แผลรักษาตัวเองได้อย่างไร - ซาร์ตัก ซินฮา (Sarthak Sinha)
-
0:07 - 0:11อวัยวะที่ใหญ่ที่สุดในร่างกายของคุณ
ไม่ใช่ตับหรือสมอง -
0:11 - 0:16มันคือผิวหนังของคุณ ที่ในผู้ใหญ่นั้น
มีพื้นที่ผิวประมาณ 20 ตารางฟุต -
0:16 - 0:19ถึงแม้ว่าผิวหนังในแต่ละพื้นที่นั้น
มีคุณสมบัติที่แตกต่างกัน -
0:19 - 0:22แต่โดยส่วนใหญ่แล้ว
พื้นผิวนี้ทำหน้าที่คล้าย ๆ กัน -
0:22 - 0:26เช่น ขับเหงื่อ รับรู้สึกถึงความร้อนและเย็น
และสร้างขน -
0:26 - 0:28แต่หลังจากโดนบาดลึก หรือเป็นแผล
-
0:28 - 0:32ผิวหนังที่เพิ่งหายนั้น
จะดูแตกต่างจากผิวบริเวณรอบ ๆ -
0:32 - 0:36และอาจไม่ได้ฟื้นฟูความสามารถทุกอย่าง
กลับมาสักช่วงระยะหนึ่ง หรือตลอดไป -
0:36 - 0:41เพื่อที่จะเข้าใจว่าทำไมมันจึงเกิดขึ้น
เราต้องมาดูที่โครงสร้างผิวหนังของมนุษย์ -
0:41 - 0:43ชั้นนอกสุด เรียกว่า ผิวชั้นหนังกำพร้า
(epidermis) -
0:43 - 0:47ส่วนใหญ่ประกอบไปด้วยเซลล์แข็ง
ที่เรียกว่า คีราติโนไซต์ (keratinocytes) -
0:47 - 0:49และมันทำหน้าที่ป้องกัน
-
0:49 - 0:52เนื่องจากชั้นนอกที่มีการผลัด
และสร้างขึ้นใหม่อยู่ตลอดเวลา -
0:52 - 0:54มันค่อนที่จะซ่อมแซมได้โดยง่าย
-
0:54 - 0:57แต่บางครั้งแผลลึกไปถึงชั้นหนังแท้ (dermis)
-
0:57 - 1:01ที่ประกอบไปด้วยหลอดเลือด ต่อมต่าง ๆ
และปลายประสาท -
1:01 - 1:04ที่ช่วยทำให้ผิวหนังทำหน้าที่ต่าง ๆ
-
1:04 - 1:07และเมื่อมันเกิดขึ้น มันกระตุ้นให้เกิด
สี่ขั้นตอนที่ทับซ้อนกัน -
1:07 - 1:10ของกระบวนการสร้างใหม่
-
1:10 - 1:15ขั้นแรก การห้ามเลือดเป็นการตอบสนอง
ของผิวต่อสองภัยคุกคามอย่างทันที -
1:15 - 1:16คือ ตอนนี้คุณกำลังเสียเลือด
-
1:16 - 1:20และปราการกายภาพ
ของชั้นผิวกำพร้าแท้ถูกทำลาย -
1:20 - 1:23ขณะที่หลอดเลือดจะหดตัว
เพื่อลดการเสียเลือด -
1:23 - 1:25ในกระบวนการที่เรียกว่า หลอดเลือดหดตัว (vasoconstricion)
-
1:25 - 1:29ภัยคุกคามทั้งสองจะบรรเทาจาก
การสร้างลิ่มเลือด -
1:29 - 1:33โปรตีนชนิดพิเศษที่เรียกว่าไฟบริน
สานเชื่อมโยงกันที่ด้านบนของผิว -
1:33 - 1:38เป็นการป้องกันเลือดไม่ให้ไหลออก
และไม่ให้แบคทีเรียหรือเชื้อโรคเข้ามา -
1:38 - 1:42หลังจากนี้ไปประมาณสามชั่วโมง
ผิวหนังจะเริ่มเปลี่ยนเป็นสีแดง -
1:42 - 1:45ส่งสัญญาณให้เกิดขั้นตอนต่อไป
การอักเสบ (inflammation) -
1:45 - 1:48เมื่อควบคุมการเสียเลือด
และชั้นผิวนั้นปลอดภัยแล้ว -
1:48 - 1:52ร่างกายจะส่งเซลล์พิเศษ
เพื่อสู้กับเชื้อโรคที่ผ่านเข้ามา -
1:52 - 1:55ในบรรดาเซลล์ที่สำคัญที่สุดคือ
เซลล์เม็ดเลือดขาว -
1:55 - 1:57ที่เรียกว่า มาโครฟาร์จ (macrophages)
-
1:57 - 2:02ที่จะจัดการแบคทีเรีย และเนื้อเยื่อที่เสียหาย
ผ่านกระบวนการที่เรียกว่า ฟาโกไซโตซิส -
2:02 - 2:06นอกเหนือไปจากการสร้างโกรธเฟคเตอร์
เพื่อช่วยในการฟื้นฟู -
2:06 - 2:08และเพราะว่าทหารตัวน้อยเหล่านี้ต้องเดินทาง
-
2:08 - 2:10ผ่านเลือดเพื่อไปบริเวณที่มีบาดแผล
-
2:10 - 2:14หลอดเลือดที่เคยหดตัว ตอนนี้กลับมาขยาย
-
2:14 - 2:16ในกระบวนการที่เรียกว่า การขยายหลอดเลือด (vasodilation)
-
2:16 - 2:18หลังจากเกิดแผลได้สองถึงสามวัน
-
2:18 - 2:23ระยะการเพิ่มจำนวน (proliferative) เกิดขึ้น
เมื่อเซลล์ไฟโบรบลาสต์ เริ่มเข้าไปที่แผล -
2:23 - 2:26ในกระบวนการสะสมคอลลาเจน
-
2:26 - 2:30พวกมันสร้างเส้นใยโปรตีน
ที่เรียกว่าคอลลาเจน ในบริเวณที่เป็นแผล -
2:30 - 2:34เพื่อสร้างเนื้อเยื่อเกี่ยวพัน แทนที่ไฟบรินเดิม
-
2:34 - 2:38เมื่อเซลล์ชั้นหนังกำพร้าแบ่งตัว
เพื่อที่จะสร้างผิวชั้นนอก -
2:38 - 2:41ชั้นหนังแท้จะหดตัวเพื่อปิดแผล
-
2:41 - 2:43ในที่สุด ขั้นตอนที่สี่ของการเปลี่ยนแปลง
-
2:43 - 2:48แผลนั้นเกือบหายดีเมื่อคอลลาเจนที่ถูกสะสม
ถูกจัดวางตัวใหม่และเปลี่ยน -
2:48 - 2:49ไปเป็นรูปแบบเฉพาะ
-
2:49 - 2:52ด้วยกระบวนการนี้
ซึ่งอาจใช้เวลามากกว่าหนึ่งปี -
2:52 - 2:55ความต้านทานต่อแรงดึงของผิวใหม่นั้นดีขึ้น
-
2:55 - 2:59และหลอดเลือด และการเชื่อมโยงต่าง ๆ นั้น
แข็งแรงขึ้น -
2:59 - 3:02เมื่อเวลาผ่านไป เนื้อเยื่อใหม่นั้น
อาจมีประสิทธิภาพการทำงานถึง 50-80% -
3:02 - 3:05ของการทำงานของมันในภาวะปกติ
-
3:05 - 3:09ขึ้นอยู่กับความรุนแรงของแผลในครั้งนั้น
และการทำงานของตัวมันเอง -
3:09 - 3:11แต่เพราะว่าผิวไม่ฟื้นตัวเต็มที่
-
3:11 - 3:16แผลเป็นกลายมาเป็นปัญหาสำคัญ
สำหรับแพทย์ทั่วโลก -
3:16 - 3:19และถึงแม้ว่านักวิจัย
จะมีความพยายามอย่างมาก -
3:19 - 3:21ในการทำความเข้าใจต่อกระบวนการฟื้นตัว
-
3:21 - 3:24ความลึกลับพื้นฐานมากมาย
ก็ยังคงไม่ได้รับการเปิดเผย -
3:24 - 3:27ยกตัวอย่างเช่น เซลล์ไฟโบรบลาสต์นั้น
มาถึงบริเวณแผลผ่านทางหลอดเลือด -
3:27 - 3:30หรือมาจากเนื้อเยื่อผิวหนังที่อยู่ติดกับแผล
-
3:30 - 3:33และทำไมสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมชนิดอื่น
เช่น กวาง -
3:33 - 3:37สามารถรักษาแผลได้อย่างมีประสิทธิภาพ
และสมบูรณ์มากกว่ามนุษย์อย่างมาก -
3:37 - 3:40ด้วยการค้นหาคำตอบต่อคำถามเหล่านี้
และคำถามอื่น ๆ -
3:40 - 3:45สักวันหนึ่งเราออาจจะสามารถรักษาตัวเองได้ดี
จนแผลเป็นนั้นกลายเป็นแค่ความทรงจำ
- Title:
- แผลรักษาตัวเองได้อย่างไร - ซาร์ตัก ซินฮา (Sarthak Sinha)
- Speaker:
- Sarthak Sinha
- Description:
-
more » « less
ชมบทเรียนแบบเต็มที่: http://ed.ted.com/lessons/how-a-wound-heals-itself-sarthak-sinha
ผิวหนังของเราเป็นอวัยวะที่ใหญ่ที่สุดในร่างกายของเรา ในผู้ใหญ่มีพื้นที่ผิวประมาณ 20 ตารางฟุต เวลาที่เราโดนบาดหรือเป็นแผล ผิวหนังของเราจะเริ่มซ่อมแซมตัวเองด้วยกระบวนการที่ซับซ้อนและมีการประสานงานกันที่ดี ซาร์ตัก ซินฮา พาเราผ่านเข้าไปสู่ผิวหนังชั้นกำพร้า และสู่ชั้ยผิวหนังแท้ เพื่อที่จะศึกษาการตอบสนองที่เกิดขึ้นใหม่นี้
บทเรียนโดย Sarthak Sinha, แอนิเมชั่นโดย Karrot Animation
- Video Language:
- English
- Team:
closed TED
- Project:
- TED-Ed
- Duration:
- 04:01
|
Kelwalin Dhanasarnsombut approved Thai subtitles for How a wound heals itself | |
|
|
Kelwalin Dhanasarnsombut accepted Thai subtitles for How a wound heals itself | |
|
Pitipa Chongwatpol edited Thai subtitles for How a wound heals itself | |
|
|
Pitipa Chongwatpol edited Thai subtitles for How a wound heals itself | |
|
|
Pitipa Chongwatpol edited Thai subtitles for How a wound heals itself | |
|
|
Kelwalin Dhanasarnsombut declined Thai subtitles for How a wound heals itself | |
|
|
Kelwalin Dhanasarnsombut edited Thai subtitles for How a wound heals itself | |
|
|
Kelwalin Dhanasarnsombut edited Thai subtitles for How a wound heals itself |