:13
    muszę powiedzieć im prawdę
  • 1:13 - 1:15
    i być z nimi szczery o czasach,
  • 1:15 - 1:17
    w których nie udało mi się tego zrobić.
  • 1:17 - 1:19
    Powiedziałbym im, że dorastając
  • 1:19 - 1:22
    w rodzinie katolickiej w Nowym Orleanie,
  • 1:22 - 1:24
    podczas Postu zawsze mnie uczono,
  • 1:24 - 1:26
    że największe znaczenie
  • 1:26 - 1:28
    ma rezygnacja z czegoś,
  • 1:28 - 1:30
    poświęcenie czegoś,
    co sprawia przyjemność,
  • 1:30 - 1:32
    by udowodnić Bogu,
    że rozumiesz jego świętość.
  • 1:32 - 1:35
    Zrezygnowałem z picia coli,
    McDonalda, frytek
  • 1:35 - 1:38
    francuskich pocałunków
    i wszystkiego pomiędzy.
  • 1:38 - 1:42
    Ale jednego roku
    zrezygnowałem z mówienia.
  • 1:42 - 1:45
    Uznałem, że najbardziej
    wartościową rzeczą,
  • 1:45 - 1:48
    jaką mogę poświęcić jest mój głos,
    ale nie zdawałem sobie sprawy,
  • 1:48 - 1:51
    że zrezygnowałem z niego już dawno temu.
  • 1:51 - 1:53
    Spędziłem mnóstwo życia
  • 1:53 - 1:55
    na mówieniu ludziom tego,
    co chcieli usłyszeć,
  • 1:55 - 1:57
    a nie tego, co powinni.
  • 1:57 - 1:59
    Powiedziałem sobie,
    że nie chcę być czyimś sumieniem,
  • 1:59 - 2:01
    bo najpierw muszę zająć się swoim,
  • 2:01 - 2:05
    więc czasami po prostu nic nie mówiłem,
  • 2:05 - 2:07
    zaspokajając ignorancję milczeniem,
  • 2:07 - 2:10
    nieświadomy, że uzasadnienie
    nie potrzebuje słów,
  • 2:10 - 2:11
    by potwierdzić swoją obecność.
  • 2:11 - 2:13
    Kiedy Christiana pobili za bycie gejem,
  • 2:13 - 2:14
    włożyłem ręce do kieszeni
  • 2:14 - 2:17
    i szedłem ze spuszczona głową,
    jakbym niczego nie widział.
  • 2:17 - 2:19
    Kilka tygodni nie mogłem używać szafki
  • 2:19 - 2:21
    bo kłódka na niej przypominała mi tę,
  • 2:21 - 2:22
    którą miałem na ustach,
  • 2:22 - 2:25
    kiedy bezdomny człowiek
    spojrzał mi w oczy,
  • 2:25 - 2:26
    szukając potwierdzenia,
  • 2:26 - 2:27
    że jest coś wart.
  • 2:27 - 2:30
    Byłem bardziej zajęty zabawą swoim Apple,
  • 2:30 - 2:31
    niż daniem mu jabłka.
  • 2:31 - 2:33
    Kiedy kobieta na gali charytatywnej
  • 2:33 - 2:35
    powiedziała: "Jestem z ciebie taka dumna,
  • 2:35 - 2:37
    musi być ciężko uczyć te biedne,
    nieinteligentne dzieci",
  • 2:37 - 2:40
    ugryzłem się w język,
    bo potrzebowaliśmy jej pieniędzy
  • 2:40 - 2:42
    bardziej niż moi uczniowie
    potrzebowali godności.
  • 2:42 - 2:44
    Spędzamy mnóstwo czasu, słuchając rzeczy,
  • 2:44 - 2:48
    o których mówią ludzie,
  • 2:48 - 2:51
    a rzadko skupiamy się na tym,
    czego nie mówią
  • 2:51 - 2:54
    Milczenie jest produktem strachu.
  • 2:54 - 2:56
    Odczuwaniem swoich wad,
  • 2:56 - 2:58
    ściskającą w żołądku gilotyną.
  • 2:58 - 2:59
    Powietrze ucieka z płuc,
  • 2:59 - 3:01
    bo nie czuje się tam bezpieczne.
  • 3:01 - 3:05
    Milczenie to ludobójstwo w Rwandzie,
    to huragan Katrina.
  • 3:05 - 3:08
    Słyszy się je, gdy nie wystarcza
    worków na ciała.
  • 3:08 - 3:10
    To dźwięk zaciśniętego stryczka.
  • 3:10 - 3:13
    To popiół, łańcuchy, przywilej i ból.
  • 3:13 - 3:15
    Nie ma czasu na wybór bitew,
  • 3:15 - 3:17
    gdy bitwy już same cię wybrały.
  • 3:17 - 3:20
    Nie pozwolę milczeniu owinąć się
    na moim niezdecydowaniu.
  • 3:20 - 3:22
    Powiem Christianowi, że jest lwem,
  • 3:22 - 3:24
    sanktuarium odwagi i błyskotliwości.
  • 3:24 - 3:27
    Zapytam bezdomnego o imię
  • 3:27 - 3:29
    i jak mija mu dzień, bo czasem
  • 3:29 - 3:31
    ludzie pragną po prostu być ludźmi.
  • 3:31 - 3:33
    Powiem tej kobiecie, że moi uczniowie
  • 3:33 - 3:35
    potrafią mówić
    o transcendencji jak Thoreau,
  • 3:35 - 3:38
    a obejrzenie jednego odcinka "The Wire"
  • 3:38 - 3:40
    nie znaczy, że coś wiesz
    o moich dzieciach.
  • 3:40 - 3:41
    W tym roku,
  • 3:41 - 3:43
    zamiast z czegoś rezygnować,
  • 3:43 - 3:46
    będę żył tak, jakbym pod językiem
  • 3:46 - 3:48
    miał zamocowany mikrofon,
  • 3:48 - 3:52
    a pod zahamowaniami - scenę.
  • 3:52 - 3:54
    Kto potrzebuje mównicy,
  • 3:54 - 3:58
    jeśli w zupełności wystarcza własny glos?
  • 3:58 - 4:01
    Dziękuję.
  • 4:01 - 4:05
    (Brawa)
Title:
Niebezpieczeństwo milczenia
Speaker:
Clint Smith
Description:

„Spędzamy mnóstwo czasu słuchając rzeczy, o których mówią ludzie, że rzadko zauważmy to, czego nie mówią" - mówi poeta i nauczyciel Clint Smith. Krótki, ale niesamowicie potężny wykład, opowiadany prosto z serca, o znajdywaniu odwagi, by przerwać milczenie i opowiedzieć się przeciwko ignorancji i niesprawiedliwości.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
04:22
Krystian Aparta approved Polish subtitles for The danger of silence
Rysia Wand commented on Polish subtitles for The danger of silence
Rysia Wand edited Polish subtitles for The danger of silence
Rysia Wand accepted Polish subtitles for The danger of silence
Rysia Wand edited Polish subtitles for The danger of silence
Rysia Wand edited Polish subtitles for The danger of silence
Małgosia Makowska edited Polish subtitles for The danger of silence
Małgosia Makowska edited Polish subtitles for The danger of silence
Show all
  • Finished revew.
    ===
    Christian to tutaj imię. Gdyby chodziło o chrześcijanina byłoby a Christian.
    Przy okazji: chrześcijanin piszemy po polsku z małej litery.
    ===
    W zdaniu "I will tell that woman that my students can talk about"
    that odnosi się do studentów, nie do kobiety,
    czyli nie może być "Powiem tej kobiecie, której moi uczniowie powiedzą o..."
    ===
    can talk znaczy potrafią mówić o czymś, a nie "powiedzą".
    ===
    Biernikowe „tą”
    (weź tą piłkę) jest akceptowalne tylko w języku potocznym i nie wszyscy go używają, przez co jest raczej nacechowane. W napisach damy wersję standardową, "weź tę piłkę", chyba że specjalnie chcemy oddać, że prelegent mówi niedbale lub gwarą. http://poradnia.pwn.pl/lista.php?id=6217
    ===
    Nadużywanie zaimków dzierżawczych.
    W języku angielskim zaimków dzierżawczych używa się znacznie częściej niż w polskim. Jeśli zaimek nie służy do rozróżnienia w razie wątpliwości, do której osoby coś przynależy, w polskim zaimka dzierżawczego nie użyjemy (np. "I go there with my wife" --> "Idę tam z żoną" - nie trzeba zaznaczać, że własną, nie cudzą, bo wynika to z kontekstu).
    ===
    Zwroty grzecznościowe.
    w korespondencji piszemy z wielkiej litery (Wy, Państwo, Ty). W napisach nie: wy, państwo, ty.
    ===
    Pominięto przecinki w imiesłowach przysłówkowych.

    Imiesłowy przysłówkowe (-ąc, -wszy) zawsze wydzielamy przecinkami (więcej informacji pod adresem http://www.jezykowedylematy.pl/2011/01/czy-imieslowy-typu-jadac-stanawszy-zawsze-oddzielamy-przecinkami/).
    ===
    Kalka językowa

    Niektórych konstrukcji angielskich nie należy tłumaczyć słowo w słowo. Zamiast dosłownego "I to jest właśnie to, przez co" lepiej np. "właśnie dlatego", "dlatego". Inne przykłady:
    1. *ponieważ racją jest że (lepiej: to prawda, że) //
    2. „it's really important to remember” nie można: ***bardzo ważnym jest by pamiętać (lepiej: Musimy pamiętać / Trzeba pamiętać / Najważniejsze, to zapamiętać)
    3. „what cinema can do is,” nie można przełożyć „***tym co może zrobić kino jest,”, bo brzmi to po polsku okropnie. Można dać np. „kino może”.

    Patrz: http://translations.ted.com/forums/discussion/47/wypisujemy-najczestsze-bledy

Polish subtitles

Revisions