İklim değişikliğini çözmek için nükleer güce ihtiyacımız var
-
0:01 - 0:03Unutuveriyoruz kolayca
-
0:03 - 0:08dün gece 1 milyar insanın elektriğe
erişimi olmadan gecelediğini. -
0:08 - 0:091 milyar insan.
-
0:10 - 0:15İki buçuk milyar insanın yemek
yapmak ve ısınmak için -
0:16 - 0:17temiz yakıtlara erişimi yoktu.
-
0:18 - 0:21Bunlar gelişmekte olan
dünyanın problemleri. -
0:21 - 0:24Ve bizden çok uzak yaşadığı
düşünülen bu insanlara karşı -
0:24 - 0:26empatik olmamak kolayımıza geliyor.
-
0:26 - 0:29Fakat kendi dünyamızda bile,
gelişmiş dünyada, -
0:30 - 0:33durgun ekonomilerin geriliminin
-
0:33 - 0:36çevremizdeki insanların hayatlarını
etkilediğini görüyoruz. -
0:36 - 0:39Biz bunu, gelecekten umudunu yitirmiş ve
-
0:40 - 0:43halihazırda çaresiz insanların içindeki
-
0:43 - 0:45ekonominin her alanında görüyoruz.
-
0:45 - 0:47Biz bunu Brexit oylamasında görüyoruz.
-
0:48 - 0:51Biz bunu benim ülkemdeki Sanders/Trump’ın
seçim kampanyalarında görüyoruz. -
0:52 - 0:56Fakat yeni yeni gelişmiş dünyada
-
0:57 - 0:58yerini almaya başlayan ülkelerde bile,
-
0:58 - 1:00Çin’de mesela,
-
1:00 - 1:04kendileri için iyi bir gelecek görmeyen
çok sayıda kömür ve maden endüstrisinde -
1:04 - 1:07çalışan insanı işten çıkarmaya
başlayan Devlet Başkanı Xi‘nin -
1:08 - 1:10yaşadığı zorluğu görüyoruz.
-
1:11 - 1:14Gelişmiş dünyadaki ve gelişen dünyadaki
-
1:14 - 1:16problemlerle nasıl başa
çıkacağımızı düşünen -
1:16 - 1:18bir toplum olarak nasıl ilerlediğimize
-
1:18 - 1:21ve alınan kararların çevresel etkilerini
-
1:21 - 1:25nasıl yönettiğimize bakmalıyız.
-
1:26 - 1:29Bu problem üzerinde 25 yıldan
beridir çalışıyoruz, Rio’dan, -
1:29 - 1:31Kyoto Protokolleri’nden beri.
-
1:31 - 1:34Bizim en yakın zamandaki adımımız
Paris Anlaşması’dır -
1:35 - 1:37ve dünya ülkeleri tarafından onaylanan
-
1:37 - 1:40iklim anlaşmalarının sonuçlanmasıdır.
-
1:40 - 1:43Bence, milletlerin neleri
yapabileceklerini söyledikleri -
1:43 - 1:45tabandan tepeye anlaşmalar,
-
1:45 - 1:48tarafların çok büyük bir
çoğunluğu için gerçek -
1:48 - 1:52ve gerçekleştirilebilir olduğundan
çok ümitli olabiliriz. -
1:53 - 1:55Talihsizlik şu ki,
-
1:55 - 1:59bu anlaşmaların verimli olup olmadığına
-
1:59 - 2:02birbirinden bağımsız
analizlerle baktığımızda -
2:03 - 2:06problemin büyüklüğü
ayan beyan ortaya çıkıyor. -
2:07 - 2:11Bu, Birleşik Devletler Enerji
Bilgi Ajansı’nın -
2:12 - 2:16ülkelerin Paris Anlaşması’nda
verdikleri taahhütleri -
2:16 - 2:19yerine getirirlerse şimdi
ile 2040 arasında -
2:19 - 2:21ne olacağının bir değerlendirmesidir.
-
2:21 - 2:25Basitçe gelecek 30 yıldan
fazla bir dönemdeki -
2:25 - 2:27karbon dioksit
emisyonlarını gösteriyor. -
2:28 - 2:32Bakmanız ve değerlendirmeniz
gereken üç şey var. -
2:32 - 2:36İlki, karbon dioksit emisyonlarının
gelecek 30 yılda -
2:36 - 2:39artmaya devam edeceği bekleniyor.
-
2:39 - 2:42İklimi kontrol etmek için,
-
2:42 - 2:45karbon dioksit emisyonlarının
tam olarak sıfıra düşmesi gerekiyor -
2:46 - 2:50çünkü bu gezegenimizdeki ısınmaya neden
olan birikerek artan emisyondur. -
2:50 - 2:55Bu size fosil yakıtlarına karşı olan
yarışı kaybettiğimizi söylüyor. -
2:56 - 2:57İkinci fark etmeniz gereken şey,
-
2:57 - 3:02gelişmekte olan ülkelerden
gelen büyüme oranı, -
3:02 - 3:07Çin’den, Hindistan’dan, Güney Afrika
Cumhuriyeti, Endonezya ve Brazilya'yı da -
3:07 - 3:09kapsayan dünyanın diğer yerlerinden.
-
3:09 - 3:12Bu ülkelerin çoğu, bizim gelişmiş dünyada
-
3:12 - 3:15zaten sahip olduğumuz, asgari seviyedeki
-
3:15 - 3:19yaşam koşullarını sağlamaya başladı.
-
3:20 - 3:23Son fark etmeniz gereken şey ise
-
3:23 - 3:25her yıl
-
3:25 - 3:32yaklaşık 10 milyar ton karbonun
gezegenin atmosferinde birikmesi -
3:33 - 3:36ve sonra okyanusa ve toprağa karışmasıdır.
-
3:36 - 3:41Bu, bugün 550 milyar tonun
üzerinde mevcuttur. -
3:42 - 3:4430 yılın sonunda, havaya
-
3:44 - 3:48850 milyar ton karbon
karıştırmış olacağız -
3:49 - 3:52ve bu belki de küresel yeryüzü
sıcaklığının 2-4 derecelik -
3:52 - 3:58artışı durdurmada, okyanusun
asitleşmesini durdurmada -
3:58 - 4:01ve deniz suyu seviyesinin
artışını durdurmada -
4:01 - 4:04çok uzun bir yolumuz olduğunu gösteriyor.
-
4:04 - 4:07Şimdi bu, toplumun yaptığı şeyler sonucu
-
4:08 - 4:10insan tarafından yapılan bir öngörü
-
4:11 - 4:13ve değiştirmek veya kabul etmemek
bizim elimizde. -
4:14 - 4:18Fakat düşünmemiz gereken şey
problemin büyüklüğü. -
4:18 - 4:21Farklı milletler farklı enerji
kararları alırlar. -
4:21 - 4:23Bu onların doğal
kaynaklarının işleviyle alakalı. -
4:23 - 4:26Bu onların iklimlerinin işleviyle alakalı.
-
4:26 - 4:30Bu onların toplum olarak takip
ettikleri gelişim yolunun işlevi. -
4:31 - 4:34Bu onların gezegenin yüzeyinin
neresinde olduklarıyla alakalı. -
4:34 - 4:37Onlar zamanın büyük bir
kısmında karanlıktalar mı, -
4:37 - 4:39yoksa orta kuşaktalar mı?
-
4:39 - 4:43Birçok şey ülkelerin kararlarını etkiliyor
-
4:43 - 4:45ve her biri farklı bir seçim yapıyor.
-
4:47 - 4:50Takdir etmemiz gereken büyük şey
-
4:50 - 4:52Çin’in almış olduğu karardır.
-
4:53 - 4:55Çin, kömürü kullanmaya devam etme
-
4:55 - 4:58adına kararını verdi ve verecek.
-
4:58 - 5:00Birleşik Devletler’in bir alternatifi var.
-
5:00 - 5:02O, hidrolik kırılma ve kaya gazı
-
5:02 - 5:06icatlarının sonucu olarak, sahip olduğumuz
-
5:06 - 5:08doğal gazı kullanabilir.
-
5:08 - 5:09Onlar bir alternatif sunuyor.
-
5:11 - 5:13OECD Avrupa’sının bir seçeneği var.
-
5:14 - 5:17O, buna gücü yetecek kadar
zengin olduğu için Almanya’da -
5:17 - 5:20yaygınlaştırabileceği yenilenebilir
enerji kaynakları var. -
5:20 - 5:25Fransız ve İngilizler nükleer güce
ilgi gösteriyorlar. -
5:26 - 5:30Doğu Avrupa, hâlâ doğal gaz
ve kömüre bağlı, -
5:30 - 5:33bin bir zorluk yaşayarak Rusya’dan gelen
-
5:33 - 5:35doğal gaza oldukça bağlılar.
-
5:36 - 5:38Çin’in daha az seçeneği
-
5:38 - 5:40ve daha fazla mücadele edeceği zorluk var.
-
5:41 - 5:44Çin’e bakacak ve kendi kendine
-
5:44 - 5:47niçin kömür Çin için bu kadar
önemli diye soracak olursan -
5:47 - 5:49Çin’in neler yaptığını hatırlaman gerekir.
-
5:49 - 5:53Çin, insanları güç elde etmek için
kullandı, onlara güç vermek için değil. -
5:53 - 5:56Kırsal alanda elektrik yatırımı yapmadı.
-
5:56 - 5:58Bunu şehirlerde yaptı.
-
5:58 - 6:01Bunu düşük ücretle çalışan iş gücüyle,
-
6:01 - 6:05daha aza mal olan enerji ile
ve büyük miktarda gelişime -
6:05 - 6:07kaynak oluşturabilecek ihracat
sanayisini yaratarak yaptı. -
6:08 - 6:10Çin’in yoluna bakarsak,
-
6:10 - 6:14hepimiz biliyoruz ki Çin’in
zenginliği müthiş arttı. -
6:15 - 6:191980’de, Çin’in nüfusunun yüzde 80‘i
-
6:19 - 6:23kişi başına her gün 1.90$’ın
altında kazanarak -
6:23 - 6:26aşırı açlık sınırının altında yaşıyordu.
-
6:27 - 6:322000 yılına gelindiğinde Çin’in
nüfusunun sadece yüzde 20’si -
6:32 - 6:35aşırı açlık sınırında yaşıyordu
-
6:35 - 6:37ki bu Batı’nın kabul etmede zorlandığı
-
6:38 - 6:40insan hakları kayıplarına rağmen
-
6:40 - 6:43kuşkusuz büyük bir başarıydı.
-
6:45 - 6:47Fakat hepsinin sonucunda bu zenginlik
-
6:47 - 6:51insanlara topluca daha fazla
iyi besin imkanı sağladı. -
6:51 - 6:54Su boru hatlarının döşenmesini sağladı.
-
6:54 - 6:57Dışarıdaki hava kirliliği pahasına,
-
6:57 - 7:00kanalizasyon borularının döşenmesini,
-
7:00 - 7:04ishalin neden olduğu hastalıkların
büyük oranda azalmasını sağladı. -
7:04 - 7:06Fakat 1980’de, hatta bugün bile,
-
7:06 - 7:11Çin’de bir numara ölüm nedeni
iç mekan hava kirliliğidir. -
7:11 - 7:16Çünkü insanların yemek yapmak ve ısınmak
için temiz yakıtlara erişimleri yok. -
7:16 - 7:18Aslında, 2040 yılında,
-
7:20 - 7:25Çin’de hâlâ yaklaşık olarak
200 milyon insanın -
7:25 - 7:28mutfak gazına erişimi
olmayacağı tahmin ediliyor. -
7:29 - 7:31Daha alacakları çok uzun bir yol var.
-
7:33 - 7:38Hindistan da halkının ihtiyaçlarını
karşılamak durumunda -
7:38 - 7:40ve bunu kömür yakarak yapacak.
-
7:40 - 7:46EIA’nın Hindistan’da kömür kullanımı
öngörüsüne baktığımızda, -
7:46 - 7:51Hindistan’ın enerji ihtiyacını
yenilenebilir enerjilerden elde ettiğinin -
7:52 - 7:544 katı büyüklüğünde enerjiyi
kömürden elde edeceğini görürüz. -
7:55 - 7:58Bunun nedeni alternatif yöntemleri
bilmemeleri değil. -
7:58 - 8:02Bunun nedeni, zengin ülkeler
tercihlerini yapabiliyorken -
8:02 - 8:05fakir ülkelerin mecbur
olduklarını yapmalarıdır. -
8:06 - 8:10Sonuç olarak kömür emisyonlarını
zamanında durdurmak için ne yapabiliriz? -
8:11 - 8:16Önümüzdeki tahmini
değiştirebilecek ne yapabiliriz? -
8:16 - 8:20Çünkü bu tahmini
istersek değiştirebiliriz. -
8:21 - 8:25İlk olarak problemin
büyüklüğünü düşünmeliyiz. -
8:25 - 8:27Günümüz ile 2040 yılı arasında
-
8:27 - 8:33dünyada 800 ile 1600 arasında
yeni kömür santrali inşa edilecek. -
8:34 - 8:39Bu hafta dünya çapında bir ve üç arasında
-
8:39 - 8:42bir milyar vatlık kömür santrali
devreye giriyor. -
8:42 - 8:46Bu bizim istememize rağmen oluyor,
-
8:46 - 8:48çünkü ülkeleri yöneten
insanlar vatandaşlarının -
8:48 - 8:51isteklerini değerlendirerek
vatandaşlarının -
8:51 - 8:54rızası ve isteği doğrultusunda
buna karar verdiler. -
8:55 - 8:59Ve bu onlar daha iyi bir alternatif
bulana kadar devam edecek. -
9:00 - 9:02Ve bu 100 santralin hepsi
-
9:02 - 9:05Dünya’nın iklim bütçesinin
-
9:05 - 9:09yüzde 1 ile yüzde 3'ünü harcayacak.
-
9:09 - 9:12Sonuç olarak her gün eve
küresel ısınma ile -
9:12 - 9:15alakalı bir şeyler yapmalısın
diye düşünerek giderken, -
9:15 - 9:17bu haftanın sonunda, unutma ki
-
9:17 - 9:21birileri 50 yıl çalışacak bir kömür
santrali yapacak ve -
9:21 - 9:24senin bunu değiştirme
kabiliyetini de bitirecek. -
9:26 - 9:30Unuttuğumuz şey, Hint kökenli
Amerikan sermayedar -
9:30 - 9:33Vinod Khosla’nın bir zamanlar
bahsettiği şey aslında. -
9:33 - 9:362000’lerin başında Çin ve Hindistan’ın
-
9:36 - 9:40fosil yakıtlarının kullanmamasını
istiyorsanız, -
9:40 - 9:44“Çindistan testi”ni geçebilecek bir
teknoloji yaratmalısınız demişti. -
9:45 - 9:47“Çindistan” iki kelimenin
birleştirilmiş hali. -
9:48 - 9:50Her şeyden önce uygulanabilir olmalıydı,
-
9:50 - 9:54yani teknik olarak ülkelerinde
onu uygulayabilmeli -
9:54 - 9:57ve bu ülkedeki insanlar tarafından
kabul edilmeliydiler. -
9:58 - 10:05İkincisi, bu teknoloji
ölçeklenebilir olmalıydı, -
10:05 - 10:08yani fosil yakıtların sağladığı faydaları
-
10:08 - 10:11aynı zamanda sağlayabilmeli
-
10:11 - 10:15ki böylece bizim için artık
lüks olmayan hayattan zevk alsınlar. -
10:16 - 10:18Ve üçüncüsü, o herhangi bir
destek veya kösteğe -
10:18 - 10:21ihtiyaç duymayan düşük
maliyetli olmalıydı. -
10:21 - 10:24Kendi ayakları üzerinde durabilmeliydi;
-
10:24 - 10:28bakımı için çok fazla insana
ihtiyaç olmayacaksa veya -
10:28 - 10:31bu ülkeler başkalarına
dilencilik yapmayacaksa, -
10:31 - 10:35bazı yabancı ülkelerin
teknolojinin değişimi için -
10:35 - 10:39“Ben seninle ticaret yapmıyorum.”
demeyecekse olmalıydı. -
10:40 - 10:42Çindistan testine bakarsanız
-
10:42 - 10:47bu testi karşılayacak alternatifleri
henüz bulamadık. -
10:47 - 10:50Bu EIA’nın tahmininin bize söylediği şey.
-
10:51 - 10:54Çin, 800 milyar vatlık kömür,
-
10:55 - 10:57400 milyar vatlık hidroelektrik,
-
10:58 - 11:00yaklaşık 200 milyar vatlık nükleer
-
11:01 - 11:05ve enerji denk tabanına göre, aralık
ayarlayarak, yaklaşık 100 milyar vatlık -
11:05 - 11:07yenilenebilir kaynaklardan
enerji santralleri inşa ediyor. -
11:08 - 11:09800 milyar vatlık kömür.
-
11:10 - 11:13Onlar maliyetleri herhangi bir
ülkeden daha iyi bildikleri, -
11:13 - 11:16ihtiyaçları başka bir ülkeden daha
iyi bildikleri için bunu yapıyorlar. -
11:16 - 11:19Onlara daha iyi alternatifler sunmazsak
-
11:19 - 11:212040’a kadar hedefledikleri şey bu.
-
11:22 - 11:24Daha iyi bir seçim sunmak için,
-
11:24 - 11:26Çindistan testini geçmesi gerekiyor.
-
11:26 - 11:29Mevcut bütün alternatiflere bakarsanız,
-
11:29 - 11:31hakikaten de gerçekleştirebilecek
iki şey var. -
11:32 - 11:36İlki sadece bir saniyede bahsedeceğim
yeni nükleerin bu alanıdır. -
11:36 - 11:39Bu bütün dünyada taslak aşamasında bulunan
-
11:39 - 11:41yeni nesil bir nükleer santral
-
11:41 - 11:43ve bunları geliştirenler onların
-
11:43 - 11:47demosunu 2025 yılına kadar,
-
11:47 - 11:51gerçeğini ise 2030‘a kadar - tabi müsaade
ederseniz - yapabileceklerini söylüyorlar. -
11:51 - 11:54İkinci olabilecek alternatif ise
-
11:55 - 11:58bugün kullanabildiğimiz, hâlâ
geliştirilme aşamasında olan -
11:58 - 12:00pillere karşı, doğal gazla desteklenen
-
12:00 - 12:03şebeke ölçeğinde güneş enerjisidir.
-
12:05 - 12:07Peki yeni nükleeri engelleyen ne?
-
12:08 - 12:11Modası geçmiş uygulamalar
ve dünün kafa yapısı. -
12:12 - 12:15Biz henüz toplumla nasıl iletişim
kuracağımızı ve -
12:15 - 12:18yeni nükleer reaktörlerin test aşamasını
nasıl yöneteceğimizi düşüneceğimiz -
12:18 - 12:22radyolojik sağlık hakkında en son
bilimsel düşünceyi henüz kullanmadık. -
12:22 - 12:26Biz nükleer sanayisini düzenleyecek
yolu geliştirmek için -
12:26 - 12:30ihtiyaç duyduğumuz yeni bilimsel
bilgiye sahibiz. -
12:31 - 12:34İkinci şey, bir nükleer enerji
santralini geliştirmenin -
12:34 - 12:3525 yılı süreceği
-
12:35 - 12:38ve 2-5 milyar dolara
mal olacağı düşüncesi. -
12:38 - 12:42Bu nükleer gücün geldiği
yerlerin tarihi ve -
12:42 - 12:45askeri zihniyetinden kaynaklanıyor.
-
12:45 - 12:48Bu yeni nükleer girişimciler
-
12:48 - 12:501 kilovat saati 5 sente
sağlayabileceklerini; -
12:51 - 12:54bir yılda 100 milyar vat
sağlayabileceklerini; -
12:55 - 12:57demosu 2025 yılına kadar yapabileceklerini
-
12:57 - 13:01ve 2030 yılına kadar büyük ölçekte
gerçekleştirebileceklerini söylüyor. -
13:01 - 13:03Eğer onlara bir şans verirsek.
-
13:04 - 13:07Şu anda sadece bir mucize bekliyoruz.
-
13:08 - 13:09İhtiyacımız olan ise bir tercih.
-
13:10 - 13:12Eğer bunu güvenli yapamazlarsa,
-
13:12 - 13:15ucuza yapamazlarsa, yayılmamalı.
-
13:15 - 13:19Sizden yapmanızı istediğim
bu fikri ileriye taşımak değil, -
13:19 - 13:20liderlerinize yazmanız,
-
13:20 - 13:23desteklediğiniz STK ların
yöneticilerine yazmanız -
13:23 - 13:25ve onlara size geçmişi değil
-
13:25 - 13:27tercih hakkını vermelerini söylemenizdir.
-
13:27 - 13:29Çok teşekkür ederim.
-
13:29 - 13:31(Alkışlar)
- Title:
- İklim değişikliğini çözmek için nükleer güce ihtiyacımız var
- Speaker:
- Joe Lassiter
- Description:
-
Joe Lassiter, temiz, güvenli, karbon içermeyen, düşük maliyetli bir enerji geliştirmeye odaklanmış açık sözlü ve derin bir düşünürdür. Onun dünyanın enerji gerçekleri hakkındaki analizleri, santraller için fosil yakıtlarla ekonomik bir şekilde mücadele edebilecek yeni dizaynlar içeren inatçı hassas bir konu olan nükleer gücün üzerine güçlü bir mercek tutmaktadır. Lassiter, bizim nükleeri geçmişte olduğundan daha güvenli ve daha ucuz yapma potansiyelimiz var diyor. Şimdi bunu kanıtlamak için karar vermek zorundayız.
- Video Language:
- English
- Team:
- closed TED
- Project:
- TEDTalks
- Duration:
- 13:46
Meric Aydonat approved Turkish subtitles for We need nuclear power to solve climate change | ||
Ramazan Şen accepted Turkish subtitles for We need nuclear power to solve climate change | ||
Ramazan Şen edited Turkish subtitles for We need nuclear power to solve climate change | ||
Hüseyin ÖZKAY edited Turkish subtitles for We need nuclear power to solve climate change | ||
Hüseyin ÖZKAY edited Turkish subtitles for We need nuclear power to solve climate change | ||
Hüseyin ÖZKAY edited Turkish subtitles for We need nuclear power to solve climate change | ||
Hüseyin ÖZKAY edited Turkish subtitles for We need nuclear power to solve climate change | ||
Hüseyin ÖZKAY edited Turkish subtitles for We need nuclear power to solve climate change |