Return to Video

როგორ ამოძრავებს ქალაქებს საზოგადოებრივი სივრცეები.

  • 0:01 - 0:02
    როდესაც ადამიანები ფიქრობენ ქალაქზე
  • 0:03 - 0:04
    ისინი ფიქრობენ კონკრეტულ საგნებზე .
  • 0:04 - 0:08
    შენობებზე, ქუჩებზე და ცათამბრჯენებზე ,
  • 0:08 - 0:10
    ხმაურიან ტაქსებზე.
  • 0:10 - 0:12
    როდესაც მე ვფიქრობ ქალაქზე .
  • 0:13 - 0:14
    მე ვფიქრობ ხალხზე.
  • 0:14 - 0:17
    ქალაქები არის ხალხისთვის,
  • 0:18 - 0:20
    ხოლო სადაც ხალხი დადის ,
  • 0:21 - 0:22
    ერთმანეთს ხვდება
  • 0:22 - 0:24
    არის ბირთვი რაც ქალაქს ამუშავებს.
  • 0:24 - 0:26
    მაშასადამე შენობებზე უფრო მნიშვნელოვანი არის
  • 0:27 - 0:30
    საზოგადოებრივი სივრცეები შენობებს შორის.
  • 0:31 - 0:33
    სწორედ დღეს ყველაზე ტრანსფორმაციული
  • 0:33 - 0:35
    ცვლილებები ხდება
  • 0:35 - 0:38
    ქალაქის საზოგადოებრივ სივრცეებში.
  • 0:38 - 0:40
    მე მჯერა რომ ცოცხალი ,
  • 0:40 - 0:42
    სასიამოვნო, საზოგადოებრივი სივრცეები
  • 0:42 - 0:45
    არის გასაღები დიდებული
    ქალაქების დაგეგმარებისთვის.
  • 0:45 - 0:48
    ეს არის ის რაც ქალაქს აცოცხლებს.
  • 0:48 - 0:51
    მაგრამ რა არის ის რასაც ქალაქი
    მოჰყავს მოძრაობაში?
  • 0:52 - 0:54
    რა იზიდავს ხალხს
  • 0:54 - 0:56
    წარმატებულ საზოგადოებრივ სივრცეებში,
  • 0:56 - 0:58
    და როგორია წარუმატებელი სივრცეები
  • 0:59 - 1:00
    რასაც ხალხი თავს არიდებს?
  • 1:00 - 1:04
    ვიფიქრე თუ შევძლებდი ამ შეკითხვებზე
    პასუხების პოვნას
  • 1:04 - 1:07
    ამით დიდ დახმარებას გავუწევდი ჩემს ქალაქს.
  • 1:08 - 1:13
    მე მაქვს ერთი უცნაურობა , შევისწავლი ცხოველთა ქცევას.
  • 1:13 - 1:15
    შევისწავლი ცხოველთა ქცევას.
  • 1:15 - 1:17
    მე ვიყენებ ამ გამოცდილებას არა ცხოველთა შესასახებ
  • 1:18 - 1:20
    არამედ ადამიანები როგორ იყენებენ
  • 1:21 - 1:22
    საზოგადოებრივ სივრცეებს.
  • 1:23 - 1:25
    ერთ-ერთი პირველი სიცვრცე ,რომელიც შევისწავლე
  • 1:26 - 1:28
    იყო ეს პატარა პარკი . "პალეი პარკი"
  • 1:29 - 1:31
    "მიდთაუნ" მანჰეტანზე.
  • 1:31 - 1:34
    ეს პატარა პარკი გახდა მცირე ფენომენი.
  • 1:35 - 1:39
    ვინაიდან, მას ქონდა ძლიერი
    გავლენა ნიუ იორკელებზე
  • 1:40 - 1:42
    მან უზარმაზარი შთაბეჭდილება
    მოახდინა ჩემზე.
  • 1:43 - 1:45
    მე ვსწავლობდი ამ პარკს
  • 1:45 - 1:47
    ჩემი კარიერის ადრეულ პერიოდში
  • 1:47 - 1:49
    რადგან ის ჩემი მამინაცვლის აშენებულია.
  • 1:49 - 1:52
    მე ვიცოდი რომ "პალეი პარკის" მსგავსი ადგილები
  • 1:52 - 1:54
    შემთხვევით არ ჩნდება.
  • 1:54 - 1:57
    მე ვხედავდი პირველწყაროთი თუ როგორი
  • 1:57 - 1:59
    წარმოუდგენელი თავდადება და დეტალების მიმართ
  • 1:59 - 2:01
    ყურადღება იყო საჭირო.
  • 2:02 - 2:04
    მაგრამ რა იყო ის განსაკუთრებული ამ პარკში
  • 2:04 - 2:06
    რაც ხალხს ასე იზიდავდა ?
  • 2:06 - 2:09
    მე დავჯდებოდი პარკში და
  • 2:09 - 2:11
    ყურადღებით ვაკვირდებოდი.
  • 2:11 - 2:13
    ყველაზე მნიშვნელოვანი რამ იყო
  • 2:13 - 2:15
    კომფორტული მოძრავი სავაძლები.
  • 2:15 - 2:17
    ხალხი მოდიოდა , პოულობდა სავარძელს თავისთვის,
  • 2:18 - 2:21
    გადაინაცვლებდნენ და ჩერდებოდნენ საკმაო ხანს.
  • 2:21 - 2:22
    შემდეგ საინტერესოა ,
  • 2:22 - 2:25
    ხალხმა თავად მიიზიდა დანარჩენები.
  • 2:25 - 2:28
    გასაკვირად , თავი ვიგრძენი უფრო
  • 2:29 - 2:30
    დაცულად ხალხის გარემოცვაში.
  • 2:31 - 2:32
    ის იყო გამწვანებული.
  • 2:32 - 2:35
    ამ პატარა პარკმა ნიუ იორკელებს
  • 2:35 - 2:36
    მისცა ის რაც მათ სწყურიათ
  • 2:37 - 2:38
    კომფორტი და სიმწვანე .
  • 2:39 - 2:40
    თუმცა ჩემი კითხვა იყო
  • 2:41 - 2:42
    რატომ არ არის მეტი მწვანე ადგილები,
  • 2:43 - 2:45
    სივრცეები სადაც დაჯდები ქალაქის ცენტრში
  • 2:46 - 2:48
    და თავს მარტოდ არ იგრძნობ,
  • 2:48 - 2:50
    ან საზღვრის დამრღვევად.
  • 2:50 - 2:53
    სამწუხაროთ ქალაქი არიყო ასე დაგეგმარებული.
  • 2:54 - 2:58
    აქ ხედავთ ნაცნობ ხედს.
  • 2:59 - 3:02
    ასე გეგმარდებოდა მოედნები მრავალი თაობა .
  • 3:03 - 3:05
    ისინი გამოიყურებიან ელენაგტურად ,
  • 3:06 - 3:07
    სპარტანული შეხედულებით ,
  • 3:07 - 3:09
    რასაც ვუკავშრებთ თანამედროვე არქიტექტურას ,
  • 3:10 - 3:11
    თუმცა არ არის სიურპრიზი
  • 3:12 - 3:14
    ხალხი თავს არიდებს მსგავს სივრცეებს.
  • 3:14 - 3:16
    ისინი არა მხოლოდ უკაცრიელი ჩანს ,
  • 3:17 - 3:19
    არამედ საშიშიც.
  • 3:19 - 3:21
    სად დაჯდებოდი აქ?
  • 3:22 - 3:23
    რას გააკეთებდი?
  • 3:23 - 3:28
    მაგრამ არქიტექტორებს ის უყვართ.
  • 3:28 - 3:31
    ის ხომ მათი შემოქმედების ნაყოფია.
  • 3:31 - 3:33
    მათ შეგვიძლია ქანდაკებაც ვუწოდოთ ,
  • 3:34 - 3:35
    მაგრამ სულ ეს არის.
  • 3:36 - 3:38
    მშენებლებისთვისაც იდეალურია ,
  • 3:38 - 3:40
    იქ არაფერია რომ მორწყო ან შეაკეთო
  • 3:41 - 3:43
    არც არასასურველი ხალხი რომ იჯავრო.
  • 3:44 - 3:47
    არ ფიქრობთ რომ ეს არის გამოუსადეგარი?
  • 3:47 - 3:50
    მე როგორც ქალაქმგეგმარებელს
  • 3:50 - 3:53
    მსურს შევძლო და შევცვალო ქალაქი,ისეთად
  • 3:54 - 3:55
    სადაც ვისურვებდი ცხოვრებას და შევიყვარებდი.
  • 3:56 - 3:57
    მსურდა შემძლებოდა რომ შემექმნა
  • 3:58 - 4:00
    სივრცეები სადაც იგრძნობდით იგივეს
  • 4:00 - 4:01
    რასაც "პალეი პარკში"
  • 4:02 - 4:04
    არ მიმეცა უფლება დეველოპერებისთვის
  • 4:04 - 4:06
    აშენებინად მსგავსი უფერული მოედნები.
  • 4:06 - 4:09
    წლების გამოცდილების შემდეგ მე ვისწავლე,
  • 4:09 - 4:11
    როგორი რთულია შექმნა წარმატებული , მნიშვნელოვანი
  • 4:11 - 4:13
    და სასიამოვნო საზოგადოებრივი სივრცეები.
  • 4:14 - 4:17
    როგორც ჩემი მამინაცვლისგან ვისწავლე ,
  • 4:17 - 4:18
    ეს შემთხვევით არ ხდება,
  • 4:19 - 4:21
    განსაკუთრებით ნიუ იორკის მსგავს ქალაქში.
  • 4:22 - 4:24
    სადაც საზოგადოებრივი სივრცისთვის
    უნდა იბრძოლო,
  • 4:24 - 4:27
    ხოლო შემდეგ რომ გახდეს წარმატებული
  • 4:27 - 4:29
    ვინმემ ძალიან ბევრი უნდა იფიქროს
  • 4:29 - 4:30
    თითოეულ დეტალზე.
  • 4:31 - 4:33
    დღეს ღია სივრცეები არის შესაძლებლობა.
  • 4:34 - 4:38
    დიახ . შესაძლებლობაა კომერციული ინვესტორებისთვის,
  • 4:38 - 4:44
    მაგრამ ასევე სასიკეთო შესაძლებლობაა ქალაქისთვის.
  • 4:44 - 4:48
    ხშირად ეს ორი რამ ვერ თანაარსებობს
  • 4:48 - 4:50
    და კომფლიქტში მოდის ერთმანეთთან.
  • 4:51 - 4:53
    ბრძოლის პირველი შესაძლებლობა ღია
  • 4:53 - 4:56
    საზოგადოებრივი სივრცისთვის მქონდა 1980 -იან წლებში.
  • 4:57 - 4:59
    როდესაც ვხელმძღვანელობდი მგეგმარებელთა ჯგუფს
  • 4:59 - 5:01
    უზარმაზარ ნაგავსაყრელზე "ბატერი პარკ სიტი"
  • 5:02 - 5:04
    " ქვემო მანჰეტენზე" მდინარე "ჰუდსონი"-ზე .
  • 5:04 - 5:07
    ეს ქვიშიანი უნაყოფო ტერიტორია
  • 5:07 - 5:09
    იყო უფუნქციოდ 10 წელი.
  • 5:09 - 5:11
    ჩვენ გვითხრეს თუ არ ვიპოვიდით დეველოპერს
  • 5:11 - 5:13
    6 თვეში გაკოტრდებოდა.
  • 5:14 - 5:16
    ჩვენ მოგვივიდა რადიკალური თითქმის
  • 5:16 - 5:18
    წარმოუდგენელი აზრი.
  • 5:18 - 5:20
    პარკის აშენების ნაცვლად , როგორც წინაპირობა
  • 5:20 - 5:22
    მომავალი მშენებლობის,
  • 5:22 - 5:24
    რატომ არ შემოვაბრუნებთ განტოლებას
  • 5:25 - 5:28
    და ავაშენებთ პატარა მაგრამ ძალიან მაღალი ხარისხის
  • 5:28 - 5:29
    ღია საზოგადოებრიც სიცრცეს
  • 5:29 - 5:31
    და დავაკვირდებით ეს რას შეცვლის.
  • 5:32 - 5:35
    ჩვენ მხოლოდ გავწვდით ორი კვარტალის აშენებას
  • 5:35 - 5:38
    რაც უნდა გადაქცეულიყო
  • 5:38 - 5:40
    ერთი მილის (1,6 კმ.) სიგრძის
    ესპლანადად,
  • 5:40 - 5:42
    ასე რომ რასაც ავაშენებდით უდნა ყოფილიყო იდეალური.
  • 5:42 - 5:47
    დასარწმუნებლად მე დავიჟინე გაგვეკეთებინა მაკეტი
  • 5:48 - 5:52
    ხის მასალით ზუსტ მაშტაბში, მოაჯირი და საზღვაო კედელი .
  • 5:52 - 5:55
    როდესაც დავჯექი სატესტო სავარძელზე
  • 5:55 - 5:58
    ქვიშა კვლავ ბრუნავდა ჩემს გარშემო,
  • 5:58 - 6:01
    მოაჯირი ხედვის არეს ბლოკავდა
  • 6:01 - 6:04
    და ანგრევდა მთელს ჩემს ემოციებს
  • 6:04 - 6:06
    წყლის პირას განცდილს.
  • 6:06 - 6:09
    ხედავ დეტალებს რომელიც ცვლის ყველაფერს.
  • 6:09 - 6:13
    დიზაინი არ არის მხოლოდ რაღაც როგორ გამოიყურება,
  • 6:13 - 6:16
    ეს არის შენი სხეული რას გრძნობს
  • 6:16 - 6:18
    ამ სავარძელზე, ამ სივრცეში,
  • 6:18 - 6:21
    მე მჯერა რომ წარმატებული დიზაინი
  • 6:21 - 6:25
    ყოველთვის დამოკიდებუილა ინდივიდუალურ აღქმაზე.
  • 6:25 - 6:30
    ამ სურათში ყველაფერი ჩანს დასრულებული ,
  • 6:30 - 6:34
    მაგრამ ეს გრანიტის კუთხე , ეს განათებები,
  • 6:34 - 6:36
    სავარძლის საზურგე,
  • 6:36 - 6:37
    ჩარგული ხეები,
  • 6:37 - 6:39
    სხვა და სხვა დასაჯდომი ადგილები
  • 6:39 - 6:42
    იყო გამოწვევები რამაც აქცია ეს პროექტი
  • 6:42 - 6:45
    ადგილად სადაც ხალხს სურდა ყოფნა.
  • 6:45 - 6:49
    ეს დადასტურდა დღეს , ოცი წლის შემდეგ
  • 6:50 - 6:52
    როდესაც მაიკლ ბლომბერგმა მთხოვა ვყოფილიყავი
  • 6:53 - 6:54
    მისი რწმუნებული , ქალაქმგეგმარებელი
  • 6:54 - 6:57
    და დამავალა მთელი ქალაქის ფორმირება.
  • 6:57 - 6:59
    მან მე იმ დღეს მითხრა ,რომ
  • 7:00 - 7:02
    იგეგმება ნიუ იორკის პოპულაცია
  • 7:02 - 7:04
    გაიზარდოს 8 დან 9 მილიონამდე.
  • 7:05 - 7:08
    მან მკითხა თუ სად ვაპირებდი მოვათავსო
  • 7:08 - 7:11
    დამატებით ერთი მილიონი ნიუ იორკელი.
  • 7:11 - 7:13
    მე წარმოდგენა არ მქონდა.
  • 7:13 - 7:17
    იცით რომ ნიუ იორკი ემიგრანტებისთვის
  • 7:17 - 7:19
    მიმზიდველი ადგილია.
  • 7:20 - 7:23
    ჩვენ გვიხაროდა მოსალოდნელი ზრდა ,
  • 7:23 - 7:25
    მაგრამ გულხადილად რომ გითხრათ,
  • 7:25 - 7:27
    საით უნდა გავფართოვებულიყავით?
  • 7:27 - 7:29
    უკვე გაშენებულია კიდემდე და გარშემო
  • 7:29 - 7:31
    წყალით ვართ გარშემორტყმული .
  • 7:31 - 7:34
    როგორ დავაკმაყოფილოთ საცხოვრებლით
  • 7:34 - 7:35
    ამდენი ნიუ იორკელი ?
  • 7:35 - 7:37
    და თუ ვერ გავფართოვდებით
  • 7:37 - 7:39
    რაც სავარაუდოდ აჯობებდა,
  • 7:39 - 7:41
    სად უნდა აშენდეს ახალი საცხოვრებლები?
  • 7:41 - 7:43
    ან ავტომობილების საკითხი?
  • 7:43 - 7:45
    ქალაქი ვეღარ დაიტევდა დამატებით ავტომობილებს.
  • 7:46 - 7:49
    მაშინ როგორ მოვიქცეთ?
  • 7:49 - 7:52
    თუ ვერ გავფართოვდებით ,
  • 7:52 - 7:54
    სიმაღლეში უნდა წავიდეთ
  • 7:54 - 7:56
    ისეთ ადგილებში სადაც ავტომობილის
  • 7:56 - 7:58
    ყოლა არ დაგვჭირდება.
  • 7:59 - 8:01
    ეს ნიშნავს გამოვიყენოთ არსებული რესურსები,
  • 8:01 - 8:04
    ჩვენი სატრანზიტო სისტემა.
  • 8:04 - 8:06
    აქამდე არასოდეს გვიფიქრია
  • 8:07 - 8:08
    თუ როგორ შეგვეძლო ამის გაკეთება,
  • 8:08 - 8:10
    ხოლო ეს იყო თავსატეხის პასუხი.
  • 8:11 - 8:13
    ჩვენ ვიფიქრეთ რომ თუ ახალ მშენებლობას
  • 8:13 - 8:16
    გავაყოლებდით ტრანზიტის გარშემო ,
  • 8:16 - 8:19
    ჩვენ შევძლებდით გავმკლავებოდით
  • 8:19 - 8:21
    პოპულაციის ზრდას.
  • 8:21 - 8:25
    ამისთვის დაგვჭირდა გადაკეთება
  • 8:25 - 8:29
    ზონირების სისტემის და სარეგულაციო
  • 8:29 - 8:32
    ქალაქ-გეგმარებითი მექანიზმების .
  • 8:32 - 8:35
    პრინციპში მთლიანი ქალაქის სახეცვლილება.
  • 8:36 - 8:39
    მიმართულება მივეცით ახალ მშენებლობებს
  • 8:39 - 8:41
    და ავკრძალეთ ყველანაირი მშენებლობა
  • 8:41 - 8:43
    ავტომობილ-მოთხოვნადი
  • 8:43 - 8:44
    გარეუბნების სტილის ადგილებში.
  • 8:45 - 8:47
    ეს იყო დაუჯერებელად ამბიციური იდეა,
  • 8:47 - 8:50
    რადგან საზოგადოებას
  • 8:50 - 8:53
    მხარი უნდა დაეჭირა ამ გეგმისთვის.
  • 8:53 - 8:56
    როგორ უნდა მიმეღწია ამისთვის?
  • 8:56 - 9:00
    მოსმენით . ხოდა მეც დავიწყე მოსმენა,
  • 9:00 - 9:02
    ფაქტობრივად მოსმენილი ათასობით საათი
  • 9:02 - 9:05
    მხოლოდ ნდობის დასამყარებლად.
  • 9:05 - 9:07
    საზოგადოებას შეუძლია გითხრას
  • 9:07 - 9:09
    გემსის თუ არა მათი სამეზობლოსი.
  • 9:09 - 9:12
    ეს ვერ იქნებოდა სიყალბე.
  • 9:12 - 9:15
    და მე დავიწყე საირული.
  • 9:15 - 9:17
    ვერ გეტყვით რამდენი კვარტალი მოვიარე,
  • 9:17 - 9:20
    მხუთავ ზაფხულში , გამყინავ ზამთარში
  • 9:21 - 9:23
    წლიდან წლამდე,
  • 9:23 - 9:26
    იმისათვის რომ გამეგო "დე ენ ემი "
  • 9:26 - 9:28
    თითოეული უბნის
  • 9:28 - 9:29
    და მეგრძნო თითოეული ქუჩა.
  • 9:30 - 9:31
    მე გავხდი წარმოუდგენლად შეშლილი
  • 9:32 - 9:33
    ზონირების ექსპერტი,
  • 9:34 - 9:35
    ვეძებდი გზებს გადამემისამართებინა
  • 9:36 - 9:38
    ზონირება საზოგადოების მოთხოვნილებისთვის .
  • 9:38 - 9:40
    ნელ ნელა , სამეზობლოდან სამეზობლოში ,
  • 9:40 - 9:41
    კვარტლიდან კვარტალში ,
  • 9:41 - 9:43
    ჩვენ დავაწესეთ სიმაღლის ლიმიტები
  • 9:43 - 9:45
    ასე რომ ყველა ახალი მშენებლობა
  • 9:45 - 9:47
    იქნებოდა პროგნოზირებადი და ტრანზიტთან ახლოს.
  • 9:47 - 9:50
    თორმეტი წლის განმავლობაში
  • 9:50 - 9:52
    ჩვენ შევძელით ხელახალი ზონირება
  • 9:52 - 9:54
    124 უბნის ,
  • 9:54 - 9:57
    ქალაქის 40 %-ის
  • 9:58 - 10:00
    12,500 კვარტლის და დღეს ,
  • 10:00 - 10:05
    90 პროცენტი ახალი შენობების ნიუ იორკში
  • 10:06 - 10:08
    მდებარეობს ათი წუთის სავალზე მეტროდან .
  • 10:08 - 10:10
    სხვა სიტყვებით , ამ შენობებში
  • 10:10 - 10:12
    არავის დაჭირდება ავტომობილი.
  • 10:12 - 10:16
    ზონირების პროცესი იყო დამქანცველი ,
  • 10:16 - 10:19
    დამამშვიდებელიც და მნიშვნელოვანი,
  • 10:19 - 10:21
    მაგრამ ხელახალი ზონირება არასოდეს
  • 10:21 - 10:23
    ყოფილა ჩემი მისია.
  • 10:23 - 10:25
    ვერასოდეს დაინახავთ ან იგრძნობთ ზონირებას .
  • 10:25 - 10:28
    ჩემი სურვილი იყო შემექმნა დიდებული
  • 10:29 - 10:30
    საზოგადებრივი სივრცეები.
  • 10:30 - 10:33
    იქ სადაც ჩვენ შევცვალეთ ზონირება მნიშვნელოვნად ,
  • 10:34 - 10:36
    მე ვიყავი მტკიცე შემექმნა სივრცეები
  • 10:36 - 10:38
    რომელიც შეცვლიდა ადამაინების ცხოვრებას.
  • 10:38 - 10:42
    აქ ხედავთ რა იყო ორი მილი (3,2 კმ) მიტოვებული
  • 10:42 - 10:44
    დეგრადირებული სანაპირო "გრინპოინტში"
  • 10:44 - 10:47
    და "ვილიამსბურგი" ბრუკლინში.
  • 10:47 - 10:49
    მიუღწევადი და გამოუყენებელი .
  • 10:49 - 10:52
    აქ განხორციელდა მასიური ზონირება ,
  • 10:53 - 10:55
    მე ვიგრძენი ვალდებულება გამეკეთებინა
  • 10:56 - 10:58
    მიმზიდველი პარკი ამ სანაპიროზე,
  • 10:58 - 11:01
    მე დავხარჯე წარმოუდგენელი დრო
  • 11:01 - 11:05
    თითოეულ კვადატულ ინჩზე (1ინჩი=2,54სმ)
  • 11:05 - 11:07
    მინდოდა დავრწმუნებულიყავი, რომ
  • 11:07 - 11:09
    იყო სამ ზოლიანი ბილიკი მაღლობიდან წყლამდე,
  • 11:09 - 11:12
    რომ აქ იყო ხეები და ნარგავები ყველგან ,
  • 11:12 - 11:14
    რაღა თქმა უნდა უამრავი დასაჯდომი ადგილი.
  • 11:15 - 11:18
    სიმართლე რომ ვქთვა წარმოდგენა არ მქონდა
  • 11:18 - 11:20
    როგორი გამოვიდოდა , უბდალოდ უნდა მერწმუნა.
  • 11:21 - 11:23
    მე ჩავდე ყველაფერი ამ პროექტში
    რაც მქონდა ნასწავლი.
  • 11:24 - 11:27
    შემდეგ ის გაიხსნა ,
  • 11:27 - 11:30
    და ეს უნდა ვთქვა , ის გამოვიდა შეუდარებელი .
  • 11:30 - 11:34
    ხალხი მოდის მთელი ქალაქიდან ამ პარკში .
  • 11:35 - 11:38
    ვიცი რომ ისინი ცვლიან იმათ ცხოვრების წესს
  • 11:38 - 11:40
    ვინც იქ ცხოვრობს, მარგამ
  • 11:40 - 11:42
    მათ ასევე შეცვალეს ნიუ იორკის
  • 11:42 - 11:43
    მთელი ქალაქის სახე.
  • 11:44 - 11:45
    მე ხშირად მოვდივარ აქ რომ ვუყურო ხალხს
  • 11:45 - 11:47
    როგორ სხდებიან პატარა ბორანში
  • 11:47 - 11:49
    რომელიც ახლა დაცურავს
    პატარა ქალაქებს შორის,
  • 11:49 - 11:50
    ვერ გეტყვით რატომ, თუმცა
  • 11:50 - 11:52
    მაოცებს ის ფაქტი თუ როგორ იყენებენ
    ადამიანები მას,
  • 11:52 - 11:54
    თითქოს ის ყოველთვის აქ იყო.
  • 11:54 - 11:56
    ეს კი არის ახალი პარკი ქვემო მანჰეტენზე.
  • 11:57 - 11:59
    ახლანდელი სანაპირო ქვემო მანჰეტენზე
  • 12:00 - 12:03
    იყო სრულიად ქაოსში 11 სექტემბრის შემდეგ .
  • 12:03 - 12:06
    "ვოლ სტრიტი" იყო არსებითად დახშული
  • 12:06 - 12:08
    რადგან ამ ნაპირს ვერ მიუახლოვდებოდი.
  • 12:09 - 12:10
    11 სქეტემბრის შემდეგ ქალაქზე
  • 12:10 - 12:12
    ხორციელდებოდა ძალიან მწირე კონტროლი.
  • 12:12 - 12:14
    მე ვიფიქრე, რომ თუ ჩვენ წავიდოდით
  • 12:14 - 12:16
    ქვემო მანჰეტენის განვითარების კორპორაციით
  • 12:16 - 12:18
    და ვიშოვიდით ფინანსებს აღსადგენად
  • 12:18 - 12:20
    დეგრადირებული სანაპიროსი
  • 12:20 - 12:22
    ამას ექნებოდა უზარმაზარი ეფექტი
  • 12:23 - 12:24
    ქვემო მანჰეტენის აღმშენებლობაში.
  • 12:24 - 12:26
    და ეს ასეც მოხდა.
  • 12:26 - 12:28
    საბოლოოდ ქვემო მანჰეტენს აქვს
  • 12:28 - 12:30
    საზოგადოებრივი სანაპირო ზოლი სამივე მხარეს.
  • 12:31 - 12:33
    მე ძალიან მიყვარს ეს პარკი.
  • 12:34 - 12:36
    ამჯერად მოაჯირი მაღალი უნდა ყოფილიყო,
  • 12:36 - 12:39
    ამის გამო ჩვენ დავდგით ბარის სკამები ნაპირთან,
  • 12:39 - 12:41
    შეგიძლიათ დასხდეთ წყალთან ძალიან ახლოს
  • 12:41 - 12:43
    პრაქტიკულად მასზე ხართ.
  • 12:43 - 12:45
    ხედავთ როგორ ფართოვდება მოაჯირი
  • 12:45 - 12:47
    და ბრტყელდება , შეგიძლიათ დადოთ
  • 12:47 - 12:49
    თქვენი სადილი ან კომპიუტერი.
  • 12:49 - 12:51
    მიხარია როდესაც ადამაინები მოდიან
  • 12:51 - 12:52
    ზემოდ იხედებიან და ამბობენ ,
  • 12:52 - 12:55
    "ვაუ , ეს ბრუკლინია , და ესე ახლოსაა."
  • 12:55 - 12:57
    რაში მდგომარეობს მოხერხება?
  • 12:58 - 12:59
    როგორ შეიძლება აქციო პარკი
  • 12:59 - 13:02
    ისეთ ადგილად სადაც ხალხს სურს მოსვლა?
  • 13:02 - 13:04
    ეს თქვენზეა დამოკიდებული,
  • 13:05 - 13:07
    არა როგორც ქალაქმგეგმარებელზე ,
  • 13:07 - 13:09
    არამედ როგორც უბრალო მოქალაქეზე.
  • 13:09 - 13:11
    შენ არ მონაწილეობ როგორც დიზიანის ექსპერტი
  • 13:11 - 13:14
    არამედ როგორც ადამიანი.
  • 13:16 - 13:19
    ვგულისხმობ, წახვიდოდი იქ?
  • 13:19 - 13:20
    დარჩებოდი ?
  • 13:21 - 13:23
    შეგიძლია მასში შეიხედო და იქედან გამოიხედო ?
  • 13:23 - 13:25
    არიან იქ სხვა ადამიანებიც?
  • 13:25 - 13:27
    გეჩვენება გამწვანებულად და მეგობრულად?
  • 13:28 - 13:31
    შეგიძლია მიაგნო შენს საკუთარ ადგილს?
  • 13:31 - 13:34
    დღეს მთელი ქალაქის გარშემო
  • 13:34 - 13:36
    არის ადგილები სადაც შეგიძლია იპოვო
  • 13:36 - 13:38
    მართლაც შენთვის სასურველი ადგილი
  • 13:38 - 13:40
    სადაც ადრე ავტოსადგომი იყო
  • 13:40 - 13:42
    ახლა არის კაფეები .
  • 13:43 - 13:44
    სადაც ადრე საცობი იყო ბროდვეიზე ,
  • 13:45 - 13:46
    ახლა მაგიდები და სკამებია.
  • 13:47 - 13:48
    იქ სადაც 12 წლის წინ ტროტუარზე
  • 13:49 - 13:50
    კაფეები არ იყო
    დაშვებული
  • 13:50 - 13:52
    დღეს ის ყველგან არის.
  • 13:52 - 13:54
    ამ სივრცეების მოთხოვნა საზოგადოებრივი
  • 13:54 - 13:56
    დანიშნულებისთვის არ იყო მარტივი ,
  • 13:56 - 13:58
    უფრო რთული კი მისი შენარჩუნებაა ამ მიზნით.
  • 13:59 - 14:01
    ახლა მინდა მოგიყვეთ ისტორია ,
  • 14:01 - 14:03
    არაჩვეულებრივი პარკის სახელად "ჰაი ლაინი"
  • 14:03 - 14:06
    "ჰაი ლაინი" იყო აწეული რკინიგზის ხაზი.
  • 14:13 - 14:18
    რომელიც სამ უბანში მოძრაობდა
  • 14:18 - 14:19
    მანჰეტენის დასავლეთით,
  • 14:20 - 14:21
    და როდესაც მატარებელმა
    შეწყვიტა ფუნქციონირება,
  • 14:22 - 14:23
    ის გადაიქცა ველურ ლანდშაპტად,
  • 14:24 - 14:26
    ცაში დაკიდებული ბაღის მსგავსად.
  • 14:26 - 14:28
    როდესაც მე ის პირველად ვნახე ,
  • 14:28 - 14:31
    ავედი ზემოთ ამ ძველ პლათფორმაზე ,
  • 14:31 - 14:32
    მე ის შემიყვარდა, ისევე როგორც
  • 14:33 - 14:34
    პიროვნება უყვარდებათ,
  • 14:35 - 14:36
    გულახდილად ვამბობ.
  • 14:36 - 14:37
    როდესაც განვიზრახე ,
  • 14:37 - 14:39
    გადამერჩინა დანგრევისგან "ჰაი ლაინის"
  • 14:39 - 14:41
    პირველი ორი სექცია ეს გახდა ჩემი პრიორიტეტი
  • 14:41 - 14:44
    და ჩემი ყველაზე მნიშვნელოვანი პროექტი.
  • 14:45 - 14:47
    მე ვიცოდი რომ თუ იქნებოდა
  • 14:47 - 14:49
    ისეთი დღე როცა არ ვიფიქრებდი
  • 14:49 - 14:51
    "ჰაილაინ პარკზე" ის დაინგრეოდა.
  • 14:52 - 14:55
    მიუხედავად იმისა, რომ დღეს
  • 14:55 - 14:56
    ფართოდ არის ცნობილი ეს პარკი
  • 14:57 - 14:59
    და ფენომენალურად პოპულარულია,
  • 14:59 - 15:01
    ყველაზე სადაო საზოგადოებრივი
  • 15:01 - 15:02
    სივრცეა ქალაქში.
  • 15:03 - 15:05
    თქვენ ალბათ ხედავთ ლამაზ პარკს,
  • 15:05 - 15:07
    მაგრამ ყველა ვერ ხედავს.
  • 15:08 - 15:10
    სიმართლეა რომ კომერციული ინტერესი
  • 15:10 - 15:13
    ყოველთვის წინააღმდეგობაშია საზოგადოებრივ სივრცეებთან
  • 15:13 - 15:16
    ალბათ იტყვით "შესანიშნავია როცა ოთხი
  • 15:16 - 15:18
    მილიონი ადამიანი სტუმრობს
  • 15:19 - 15:20
    ჰაილაინ პარკს მთელი მსოფლიოდან."
  • 15:21 - 15:23
    ხოლო დეველოპერები ხედავენ
  • 15:23 - 15:26
    მხოლოდ მომხმარებლებს.
  • 15:26 - 15:28
    ჰეი რატომ არ მოაშორებ ნარგავებს და
  • 15:28 - 15:30
    ნაცვლად იყოს მაღაზიები მთელს სიგრძეზე?
  • 15:31 - 15:32
    ეს არ აჯობებდა , ეს ხომ უამრავ
  • 15:33 - 15:34
    შემოსავალს ნიშნავს ქალაქისთვის?
  • 15:35 - 15:36
    - არა ეს არ აჯობებდა ,
  • 15:37 - 15:39
    ეს იქნებოდა სავაჭრო მოლი
  • 15:39 - 15:40
    და არა პარკი .
  • 15:48 - 15:51
    იცით რა? შეიძლება ვთქვათ მეტი
  • 15:51 - 15:53
    ფული ქალაქისთვის , მაგრამ ქალაქმა
  • 15:53 - 15:55
    შორს უნდა გაიხედოს.
  • 15:55 - 15:57
    საზოგადო კეთილდღეობისთვის.
  • 15:59 - 16:02
    სულ ახლა ხანს, ბოლო ნაწილი ჰაილაინის,
  • 16:02 - 16:04
    მესამე ფინალური ნაწილი პარკის,
  • 16:05 - 16:08
    გადაკვეთა დეველოპერების ინტერესებმა,
  • 16:08 - 16:10
    სადაც ქალაქის ლიდერი მშენებლები
  • 16:10 - 16:13
    აშენებდნენ 17 მილიონ კვ ფიტი (1.57 მილიონი კვ.მ)
  • 16:13 - 16:15
    მდინარე ჰუძონთან.
  • 16:15 - 16:18
    ისინი მთავაზობდნენ "დროებით დაეშალათ"
  • 16:19 - 16:21
    მესამე , ბოლო ნაწილი.
  • 16:23 - 16:25
    ალბათ ჰაილაინი ვერ ჯდებოდა
  • 16:25 - 16:29
    მათ წარმოდგენაში მოკაშკაშე ცათამბრჯენების ბორცვზე.
  • 16:29 - 16:31
    ან უბრალოდ გზაზე გადაეღობათ.
  • 16:32 - 16:34
    საერთო ჯამში ამან წაიღო 9 თვიანი
  • 16:35 - 16:37
    შეუჩერებელი ყოველდღიური მოლაპარაკებები
  • 16:37 - 16:41
    საბოლოოდ შევთანხმდით ,რომ არ დაინგრეოდა,
  • 16:41 - 16:44
    ეს ხდებოდა სულ რაღაც ორი წლის წინ.
  • 16:45 - 16:47
    ხომ ხედავთ არ აქვს მნიშვნელობა
  • 16:47 - 16:49
    რამდენად პოპულარულია საზოგადოებრივი
  • 16:49 - 16:52
    სივრცე , ყოვეთვის არსებობს საფრთხე.
  • 16:54 - 16:56
    (ეს არის ის რაც გადარჩა)
  • 16:56 - 16:58
    საზოგადოებრივ სივრცეებს ყოველთვის
  • 16:58 - 17:00
    ჭირდება ფხიზელი ჩემპიონები,
  • 17:00 - 17:02
    არა მხოლოდ დასაწყისში უნდა მოვთხოვოთ
  • 17:02 - 17:03
    საზოგადოებრივი გამოყენება,
  • 17:03 - 17:05
    არამედ დავგეგმოთ ხალხის საჭიროებისამებრ.
  • 17:06 - 17:08
    შემდეგ უნდა მოვუაროთ და დავრწმუნდეთ ,
  • 17:08 - 17:10
    რომ ყველასთვის ხელმისაწვდომია.
  • 17:10 - 17:13
    რომ არ არის დაზიანებული ან მიტოვებული .
  • 17:14 - 17:18
    თუკი რამე ვისწავლე როგორც ქალაქმგეგმარებელმა
  • 17:19 - 17:23
    ეს არის ,რომ საზოგადოებრივ სივრცეებს აქვს ძალა.
  • 17:24 - 17:26
    არა მხოლოდ რამდენი ადამიანი იყენებს მათ,
  • 17:26 - 17:28
    არამედ ესარის ბევრად მეტი ადმაიანი
  • 17:29 - 17:32
    ვინც თავს გრძნობს უკეთ ,თავისი ქალაქით.
  • 17:32 - 17:34
    მხოლოდ იმის ცოდნით, რომ ისინი იქ არინ.
  • 17:34 - 17:36
    საზოგადოებრივ სივრცეს შეუძლია შეიცვალოს
  • 17:36 - 17:38
    იმის მიხედვით თუ როგორ ცხოვრობ
  • 17:38 - 17:40
    და გრძნობ ქალაქს,
  • 17:40 - 17:42
    რომელი ქალაქიც უნდა აირჩიო
  • 17:42 - 17:44
    საზოგადოებრივი სივრცე არის ერთ-ერთი
  • 17:44 - 17:47
    ყველაზე მნიშვნელოვანი მიზეზი
  • 17:47 - 17:49
    რატომაც რჩები ქალაქში.
  • 17:49 - 17:51
    მე მჯერა, რომ წარმატებული ქალაქი
  • 17:51 - 17:53
    ისითივეა როგორც ზღაპრული წვეულება.
  • 17:53 - 17:55
    ხალხი ჩერდება რადგან
  • 17:55 - 17:57
    დიდებულ დროს ატარებენ.
  • 17:58 - 17:59
    გმადლობთ.
  • 18:06 - 18:08
    გმადლობთ (აპლოდისმენტები)
Title:
როგორ ამოძრავებს ქალაქებს საზოგადოებრივი სივრცეები.
Speaker:
ამანდა ბარდენი
Description:

8 მილიონზე მეტი ადამიანი გაჭედილი ცხოვრობს ნიუ იორკში. როგორ ახერხებენ ამას? ნაწილობრივ ქალაქის შესანიშნავი საზოგადოებრივი სივრცეები - დაწყებული "ჯიბის" მცირე პარკებიდან გრძელ სანაპირო ზოლებამდე - სადაც ხალხს შეუძლია ისეირნოს და ითამაშოს. ამანდა ბარდენი დაეხმარა ქალაქს უახლესი საზოგადოებრივი სივრცეების დაგეგმვაში, გამოიყენა თავისი გამოცდილება, როგორც ცხოველთა ქცევის შემსწავლელის. ის გვიზიარებს მოულოდნენ გამოწვევებს ხალხისთვის ასეთი საყვარელი პარკების დაგეგმარებაზე - თუ რატომ არის ეს მნიშვნელოვანი.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
18:28

Georgian subtitles

Revisions