Небяспека маўчання

"Мы марнуем наш час, слухаючы тое, што гавораць нам людзі і зусім не звяртаем увагі на тое, аб чым яны маўчаць", - кажа слэм-паэт і настаўнік Клінт Сміт. Кароткая, але моцная і шчырая прамова пра тое, што трэба знайці ў сабе моц і не баяцца выказваць свае думкі, каб змагацца з невуцтвам і крыўдаю.

У 1968 годзе Мартын Лютэр Кінг
у сваёй прамове,

прысвечанай руху за
грамадзянскія правы чарнаскурых,

сцвярджае:

"Урэшце, мы будзем памятаць
не словы нашых ворагаў,

а маўчанне нашых сяброў."

Як настаўнік я засвоіў гэтую думку.

Кожны дзень мы назіраем

такія наступствы маўчання, як

дыскрымінацыя, гвалт,

генацыд і вайна.

На сваіх уроках

я натхняю студэнтаў

даследваць свой уласны досвед
маўчання праз паэзію.

Мы працуем разам, каб запоўніць

гэтую прастору, каб прызнаць яе,

даць ёй імя і зразумець, што яна
не павінна быць крыніцай сораму.

Каб стварыць атмасферу,
якая дапаможа студэнтам

адчуваць сябе бяспечна,

выкрываючы таямніцы
ўласнага маўчання,

я распрацаваў чатыры асноўныя прынцыпы,

якія заўседы размешчаны пасярэдзіне класы.

Кожны студэнт прымае іх
на пачатку навучальнага году.

Вось яны:
крытычна стаўся да прачытанага,

пішы свядома,

гавары зразумела і
будзь шчырым.

Я адчуў, што шмат разважаю
аб апошнім прынцыпе,

аб шчырасці.

Я ўсвядоміў, што,

калі я планую натхняць сваіх
студэнтаў казаць толькі праўду,

я мушу быць напоўніцу шчырым
са сваім уласным досведам маўчання

і не хаваць выпадкі,

калі я сам адмоўчваўся.

Такім чынам, я распавёў ім, што

падчас свайго гадавання
ў каталіцкай сям'і ў Новым Арлеане

я быў навучаны, што
найбольш змястоўнай рэччу,

што я мог зрабіць падчас
Вялікага паста,

было адмовіцца ад чаго-небудзь,

ахвяраваць чымсьці, што звычайна
прыносіць задавальненне,

каб даказаць Богу,
што ты разумееш яго святасць.

Я адмовіўся ад безалкагольных напояў,
бульбы фры, Макдональдса,

французскіх пацалункаў і
іншых падобных рэчаў.

Але аднойчы я перастаў
выказваць свае думкі.

Я адчуў, што самай каштоўнай часткай мяне,

якой я магу ахвяраваць,
было маё асабістае меркаванне,

але я не разумеў,
што я ахвяраваў ім ужо даўно.

Я пражыў шмат год, гаворачы

людзям тое, што яны хацелі пачуць,

замест таго, каб казаць
ім неабходныя рэчы,

прымушаючы сябе думаць,
што я не павінен

быць чыім-небудзь
сумленнем,

бо мне трэба было
зразумець сваё ўласнае.

Такім чынам, я не казаў ўвогуле нічога,

выкарыстоўваючы маўчанне
дзеля апраўдання невуцтва,

не разумеючы, што
доказы для свайго існавання

не патрабуюць слоў.

Калі хрысціянініна збівалі
за тое, што ён гей,

я проста абмінуў яго,

нібыта я нічога не заўважыў.

Я нават нейкі час не
мог карыстацца сваёю шафай,

бо замок нагадваў мне той, што
я павесіў на свае вусны,

калі бесхацінец на рагу вуліц

паглядзеў на мяне вачыма,

якія шукалі доказу, што ён
яшчэ варты таго, каб на яго глядзелі.

Але я быў настолькі заняты сваім гаджэтам,

што нават і не падумаў,
што яму няма чаго есці.

Жанчына на дабрачынным
мерапрыемстве сказала,

што ганарыцца мной,
таму што

гэта ж так цяжка вучыць
бедных, дурных дзяцей.

І я нічога ёй не адказаў, бо нам
былі патрэбны яе грошы

больш, чым маім студэнтам
неабходна годнасць.

Мы марнуем час,
слухаючы тое, что

людзі нам кажуць і
амаль не звяртаем увагі на тое,

аб чым яны маўчаць.

Людзі маўчаць таму, што баяцца сказаць.

Таму што нашыя недахопы

прымушаюць нас маўчаць.

Гэта як паветра сыходзіць
з нашых грудзяў,

таму што яму няўтульна ў лёгкіх.

Маўчанне - гэта генацыд у Руандзе.
Маўчанне - гэта ўраган Катрына.

Гэта тое, што мы чуем, калі
мехаў для загінулых недастаткова.

Гэта гук пасля таго,
як пятля ўжо зацягнутая.

Гэта асмальванне. Гэта кайданы.
Гэта прывілей. Гэта боль.

Няма сэнсу мяняць рашэнні,

калі яны ўжо прынятыя.

Я не дазволю маўчанню завалодаць маёй
нерашучасцю.

Я скажу хрысціяніну, што ён - леў,

запаведнік адвагі і геніяльнасці.

Я запытаю гэтага бясхацінца яго імя,

як прайшоў яго дзень,
бо часам усе людзі

жадаюць пачуць сябе людзьмі.

Я распавяду той жанчыне, што
мае вучні могуць гаварыць пра

трансцэндэнталізм нібыта яны
прафесіяналы ў гэтай галіне.

І тое, што вы паглядзелі серыю нейкага
папулярнага серыялу не значыць,

што вы дастаткова
ведаеце маіх вучняў.

Такім чынам, цяпер, замест
таго, каб адмовіцца

ад чаго небудзь,

я буду пражываць кожны
дзень нібыта з мікрафонам

пад маім языком.

Я скажу ўсе, што прагну сказаць.

У рэшце рэшт, каму патрэбна трыбуна,
калі ў вас ёсць голас,

каб сказаць тое, што вы адчуваеце?

Дзякуй.

(Воплескі)