Dlaczego uważam dyskryminację kobiet za największe łamanie praw człowieka
-
0:00 - 0:02Prawdę mówiąc,
-
0:02 - 0:05odkąd opuściłem Biały Dom,
próbowałem przemyśleć swoją karierę, -
0:05 - 0:10co najlepiej opisuje komiks
z New Yorkera sprzed kilku lat. -
0:10 - 0:12Chłopczyk patrzy na swojego tatę
-
0:12 - 0:16i mówi: "Tato, kiedy dorosnę,
chcę zostać byłym prezydentem". -
0:16 - 0:17(Śmiech)
-
0:17 - 0:21Byłem szczęściarzem jako były prezydent,
-
0:21 - 0:24bo miałem możliwość,
-
0:24 - 0:26dostępną tylko nielicznym,
-
0:26 - 0:30poznania tak wielu ludzi na całym świecie.
-
0:30 - 0:34Nie tylko odwiedziłem 50 stanów,
-
0:34 - 0:38ale wraz z żoną byłem w ponad 145 krajach,
-
0:38 - 0:43a Centrum Cartera oferuje
programy dla 80 różnych narodów. -
0:43 - 0:45Kiedy jesteśmy w jakimś kraju,
-
0:45 - 0:47to nie tylko odwiedzamy
króla lub prezydenta, -
0:47 - 0:51ale też mieszkańców
najdalszych regionów Afryki. -
0:51 - 0:55Głównym zadaniem w Centrum Cartera
-
0:55 - 0:57jest promowanie praw człowieka.
-
0:57 - 1:02A znając świat tak, jak ja go znam,
mogę powiedzieć bez wahania, -
1:02 - 1:06że najpowszechniej łamie się
prawa człowieka, -
1:06 - 1:11o czym rzadko się mówi,
dyskryminując kobiety i dziewczęta. -
1:11 - 1:15(Brawa)
-
1:15 - 1:20Jest kilka powodów tej sytuacji.
-
1:20 - 1:25Przede wszystkim błędna
interpretacja tekstów religijnych -
1:25 - 1:29zawartych w Biblii, Starym
i Nowym Testamencie, Koranie itd. -
1:29 - 1:36Zinterpretowali je mężczyzni,
którzy zajmują teraz wiodącą pozycję -
1:36 - 1:39w synagogach, kościołach i meczetach.
-
1:39 - 1:43Oni interpretują te reguły tak,
żeby kobiety na pewno -
1:43 - 1:47zostały zepchnięte na podrzędną pozycję
-
1:47 - 1:50w stosunku do tej przeznaczonej
dla nich w oczach Boga. -
1:51 - 1:55To jest bardzo poważny problem.
Zazwyczaj się o tym nie mówi. -
1:55 - 1:57Jeszcze kilka lat temu, w 2000 roku,
-
1:57 - 2:00należałem od 70 lat
do Południowej Konwencji Baptystów. -
2:00 - 2:03Nadal uczę w szkółce niedzielnej,
-
2:03 - 2:05w najbliższą niedzielę też tam będę.
-
2:05 - 2:09Ale w 2000 roku Południowa Konwencja
Baptystów zdecydowała, -
2:09 - 2:12że kobiety mają grać podrzędną rolę,
-
2:12 - 2:14uległą wobec mężczyzn.
-
2:14 - 2:17Wydano edykt
-
2:17 - 2:23uniemożliwiający kobietom zostanie
kapłanami, pastorami, diakonami -
2:23 - 2:25lub kapelanami w wojsku.
-
2:25 - 2:28A jeśli kobieta uczy
-
2:28 - 2:30w seminarium Południowej
Konwencji Baptystów, -
2:30 - 2:34to nie może tego robić,
jeśli na sali jest chłopiec, -
2:34 - 2:36ponieważ w Biblii znajduje się werset,
-
2:36 - 2:39wśród 30 tysięcy innych,
-
2:39 - 2:41który mówi, że kobieta
nie powinna uczyć mężczyzny. -
2:41 - 2:44Ale podstawowy problem stanowi
błędna interpretacja, -
2:44 - 2:47która pozwala mężczyznom
zajmować wiodące pozycje. -
2:47 - 2:49To jest wszechobecny problem,
-
2:49 - 2:54ponieważ mężczyźni mogą
nadużywać tej władzy. -
2:54 - 3:00Jeśli stosujący przemoc mąż
albo pracodawca chce oszukać kobietę, -
3:00 - 3:04wystarczy, że powie, że w oczach Boga
nie jest ona z nim równa, -
3:04 - 3:06więc czemu miałby ją jako taką traktować.
-
3:06 - 3:10Dlaczego ma jej płacić
tyle samo za tę samą pracę? -
3:10 - 3:12Inną poważną plagą
-
3:12 - 3:16powodującą ten problem jest
uciekanie się do przemocy, -
3:16 - 3:21coraz bardziej powszechne na świecie.
-
3:21 - 3:24Na przykład w USA nastąpił
-
3:24 - 3:28niesamowity wzrost
łamania praw ludzi biednych, -
3:28 - 3:33głównie ludności czarnej i mniejszości,
przez wsadzanie ich do więzienia. -
3:33 - 3:36Kiedy byłem gubernatorem Georgii
-
3:36 - 3:391 na 1000 Amerykanów siedział w więzieniu.
-
3:39 - 3:44Teraz w więzieniu są 7,3 osoby na 1000.
-
3:44 - 3:46To aż siedmiokrotny wzrost.
-
3:46 - 3:48Odkąd opuściłem Biały Dom
-
3:48 - 3:51o 800% zwiększyła się
liczba czarnych kobiet, -
3:51 - 3:54które znajdują się w więzieniu.
-
3:54 - 3:56Jako jedyny spośród rozwiniętych krajów
-
3:56 - 4:00nadal stosujemy karę śmierci.
-
4:00 - 4:04W ten sposób stawiamy się
na równi z krajami -
4:04 - 4:07łamiącymi prawa człowieka
przez stosowanie kary śmierci. -
4:08 - 4:09Jesteśmy w Kalifornii.
-
4:09 - 4:10Ostatnio zdałem sobie sprawę,
-
4:10 - 4:13że Kalifornia wydała 4 miliardy dolarów
-
4:13 - 4:18przez skazanie 13 osób na karę śmierci.
-
4:18 - 4:20Czyli że jedna taka egzekucja
-
4:20 - 4:26kosztuje Kalifornię 307 milionów dolarów.
-
4:26 - 4:29W tym tygodniu Nebraska przegłosowała
prawo znoszące karę śmierci, -
4:29 - 4:34bo jest zbyt kosztowna. (Brawa)
-
4:35 - 4:39Uciekanie się do przemocy i nadużycia
wobec ludzi biednych i bezradnych -
4:39 - 4:43to kolejne przyczyny wzrostu liczby
nadużyć względem kobiet. -
4:43 - 4:48Podam kilka przykładów przemocy wobec
kobiet, które najbardziej mnie poruszają. -
4:48 - 4:52Będę mówił krótko ze względu
na ograniczoną ilość czasu. -
4:52 - 4:56Pierwszym jest obrzezanie kobiet.
-
4:56 - 5:00Obrzezanie kobiet jest straszne,
Amerykanki go nie znają, -
5:00 - 5:04ale w wielu krajach
-
5:04 - 5:09genitalia dziewczynek
-
5:09 - 5:15są wycinane przez tak zwaną "akuszerkę",
-
5:15 - 5:19która za pomocą ostrza,
w niesterylnych warunkach, -
5:19 - 5:23usuwa zewnętrzne części
kobiecych genitaliów. -
5:23 - 5:28A w skrajnych przypadkach,
zaszywa wejście do waginy tak, -
5:28 - 5:31że przez pozostawiony otwór wydostaje się
tylko mocz i krew menstruacyjna. -
5:31 - 5:35Kiedy dziewczyna wychodzi za mąż,
przychodzi tam sama "akuszerka" -
5:35 - 5:37i otwiera wejście do waginy,
żeby mogła uprawiać seks. -
5:37 - 5:41Ten proceder, mimo że w wielu krajach
prawnie zakazany, wcale nie jest rzadki. -
5:41 - 5:43Na przykład w Egipcie
-
5:43 - 5:4791% kobiet
-
5:47 - 5:50jest "obrzezanych".
-
5:50 - 5:53W niektórych krajach ponad 98% kobiet
-
5:53 - 5:57zostaje obrzezanych
przed osiągnięciem dojrzałości. -
5:57 - 6:00To jest straszne nieszczęście,
-
6:00 - 6:04które dotyka wszystkie kobiety
żyjące w tych krajach. -
6:04 - 6:07Innym poważnym problem
są honorowe zabójstwa -
6:07 - 6:11wynikające z błędnej interpretacji
świętych tekstów. -
6:11 - 6:13W Koranie nie ma nic,
co by je uzasadniało. -
6:13 - 6:18Dziewczynę spotka
egzekucja z rąk krewnych, -
6:18 - 6:19jeśli została zgwałcona,
-
6:19 - 6:23poślubiła mężczyznę,
niezaakceptowanego przez ojca -
6:23 - 6:26lub nieodpowiednio się ubrała.
-
6:26 - 6:29Te zabójstwa są dokonywane
przez członków rodziny, -
6:29 - 6:31więc to najbliżsi stają się mordercami,
-
6:31 - 6:36jeśli dziewczyna przyniesie
"hańbę" rodzinie. -
6:36 - 6:39Z analizy przeprowadzonej ostatnio
w Egipcie przez ONZ wynika, -
6:39 - 6:43że 75% tych zabójstw
-
6:43 - 6:49zostało popełnionych przez
ojca, wujka lub brata, -
6:49 - 6:52ale 25% dokonują kobiety.
-
6:52 - 6:54Kolejnym problemem,
-
6:54 - 6:57dotyczącym zwłaszcza kobiet,
jest niewolnictwo -
6:57 - 6:59albo handel ludźmi,
jak to się dzisiaj określa. -
6:59 - 7:04Około 12,5 milionów Afrykanów
zostało sprzedanych w niewolę -
7:04 - 7:08w Nowym Świecie w XVIII i XIX wieku.
-
7:08 - 7:12Obecnie 30 milionów ludzi żyje w niewoli.
-
7:12 - 7:17Departament Stanu,
zobowiązany przez Kongres -
7:17 - 7:20do przedstawiania rocznego raportu,
-
7:20 - 7:24poinformował, że 800 000 osób rocznie
-
7:24 - 7:28zostaje sprzedanych do niewoli,
-
7:28 - 7:3180% stanowią kobiety
-
7:31 - 7:33zmuszone do prostytucji.
-
7:33 - 7:36W tym momencie w USA
-
7:36 - 7:3960 000 osób żyje w niewoli.
-
7:39 - 7:42W Atlancie, w stanie Georgia,
siedzibie Centrum Cartera -
7:42 - 7:45i Uniwersytetu Emory, gdzie wykładam,
-
7:45 - 7:50co miesiąc 200 do 300 osób
zostaje sprzedanych w niewolę. -
7:51 - 7:54Pod tym względem Atlanta
jest numerem jeden w kraju. -
7:54 - 7:56Lotnisko w Atlancie
jest największe na świecie -
7:56 - 8:01i ma wielu pasażerów
z południowej półkuli. -
8:01 - 8:04Jeśli właściciel burdelu
-
8:04 - 8:07chce mieć dziewczynę o brązowym
lub czarnym kolorze skóry, -
8:07 - 8:10to może ją kupić za tysiąc dolarów.
-
8:10 - 8:14Biała dziewczyna kosztuje
kilka razy więcej. -
8:14 - 8:17Przeciętny właściciel burdelu
w Atlancie czy w USA -
8:17 - 8:22może zarobić na niewolniku
około 35 000 dolarów. -
8:22 - 8:27W Atlancie niewolnictwo seksualne
jest większe niż handel narkotykami. -
8:27 - 8:31I to jest kolejny poważny problem,
-
8:31 - 8:35bo nie ma w Ameryce burdelu,
-
8:35 - 8:38o którym nie wiedzieliby lokalni oficjele,
-
8:38 - 8:42policjanci, szef policji lub burmistrz.
-
8:42 - 8:44A to prowadzi do jednego
z najgorszych problemów, -
8:44 - 8:49czyli do faktu, że kobiety
są zmuszane do prostytucji -
8:49 - 8:51we wszystkich krajach świata.
-
8:51 - 8:53Szwecja ma do tego dobre podejście.
-
8:53 - 8:57Jakieś 15 czy 20 lat temu
Szwecja postanowiła zmienić prawo -
8:57 - 8:59i nie skazuje się już kobiet,
-
8:59 - 9:02które są ofiarami
niewolnictwa seksualnego, -
9:02 - 9:07ale właścicieli burdeli,
alfonsów i klientów. -
9:07 - 9:10(Brawa)
-
9:10 - 9:12Tak ograniczono prostytucję.
-
9:12 - 9:15W USA robi się dokładnie na odwrót.
-
9:15 - 9:22Na każdego mężczyznę aresztowanego
za nielegalną prostytucję -
9:22 - 9:27przypada 25 aresztowanych kobiet.
-
9:27 - 9:31Kanada, Irlandia, Szwecja,
-
9:31 - 9:35Francja i inne kraje idą
w stronę modelu szwedzkiego. -
9:35 - 9:37To kolejna rzecz, którą można zrobić.
-
9:37 - 9:41W tym kraju mamy dwie instytucje,
które wszyscy podziwiamy: -
9:41 - 9:45wojsko i wspaniałe uniwersytety.
-
9:45 - 9:49Armia analizuje właśnie ilość przypadków
molestowania seksualnego w szeregach. -
9:49 - 9:53Ostatni raport, który widziałem,
mówił o 26 000 przypadków, -
9:53 - 9:56które miały miejsce w wojsku.
-
9:56 - 9:5726 tysięcy.
-
9:57 - 10:02Tylko 3 tysiące, nie więcej niż 1%,
zostało osądzonych. -
10:02 - 10:07Wynika to z tego, że oficer
dowodzący dowolną organizacją: -
10:07 - 10:11statkiem, jak moja łódź podwodna,
batalionem w wojsku -
10:11 - 10:13czy kompanią w Marines,
-
10:13 - 10:17podejmuje decyzję,
-
10:17 - 10:20czy osądzić gwałciciela czy nie.
-
10:20 - 10:23A oczywiście ostatnią rzeczą,
do której chce się przyznać -
10:23 - 10:26jest to, że pod jego dowództwem
miały miejsce takie przypadki, -
10:26 - 10:28więc nikogo nie osądza.
-
10:28 - 10:31Prawo trzeba zmienić.
-
10:31 - 10:35Spośród studentek na uniwersytetach USA
-
10:35 - 10:371 na 4 doświadczy napaści
na tle seksualnym. -
10:37 - 10:40Obecnie problem ten nabrał rozgłosu,
-
10:40 - 10:42częściowo dzięki mojej książce.
-
10:42 - 10:46Obecnie 89 uniwersytetów w USA
zostało postawionych w stan oskarżenia -
10:46 - 10:49przez Departament Edukacji
z tytułu ustawy Title IX, -
10:49 - 10:54ponieważ władze tych uniwersytetów
nie robią nic, aby chronić kobiety -
10:54 - 10:55przed napaściami na tle seksualnym.
-
10:55 - 10:59Według Departamentu Sprawiedliwości
to seryjni gwałciciele -
10:59 - 11:03dokonują ponad połowy gwałtów
na uniwersyteckich kampusach. -
11:03 - 11:05Poza systemem uniwersyteckim
-
11:05 - 11:08stanęliby za gwałt przed sądem,
-
11:08 - 11:12ale na kampusie pozostają bezkarni.
-
11:12 - 11:14Nie są karani.
-
11:14 - 11:18Takie rzeczy dzieją się
w naszym społeczeństwie. -
11:18 - 11:23Kolejnym problemem związanym
z łamaniem praw kobiet i dziewczyn -
11:23 - 11:28jest brak równej płacy za tę samą pracę.
-
11:28 - 11:30(Brawa)
-
11:30 - 11:37I to jest czasami błędnie interpretowane,
ale zatrudniona na pełny etat Amerykanka -
11:37 - 11:40zarabia o 23% mniej niż mężczyzna.
-
11:40 - 11:43Kiedy zostałem prezydentem
różnica wynosiła 39%. -
11:43 - 11:47Udało nam się poprawić tę sytuację,
częściowo dlatego, że byłem prezydentem, -
11:47 - 11:53(Brawa) (Śmiech)
-
11:53 - 11:57ale w ciągu ostatnich 15 lat
nic się nie zmieniło. -
11:57 - 11:5923% lub 24% różnicy
-
11:59 - 12:02przez 15 lat.
-
12:02 - 12:04Tak się sprawy mają.
-
12:04 - 12:07W rankingu Fortune 500
-
12:07 - 12:10dyrektorami generalnymi 23 firm z 500
-
12:10 - 12:12są kobiety.
-
12:12 - 12:15Nie muszę dodawać,
-
12:15 - 12:17że zarabiają średnio mniej
-
12:17 - 12:20niż pozostali.
-
12:20 - 12:22Tak się dzieje w naszym kraju.
-
12:22 - 12:25Innym problemem USA
-
12:25 - 12:29jest to, że jesteśmy najbardziej
wojowniczym narodem na świecie. -
12:29 - 12:33Od zakończenia II Wojny Światowej
-
12:33 - 12:35weszliśmy w konflikt z 25 krajami.
-
12:35 - 12:38Czasami żołnierze walczą na lądzie.
-
12:38 - 12:40Innym razem latają
-
12:40 - 12:42i zrzucają bomby na ludzi.
-
12:42 - 12:46W tym drugim przypadku
wykorzystuje się teraz drony. -
12:46 - 12:48Ponad 25 konfliktów z różnymi krajami
-
12:48 - 12:51albo nawet więcej
od zakończenia II Wojny Światowej. -
12:51 - 12:53Były cztery lata, nie powiem które,
-
12:53 - 12:55kiedy nie walczyliśmy.
-
12:55 - 12:56(Brawa)
-
12:56 - 13:01Żadnej bomby, żadnej rakiety
-
13:01 - 13:02nawet jednego pocisku.
-
13:02 - 13:07Uciekanie się do przemocy
-
13:07 - 13:09i błędna interpretacja świętych tekstów
-
13:09 - 13:15to główne przyczyny łamania
praw kobiet i dziewczyn. -
13:15 - 13:18Ale jest jeszcze jedna przyczyna,
o której nie wspomniałem. -
13:18 - 13:24Chodzi o to, że mężczyzn
to zupełnie nie obchodzi. -
13:24 - 13:27(Brawa) To prawda.
-
13:27 - 13:32Przeciętny mężczyzna, który nawet mówi,
że jest przeciwny łamaniu praw kobiet, -
13:32 - 13:36po cichu akceptuje swoją
uprzywilejowaną pozycję. -
13:36 - 13:40I to jest bardzo podobne do tego,
co się działo, gdy byłem dzieckiem -
13:40 - 13:42i gdy istniała segregacja.
-
13:42 - 13:47Dyskryminacja na tle rasowym
istniała legalnie przez 100 lat, -
13:47 - 13:51od 1865 roku, czyli od końca
Wojny Secesyjnej, -
13:51 - 13:53aż do lat 60. XX wieku,
-
13:53 - 13:56kiedy Lyndon Johnson podpisał ustawę
-
13:56 - 13:58o równych prawach.
-
13:58 - 14:01W tym czasie wielu białych myślało,
-
14:01 - 14:04że dyskryminacja rasowa jest zła,
-
14:04 - 14:06ale siedzieli cicho,
-
14:06 - 14:12bo korzystali z przywilejów lepszej pracy,
-
14:12 - 14:15możliwości zasiadania
w ławie przysięgłych, -
14:15 - 14:17lepszych szkół i tak dalej.
-
14:17 - 14:19Taką samą sytuację mamy dzisiaj,
-
14:19 - 14:23bo przeciętnego mężczyznę
to naprawdę nie obchodzi. -
14:23 - 14:29Nawet jeśli mówi: "Jestem przeciwny
dyskryminacji kobiet i dziewczyn", -
14:29 - 14:33to i tak korzysta ze swojej
uprzywilejowanej pozycji. -
14:33 - 14:35Bardzo trudno jest przekonać
większość mężczyzn, -
14:35 - 14:38którzy kontrolują system uniwersytecki,
-
14:38 - 14:41system wojskowy,
-
14:41 - 14:44rządy,
-
14:44 - 14:50religie.
-
14:50 - 14:53Co można zrobić?
-
14:53 - 14:56Najlepiej by było,
-
14:56 - 15:00żeby kobiety z wpływowych narodów,
-
15:00 - 15:03jak nasz lub ten, z którego pochodzicie,
-
15:03 - 15:08z Europy, które mają wpływ
i mogą mówić i działać, -
15:08 - 15:13wzięły na siebie odpowiedzialność
-
15:13 - 15:16i tym bardziej domagały się
-
15:16 - 15:20położenia kresu dyskryminacji
względem dziewczyn i kobiet -
15:20 - 15:22na całym świecie.
-
15:22 - 15:25Przeciętna kobieta w Egipcie
-
15:25 - 15:27niewiele może zdziałać
-
15:27 - 15:30przeciwko okaleczaniu genitaliów córki.
-
15:30 - 15:32Nie będę wchodził w szczegóły.
-
15:32 - 15:34Ale mam nadzieję, że po tej konferencji
-
15:34 - 15:39każda kobieta tutaj obecna
uświadomi swojemu mężowi, -
15:39 - 15:43że trzeba chronić wasze córki i wnuczki
-
15:43 - 15:45przed tymi nadużyciami
na kampusach, w wojsku -
15:45 - 15:50i na rynku pracy.
-
15:50 - 15:56Mam 12 wnuków, 4 dzieci i 10 prawnuków.
-
15:56 - 15:58Często o nich myślę
-
15:58 - 16:01i o tym, z czym będą musieli
sobie radzić w Ameryce -
16:01 - 16:04a co dopiero w Egipcie czy w innym kraju,
-
16:04 - 16:07walcząc o równe prawa.
-
16:07 - 16:09Mam nadzieję, że wszyscy
dołączycie do mnie -
16:09 - 16:13i będziecie bronić praw
kobiet i dziewczyn -
16:13 - 16:14na całym świecie.
-
16:14 - 16:17Dziękuję bardzo.
-
16:17 - 16:21(Brawa)
- Title:
- Dlaczego uważam dyskryminację kobiet za największe łamanie praw człowieka
- Speaker:
- Jimmy Carter
- Description:
-
Były prezydent USA Jimmy Carter z charakterystyczną dla siebie determinacją przedstawia trzy nieoczekiwane powody, dla których kobiety i dziewczęta są wciąż gorzej traktowane w różnych częściach świata, zarówno tych rozwiniętych, jak i tych rozwijających się. Jaki jest ostatni z przytaczanych powodów? „Mężczyzn to w zasadzie nie obchodzi”.
- Video Language:
- English
- Team:
- closed TED
- Project:
- TEDTalks
- Duration:
- 16:36
Rysia Wand approved Polish subtitles for Why I believe the mistreatment of women is the number one human rights abuse | ||
Rysia Wand accepted Polish subtitles for Why I believe the mistreatment of women is the number one human rights abuse | ||
Rysia Wand edited Polish subtitles for Why I believe the mistreatment of women is the number one human rights abuse | ||
Rysia Wand edited Polish subtitles for Why I believe the mistreatment of women is the number one human rights abuse | ||
Małgosia Makowska edited Polish subtitles for Why I believe the mistreatment of women is the number one human rights abuse | ||
Małgosia Makowska edited Polish subtitles for Why I believe the mistreatment of women is the number one human rights abuse | ||
Beata Wasylkiewicz-Jagoda edited Polish subtitles for Why I believe the mistreatment of women is the number one human rights abuse | ||
Beata Wasylkiewicz-Jagoda edited Polish subtitles for Why I believe the mistreatment of women is the number one human rights abuse |