İklim değişikliğini çözmek için nükleer güce ihtiyacımız var

Joe Lassiter, temiz, güvenli, karbon içermeyen, düşük maliyetli bir enerji geliştirmeye odaklanmış açık sözlü ve derin bir düşünürdür. Onun dünyanın enerji gerçekleri hakkındaki analizleri, santraller için fosil yakıtlarla ekonomik bir şekilde mücadele edebilecek yeni dizaynlar içeren inatçı hassas bir konu olan nükleer gücün üzerine güçlü bir mercek tutmaktadır. Lassiter, bizim nükleeri geçmişte olduğundan daha güvenli ve daha ucuz yapma potansiyelimiz var diyor. Şimdi bunu kanıtlamak için karar vermek zorundayız.

Unutuveriyoruz kolayca

dün gece 1 milyar insanın elektriğe
erişimi olmadan gecelediğini.

1 milyar insan.

İki buçuk milyar insanın yemek
yapmak ve ısınmak için

temiz yakıtlara erişimi yoktu.

Bunlar gelişmekte olan
dünyanın problemleri.

Ve bizden çok uzak yaşadığı
düşünülen bu insanlara karşı

empatik olmamak kolayımıza geliyor.

Fakat kendi dünyamızda bile,
gelişmiş dünyada,

durgun ekonomilerin geriliminin

çevremizdeki insanların hayatlarını
etkilediğini görüyoruz.

Biz bunu, gelecekten umudunu yitirmiş ve

halihazırda çaresiz insanların içindeki

ekonominin her alanında görüyoruz.

Biz bunu Brexit oylamasında görüyoruz.

Biz bunu benim ülkemdeki Sanders/Trump’ın
seçim kampanyalarında görüyoruz.

Fakat yeni yeni gelişmiş dünyada

yerini almaya başlayan ülkelerde bile,

Çin’de mesela,

kendileri için iyi bir gelecek görmeyen
çok sayıda kömür ve maden endüstrisinde

çalışan insanı işten çıkarmaya
başlayan Devlet Başkanı Xi‘nin

yaşadığı zorluğu görüyoruz.

Gelişmiş dünyadaki ve gelişen dünyadaki

problemlerle nasıl başa
çıkacağımızı düşünen

bir toplum olarak nasıl ilerlediğimize

ve alınan kararların çevresel etkilerini

nasıl yönettiğimize bakmalıyız.

Bu problem üzerinde 25 yıldan
beridir çalışıyoruz, Rio’dan,

Kyoto Protokolleri’nden beri.

Bizim en yakın zamandaki adımımız
Paris Anlaşması’dır

ve dünya ülkeleri tarafından onaylanan

iklim anlaşmalarının sonuçlanmasıdır.

Bence, milletlerin neleri
yapabileceklerini söyledikleri

tabandan tepeye anlaşmalar,

tarafların çok büyük bir
çoğunluğu için gerçek

ve gerçekleştirilebilir olduğundan
çok ümitli olabiliriz.

Talihsizlik şu ki,

bu anlaşmaların verimli olup olmadığına

birbirinden bağımsız
analizlerle baktığımızda

problemin büyüklüğü
ayan beyan ortaya çıkıyor.

Bu, Birleşik Devletler Enerji
Bilgi Ajansı’nın

ülkelerin Paris Anlaşması’nda
verdikleri taahhütleri

yerine getirirlerse şimdi
ile 2040 arasında

ne olacağının bir değerlendirmesidir.

Basitçe gelecek 30 yıldan
fazla bir dönemdeki

karbon dioksit
emisyonlarını gösteriyor.

Bakmanız ve değerlendirmeniz
gereken üç şey var.

İlki, karbon dioksit emisyonlarının
gelecek 30 yılda

artmaya devam edeceği bekleniyor.

İklimi kontrol etmek için,

karbon dioksit emisyonlarının
tam olarak sıfıra düşmesi gerekiyor

çünkü bu gezegenimizdeki ısınmaya neden
olan birikerek artan emisyondur.

Bu size fosil yakıtlarına karşı olan
yarışı kaybettiğimizi söylüyor.

İkinci fark etmeniz gereken şey,

gelişmekte olan ülkelerden
gelen büyüme oranı,

Çin’den, Hindistan’dan, Güney Afrika
Cumhuriyeti, Endonezya ve Brazilya'yı da

kapsayan dünyanın diğer yerlerinden.

Bu ülkelerin çoğu, bizim gelişmiş dünyada

zaten sahip olduğumuz, asgari seviyedeki

yaşam koşullarını sağlamaya başladı.

Son fark etmeniz gereken şey ise

her yıl

yaklaşık 10 milyar ton karbonun
gezegenin atmosferinde birikmesi

ve sonra okyanusa ve toprağa karışmasıdır.

Bu, bugün 550 milyar tonun
üzerinde mevcuttur.

30 yılın sonunda, havaya

850 milyar ton karbon
karıştırmış olacağız

ve bu belki de küresel yeryüzü
sıcaklığının 2-4 derecelik

artışı durdurmada, okyanusun
asitleşmesini durdurmada

ve deniz suyu seviyesinin
artışını durdurmada

çok uzun bir yolumuz olduğunu gösteriyor.

Şimdi bu, toplumun yaptığı şeyler sonucu

insan tarafından yapılan bir öngörü

ve değiştirmek veya kabul etmemek
bizim elimizde.

Fakat düşünmemiz gereken şey
problemin büyüklüğü.

Farklı milletler farklı enerji
kararları alırlar.

Bu onların doğal
kaynaklarının işleviyle alakalı.

Bu onların iklimlerinin işleviyle alakalı.

Bu onların toplum olarak takip
ettikleri gelişim yolunun işlevi.

Bu onların gezegenin yüzeyinin
neresinde olduklarıyla alakalı.

Onlar zamanın büyük bir
kısmında karanlıktalar mı,

yoksa orta kuşaktalar mı?

Birçok şey ülkelerin kararlarını etkiliyor

ve her biri farklı bir seçim yapıyor.

Takdir etmemiz gereken büyük şey

Çin’in almış olduğu karardır.

Çin, kömürü kullanmaya devam etme

adına kararını verdi ve verecek.

Birleşik Devletler’in bir alternatifi var.

O, hidrolik kırılma ve kaya gazı

icatlarının sonucu olarak, sahip olduğumuz

doğal gazı kullanabilir.

Onlar bir alternatif sunuyor.

OECD Avrupa’sının bir seçeneği var.

O, buna gücü yetecek kadar
zengin olduğu için Almanya’da

yaygınlaştırabileceği yenilenebilir
enerji kaynakları var.

Fransız ve İngilizler nükleer güce
ilgi gösteriyorlar.

Doğu Avrupa, hâlâ doğal gaz
ve kömüre bağlı,

bin bir zorluk yaşayarak Rusya’dan gelen

doğal gaza oldukça bağlılar.

Çin’in daha az seçeneği

ve daha fazla mücadele edeceği zorluk var.

Çin’e bakacak ve kendi kendine

niçin kömür Çin için bu kadar
önemli diye soracak olursan

Çin’in neler yaptığını hatırlaman gerekir.

Çin, insanları güç elde etmek için
kullandı, onlara güç vermek için değil.

Kırsal alanda elektrik yatırımı yapmadı.

Bunu şehirlerde yaptı.

Bunu düşük ücretle çalışan iş gücüyle,

daha aza mal olan enerji ile
ve büyük miktarda gelişime

kaynak oluşturabilecek ihracat
sanayisini yaratarak yaptı.

Çin’in yoluna bakarsak,

hepimiz biliyoruz ki Çin’in
zenginliği müthiş arttı.

1980’de, Çin’in nüfusunun yüzde 80‘i

kişi başına her gün 1.90$’ın
altında kazanarak

aşırı açlık sınırının altında yaşıyordu.

2000 yılına gelindiğinde Çin’in
nüfusunun sadece yüzde 20’si

aşırı açlık sınırında yaşıyordu

ki bu Batı’nın kabul etmede zorlandığı

insan hakları kayıplarına rağmen

kuşkusuz büyük bir başarıydı.

Fakat hepsinin sonucunda bu zenginlik

insanlara topluca daha fazla
iyi besin imkanı sağladı.

Su boru hatlarının döşenmesini sağladı.

Dışarıdaki hava kirliliği pahasına,

kanalizasyon borularının döşenmesini,

ishalin neden olduğu hastalıkların
büyük oranda azalmasını sağladı.

Fakat 1980’de, hatta bugün bile,

Çin’de bir numara ölüm nedeni
iç mekan hava kirliliğidir.

Çünkü insanların yemek yapmak ve ısınmak
için temiz yakıtlara erişimleri yok.

Aslında, 2040 yılında,

Çin’de hâlâ yaklaşık olarak
200 milyon insanın

mutfak gazına erişimi
olmayacağı tahmin ediliyor.

Daha alacakları çok uzun bir yol var.

Hindistan da halkının ihtiyaçlarını
karşılamak durumunda

ve bunu kömür yakarak yapacak.

EIA’nın Hindistan’da kömür kullanımı
öngörüsüne baktığımızda,

Hindistan’ın enerji ihtiyacını
yenilenebilir enerjilerden elde ettiğinin

4 katı büyüklüğünde enerjiyi
kömürden elde edeceğini görürüz.

Bunun nedeni alternatif yöntemleri
bilmemeleri değil.

Bunun nedeni, zengin ülkeler
tercihlerini yapabiliyorken

fakir ülkelerin mecbur
olduklarını yapmalarıdır.

Sonuç olarak kömür emisyonlarını
zamanında durdurmak için ne yapabiliriz?

Önümüzdeki tahmini
değiştirebilecek ne yapabiliriz?

Çünkü bu tahmini
istersek değiştirebiliriz.

İlk olarak problemin
büyüklüğünü düşünmeliyiz.

Günümüz ile 2040 yılı arasında

dünyada 800 ile 1600 arasında
yeni kömür santrali inşa edilecek.

Bu hafta dünya çapında bir ve üç arasında

bir milyar vatlık kömür santrali
devreye giriyor.

Bu bizim istememize rağmen oluyor,

çünkü ülkeleri yöneten
insanlar vatandaşlarının

isteklerini değerlendirerek
vatandaşlarının

rızası ve isteği doğrultusunda
buna karar verdiler.

Ve bu onlar daha iyi bir alternatif
bulana kadar devam edecek.

Ve bu 100 santralin hepsi

Dünya’nın iklim bütçesinin

yüzde 1 ile yüzde 3'ünü harcayacak.

Sonuç olarak her gün eve
küresel ısınma ile

alakalı bir şeyler yapmalısın
diye düşünerek giderken,

bu haftanın sonunda, unutma ki

birileri 50 yıl çalışacak bir kömür
santrali yapacak ve

senin bunu değiştirme
kabiliyetini de bitirecek.

Unuttuğumuz şey, Hint kökenli
Amerikan sermayedar

Vinod Khosla’nın bir zamanlar
bahsettiği şey aslında.

2000’lerin başında Çin ve Hindistan’ın

fosil yakıtlarının kullanmamasını
istiyorsanız,

“Çindistan testi”ni geçebilecek bir
teknoloji yaratmalısınız demişti.

“Çindistan” iki kelimenin
birleştirilmiş hali.

Her şeyden önce uygulanabilir olmalıydı,

yani teknik olarak ülkelerinde
onu uygulayabilmeli

ve bu ülkedeki insanlar tarafından
kabul edilmeliydiler.

İkincisi, bu teknoloji
ölçeklenebilir olmalıydı,

yani fosil yakıtların sağladığı faydaları

aynı zamanda sağlayabilmeli

ki böylece bizim için artık
lüks olmayan hayattan zevk alsınlar.

Ve üçüncüsü, o herhangi bir
destek veya kösteğe

ihtiyaç duymayan düşük
maliyetli olmalıydı.

Kendi ayakları üzerinde durabilmeliydi;

bakımı için çok fazla insana
ihtiyaç olmayacaksa veya

bu ülkeler başkalarına
dilencilik yapmayacaksa,

bazı yabancı ülkelerin
teknolojinin değişimi için

“Ben seninle ticaret yapmıyorum.”
demeyecekse olmalıydı.

Çindistan testine bakarsanız

bu testi karşılayacak alternatifleri
henüz bulamadık.

Bu EIA’nın tahmininin bize söylediği şey.

Çin, 800 milyar vatlık kömür,

400 milyar vatlık hidroelektrik,

yaklaşık 200 milyar vatlık nükleer

ve enerji denk tabanına göre, aralık
ayarlayarak, yaklaşık 100 milyar vatlık

yenilenebilir kaynaklardan
enerji santralleri inşa ediyor.

800 milyar vatlık kömür.

Onlar maliyetleri herhangi bir
ülkeden daha iyi bildikleri,

ihtiyaçları başka bir ülkeden daha
iyi bildikleri için bunu yapıyorlar.

Onlara daha iyi alternatifler sunmazsak

2040’a kadar hedefledikleri şey bu.

Daha iyi bir seçim sunmak için,

Çindistan testini geçmesi gerekiyor.

Mevcut bütün alternatiflere bakarsanız,

hakikaten de gerçekleştirebilecek
iki şey var.

İlki sadece bir saniyede bahsedeceğim
yeni nükleerin bu alanıdır.

Bu bütün dünyada taslak aşamasında bulunan

yeni nesil bir nükleer santral

ve bunları geliştirenler onların

demosunu 2025 yılına kadar,

gerçeğini ise 2030‘a kadar - tabi müsaade
ederseniz - yapabileceklerini söylüyorlar.

İkinci olabilecek alternatif ise

bugün kullanabildiğimiz, hâlâ
geliştirilme aşamasında olan

pillere karşı, doğal gazla desteklenen

şebeke ölçeğinde güneş enerjisidir.

Peki yeni nükleeri engelleyen ne?

Modası geçmiş uygulamalar
ve dünün kafa yapısı.

Biz henüz toplumla nasıl iletişim
kuracağımızı ve

yeni nükleer reaktörlerin test aşamasını
nasıl yöneteceğimizi düşüneceğimiz

radyolojik sağlık hakkında en son
bilimsel düşünceyi henüz kullanmadık.

Biz nükleer sanayisini düzenleyecek
yolu geliştirmek için

ihtiyaç duyduğumuz yeni bilimsel
bilgiye sahibiz.

İkinci şey, bir nükleer enerji
santralini geliştirmenin

25 yılı süreceği

ve 2-5 milyar dolara
mal olacağı düşüncesi.

Bu nükleer gücün geldiği
yerlerin tarihi ve

askeri zihniyetinden kaynaklanıyor.

Bu yeni nükleer girişimciler

1 kilovat saati 5 sente
sağlayabileceklerini;

bir yılda 100 milyar vat
sağlayabileceklerini;

demosu 2025 yılına kadar yapabileceklerini

ve 2030 yılına kadar büyük ölçekte
gerçekleştirebileceklerini söylüyor.

Eğer onlara bir şans verirsek.

Şu anda sadece bir mucize bekliyoruz.

İhtiyacımız olan ise bir tercih.

Eğer bunu güvenli yapamazlarsa,

ucuza yapamazlarsa, yayılmamalı.

Sizden yapmanızı istediğim
bu fikri ileriye taşımak değil,

liderlerinize yazmanız,

desteklediğiniz STK ların
yöneticilerine yazmanız

ve onlara size geçmişi değil

tercih hakkını vermelerini söylemenizdir.

Çok teşekkür ederim.

(Alkışlar)