Bono: Yoksulluk üzerine iyi haberler (Evet, iyi haberler var)

İnsanlar eşitsizlik ve yoksullukla 3.000 yıldır mücadele ediyorlar. Ama bu yolculuk hızlanıyor. Bono "içindeki zeki ucubeyi benimsiyor" ve elindeki veriler yoksulluğun sonunun ufukta olduğunu gösteriyor ... eğer ivmeyi kontrol edebilirsek.

Chris Anderson benden yoksulluğa karşı son 25

yıllık mücadelemi TED için 10 dakikaya sığdırmamı istedi.

Bu bir İngiliz'in bir İrlandalı'dan kısa ve öz olmasını istemesidir.

(Gülüşmeler)

Ben de "Chris, bunun için bir mucize gerek." dedim.

O da, "Bono, peygamber kompleksin işte burada işe yaramaz mı?" dedi.

Yani, evet.

Ben de hadi 25 yıldan daha da önceye gidelim diye düşündüm.

İsa'dan bile öncesine gidelim. Üç bin yıl öncesine

en azından benim düşüncemde hak için yolculuğun, eşitsizlik

ve yoksulluğa karşı savaşın asıl başladığı zamana dönelim.

Üç bin yıl önce

medeniyet Nil nehrinin kıyılarında gelişmeye başlıyordu.

Bazı köleler, bu örnekte İbrani çobanlar,

muhtemelen keçi boku gibi kokarak

tahtında, yükseklerde oturan Firavun'a bir beyanda bulundular

"Biz, siz majesteleri ile eşitiz."

Firavun da yanıtladı, "Yo, hayır.

Siz sefiller, dalga geçiyorsunuz herhalde."

Onlar da dedi ki, "Hayır, hayır işte burada bizim

kutsal kitabımızda böyle yazıyor."

Bizim yüzyılımıza dönelim, aynı ülke, aynı piramitler,

farklı insanlar aynı eşitlik fikrini

farklı bir kitapla yayıyorlar.

Bu sefer o kitabın adı Facebook.

Tahrir Meydanı'nda güruhlar toplandı.

Sosyal bir ağı sanaldan gerçeğe çevirdiler

ve aslında 21. yüzyılı yeniden başlattılar.

Arap Baharı'nın sonrasının ne kadar

pis ve çirkin olduğunu küçümsemeye

veya teknolojinin rolünü övmeye çalışmıyorum

ama bunlar gücün en eski simgesi piramidin

alt üst edilip insanlar üste geldiği ve

günümüzün firavunlarının alta geldiği durumda

nelerin mümkün olabildiğini gösterdi.

Ayrıca bize bilgi kadar güçlü bir şeyin ve bu bilginin

paylaşılmasının eşitsizlikle savaşabileceğini gösterdi

çünkü gerçekler, insanlar gibi

özgür kalmak isterler ve özgür kaldıklarında

hürriyet genellikle çok yakındadır,

fakirlerin en fakiri için bile --

gerçekler alaycılıkla ve uyuşulukla

sonuçlanan kayıtsızlıkla savaşır,

gerçekler bize neyin işe yaradığını ve

en önemlisi düzeltebilmemiz için neyin işe yaramadığını gösterir,

gerçekler, eğer onları duyabilir ve onlara

önem verirsek bize Nelson Mandela'nın 2005'te

bizden insanlığa karşı yapılan en büyük suçun

aşırı yoksulluğun üstesinden gelen nesil olmamızı

istediğindeki meydan okumasında

yardımcı olabilir,

gerçekler güçlü bir ivme oluşturur.

Dolayısıyla ben de her zamanki uğraşlarım olan

rock operayı ve gösterişi boşver diye düşündüm.

Bugün şarkı söyleyecek tek şey gerçekler olacak

çünkü içimdeki zeki ucubeyi benimsedim.

Dolayısıyla rock yıldızı gider.

Kanıtlara dayalı aktivist, gerçaktivist gelir.

Çünkü gerçekler bize insanlığın

uzun ve yavaş seyahatinin

eşitsizliğin uzun ve yavaş seyahatinin

aslında hızlandığını gösteriyor.

Nelerin başarıldığına bakın.

Bu veri setlerinin oluşturduğu resimlere bakın

2000 yılından beri, milenyumdan beri

sekiz milyon AIDS hastası daha

virüse karşı hayat kurtaran ilaçlar alıyor.

Sıtma: Sahra altı Afrika'da ölüm oranlarını

yüzde 75 düşüren sekiz ülke var.

Beş yaşından küçük çocuklarda, çocuk ölümü

senede 2.65 milyon düştü.

Bu oran günde 7.256 çocuğun hayatının kurtulduğunun oranı.

Vay Canına. (Alkış)

Bir saniye duralım ve geçen hafta içinde herhangi

bir yerde bu rakamdan biraz bile olsa daha önemli

bir şey okuyup okumadığınızı düşünelim. Vay canına.

Harika haberler. Çoğu insanın

bu haberleri bilmemesi beni delirtiyor.

Günde yedi bin çocuk. İşte iki tanesi.

Bunlar Michael ve Benedicta

ve çoğunlukla harika bir insan olan

Dr. Patricia Asamoah ve bilseniz de bilmeseniz de

finansal olarak desteklediğiniz Global Fon

sayesinde hayattalar.

Global Fon, annelerin çocuklarına HIV

bulaştırmasını engellemek için virüse karşı ilaç sağlıyor.

Bu harika haberler kendiliğinden oluşmadı.

Bunlar için savaşıldı, mücadele edildi,

yenilikler yapıldı.

Ve bu harika haber daha da harika haberler doğuruyor

çünkü tarihsel eğilim şöyle.

İnsanın belini kıran ve ruhunu ezen aşırı yoksulluk

altında yaşayan insanların sayısı 1990'da

dünya nüfusunun yüzde 43'ünden

2000'de yüzde 33'e

ve sonra 2010'da yüzde 21'e düştü.

Bunu bir alkışlayın. (Alkış)

Yarılandı. Yarılandı.

Ama oran hala çok yüksek -- hala çok fazla

insan boş yere hayatını kaybediyor.

Hala yapılacak işler var. Ama bunlar

yürekleri durduran insanın aklını başından alan şeyler.

Ve eğer günde 1,25 dolarla yaşıyorsanız,

eğer böyle bir yoksulluk içindeyseniz,

bunlar sadece veri değil.

Bunlar her şey.

Eğer çocukları için en iyisini isteyen bir ebeveynseniz -- ki ben öyleyim --

bu hızlı geçiş, çaresizlikten umuda bir yol.

Ve hatta eğer gidiş böyle devam ederse,

günde 1,25 dolara yaşayan insanların sayısı bakın 2030'da

kaça düşüyor.

Doğru olamaz, değil mi?

Bize verilerin söylediği bu. Bu gidişle devam edersek

vay canına sıfır bölgesine ulaşıyoruz.

Bizim gibi sayıları seven insanlar için

bu erotik bir bölge,

ve hatta dürüstçe söyleyebilirim ki

şu ana kadar verilerin dizilişinden tahrik oldum.

Dolayısıyla günde 1,25 dolardan daha azla yaşayan insanlar

olarak tanımlanan aşırı yoksulluğun sanal yokoluşu

tabii ki bu 1990'daki bir taban çizgisinden enflasyona göre ayarlanmış.

İyi bir taban çizgisini kim sevmez.

Bu muhteşem.

Biliyorum ki bazılarınız bu ilerlemenin hepsinin Asya veya

Latin Amerika'da veya Brezilya gibi model ülkelerde

ülkelerde olduğunu düşünüyorsunuz --

Brezilyalı modelleri kim sevmez? --

ama Sahra altı Afrika'ya bakın.

Burada bazılarının aslanlar dediği 10 ülke var.

Bu ülkeler son on yılda yüzde yüz borç iptali,

yardımın üçe

FDI'ın -- ki bu dolaysız yabancı yatırım--

ona katlanmasını

ve böylece yerel kaynaklarını -yani yerel para birimi- dörde katlamayı

ki bu da bilinçli harcandığında -- yani iyi yönetim--

çocuk ölümünü üçte birine indirme,

eğitim tamamlama oranlarını ikiye katlama

ve aşırı yoksulluğu yarılamayı başarmıştır.

Ve bu gidişle bu 10'lu da sıfıra ulaşacak.

Dolayısıyla aslanların gururu

konseptin kanıtıdır.

Bunun birçok faydası var.

Öncelikle benim gibi katlanılmaz cahil bir

mesihi dinlemenize gerek kalmayacak.

İyi değil mi? (Alkış)

Ve 2028, 2030 gelmek üzere.

Yani üç Rolling Stones veda konseri sonra 2030 olur.

(Gülüşmeler) Umarım. Umuyorum.

Bizi çok genç gösteriyorlar.

Peki neden bu sonuçları deli gibi kutlamıyoruz?

Çünkü fırsat gerçek ama risk de gerçek.

Bunu yapabileceğimizi gerçekten kabul edene kadar

bunu yapamayız.

Bu grafiğe bakın.

Bunun adı eylemsizlik. Bununla her şeyi batırırız.

Bir sonraki gerçekten çok güzel.

Bunun adı ivme.

Bununla tarihin eğrisini sıfıra doğru

bükebiliriz, sadece işe yaradığını

bildiğimiz şeyleri yaparak.

Yani hareketsizliğe karşı ivme.

Risk de var ve tabii ki

yaklaştıkça, daha da zorlaşıyor.

Şu anda, zor zamanlarda yolumuzun

üstündeki engelleri biliyoruz.

Hatta bugün, başkentinizde, zor zamanlarda,

ülkenin cebini düşünen bazıları Global Fon gibi

hayat kurtaran programları kesmek istiyor.

Ama siz bu konuda bir şeyler yapabilirsiniz.

Politikacılarınıza bu kesintilerin

hayatlara mal olabileceğini söyleyebilirsiniz.

Şu anda, bugün Oslo'da petrol şirketleri,

gelişmekte olan ülkelerden petrol çıkarmak için

hükümetlerine yaptıkları

ödemeleri gizli tutmak için savaşıyorlar.

Bu konuda da bir şeyler yapabilirsiniz.

One Campaign'e ve

telekom girişimcisi Mo Ibrahim gibi liderlere katılabilirsiniz.

Yerin altındaki zenginliklerin en azından birazının

üstünde yaşayan insanların

eline geçmesini sağlayacak kanunlar için savaşıyoruz.

Ve şimdi biliyoruz ki

en kötü hastalık aslında bir

hastalık değil. Yolsuzluk.

Ama bunun için de bir aşı var.

Adı şeffaflık, açık veri setleri,

TED topluluğunun başardığı bir şey.

Buna gün ışığı diyebilirsiniz, şeffaflık.

Ve teknoloji bunu gerçekten hızlandırıyor.

Kötü bir şeyler yapıyorsanız bunları saklamak zorlaşıyor.

Size beni çok heyecanlandıran U-raporundan

bahsetmek istiyorum. 150,000 Y-Nesli

Uganda'nın her yerinde genç insanlar

2G telefonlar ve SMS sosyal ağıyla kuşanmışlar

hükumet yolsuzluğunu açığa çıkarıyorlar

ve nelerin bütçede olduğunu ve paralarının

nasıl harcandığını bilmeyi talep ediyorlar.

Bunlar heyecan verici şeyler.

Bu araçlara bir kere sahip olduğunuzda

kullanmamanız imkansız.

Bu bilince bir kez sahip olunca, kafanızdan çıkaramazsınız.

Bu verileri beyninizden silemezsiniz,

ama yalvaran, fakirleştirilen, hayatlarının kontrolünü

ellerine almayan insanların

klişeleşmiş görüntülerini silebilirsiniz.

Bunu silebilirsiniz, gerçekten,

çünkü bu artık doğru değil. (Alkış)

Bu değişim.

2030? 2030'a kadar robotlar bize bira getirmekle

kalmayıp bir de içecekler.

O noktaya ulaşana kadar

az çok bir yönetim benzerine sahip her

yer aslında yola çıkmış olabilir.

Dolayısıyla ben -- sanırım biz

burada sizi erdemli, veri temelli virüsü size bulaştırmaya çalışıyoruz.

Bu virüsün adı gerçaktivizm.

Bu sizi öldürmez.

Tersine sayısız hayat kurtarabilir.

Biz, One Campaign olarak sizin bulaşıcı

olmanızı, bunu yaymanızı, paylaşmanızı, iletmenizi istiyoruz.

Bunu yaparak bize ve diğer sayısız kişiye çıkılan en büyük

macera olduğuna gerçekten inandığım eşitliğin sürekli

emek isteyen yolculuğunda katılabilirsiniz

Gerçekten Mandela'nın olmamızı istediği

büyük nesil olabilir miyiz?

Bu eylem çağrısını bilimle, mantıkla,

gerçeklerle ve hatta

duygularla yanıtlayabilir miyiz?

Çünkü barizdir ki, gerçaktivistlerin de duyguları var.

Aslında Wael Ghonim'i düşünüyorum.

Bazılarınız onu tanıyor. Kahire'deki Tahrir

Meydanının arkasındaki Facebook gruplarından birini kurdu.

Bu yüzden hapse atıldı

ama sözleri beynime kazılı duruyor.

"Biz kazanacağız çünkü politikadan anlamıyoruz.

Biz kazanacağız çünkü onların kirli oyunlarını oynamıyoruz.

Biz kazanacağız çünkü parti politikası hedeflerimiz yok.

Biz kazanacağız çünkü gözlerimizden

akan yaşlar aslında yüreklerimizden geliyor.

Biz kazanacağız çünkü bizim düşlerimiz var

ve biz bu düşler için savaşmak istiyoruz."

Wael haklı.

Biz kazanacağız

eğer birlik olarak çalışırsak,

çünkü insanların gücü

güce sahip insanlardan çok daha fazladır.

Teşekkür ederim.

(Alkış)

Çok teşekkür ederim. (Alkış)