Köpek balığını engelleyici dalış elbisesi (ve tahmin ettiğiniz şey değil)

Avustralya'nın okyanuslarında bir yüzücü olan Hamish Jolly, meraklı köpek balıklarının onu potansiyel bir besin kaynağı sanmasını önleyecek bir dalış elbisesi istiyordu (Bu olay, istatistiksel olarak nadir olsa da, elbette ki bu akıbetten kaçınmaya değer). Arkadaşlarıyla beraber, bir grup bilim adamıyla çalışarak yeni bir yaklaşım geliştirdi: Bir köpek balığı kafesi veya zincirden örülü bir kıyafet değil, yalnızca bir köpek balığının nasıl gördüğünü giderek daha çok anlamamızdan faydalanan akıllı bir kıyafet.

Bilimsel ilerlemeler,

özellikle potansiyel olarak hayat kurtarabilecek olanlar,

bazen oralarda bir yerlerde onu keşfetmemiz

için bekler.

Örneğin evrilmiş, birikmiş

insana dair hikâyelerde

veya çevremizdeki doğal yaşamda gözlemlediğimiz

zamana karşı test edilmiş uyarlamalarda.

Bilim gözlemle başlar,

ancak işin püf noktası başka türlü

efsane veya tesadüf diyerek kabul etmeyeceğimiz

kalıpları ve işaretleri belirlemek,

onları izole edip bilimsel kesinlikle test etmektir.

Ve bunu yapınca, sonuçlar çoğunlukla şaşırtır.

Batı Avustralya'nın son üç yıldır köpek balığı

saldırıları ile ilgili dikkat çekici bir problemi oldu,

talihsiz ve üzücü bir şekilde bu

10 aylık süreçte beş ölümcül köpek balığı

saldırısı gerçekleşmiştir.

Ancak Batı Avustralya bu konuda yalnız değildir.

Köpek balıklarının insanlara saldırdığı olaylar

dünya çapında artmaktadır.

Ve belki de sürpriz değil ama,

bu sene Temmuz ayında

Köpek balığı Saldırısı Azaltma Sistemleri (SAMS),

Batı Avustralya Okyanus Enstitüsü ile birlikte

dünya basınının ve dünya genelindeki

okyanustan yararlananların dikkatini

çeken bir duyuru yaptı

ve bu duyuru köpek balığı saldırıları riskini azaltmak veya düşürmek için

köpek balıklarının görebildiği şeylerle ilgili bilime dayalı

bir teknolojinin geliştirildiği ile ilgiliydi.

Benim bugün anlatacağım şey

bu yolculuğun hikâyesi,

aynı zamanda bilimin icat yapmak kadar

tercüman olmak konusunda da çok güçlü

olabileceği nosyonu.

Bu sürece başladığımızda,

araştırıyorduk, ki bu yaklaşık üç sene önceydi

ve Batı Avustralya'daki ilk iki ölümcül köpek balığı

saldırısını yaşamıştık.

Ve bir önceki pozisyonumdayken tesadüfen

Harry Butler'la akşam yemeği yedim.

Çoğu Avustralyalının bildiği ünlü bir doğa bilimcisi olan Harry Butler,

deniz ortamında çok zaman harcamıştır.

Harry Butler bir bakıma vefat etmiş

olan Steve Irwin'in selefidir.

Ona bu sorunun çözümünün ne

olabileceğini sorduğumda,

cevap oldukça şaşırtıcıydı.

Şöyle söyledi, "Siyah bir dalış kıyafeti al,

yaban arısına benzeyen sarı şeritlerle bantla,

böylece deniz canlılarının çoğunun

ikaz sistemini taklit edeceksin."

O sırada bunun hakkında pek fazla düşünmedim

ve bir sonraki üç ölümcül köpek balığı saldırısı

olunca da bu fikrin

belki de düşünmeye değer olduğuna ikna oldum.

Ve internete

herhangi bir ipucu var mı diye baktım.

Ve internetin bu çeşit bir düşünceyi

destekleyen bu tipteki kanıtlarla

dolu olduğu ortaya çıktı.

Yani biyolojik olarak, suda gizlenmek ya da

saldırılmaya karşı ikaz etmek için

şeritler veya desenler, ikaz desenleri

sergileyen pek çok tür vardır,

ki yaşamının büyük bir kısmını köpek balığının

faaliyetleri etrafında geçiren

pilot balığı da buna dâhildir.

İnsanlara gelince, bir deniz bilimcisi olan Walter Starck,

dalış kıyafetini 1970'lerden beri boyamaktadır

ve antropolojik olarak

Pasifik adaları kabileleri köpek balığı tanrısını

uzaklaştırmak için deniz yılanı seremonisinde

kendilerini şerit şerit boyarlardı.

O zaman burada neler olup bitiyor?

Bu fikir, oralarda bir yerlerde onu düşünmemiz ve

ortaya koymamız için mi bekliyor?

Biliyoruz ki, köpek balıkları harekete geçince,

özellikle de saldırı için, çok çeşitli duyular kullanır,

ancak görüş algısını hedeflerini belirlemek

için kullanırlar, özellikle de

saldırıdan önceki son birkaç metrede.

Biyolojik hikâyelere kulak vermek mantıklı geliyor,

çünkü bunlar binlerce yıl boyunca

zamana karşı test edilmiş evrimleşmelerdir.

Ancak insana dair hikâyeler de bir çeşit evrim değil midir,

gerçeğin özünün olduğu fikri,

önemli olduğu düşünülen,

nesilden nesile geçen,

böylece aslında insan davranışlarını şekillendiren?

Bu fikri test etmek istedim.

Bu hikâyelere dayalı kanıtlara

biraz bilim eklemek istedim,

çünkü eğer bilim bu görüşü desteklerse,

o zaman burnumuzun dibindeki köpek balığı saldırılarına

bir nebze olsun çözümümüz olabilir.

Bunu yapmak için, köpek balığı görüşü ve

köpek balığı sinir biliminde bazı uzmanlara ihtiyacım vardı

ve dünya çapında bir araştırma beni tekrar

University of W.A. (Batı Avustralya Üniversitesi)'ya götürdü,

burada yanıbaşında Okyanus Enstitüsü olan.

Profesör Nathan Hart ve ekibi,

yırtıcı köpek balıklarının siyah-beyaz veya gri tonda

gördüklerini teyit eden, bunu söyleyen

yeni bir makale yazmışlardı.

Bunun üzerine Nathan'ı bu fikir hakkında aradım,

aslında biraz da korkarak,

belki bu desen ve şekilleri köpek balığı saldırısı riskini

azaltmaya çalışmak için dalış kıyafeti üretmek üzere kullanabiliriz diye

ve neyse ki, o da bunun iyi bir fikir olduğunu düşündü.

Böylece Batı Avustralya Eyalet İdaresi tarafından desteklenen

işbirliğine dayalı bir araştırma ortaya çıktı.

Ve üç önemli şey yaptık.

Öncelikle üç ana yırtıcı köpek balığının,

yani büyük beyaz, kaplan ve boğa köpek balığının

gözlerinin karakteristiklerini,

fiziksel karakteristiklerini çıkardık.

Bunu genetik olarak yaptik ve

bunu anatomik olarak yaptık.

Yaptığımız bir sonraki şey,

kompleks bilgisayar modellemeyi kullanarak

gözün farklı derinliklerde, mesafelerde,

ışık koşulları ve okyanustaki su berraklığında

ne gördüğünü anlamaktı.

Ve bundan sonra iki temel karakteristiği

saptamayı başardık:

Hangi desenler ve şekiller giyeni suda gizli

veya zor anlaşılır, kriptik olarak gösterir

ve hangi desenler ve şekiller en fazla

kontrastı, daha bozuk bir görünüşü sağlar.

Bu sayede kişi köpek balığı

avı veya köpek balığı yemi

ile karıştırılmaz.

Bir sonraki yapmamız gereken şey, bunu insanların

gerçekte giyebileceği dalış kıyafetlerine çevirmekti

ve bu sebeple bir sörfçü, endüstriyel tasarımcı,

dalış kıyafeti tasarımcısı olan Ray Smith'i davet ettim,

ki kendisi aslında orijinal Quiksilver logosunu tasarımlayan kişiydi,

gelip bilim ekibiyle oturarak

bu bilimi insanların giyebileceği

estetik dalış kıyafetlerine dönüştürecekti.

Ve işte ilk çizimlerden bir örnek.

Bu, benim "beni yeme" olarak adlandırdığım dalış kıyafeti.

İşte bu kıyafet, bantlama fikrini alıyor,

bantlama fikrini alıyor, oldukça dikkat çekici,

oldukça rahatsız edici bir profil sağlıyor,

köpek balığını sıradan bir yiyecek olabileceğiniz

fikrinden alıkoymak için tasarlanmış

ve köpek balığında kafa karışıklığı dahi yaratabilir.

Ve bir sörf tahtası ile de beraber kullanılmak üzere tasarlanmıştır.

Öndeki koyu, opak parçayı görüyorsunuz

ve bu özellikle arkadan ışığın gelip

bir siluet yaratmasının problem olduğu bir durumda

yüzey için daha iyi.

İkinci iterasyon ise kriptik dalış kıyafeti

veya giyen kişiyi su sütununda

saklamaya çalışanı.

Bu giyside üç tane parça bulunuyor

ve hangi koşulda olursa olsun

bu parçalardan biri veya birkaçı

tamamen veya kısmen kaybolmak için

suyun yansıtıcı tayfına uyacaktır,

son parça veya parçalar da su sütununda

karmaşa sağlayan bir profil yaratacaktır.

Bu kıyafet de, özellikle dalış konfigürasyonu için

daha uygundur,

yani suyun derinlerindeyken.

Biliyorduk ki, burada gerçekten de

sağlam bir bilgiye sahibiz.

Biliyorduk ki, eğer dikkat çekmek istiyorsanız,

çizgili görünmek zorundaydınız

ve biliyorduk ki, eğer kriptik olmak istiyorsanız,

buna benzemek zorundaydınız.

Ancak köpek balıklarının bu desen ve şekiller söz konusu olduğunda

gerçekten nasıl davranacağına

ilişkin asit testi her zaman olacaktır.

Ve doğal ortamındaki yırtıcı bir köpek balığı ile birlikte

suyun içinde dalış kıyafeti giyen

bir kişiyi simule etmek için test yapmak

aslında düşündüğünüzden daha zor olabilir.

(Gülüşmeler)

Yani tuzak kurmak zorundaydık,

çünkü bilimsel kanıt elde etmek için

yeterli sayıda numuneyi almaya ihtiyacımız vardı

ve tuzak kurarak bariz olarak

köpek balığının davranışını değiştiriyoruz.

İnsanları suya koyamıyoruz.

Suda insana benzer şekiller kullanarak tuzak

kurmamız dahi etik olarak mümkün değil.

Ancak bütün bunlara rağmen, test etme sürecine

bu yılın Ocak ayında

önce kaplan köpek balıkları ile,

ardından da büyük beyaz köpek balıkları ile başladık.

Bunu yapmamızın yolu,

içi yemle dolu bir delikli bidon alarak suni kauçukla

sarmalayıp,

sonra da köpek balığının bu tuzağa

ne şekilde davrandığını seyretmek üzere iki stereo su altı kamerası ile çekim yapmaktı.

Stereo kullandığımız için de,

köpek balığının ne büyüklükte olduğu, hangi açıdan geldiği,

ne hızda ayrıldığı ve davranışının nasıl olduğu

konusunda subjektif değil, gözleme dayalı

tüm istatistikleri elde edebiliyorduk.

Bilimsel metodu korumamız gerektiği için de,

normal siyah bir dalış kıyafetine benzeyen

siyah bir suni kauçuk tuzak

olan kontrol tuzağını

SAMS teknolojisi tuzağı adını verdiğimiz

olanla karşılaştırdık.

Sonuçlar sadece heyecan verici değil,

aynı zamanda umut vericiydi

ve size bugün bu deneylerin

ikisinden görüntüler göstermek istiyorum.

İşte burada yaklaşık bir buçuk dakika

önce karşılaştığı

siyah kontrol tuzağı ile ilgilenen

dört metrelik bir kaplan köpek balığımız var.

Aynı köpek balığı yaklaşık sekiz dakika önce

bu SAMS tuzağıyla, Elude SAMS

tuzağıyla uğraşmıştı

veya karşılaşmıştı,

altı dakika çevresinde dolanarak,

avlanmaya çalışarak, koklayıp hissetmeye çalışarak

zaman harcamış, ancak görememişti ve bu son yaptığı hareketti.

Büyük beyaz köpek balıkları, kaplan köpek balıklarından daha çok kendine güvenir

ve burada büyük beyaz köpek balığının

kontrol tuzağıyla karşılaşmasını görüyorsunuz,

işte siyah suni kauçuk dalış elbisesi

ve doğrudan altına doğru gidiyor,

yukarı yönelip

üzerine atlıyor.

SAMS teknolojisi tuzağının tam tersi,

bu ise bantlı olanı,

burada daha duyarlı,

daha araştırmacı,

daha kaygılı

ve doğrudan gelip saldırmak konusunda tereddüt gösteriyor.

(Alkış)

Bizim için bütün testlerin bağımsız olarak yapılması önemli

ve testleri Batı Avustralya Üniversitesi yapıyor.

Bu devam eden bir süreç olacak.

Emsal değerlendirmeleri yapılacak ve yayınlar çıkarılacak.

Bu konseptin bilimle

yürütülmesi çok önemli.

Köpek balığı Saldırısı Azaltma Sistemleri'nin bakış açısına göre,

biz bir biyoteknoloji lisanslama şirketiyiz,

yani dalış kıyafetlerini tek başımıza yapmıyoruz.

Bunu yapmaları için başkalarına lisans vereceğiz.

SAMS teknolojisinin dalış kıyafetine

uyarlanmış hâlini görmek istersiniz

diye düşündüm, bu sebeple,

ilk kez canlı olarak tüm dünyada...

(Gülüşmeler)

Size biyolojik adaptasyonun,

bilim ve tasarımın gerçek hayatta nasıl göründüğünü gösterebilirim.

İşte sörfçü Sam'i davet ediyorum

bu taraftan. Neredesin Sam?

(Alkış)

Ve Eduardo.

(Alkış)

Sağol dostum.

Teşekkürler.

Teşekkürler, baylar. (Alkış)

Evet burada ne yaptık?

Bana göre, boş bir sayfa alıp

bilimi icat yapmak üzere kullanmak yerine,

biyolojik kanıtları dikkate aldık,

insanların anlattıklarına dayalı kanıtlara

önem verdik

ve bilimi buna tercüman olmak üzere

kullandık,

hâlihazırda olan bir şeyi insanlığın yararına kullanılabilecek

bir şeye dönüştürmek için.

Ve bilimi icat etmek yerine dönüştürmek

için bir araç olarak kullanma fikrinin,

yenilikçilik arayışında bundan daha geniş kapsamda

uygulayabileceğimiz bir şey olması beni etkiliyor.

Nihayetinde, Wright kardeşler

insanlı uçuşu keşif mi etti,

yoksa uçuşu biyolojik bir olay olarak gözlemleyerek

bunu insanların kullanabileceği şekilde kopyalayıp

mekanik bir hâle mi dönüştürdü?

Naçizane dalış elbisesine gelince,

suda giyilen giysiler iki sene, beş sene

veya elli sene içinde kim bilir neye benzeyecek.

Ancak bu yeni düşünce şekliyle,

simsiyah olmaması oldukça büyük

bir olasılık.

Teşekkürler.

(Alkış)