Technology's epic story

Tôi muốn nói về công trình nghiên cứu của mình

về công nghệ có ý nghĩa như thế nào trong cuộc sống
của chúng ta --

không chỉ trong cuộc sống hiện tại,
mà còn mang ý nghĩa rộng lớn hơn,

trong bối cảnh lịch sử của thế giới

và vị trí của chúng ta trên thế giới:

Vậy câu chuyện ở đây là gì?

Ý nghĩa ở đây là gì?

Và, tôi muốn nói thông qua

câu chuyện nhỏ về điều tôi đã tìm thấy.

Điều đầu tiên mà tôi bắt đầu điều tra là

lịch sử của cái tên công nghệ.

Và ở Mỹ có 1 nơi lưu trữ bài diễn thuyết

của các vị tổng thống từ năm 1790.

Và mỗi bài diễn thuyết này thực sự
là 1 tư liệu

tổng hợp những điều quan trọng nhất

của nước Mỹ vào thời điểm đó.

Nếu bạn tìm thử từ "công nghệ",

nó không được sử dụng cho đến năm 1952.

Vậy, công nghệ đã vắng bóng

trong suy nghĩ của con người mãi đến
năm 1952, năm sinh của tôi.

Nhưng chắc chắn rằng, công nghệ

đã tồn tại từ trước đó mà ta chưa nhận ra,

nó giống như là ta đã thức tỉnh

sức mạnh này trong cuộc sống chúng ta.

Tôi đã nghiên cứu để tìm ra

lần đầu tiên từ "công nghệ" được sử dụng.

Đó là vào năm 1829,

phát kiến bởi 1 người,
anh đã bắt đầu 1 chương trình giáo dục -

1 khóa học tập hợp các loại hình

nghệ thuật, thủ công, và công nghiệp -

và anh ta gọi đó là "Công nghệ".

Đó là lần đầu tiên từ này được sử dụng.

Vậy, cái vấn đề

đang bao quanh ta,

làm phiền ta ở đây là gì?

Alan Kay gọi, "Công nghệ là bất cứ thứ gì

được phát minh sau khi chúng ta sinh ra".

(Cười)

Những ý tưởng mà chúng ta thường nghĩ
về công nghệ là:

Tất cả đó là công cụ mới.

Đó không phải đường, hay thuốc kháng sinh,

hay lốp xe máy; đó là 1 điều gì đó mới.

Bạn tôi Danny Hillis đã nói

"Công nghệ là thứ gì đó chưa hoạt động."

(Cười)

Điều này, cho thấy nó là 1 điều mới mẻ.

Nhưng chúng ta đều biết nó không mới.

Nó thực sự đã có từ lâu, hay

từ rất lâu.

Vậy, 1 cách khác để nghĩ về công nghệ, là

tưởng tượng 1 thế giới không có công nghệ.

nếu chúng ta xóa bỏ công nghệ
khỏi thế giới ngày nay -

ý tôi là mọi thứ,

từ con dao đến mảnh vải -

chúng ta không thể tồn tại lâu,
dưới góc nhìn là một loại vật.

Hàng tỷ người sẽ chết...
một cách nhanh chóng.

Loài sói sẽ tấn công, và chúng không thể
tự bảo vệ mình,

chúng ta không thể trồng hoặc
kiếm đủ thức ăn.

Thậm chí những người đi săn cũng phải
dùng những công cụ thô sơ.

Và như vậy, dù họ có công nghệ
ở mức tối thiểu,

nhưng họ đã có 1 số công nghệ.

Và nếu chúng ta nghiên cứu
các bộ tộc đi săn

và người Neanderthal, tộc người
rất giống với người tối cổ,

ta tìm ra một thứ rất đáng tò mò
về 1 thế giới không có công nghệ.

và đây là đường biểu diễn
tuổi thọ trung bình của họ.

Chúng tôi không thể tìm được

hóa thạch nào của người Neanderthal
sống hơn 40 tuổi

và tuổi thọ trung bình của hầu hết

những bộ tộc đi săn này là từ 20 đến 30.

Có rất ít trẻ em

vì chúng đã chết - tỷ lệ tử vong cao - và
rất ít người già.

Và điều này giống với người hàng xóm
San Francisco của bạn:

rất nhiều người trẻ.

Khi đến đó bạn nói, "Mọi người thật khỏe."

Tốt thôi, đó là vì họ đều trẻ.

Và điều đó tương tự với các bộ lạc đi săn

là bạn đã không sống qua tuổi 30.

Vậy, đó là 1 thế giới không có ông bà.

Và ông bà là người rất quan trọng,

bởi vì họ là người truyền lại sự mở mang
văn hóa và thông tin.

Tưởng tượng 1 thế giới với con người chỉ
từ 20 đến 30 tuổi.

Bạn có thể học được bao nhiêu?

Bạn không thể học nhiều điều trong đời,

nó quá ngắn,

và cũng không có ai có thể
truyền lại những điều bạn đã học

Đó là 1 khía cạnh.

Đó là 1 cuộc đời ngắn ngủi. Nhưng cùng lúc đó

các nhà nhân chủng học biết rằng

hầu như các bộ tộc săn bắt trên thế giới,

với rất ít công nghệ, thực tế họ đã không

dành nhiều thời gian thu thập thức ăn
mà họ cần:

3 đến 6 giờ một ngày.

Một vài nhà nhân chủng học gọi đó là
xã hội giàu có nguyên bản.

Vì họ có quỹ thời gian cơ bản.

Vậy nên họ có thể lấy đủ thức ăn.

Nhưng khi sự khan hiếm diễn ra

và hạn hán kéo đến,

họ bắt đầu chết do đói.

Và đó là lý do họ không thể sống lâu.

Vậy, điều mà công nghệ đem lại,

thông qua những công cụ rất đơn giản
như công cụ bằng đá đây -

thậm chí là những thứ nhỏ thế này -

thì những nhóm người đầu tiên này đã

có khả năng sinh tồn

giữa khoảng 250 động vật khổng lồ

ở Bắc Mĩ khi họ đến đó lần đầu tiên
vào 10.000 năm trước.

Rất lâu trước kỉ nguyên công nghiệp

chúng ta đã tác động đến toàn hành tinh,

với chỉ 1 nền công nghệ nhỏ bé.

Một điều khác mà những con người đầu tiên
phát minh ra là lửa.

Và lửa được dùng để làm sạch, một lần nữa,

tác động đến hệ sinh thái học của cỏ
và toàn bộ lục địa,

và lửa cũng được dùng để nấu ăn.

Nó cho phép ta ăn tất cả các loại thức ăn.

Đó như 1 định nghĩa theo McLuhan,

là dạ dày ngoài,

tức là thức ăn cần được chế biến,
và ta không thể làm ngược lại.

Và nếu chúng ta không có lửa,
chúng ta thực sự không thể sống.

Cơ thể chúng ta phải thích nghi với
chế độ ăn mới.

Cơ thể chúng ta đã thay đổi
từ 10.000 năm qua.

Vậy nên, với một ít công nghệ,

con người đi từ 1 nhóm nhỏ 10.000 hoặc -

cùng số lượng với người Neanderthal -

đã gia tăng. Với sự phát minh ra ngôn ngữ

khoảng 50.000 trước,

dân số tăng một cách bùng nổ,

và trở thành loài chủ yếu trên hành tinh
rất nhanh chóng

Và họ di cư đến những nơi còn lại
trên thế giới với tốc độ 2 km/năm

đến khi, trong suốt hàng chục nghìn năm,

chúng ta đã chiếm đến từng mảnh đất

và trở thành giống loài chủ yếu,

chỉ với nền công nghệ nhỏ bé.

Và thậm chí vào lúc đó, với sự xuất hiện
của nông nghiệp,

8.000 - 10.000 năm trước

chúng ta bắt đầu thấy khí hậu thay đổi.

Khí hậu thay đổi không là điều gì mới.

Điểm mới ở đây đó là mức độ. Trong suốt

kỉ nguyên nông nghiệp khí hậu đã thay đổi.

Và, sự sẵn có của nền công nghệ nhỏ bé

đã làm thế giới biến đổi.

Và ý nghĩa của điều này, đó là

công nghệ đã trở thành lực lượng mạnh mẽ
nhất thế giới.

Tất cả mọi thứ chúng ta thấy ngày nay đang

thay đổi cuộc sống này, ta có thể tìm lại

để giới thiệu thêm những công nghệ mới.

Vậy, đó là 1 lực lượng mạnh mẽ nhất

đã giải phóng hành tinh này,

và về trình độ, tôi nghĩ

nó đã trở thành -- chúng ta.

Thực tế, nhân loại và mọi thứ
chúng ta nghĩ về bản thân mình

là điều gì đó chúng ta đã phát minh ra.

Chúng ta đã tự phát minh ra mình.

Loài quan trọng nhất mà chúng ta thuần hóa

là chính chúng ta. Đúng không?

Vậy thì, loài người là phát minh tuyệt vời
nhất của chúng ta.

Nhưng dĩ nhiên chúng ta vẫn chưa dừng lại.

Ta vẫn đang phát minh, và công nghệ
cho phép ta -

tiếp tục phát minh chính chúng ta.

Đó là 1 thế lực mạnh, rất mạnh.

Tôi gọi toàn bộ điều đó là công nghệ
của chúng ta,

mọi thứ chúng ta làm ra, giúp ích cho
cuộc sống -

ta gọi đó là kỹ thuật. Đó là thế giới này.

Công việc định nghĩa công nghệ của tôi

là "những thứ có lợi do con người làm ra."

Không chỉ là búa hay tiện ích như laptop.

Nhưng đó còn là luật pháp. Và tất nhiên
các thành phố đang tạo ra

những điều hữu ích hơn cho chúng ta.

Những điều này đến từ suy nghĩ của ta,

nó còn có nguồn gốc sâu xa

đến từ vũ trụ này.

Nguyên bản và nguồn gốc của công nghệ

trở lại với thuyết Big Bang,

theo hướng này, chúng ta là 1 phần

của chính những mảnh vụn

bắt đầu từ vụ nổ Big Bang

đi xuyên qua dải ngân hà và các vì sao,

trở thành cuộc sống, trở thành chúng ta.

Và 3 giai đoạn chính của vũ trụ sơ khai

là năng lượng, là nguồn lực chính;

sau đó khí bị lạnh đi, trở thành vật chất;

và rồi, với sự phát triển của
4 triệu năm về trước,

năng lượng chính trở thành thông tin.

Đó là cuộc sống: đó là quá trình thông tin

được tái cấu trúc và đổi mới trình tự.

Nguồn năng lượng này,
theo tiên đề Einstein cho thấy

nó cân bằng, và bây giờ khoa học mới

về tính toán lượng tử cho thấy entropy,

thông tin, vật chất và năng lượng

có mối quan hệ, và là 1 chuỗi liên tục.

Bạn đặt năng lượng đi vào 1 hệ thống

và đầu ra là nhiệt, entropy

và extropy, theo thứ tự.

Đó là một trình tự gia tăng.

Trình tự đó đến từ đâu?

Chúng ta thực sự không biết.

Nhưng chúng ta biết xu hướng nó là vậy

xuyên suốt vũ trụ,

nó bắt đầu với 1 thứ như dải ngân hà;

và duy trì trình tự này trong hàng tỷ năm.

Các vì sao là cỗ máy hợp nhất nguyên tử

tự tổ chức và duy trì trong hàng tỷ năm,

trình tự này chống lại entropy thế giới.

Và hoa và cây cỏ là tương tự nhau,
được mở rộng,

và công nghệ cơ bản là sự mở rộng
của cuộc sống.

1 xu thế mà chúng ta nhận thấy ở mọi thứ

là nguồn năng lượng/ gam/ giây

chảy qua đây, thực sự đang tăng lên.

Lượng năng lượng đang tăng lên xuyên suốt
trình tự nhỏ này.

Và lượng năng lượng trên mỗi gam/giây
chảy qua cuộc sống

thực sự cao hơn so với 1 ngôi sao -

vì tuổi thọ kéo dài của ngôi sao,

hàm lượng năng lượng trong cuộc sống
thực sự cao hơn.

Và hàm lượng năng lượng chúng ta thấy
cao hơn hẳn

bất cứ nơi nào trong vũ trụ
là nằm ở con chip PC.

Nó có nhiều năng lượng chảy qua
trên mỗi gam/giây,

hơn bất cứ thứ gì khác chúng ta từng biết.

Điều tôi muốn đề nghị là nếu bạn muốn thấy

nơi công nghệ đang hướng tới,
hãy tiếp tục quỹ đạo này,

và nghĩ rằng "Chuyện gì làm cho
năng lượng trở nên dày đặc,

là nơi nó hướng đến". Và những gì tôi làm

là tập hợp tất cả những thứ tương tự nhau

và nhìn vào những khía cạnh khác nhau

của sự tiến hóa sự sống và nghĩ,

"Xu hướng chung của sự tiến hóa là gì?"

Và mọi thứ trở nên

phức tạp, đa dạng hơn,

trở nên chuyên biệt hóa hơn,

có mặt ở khắp nơi,
và điều quan trọng nhất là:

Những thứ tương tự nhau này cũng
là công nghệ.

Đó là nơi công nghệ hướng đến.

Thực tế, công nghệ đang thúc đẩy

mọi mặt của cuộc sống,

nếu ta thấy nó diễn ra;
đó là sự đa dạng của cuộc sống,

những thứ ta làm ra ngày càng đa dạng.

Mọi thứ bắt đầu thoát ra khỏi khuôn khổ,

và trở nên chuyên biệt: Bạn có tế bào mô,

cơ, não. Và những điều tương tự xảy ra

như cái búa, ban đầu rất thô sơ

rồi từ từ trở nên chuyên biệt.

Tôi muốn nói là nếu có 6 vương quốc
của sự sống,

thì ta có thể xem công nghệ

là vương quốc thứ 7.

Đó là nhánh tách ra từ hình mẫu con người.

Nhưng công nghệ có lộ trình của riêng nó,

như bất kỳ thứ nào khác.

Ví dụ, ngay đây, 3/4 năng lượng ta dùng

là cho chính những thiết bị công nghệ này.

Trong vận tải, nó không vận chuyển ta

mà vận chuyển thứ mà ta mua hoặc làm ra.

Tôi dùng từ "muốn". Công nghệ muốn.

Chú robot này muốn được sạc pin để
có thêm năng lượng.

Con mèo của bạn muốn thêm thức ăn.

Và vi khuẩn, loài không hề có ý thức,

muốn di chuyển đến nơi có ánh sáng.

Đó là sự thôi thúc, và công nghệ cũng vậy.

Nó muốn cho chúng ta nhiều thứ,

và những điều chúng cho ta cơ bản là
sự tiến bộ.

Chúng có thể vẽ mọi đường cong bạn muốn.

Sẽ không có sự tranh luận về sự tiến bộ,

nếu chúng ta thảo luận về giá của chúng.

Và điều khiến hầu hết chúng ta khó chịu,

đó là sự tiến bộ là hiện hữu,

nhưng chúng ta lại tự hỏi: Cái giá cho
những thứ này là gì?

Tôi đã làm 1 cuộc khảo sát số lượng
vật dụng trong nhà tôi,

và con số là 6.000. Những người khác lên
đến 10.000 vật dụng.

Khi vua Henry của vương quốc Anh chết,

ông ấy có 18.000 đồ vật trong nhà,

và đó là tất cả sự giàu có của nước Anh.

Và với tất cả sự giàu có đó,

vua Henry không thể mua kháng sinh,

cũng không thể mua tủ lạnh,
hay 1 chuyến du lịch hàng trăm dặm.

Trong khi người lái xe kéo này ở Ấn Độ

có thể dành dụm và mua kháng sinh

và anh ấy cũng có thể mua tủ lạnh.

Anh ấy có thể mua những thứ mà vua
Henry không mua được.

Đó là vì sự tiến bộ.

Công nghệ là ích kỉ; là hào phóng.

Sự mâu thuẫn đó sẽ theo chúng ta mãi,

đôi khi nó muốn làm điều nó muốn,

và đôi khi nó làm điều đó cho chúng ta.

Chúng ta thấy bối rối khi nghĩ về
công nghệ mới.

Bây giờ vị trí mặc định về việc khi nào

1 công nghệ mới xuất hiện, là chúng ta -

những người nói về nguyên tắc phòng bị,

điều rất phổ biến ở châu Âu,

nói đơn giản là "Đừng làm bất kì điều gì.

Khi bạn gặp 1 công nghệ mới, hãy dừng lại,

đến khi nó chứng minh nó vô hại."

Tôi nghĩ điều đó thực sự chả dẫn đến đâu.

Nhưng cái tôi gọi là nguyên tắc phòng bị,

là: Bạn có liên hệ với công nghệ.

Bạn thử nghiệm nó.

Bạn chắc chắn làm điều mà nguyên tắc
phòng bị đã đề nghị,

bạn thử đoán trước, nhưng sau đó,

bạn lại luôn lừa nó,

không chỉ 1 lần, mà luôn luôn là vậy.

Và khi nó thay đổi khác với bạn mong muốn,

bạn ưu tiên rủi ro, bạn đánh giá không chỉ

những thứ mới, mà cả những thứ cũ.

Chúng ta sửa đổi, thay đổi vị trí của nó.

Và điều tôi muốn nói là

chúng ta tìm thấy 1 công việc mới cho nó.

Năng lượng nguyên tử, nhân bản

là ý tưởng tồi cho việc chế tạo bom.

Nhưng nó có thể là 1 ý tưởng tốt

để tái thiết năng lượng nguyên tử bền vững

cho điện năng, thay vì sử dụng than đốt.

Khi chúng ta có ý tưởng tồi, sự phản ứng
lại ý tưởng đó

không phải là không có ý tưởng,
nhưng là ngừng suy nghĩ thôi.

Sự đáp trả cho ý tưởng tồi -

giống như, bóng đèn vonfram -

là 1 ý tưởng tốt hơn. Đúng không?

Vậy, những ý tưởng tốt hơn thực sự
- luôn đáp lại công nghệ

điều ta không thích

về cơ bản, tốt hơn công nghệ.

Và thực sự, công nghệ

là 1 phương pháp
giúp tạo ra ý tưởng tốt hơn,

nếu bạn có thể nghĩ theo hướng đó.

Có thể phun DDT lên hoa màu là ý tưởng tệ.

Nhưng DDT được phun lên nhà,

sẽ là 1 thứ tốt nhất để loại bỏ gỉ sét,

bên cạnh đó, nó còn hạn chế
côn trùng sinh sản và muỗi làm tổ.

Nhưng đó thực sự là ý tưởng tốt; đó là
mặt tốt của công nghệ.

Vậy, công việc của chúng ta

là nguồn gốc cho suy nghĩ của trẻ con,

là tìm cho chúng những người bạn tốt,

là tìm cho chúng công việc tốt.

Và, mọi công nghệ là 1 nguồn sáng tạo

để tìm thấy đúng công việc.

Đó thực sự là con trai tôi, ở ngay đây.

(Cười)

Không có công nghệ xấu,

giống như không có đứa trẻ xấu.

Ta đừng nói chúng là trung lập, lạc quan.

Chúng ta chỉ cần tìm 1 nơi đúng với chúng.

Và rồi, điều công nghệ cho ta,

suốt thời gian dài, suốt các giai đoạn

mở rộng tiến hóa - ngay từ khi bắt đầu,

xuyến suốt sự hình thành động thực vật,

và sự tiến hóa của cuộc sống, của não bộ -

những thứ nó đang đem lại cho ta

đang tăng lên khác nhau:

tăng sự đa dạng, tăng các giải pháp,

tăng sự lựa chọn, cơ hội,

khả năng và sự tự do.

Đó là những gì ta có từ công nghệ.

Đó là lý do tại sao con người rời bỏ làng

và chuyển đến thành phố, là vì họ luôn

hướng về những cơ hội và khả năng.

Và chúng ta nhận thấy cái giá của nó.

Chúng ta phải trả cho điều đó, và ta thấy

chúng ta sẽ trả cái giá cho sự tự do,

lựa chọn và cơ hội gia tăng.

Thậm chí công nghệ muốn làm sạch nước.

Có phải công nghệ đã hoàn toàn thay đổi

tự nhiên?

Bởi vì công nghệ là phần mở rộng
của cuộc sống,

song song với những thứ tương tự

mà cuộc sống muốn.

Tôi nghĩ công nghệ thích sinh học,

nếu chúng ta cho phép điều đó.

Sự chuyển động bắt đầu
từ hàng tỷ năm trước

vẫn đang tiếp tục ở giữa chúng ta,

và sự lựa chọn của chúng ta,

trong công nghệ, đã sắp xếp chính chúng ta

với nguồn lực tốt hơn chúng ta tự làm.

Vậy, công nghệ không chỉ là những thứ
nằm trong túi của bạn.

Nó không chỉ là tiện ích; không chỉ
là thứ con người tạo ra.

Nó thực sự là 1 phần
của câu chuyện rất dài,

1 câu chuyện tuyệt vời, bắt đầu
từ hàng tỷ năm trước.

Và nó di chuyển giữa chúng ta,

ta đang mở rộng và đẩy nhanh tiến độ
của nó

và ta có thể là 1 phần của nó qua việc

hiệu chỉnh công nghệ mà ta làm việc cùng.

Tôi rất biết ơn sự có mặt
của các bạn hôm nay. Cảm ơn.

(Vỗ tay)