1
00:00:00,480 --> 00:00:02,750
У 1968 годзе Мартын Лютэр Кінг 
у сваёй прамове,

2
00:00:02,750 --> 00:00:06,636
прысвечанай руху за 
грамадзянскія правы чарнаскурых,

3
00:00:06,636 --> 00:00:09,330
сцвярджае:

4
00:00:09,330 --> 00:00:12,413
"Урэшце, мы будзем памятаць
не словы нашых ворагаў,

5
00:00:12,413 --> 00:00:15,280
а маўчанне нашых сяброў."

6
00:00:15,280 --> 00:00:17,800
Як настаўнік я засвоіў гэтую думку.

7
00:00:17,800 --> 00:00:19,780
Кожны дзень мы назіраем

8
00:00:19,780 --> 00:00:21,456
такія наступствы маўчання, як

9
00:00:21,456 --> 00:00:23,893
дыскрымінацыя, гвалт,

10
00:00:23,893 --> 00:00:27,701
генацыд і вайна.

11
00:00:27,701 --> 00:00:29,897
На сваіх уроках

12
00:00:29,897 --> 00:00:31,848
я натхняю студэнтаў

13
00:00:31,848 --> 00:00:34,178
даследваць свой уласны досвед 
маўчання праз паэзію.

14
00:00:34,178 --> 00:00:36,030
Мы працуем разам, каб запоўніць

15
00:00:36,030 --> 00:00:39,028
гэтую прастору, каб прызнаць яе,

16
00:00:39,028 --> 00:00:42,740
даць ёй імя і зразумець, што яна
не павінна быць крыніцай сораму.

17
00:00:42,740 --> 00:00:45,203
Каб стварыць атмасферу, 
якая дапаможа студэнтам

18
00:00:45,203 --> 00:00:47,381
адчуваць сябе бяспечна,

19
00:00:47,381 --> 00:00:49,135
выкрываючы таямніцы 
ўласнага маўчання,

20
00:00:49,135 --> 00:00:51,216
я распрацаваў чатыры асноўныя прынцыпы,

21
00:00:51,216 --> 00:00:53,249
якія заўседы размешчаны пасярэдзіне класы.

22
00:00:53,249 --> 00:00:55,920
Кожны студэнт прымае іх
на пачатку навучальнага году.

23
00:00:55,920 --> 00:00:56,920
Вось яны: 
крытычна стаўся да прачытанага,

24
00:00:56,920 --> 00:00:58,543
пішы свядома,

25
00:00:58,543 --> 00:01:02,408
гавары зразумела і 
будзь шчырым.

26
00:01:02,408 --> 00:01:04,972
Я адчуў, што шмат разважаю
аб апошнім прынцыпе,

27
00:01:04,972 --> 00:01:06,871
аб шчырасці.

28
00:01:06,871 --> 00:01:07,925
Я ўсвядоміў, што,

29
00:01:07,925 --> 00:01:10,746
калі я планую натхняць сваіх
студэнтаў казаць толькі праўду,

30
00:01:10,746 --> 00:01:14,034
я мушу быць напоўніцу шчырым
са сваім уласным досведам маўчання

31
00:01:14,034 --> 00:01:15,280
і не хаваць выпадкі,

32
00:01:15,280 --> 00:01:16,848
калі я сам адмоўчваўся.

33
00:01:16,848 --> 00:01:19,008
Такім чынам, я распавёў ім, што

34
00:01:19,008 --> 00:01:21,716
падчас свайго гадавання
ў каталіцкай сям'і ў Новым Арлеане

35
00:01:21,716 --> 00:01:23,928
я быў навучаны, што
найбольш змястоўнай рэччу,

36
00:01:23,928 --> 00:01:26,246
што я мог зрабіць падчас
Вялікага паста,

37
00:01:26,246 --> 00:01:27,498
было адмовіцца ад чаго-небудзь,

38
00:01:27,498 --> 00:01:30,230
ахвяраваць чымсьці, што звычайна
прыносіць задавальненне,

39
00:01:30,230 --> 00:01:32,529
каб даказаць Богу, 
што ты разумееш яго святасць.

40
00:01:32,529 --> 00:01:35,541
Я адмовіўся ад безалкагольных напояў,
бульбы фры, Макдональдса,

41
00:01:35,541 --> 00:01:38,183
французскіх пацалункаў і 
іншых падобных рэчаў.

42
00:01:38,183 --> 00:01:42,071
Але аднойчы я перастаў 
выказваць свае думкі.

43
00:01:42,071 --> 00:01:44,674
Я адчуў, што самай каштоўнай часткай мяне,

44
00:01:44,674 --> 00:01:48,375
якой я магу ахвяраваць, 
было маё асабістае меркаванне,

45
00:01:48,375 --> 00:01:51,286
але я не разумеў,
што я ахвяраваў ім ужо даўно.

46
00:01:51,286 --> 00:01:53,105
Я пражыў шмат год, гаворачы

47
00:01:53,105 --> 00:01:54,752
людзям тое, што яны хацелі пачуць,

48
00:01:54,752 --> 00:01:56,758
замест таго, каб казаць
ім неабходныя рэчы,

49
00:01:56,758 --> 00:01:58,668
прымушаючы сябе думаць,
што я не павінен

50
00:01:58,668 --> 00:02:00,064
быць чыім-небудзь 
сумленнем,

51
00:02:00,064 --> 00:02:02,049
бо мне трэба было 
зразумець сваё ўласнае.

52
00:02:02,049 --> 00:02:04,701
Такім чынам, я не казаў ўвогуле нічога,

53
00:02:04,701 --> 00:02:07,150
выкарыстоўваючы маўчанне 
дзеля апраўдання невуцтва,

54
00:02:07,150 --> 00:02:09,547
не разумеючы, што 
доказы для свайго існавання

55
00:02:09,547 --> 00:02:10,847
не патрабуюць слоў.

56
00:02:10,847 --> 00:02:13,085
Калі хрысціянініна збівалі 
за тое, што ён гей,

57
00:02:13,085 --> 00:02:14,223
я проста абмінуў яго,

58
00:02:14,223 --> 00:02:16,130
нібыта я нічога не заўважыў.

59
00:02:16,130 --> 00:02:19,135
Я нават нейкі час не 
мог карыстацца сваёю шафай,

60
00:02:19,135 --> 00:02:21,796
бо замок нагадваў мне той, што
я павесіў на свае вусны,

61
00:02:21,796 --> 00:02:23,270
калі бесхацінец на рагу вуліц

62
00:02:23,270 --> 00:02:24,500
паглядзеў на мяне вачыма,

63
00:02:24,500 --> 00:02:27,552
якія шукалі доказу, што ён
яшчэ варты таго, каб на яго глядзелі.

64
00:02:27,552 --> 00:02:29,597
Але я быў настолькі заняты сваім гаджэтам,

65
00:02:29,597 --> 00:02:31,890
што нават і не падумаў, 
што яму няма чаго есці.

66
00:02:31,890 --> 00:02:33,997
Жанчына на дабрачынным
мерапрыемстве сказала,

67
00:02:33,997 --> 00:02:35,389
што ганарыцца мной,
таму што

68
00:02:35,389 --> 00:02:37,680
гэта ж так цяжка вучыць 
бедных, дурных дзяцей.

69
00:02:37,680 --> 00:02:40,299
І я нічога ёй не адказаў, бо нам
былі патрэбны яе грошы

70
00:02:40,299 --> 00:02:42,439
больш, чым маім студэнтам 
неабходна годнасць.

71
00:02:42,439 --> 00:02:43,990
Мы марнуем час,
слухаючы тое, что

72
00:02:43,990 --> 00:02:47,540
людзі нам кажуць і 
амаль не звяртаем увагі на тое,

73
00:02:47,540 --> 00:02:50,878
аб чым яны маўчаць.

74
00:02:50,878 --> 00:02:54,139
Людзі маўчаць таму, што баяцца сказаць.

75
00:02:54,139 --> 00:02:55,689
Таму што нашыя недахопы

76
00:02:55,689 --> 00:02:57,615
прымушаюць нас маўчаць.

77
00:02:57,615 --> 00:02:59,667
Гэта як паветра сыходзіць
з нашых грудзяў,

78
00:02:59,667 --> 00:03:01,429
таму што яму няўтульна ў лёгкіх.

79
00:03:01,429 --> 00:03:04,553
Маўчанне - гэта генацыд у Руандзе.
Маўчанне - гэта ўраган Катрына.

80
00:03:04,553 --> 00:03:07,661
Гэта тое, што мы чуем, калі 
мехаў для загінулых недастаткова.

81
00:03:07,661 --> 00:03:10,062
Гэта гук пасля таго, 
як пятля ўжо зацягнутая.

82
00:03:10,062 --> 00:03:13,409
Гэта асмальванне. Гэта кайданы. 
Гэта прывілей. Гэта боль.

83
00:03:13,409 --> 00:03:15,164
Няма сэнсу мяняць рашэнні,

84
00:03:15,164 --> 00:03:16,897
калі яны ўжо прынятыя.

85
00:03:16,897 --> 00:03:19,960
Я не дазволю маўчанню завалодаць маёй
нерашучасцю.

86
00:03:19,960 --> 00:03:21,927
Я скажу хрысціяніну, што ён - леў,

87
00:03:21,927 --> 00:03:24,287
запаведнік адвагі і геніяльнасці.

88
00:03:24,287 --> 00:03:26,093
Я запытаю гэтага бясхацінца яго імя,

89
00:03:26,093 --> 00:03:28,003
як прайшоў яго дзень,
бо часам усе людзі

90
00:03:28,003 --> 00:03:29,360
жадаюць пачуць сябе людзьмі.

91
00:03:29,360 --> 00:03:32,136
Я распавяду той жанчыне, што 
мае вучні могуць гаварыць пра

92
00:03:32,136 --> 00:03:34,761
трансцэндэнталізм нібыта яны
прафесіяналы ў гэтай галіне.

93
00:03:34,761 --> 00:03:38,376
І тое, што вы паглядзелі серыю нейкага
папулярнага серыялу не значыць,

94
00:03:38,376 --> 00:03:40,135
што вы дастаткова
ведаеце маіх вучняў.

95
00:03:40,135 --> 00:03:42,348
Такім чынам, цяпер, замест
таго, каб адмовіцца

96
00:03:42,348 --> 00:03:43,485
ад чаго небудзь,

97
00:03:43,485 --> 00:03:45,897
я буду пражываць кожны
дзень нібыта з мікрафонам

98
00:03:45,897 --> 00:03:47,820
пад маім языком.

99
00:03:47,820 --> 00:03:51,135
Я скажу ўсе, што прагну сказаць.

100
00:03:51,135 --> 00:03:53,968
У рэшце рэшт, каму патрэбна трыбуна, 
калі ў вас ёсць голас,

101
00:03:53,968 --> 00:03:58,207
каб сказаць тое, што вы адчуваеце?

102
00:03:58,207 --> 00:04:00,712
Дзякуй.

103
00:04:00,712 --> 00:04:04,712
(Воплескі)