Belalı bir probleminiz mi var? Önce, nasıl tost yaptığınızı söyleyin
-
0:00 - 0:02Birkaç yıl önce,
-
0:02 - 0:05insanların karmaşık problemleri anlamasına
ve çözmesine yardımcı olan -
0:05 - 0:09basit bir tasarım egzersizine rastladım.
-
0:09 - 0:13Bu tarz birçok tasarım egzersizi gibi,
başta saçma gibi görünüyordu; -
0:13 - 0:15fakat derinlemesine incelediğimde,
-
0:15 - 0:17nasıl birlik olduğumuz ve
bazı şeylere nasıl anlam -
0:17 - 0:21kazandırdığımız hakkında beklenmedik
gerçekleri ortaya çıkardı. -
0:21 - 0:23Egzersiz 3 kısımdan oluşuyor
-
0:23 - 0:25ve hepimizin bildiği bir şeyle başlıyor,
-
0:25 - 0:27bu da nasıl tost yapıldığıdır.
-
0:27 - 0:31Temiz bir sayfaya keçeli kalem ile
-
0:31 - 0:35hiç kelime kullanmadan
nasıl tost yapıldığını çizerek başlarsınız -
0:35 - 0:37Herkes şunun gibi bir şey çizer.
-
0:37 - 0:40Dilimlenmiş bir somun ekmek çizer
sonra ekmek kızartma makinesine koyar. -
0:40 - 0:43Tost bir süre bekler.
-
0:43 - 0:48Ve fırlar, işte bu!
İki dakika sonra tost ve mutluluk. -
0:49 - 0:54Yıllar boyu, yüzlerce
tost çizimi biriktirdim, -
0:54 - 0:55bazıları çok iyiydi;
-
0:55 - 0:59çünkü tost yapım sürecini
çok net resimlemişlerdi. -
0:59 - 1:02Bazıları ise, evet, çok iyi değildi.
-
1:02 - 1:07Gerçekten çok kötüydü çünkü ne demeye
çalıştıklarını bilemiyordunuz. -
1:07 - 1:09Derinlemesine incelediğimde gördüm ki
-
1:09 - 1:13kimisi tost yapımının bazı yönlerini
gizlerken, bazılarını ortaya koydu. -
1:13 - 1:15Yani bazıları sadece tost ile,
-
1:15 - 1:18tostun dönüşümüyle ilgili.
-
1:18 - 1:21Diğerleri ise ekmek kızartma
makinesi ile, -
1:21 - 1:24ve mühendisler bunun mekaniğini
çizmeye bayılıyorlar. -
1:24 - 1:26(Gülüşmeler)
-
1:26 - 1:28Bazıları ise insanlarla ilgilidir.
-
1:28 - 1:32İnsanların edindiği
deneyimleri görsellemeyle ilgilidir. -
1:32 - 1:35Bazıları ise tostun markete kadar giden
-
1:35 - 1:37tedarik zinciriyle ilgilidir.
-
1:37 - 1:41Tedarik zinciri, ışınlanma
ağları üzerinden -
1:41 - 1:44tarla ve buğdaya yoluna
-
1:44 - 1:47ve Büyük Patlama'ya kadar
gerilere gidiyor. -
1:47 - 1:49Bu çılgınlık.
-
1:49 - 1:51Fakat bu çizimler inanılmaz
farklı olsa bile, -
1:51 - 1:54kesinlikle ortak bir özellik
paylaşıyorlar, -
1:54 - 1:57görebiliyor musunuz merak ediyorum.
-
1:57 - 2:00Gördünüz mü? Bunlarda ortak olan ne?
-
2:00 - 2:03Çoğu çizimde düğüm ve oklar var.
-
2:03 - 2:08Düğümler ekmek kızartma makinesi ve
insanlar gibi somut nesneleri gösteriyor, -
2:08 - 2:12oklar ise düğümler arasındaki
bağlantıyı gösteriyor. -
2:12 - 2:15Düğüm ve okların bu kombinasyonu
-
2:15 - 2:17sistem modelini oluşturuyor
-
2:17 - 2:20ve bir şeyin nasıl çalıştığıyla ilgili
-
2:20 - 2:23zihnimizde olan modelleri
görünür yapıyor. -
2:23 - 2:25Yani oluşan değer bu.
-
2:25 - 2:27Bu sistem modellerinin
ilginç tarafı -
2:27 - 2:29farklı bakış açılarını ortaya çıkarması.
-
2:29 - 2:33Örneğin, Amerikalılar tostu
ekmek kızartma makinesinde yapar. -
2:33 - 2:34Bu apaçık.
-
2:34 - 2:38Tabi ki Avrupalılar tostu tavada yaparken,
-
2:38 - 2:42ve çoğu öğrenci ateşte yapar.
-
2:42 - 2:46Bunu gerçekten anlayamıyorum.
Birçok MBA öğrencisi bunu yapıyor. -
2:46 - 2:49Evet, düğümleri sayarak
karmaşıklığı ölçebilirsiniz. -
2:49 - 2:53Her gösterimde ortalama dört
ila sekiz düğüm var. -
2:53 - 2:56Bundan az olduğunda,
çizim saçma görünebilir -
2:56 - 2:59fakat hızlı anlaşılır,
-
2:59 - 3:0413'ten fazla olduğunda, çizim
harita şokuna uğratabilir. -
3:04 - 3:05Bu çok karmaşık.
-
3:05 - 3:08Yani 5 ile 13 arası ideal olan.
-
3:08 - 3:10Yani bir şeyi görsel olarak
anlatmak isterseniz, -
3:10 - 3:14gösteriminizde 5 ila 13 düğüm olsun.
-
3:14 - 3:17Çizimde yetenekli olmayabiliriz;
-
3:17 - 3:21ama karmaşık şeyleri basit şeylere
nasıl böleceğimizi ve -
3:21 - 3:24tekrar nasıl bir araya getireceğimizi
sezgisel olarak biliyoruz. -
3:24 - 3:27Böyle bu bizi egzersizimizin ikinci
kısmına getiriyor, -
3:27 - 3:29nasıl tost yapıldığına;
-
3:29 - 3:32fakat bu defa yapışkan notlar
veya kartlarla. -
3:32 - 3:33Şimdi sırada ne var?
-
3:34 - 3:37Evet, çoğu insan kartlarla daha net,
detaylı ve mantıklı düğümler -
3:37 - 3:40yapmaya eğilimlidir.
-
3:40 - 3:43Adım adım yapılan analizi görebilirsiniz.
-
3:43 - 3:47Modellerini oluştururken,
düğümleri hareket ettiriyorlar, -
3:47 - 3:49Lego gibi yeniden düzenliyorlar.
-
3:49 - 3:53Saçma gibi görünse de
aslında bu gerçekten önemli. -
3:53 - 3:58Bu hızlıca ifade etme, yansıtma
ve analiz etme tekrarı -
3:58 - 4:01netlik kazanmak için tek yol.
-
4:01 - 4:04Bu tasarım sürecinin özü.
-
4:04 - 4:06Ve sistem teoristleri bize
-
4:06 - 4:09bir gösterimi değiştirmedeki kolaylığın,
modeli geliştirmedeki -
4:09 - 4:13istekliliğimizle bağlantılı
olduğunu söylüyor. -
4:13 - 4:17Yani yapışkanlı not sistemleri sadece
daha akıcı değil, -
4:17 - 4:21ayrıca statik çizimlere göre genellikle
daha fazla düğüm üretiyor. -
4:21 - 4:23Çizimler daha da zenginleşiyor.
-
4:23 - 4:26Ve bu bizi egzersizin üçüncü
kısmına getiriyor, -
4:26 - 4:30nasıl tost yapıldığına;
fakat bu defa grupça. -
4:30 - 4:31Şimdi sırada ne var?
-
4:31 - 4:33Sıradaki şu:
-
4:33 - 4:36Dağınık bir şekilde başlıyor
ve çok dağınıklaşıyor -
4:36 - 4:38sonra daha da dağınıklaşıyor
-
4:38 - 4:40ama insanlar modellerini sadeleştirdikçe
-
4:40 - 4:43en iyi düğümler daha
belirgin hale geliyor, -
4:43 - 4:45ve her tekrarda model
daha da netleşiyor -
4:45 - 4:48çünkü insanlar birbirlerinin fikirleri
üzerine inşa ediyorlar. -
4:48 - 4:52Ortaya herkesin kendi bakış
açılarındaki çeşitliliği birleştiren -
4:52 - 4:56birleşik sistem modeli çıkıyor.
-
4:56 - 4:58Toplantılarda çoğu zaman
-
4:58 - 5:01meydana gelenden farklı bir sonuç bu,
değil mi? -
5:01 - 5:04O halde, bu çizimler 20 veya daha fazla
düğüm içerebilir -
5:04 - 5:06ama katılımcılar harita şoku yaşamazlar
-
5:06 - 5:10çünkü modelin oluşturulmasına kendileri
katkıda bulunurlar. -
5:10 - 5:13İlginç olan bir şey daha şu:
Gruplar spontane olarak karıştırıp -
5:13 - 5:17ilave organizasyon katmanları ekliyorlar.
-
5:17 - 5:19Mesela, tezatlıklarla mücadele etmek için,
-
5:19 - 5:22dallanan ve paralel
desenler ekliyorlar. -
5:22 - 5:25Bu arada, eğer bunu tamamıyla
sessizlik içinde yaparlarsa -
5:25 - 5:28çok daha iyi ve çok daha
hızlı yapıyorlar. -
5:28 - 5:30Gerçekten ilginç --
konuşma şekil alıyor. -
5:30 - 5:34Bundan çıkarılacak önemli
dersler şunlar. -
5:34 - 5:36Öncelikle çizmek, olayları
düğümleri olan sistemler -
5:36 - 5:40ve onların ilişkileri olarak
algılamamıza yardım ediyor. -
5:40 - 5:43Hareket eden kartlar daha iyi
sistem modelleri oluşturuyor; -
5:43 - 5:46çünkü çok daha akıcı
tekrarlar yapıyoruz. -
5:46 - 5:49Ve grup notlarıyla en anlaşılır
modeller yapılıyor -
5:49 - 5:53çünkü birçok farklı bakış açısını
sentezliyoruz. -
5:53 - 5:54Yani bu ilgi çekici.
-
5:54 - 5:58İnsanlar doğru şartlar altında
beraber çalıştıklarında, -
5:58 - 6:01grup modeller bireysel modellerden
çok daha iyi. -
6:01 - 6:06Bu yüzden bu yaklaşım nasıl tost
yapıldığını çizmekte çok başarılı, -
6:06 - 6:10peki ya şirket vizyonu, müşteri deneyimi
veya uzun dönemli sürdürebilirlik -
6:10 - 6:14gibi daha alakalı ve baskılayıcı
-
6:14 - 6:17bir şeyi çizmek istersen?
-
6:17 - 6:20Organizasyonlar, çılgın problemlerini
-
6:20 - 6:24işbirliği içinde çizerek ele aldıkça
-
6:24 - 6:27görsel bir devrim gerçekleşiyor.
-
6:27 - 6:31Dünyalarını hareket eden düğüm
ve bağlantılar olarak görenlerin -
6:31 - 6:33diğerlerinden daha önde
olduğuna inanıyorum. -
6:33 - 6:35Ve uygulaması gerçekten çok basit.
-
6:35 - 6:38Bir soru ile başlarsın,
düğümleri toplarsın, -
6:38 - 6:41düğümleri sadeleştirirsin,
bunu tekrarlarsın, -
6:41 - 6:47sadeleştirirsin ve sadeleştirirsin
ve şekil oluşur, -
6:47 - 6:51grup netlik kazanır
ve soruyu cevaplarsın. -
6:53 - 6:59Yani bu basit görselleştirme işlemi ve
bunu defalarca yapma -
6:59 - 7:02oldukça kayda değer
sonuçlar ortaya koyuyor. -
7:02 - 7:04Bilmeniz gereken
-
7:04 - 7:07önemli olanın tek başına
model değil, -
7:07 - 7:10iletişimin olduğudur.
-
7:10 - 7:11Referans alınan bu görsel çerçeveler
-
7:11 - 7:16yüzlerce hatta binlerce düğüme
kadar genişleyebilir. -
7:16 - 7:19Rodale adında bir organizasyondan
örnek vereceğim. -
7:19 - 7:20Büyük bir yayıncılık şirketi.
-
7:20 - 7:23Bir sene bir miktar para kaybettiler ve
-
7:23 - 7:27yönetici takımı üç gün boyunca tüm
uygulamalarını görselleştirdi. -
7:27 - 7:33İlginç olan, tüm işletmeyi
sistem sistem -
7:33 - 7:35görselleştirdikten sonra
-
7:35 - 7:3850 milyon dolar kazancı kurtarmalarıydı.
-
7:38 - 7:43Ayrıca müşteri derecelendirmeleri
D'den A'ya yükseldi. -
7:43 - 7:46Neden? Yönetici takımının
düzenlemesinden dolayı. -
7:46 - 7:50Bu nedenle ciddi problemlere birlik
içinde oluşturulan görselleştirme yöntemi -
7:50 - 7:54ile çözüm bulmalarında
organizasyonlara yardım ediyorum, -
7:54 - 7:57oluşturduğum drawtoast.com adlı sitede
-
7:57 - 8:01bir takım iyi uygulamaları biriktiriyorum.
-
8:01 - 8:03Böylece bir çalışmayı nasıl
yürüteceğinizi, -
8:03 - 8:06görsel dili,
-
8:06 - 8:10genel problem çözmede uygulayabileceğiniz
bağlantı ve düğümlerin yapısını öğrenip, -
8:10 - 8:14organizasyonlarda karşılaştığımız
zorlu problemleri aşmak için -
8:14 - 8:19çeşitli şablon örnekleri
indirebilirsiniz. -
8:19 - 8:23Yani saçma gibi görünen tost
çizme egzersizi -
8:23 - 8:27net, uyumlu ve düzenli olmamıza
yardımcı oluyor. -
8:27 - 8:30O halde, bundan sonra ilginç bir sorunla
karşılaştığınızda, -
8:30 - 8:32tasarımın bize ne öğrettiğini
hatırlayın. -
8:32 - 8:36Fikirlerinizi görünür, somut ve
kayda değer yapın. -
8:36 - 8:39Basit, eğlenceli ve güçlü.
-
8:39 - 8:42Bunun kutlamaya değer bir
fikir olduğuna inanıyorum. -
8:42 - 8:44Teşekkürler.
-
8:44 - 8:49(Alkışlar)
- Title:
- Belalı bir probleminiz mi var? Önce, nasıl tost yaptığınızı söyleyin
- Speaker:
- Tom Wujec
- Description:
-
Tost yapımı kulağa çok karmaşık gelmiyor - ta ki biri sizden bu süreci adım adım çizmenizi isteyene kadar. Tom Wujec insanlara ve takımlara nasıl tost yaptıklarını sormaya bayılıyor; çünkü bu süreç, iş hayatında karşılaştığımız en büyük ve en karmaşık problemleri nasıl çözebileceğimizle ilgili beklenmedik gerçekleri ortaya koyuyor. Bu egzersizi nasıl yapacağınızı öğrenin ve Wujec'in binlerce insanın tost yapışını izlerken yaptığı tespitleri dinleyin.
- Video Language:
- English
- Team:
- closed TED
- Project:
- TEDTalks
- Duration:
- 09:01
Meric Aydonat approved Turkish subtitles for Got a wicked problem? First, tell me how you make toast | ||
Veysel Dağdemir edited Turkish subtitles for Got a wicked problem? First, tell me how you make toast | ||
Veysel Dağdemir accepted Turkish subtitles for Got a wicked problem? First, tell me how you make toast | ||
Veysel Dağdemir edited Turkish subtitles for Got a wicked problem? First, tell me how you make toast | ||
Veysel Dağdemir edited Turkish subtitles for Got a wicked problem? First, tell me how you make toast | ||
Başak Karadağ edited Turkish subtitles for Got a wicked problem? First, tell me how you make toast | ||
Başak Karadağ edited Turkish subtitles for Got a wicked problem? First, tell me how you make toast | ||
Başak Karadağ edited Turkish subtitles for Got a wicked problem? First, tell me how you make toast |