1
00:00:00,481 --> 00:00:02,015
Prawdę mówiąc,

2
00:00:02,015 --> 00:00:05,287
odkąd opuściłem Biały Dom,
próbowałem przemyśleć swoją karierę,

3
00:00:05,287 --> 00:00:09,583
co najlepiej opisuje komiks 
z New Yorkera sprzed kilku lat.

4
00:00:09,583 --> 00:00:11,742
Chłopczyk patrzy na swojego tatę

5
00:00:11,742 --> 00:00:15,787
i mówi: "Tato, kiedy dorosnę,
chcę zostać byłym prezydentem".

6
00:00:15,787 --> 00:00:17,477
(Śmiech)

7
00:00:17,477 --> 00:00:21,193
Byłem szczęściarzem jako były prezydent,

8
00:00:21,193 --> 00:00:23,620
bo miałem możliwość,

9
00:00:23,620 --> 00:00:26,277
dostępną tylko nielicznym,

10
00:00:26,277 --> 00:00:29,923
poznania tak wielu ludzi na całym świecie.

11
00:00:29,923 --> 00:00:33,545
Nie tylko odwiedziłem 50 stanów,

12
00:00:33,545 --> 00:00:38,421
ale wraz z żoną byłem w ponad 145 krajach,

13
00:00:38,421 --> 00:00:42,670
a Centrum Cartera oferuje 
programy dla 80 różnych narodów.

14
00:00:42,670 --> 00:00:44,866
Kiedy jesteśmy w jakimś kraju,

15
00:00:44,866 --> 00:00:47,076
to nie tylko odwiedzamy 
króla lub prezydenta,

16
00:00:47,076 --> 00:00:51,424
ale też mieszkańców
najdalszych regionów Afryki.

17
00:00:51,424 --> 00:00:54,930
Głównym zadaniem w Centrum Cartera

18
00:00:54,930 --> 00:00:56,927
jest promowanie praw człowieka.

19
00:00:56,927 --> 00:01:01,639
A znając świat tak, jak ja go znam, 
mogę powiedzieć bez wahania,

20
00:01:01,639 --> 00:01:05,530
że najpowszechniej łamie się
prawa człowieka,

21
00:01:05,530 --> 00:01:11,369
o czym rzadko się mówi,
dyskryminując kobiety i dziewczęta.

22
00:01:11,369 --> 00:01:14,657
(Brawa)

23
00:01:14,657 --> 00:01:19,890
Jest kilka powodów tej sytuacji.

24
00:01:19,890 --> 00:01:25,360
Przede wszystkim błędna
interpretacja tekstów religijnych

25
00:01:25,360 --> 00:01:28,983
zawartych w Biblii, Starym 
i Nowym Testamencie, Koranie itd.

26
00:01:28,983 --> 00:01:36,246
Zinterpretowali je mężczyzni, 
którzy zajmują teraz wiodącą pozycję

27
00:01:36,246 --> 00:01:38,875
w synagogach, kościołach i meczetach.

28
00:01:38,875 --> 00:01:42,706
Oni interpretują te reguły tak, 
żeby kobiety na pewno

29
00:01:42,706 --> 00:01:46,960
zostały zepchnięte na podrzędną pozycję

30
00:01:46,960 --> 00:01:49,848
w stosunku do tej przeznaczonej 
dla nich w oczach Boga.

31
00:01:50,558 --> 00:01:54,780
To jest bardzo poważny problem.
Zazwyczaj się o tym nie mówi.

32
00:01:54,780 --> 00:01:56,891
Jeszcze kilka lat temu, w 2000 roku,

33
00:01:56,891 --> 00:02:00,454
należałem od 70 lat
do Południowej Konwencji Baptystów.

34
00:02:00,454 --> 00:02:02,936
Nadal uczę w szkółce niedzielnej,

35
00:02:02,936 --> 00:02:04,807
w najbliższą niedzielę też tam będę.

36
00:02:04,807 --> 00:02:09,222
Ale w 2000 roku Południowa Konwencja 
Baptystów zdecydowała,

37
00:02:09,222 --> 00:02:11,823
że kobiety mają grać podrzędną rolę,

38
00:02:11,823 --> 00:02:13,889
uległą wobec mężczyzn.

39
00:02:13,889 --> 00:02:16,606
Wydano edykt

40
00:02:16,606 --> 00:02:22,510
uniemożliwiający kobietom zostanie 
kapłanami, pastorami, diakonami

41
00:02:22,510 --> 00:02:24,802
lub kapelanami w wojsku.

42
00:02:24,802 --> 00:02:27,960
A jeśli kobieta uczy

43
00:02:27,960 --> 00:02:30,142
w seminarium Południowej 
Konwencji Baptystów,

44
00:02:30,142 --> 00:02:33,555
to nie może tego robić, 
jeśli na sali jest chłopiec,

45
00:02:33,555 --> 00:02:35,576
ponieważ w Biblii znajduje się werset,

46
00:02:35,576 --> 00:02:38,600
wśród 30 tysięcy innych,

47
00:02:38,600 --> 00:02:41,410
który mówi, że kobieta 
nie powinna uczyć mężczyzny.

48
00:02:41,410 --> 00:02:44,445
Ale podstawowy problem stanowi 
błędna interpretacja,

49
00:02:44,445 --> 00:02:46,906
która pozwala mężczyznom 
zajmować wiodące pozycje.

50
00:02:46,906 --> 00:02:48,996
To jest wszechobecny problem,

51
00:02:48,996 --> 00:02:53,872
ponieważ mężczyźni mogą 
nadużywać tej władzy.

52
00:02:53,872 --> 00:02:59,886
Jeśli stosujący przemoc mąż 
albo pracodawca chce oszukać kobietę,

53
00:02:59,886 --> 00:03:03,670
wystarczy, że powie, że w oczach Boga 
nie jest ona z nim równa,

54
00:03:03,670 --> 00:03:05,862
więc czemu miałby ją jako taką traktować.

55
00:03:05,862 --> 00:03:10,320
Dlaczego ma jej płacić
tyle samo za tę samą pracę?

56
00:03:10,320 --> 00:03:12,247
Inną poważną plagą

57
00:03:12,247 --> 00:03:16,264
powodującą ten problem jest
uciekanie się do przemocy,

58
00:03:16,264 --> 00:03:20,858
coraz bardziej powszechne na świecie.

59
00:03:20,858 --> 00:03:23,787
Na przykład w USA nastąpił

60
00:03:23,787 --> 00:03:27,967
niesamowity wzrost 
łamania praw ludzi biednych,

61
00:03:27,967 --> 00:03:33,261
głównie ludności czarnej i mniejszości, 
przez wsadzanie ich do więzienia.

62
00:03:33,261 --> 00:03:35,815
Kiedy byłem gubernatorem Georgii

63
00:03:35,815 --> 00:03:39,181
1 na 1000 Amerykanów siedział w więzieniu.

64
00:03:39,181 --> 00:03:44,290
Teraz w więzieniu są 7,3 osoby na 1000.

65
00:03:44,290 --> 00:03:46,310
To aż siedmiokrotny wzrost.

66
00:03:46,310 --> 00:03:47,958
Odkąd opuściłem Biały Dom

67
00:03:47,958 --> 00:03:51,279
o 800% zwiększyła się 
liczba czarnych kobiet,

68
00:03:51,279 --> 00:03:53,856
które znajdują się w więzieniu.

69
00:03:53,856 --> 00:03:56,380
Jako jedyny spośród rozwiniętych krajów

70
00:03:56,380 --> 00:04:00,334
nadal stosujemy karę śmierci.

71
00:04:00,334 --> 00:04:03,701
W ten sposób stawiamy się 
na równi z krajami

72
00:04:03,701 --> 00:04:07,205
łamiącymi prawa człowieka 
przez stosowanie kary śmierci.

73
00:04:07,555 --> 00:04:08,801
Jesteśmy w Kalifornii.

74
00:04:08,801 --> 00:04:10,411
Ostatnio zdałem sobie sprawę,

75
00:04:10,411 --> 00:04:13,406
że Kalifornia wydała 4 miliardy dolarów

76
00:04:13,406 --> 00:04:17,808
przez skazanie 13 osób na karę śmierci.

77
00:04:17,818 --> 00:04:19,548
Czyli że jedna taka egzekucja

78
00:04:19,548 --> 00:04:25,601
kosztuje Kalifornię 307 milionów dolarów.

79
00:04:25,991 --> 00:04:29,474
W tym tygodniu Nebraska przegłosowała 
prawo znoszące karę śmierci,

80
00:04:29,474 --> 00:04:33,940
bo jest zbyt kosztowna. (Brawa)

81
00:04:34,861 --> 00:04:39,087
Uciekanie się do przemocy i nadużycia
wobec ludzi biednych i bezradnych

82
00:04:39,087 --> 00:04:43,185
to kolejne przyczyny wzrostu liczby 
nadużyć względem kobiet.

83
00:04:43,475 --> 00:04:47,979
Podam kilka przykładów przemocy wobec 
kobiet, które najbardziej mnie poruszają.

84
00:04:47,979 --> 00:04:51,880
Będę mówił krótko ze względu
na ograniczoną ilość czasu.

85
00:04:51,880 --> 00:04:56,130
Pierwszym jest obrzezanie kobiet.

86
00:04:56,360 --> 00:05:00,474
Obrzezanie kobiet jest straszne, 
Amerykanki go nie znają,

87
00:05:00,474 --> 00:05:04,219
ale w wielu krajach

88
00:05:04,219 --> 00:05:08,525
genitalia dziewczynek

89
00:05:08,525 --> 00:05:15,235
są wycinane przez tak zwaną "akuszerkę",

90
00:05:15,235 --> 00:05:19,227
która za pomocą ostrza, 
w niesterylnych warunkach,

91
00:05:19,227 --> 00:05:23,170
usuwa zewnętrzne części 
kobiecych genitaliów.

92
00:05:23,170 --> 00:05:27,591
A w skrajnych przypadkach, 
zaszywa wejście do waginy tak,

93
00:05:27,591 --> 00:05:31,405
że przez pozostawiony otwór wydostaje się 
tylko mocz i krew menstruacyjna.

94
00:05:31,405 --> 00:05:34,784
Kiedy dziewczyna wychodzi za mąż,
przychodzi tam sama "akuszerka"

95
00:05:34,784 --> 00:05:37,400
i otwiera wejście do waginy, 
żeby mogła uprawiać seks.

96
00:05:37,400 --> 00:05:41,415
Ten proceder, mimo że w wielu krajach 
prawnie zakazany, wcale nie jest rzadki.

97
00:05:41,415 --> 00:05:43,347
Na przykład w Egipcie

98
00:05:43,347 --> 00:05:47,000
91% kobiet

99
00:05:47,000 --> 00:05:49,560
jest "obrzezanych".

100
00:05:49,560 --> 00:05:52,950
W niektórych krajach ponad 98% kobiet

101
00:05:52,950 --> 00:05:57,246
zostaje obrzezanych
przed osiągnięciem dojrzałości.

102
00:05:57,246 --> 00:05:59,846
To jest straszne nieszczęście,

103
00:05:59,846 --> 00:06:03,515
które dotyka wszystkie kobiety 
żyjące w tych krajach.

104
00:06:03,515 --> 00:06:07,299
Innym poważnym problem 
są honorowe zabójstwa

105
00:06:07,299 --> 00:06:10,625
wynikające z błędnej interpretacji 
świętych tekstów.

106
00:06:10,625 --> 00:06:13,313
W Koranie nie ma nic, 
co by je uzasadniało.

107
00:06:13,313 --> 00:06:17,500
Dziewczynę spotka
egzekucja z rąk krewnych,

108
00:06:17,500 --> 00:06:19,377
jeśli została zgwałcona,

109
00:06:19,377 --> 00:06:23,112
poślubiła mężczyznę, 
niezaakceptowanego przez ojca

110
00:06:23,112 --> 00:06:26,223
lub nieodpowiednio się ubrała.

111
00:06:26,223 --> 00:06:29,251
Te zabójstwa są dokonywane
przez członków rodziny,

112
00:06:29,251 --> 00:06:31,456
więc to najbliżsi stają się mordercami,

113
00:06:31,456 --> 00:06:35,808
jeśli dziewczyna przyniesie 
"hańbę" rodzinie.

114
00:06:35,808 --> 00:06:39,155
Z analizy przeprowadzonej ostatnio 
w Egipcie przez ONZ wynika,

115
00:06:39,155 --> 00:06:43,197
że 75% tych zabójstw

116
00:06:43,197 --> 00:06:48,580
zostało popełnionych przez 
ojca, wujka lub brata,

117
00:06:48,580 --> 00:06:52,032
ale 25% dokonują kobiety.

118
00:06:52,032 --> 00:06:53,994
Kolejnym problemem,

119
00:06:53,994 --> 00:06:56,732
dotyczącym zwłaszcza kobiet,
jest niewolnictwo

120
00:06:56,732 --> 00:06:59,147
albo handel ludźmi, 
jak to się dzisiaj określa.

121
00:06:59,147 --> 00:07:03,565
Około 12,5 milionów Afrykanów 
zostało sprzedanych w niewolę

122
00:07:03,565 --> 00:07:07,784
w Nowym Świecie w XVIII i XIX wieku.

123
00:07:07,784 --> 00:07:11,639
Obecnie 30 milionów ludzi żyje w niewoli.

124
00:07:11,639 --> 00:07:17,281
Departament Stanu, 
zobowiązany przez Kongres

125
00:07:17,281 --> 00:07:19,603
do przedstawiania rocznego raportu,

126
00:07:19,603 --> 00:07:24,246
poinformował, że 800 000 osób rocznie

127
00:07:24,246 --> 00:07:27,893
zostaje sprzedanych do niewoli,

128
00:07:27,893 --> 00:07:30,841
80% stanowią kobiety

129
00:07:30,841 --> 00:07:32,977
zmuszone do prostytucji.

130
00:07:32,977 --> 00:07:35,531
W tym momencie w USA

131
00:07:35,531 --> 00:07:39,385
60 000 osób żyje w niewoli.

132
00:07:39,385 --> 00:07:42,171
W Atlancie, w stanie Georgia, 
siedzibie Centrum Cartera

133
00:07:42,171 --> 00:07:44,772
i Uniwersytetu Emory, gdzie wykładam,

134
00:07:44,772 --> 00:07:50,079
co miesiąc 200 do 300 osób 
zostaje sprzedanych w niewolę.

135
00:07:50,672 --> 00:07:53,781
Pod tym względem Atlanta 
jest numerem jeden w kraju.

136
00:07:53,781 --> 00:07:55,987
Lotnisko w Atlancie 
jest największe na świecie

137
00:07:55,987 --> 00:08:01,234
i ma wielu pasażerów 
z południowej półkuli.

138
00:08:01,234 --> 00:08:03,858
Jeśli właściciel burdelu

139
00:08:03,858 --> 00:08:06,868
chce mieć dziewczynę o brązowym 
lub czarnym kolorze skóry,

140
00:08:06,877 --> 00:08:09,523
to może ją kupić za tysiąc dolarów.

141
00:08:09,523 --> 00:08:13,610
Biała dziewczyna kosztuje 
kilka razy więcej.

142
00:08:13,610 --> 00:08:17,000
Przeciętny właściciel burdelu 
w Atlancie czy w USA

143
00:08:17,000 --> 00:08:21,504
może zarobić na niewolniku
około 35 000 dolarów.

144
00:08:21,504 --> 00:08:26,613
W Atlancie niewolnictwo seksualne 
jest większe niż handel narkotykami.

145
00:08:26,613 --> 00:08:31,458
I to jest kolejny poważny problem,

146
00:08:31,465 --> 00:08:35,459
bo nie ma w Ameryce burdelu,

147
00:08:35,459 --> 00:08:37,688
o którym nie wiedzieliby lokalni oficjele,

148
00:08:37,688 --> 00:08:41,659
policjanci, szef policji lub burmistrz.

149
00:08:41,659 --> 00:08:44,386
A to prowadzi do jednego 
z najgorszych problemów,

150
00:08:44,386 --> 00:08:48,635
czyli do faktu, że kobiety 
są zmuszane do prostytucji

151
00:08:48,635 --> 00:08:50,586
we wszystkich krajach świata.

152
00:08:50,586 --> 00:08:53,140
Szwecja ma do tego dobre podejście.

153
00:08:53,140 --> 00:08:56,762
Jakieś 15 czy 20 lat temu 
Szwecja postanowiła zmienić prawo

154
00:08:56,762 --> 00:08:59,316
i nie skazuje się już kobiet,

155
00:08:59,316 --> 00:09:02,100
które są ofiarami 
niewolnictwa seksualnego,

156
00:09:02,100 --> 00:09:07,245
ale właścicieli burdeli, 
alfonsów i klientów.

157
00:09:07,245 --> 00:09:10,155
(Brawa)

158
00:09:10,155 --> 00:09:12,463
Tak ograniczono prostytucję.

159
00:09:12,463 --> 00:09:15,477
W USA robi się dokładnie na odwrót.

160
00:09:15,477 --> 00:09:21,664
Na każdego mężczyznę aresztowanego 
za nielegalną prostytucję

161
00:09:21,664 --> 00:09:27,120
przypada 25 aresztowanych kobiet.

162
00:09:27,120 --> 00:09:31,230
Kanada, Irlandia, Szwecja,

163
00:09:31,230 --> 00:09:35,150
Francja i inne kraje idą
w stronę modelu szwedzkiego.

164
00:09:35,150 --> 00:09:37,309
To kolejna rzecz, którą można zrobić.

165
00:09:37,309 --> 00:09:40,680
W tym kraju mamy dwie instytucje, 
które wszyscy podziwiamy:

166
00:09:40,680 --> 00:09:44,511
wojsko i wspaniałe uniwersytety.

167
00:09:44,511 --> 00:09:48,830
Armia analizuje właśnie ilość przypadków 
molestowania seksualnego w szeregach.

168
00:09:48,830 --> 00:09:53,219
Ostatni raport, który widziałem, 
mówił o 26 000 przypadków,

169
00:09:53,219 --> 00:09:55,564
które miały miejsce w wojsku.

170
00:09:55,564 --> 00:09:57,200
26 tysięcy.

171
00:09:57,210 --> 00:10:02,420
Tylko 3 tysiące, nie więcej niż 1%, 
zostało osądzonych.

172
00:10:02,420 --> 00:10:06,590
Wynika to z tego, że oficer
dowodzący dowolną organizacją:

173
00:10:06,590 --> 00:10:10,842
statkiem, jak moja łódź podwodna,
batalionem w wojsku

174
00:10:10,842 --> 00:10:12,978
czy kompanią w Marines,

175
00:10:12,978 --> 00:10:17,103
podejmuje decyzję,

176
00:10:17,103 --> 00:10:19,688
czy osądzić gwałciciela czy nie.

177
00:10:19,688 --> 00:10:22,869
A oczywiście ostatnią rzeczą, 
do której chce się przyznać

178
00:10:22,869 --> 00:10:26,306
jest to, że pod jego dowództwem 
miały miejsce takie przypadki,

179
00:10:26,306 --> 00:10:28,210
więc nikogo nie osądza.

180
00:10:28,210 --> 00:10:31,442
Prawo trzeba zmienić.

181
00:10:31,472 --> 00:10:34,664
Spośród studentek na uniwersytetach USA

182
00:10:34,664 --> 00:10:37,451
1 na 4 doświadczy napaści 
na tle seksualnym.

183
00:10:37,451 --> 00:10:39,737
Obecnie problem ten nabrał rozgłosu,

184
00:10:39,737 --> 00:10:41,943
częściowo dzięki mojej książce.

185
00:10:41,943 --> 00:10:46,131
Obecnie 89 uniwersytetów w USA 
zostało postawionych w stan oskarżenia

186
00:10:46,131 --> 00:10:48,816
przez Departament Edukacji 
z tytułu ustawy Title IX,

187
00:10:48,816 --> 00:10:53,529
ponieważ władze tych uniwersytetów 
nie robią nic, aby chronić kobiety

188
00:10:53,529 --> 00:10:55,480
przed napaściami na tle seksualnym.

189
00:10:55,480 --> 00:10:59,148
Według Departamentu Sprawiedliwości
to seryjni gwałciciele

190
00:10:59,148 --> 00:11:02,631
dokonują ponad połowy gwałtów 
na uniwersyteckich kampusach.

191
00:11:02,631 --> 00:11:05,209
Poza systemem uniwersyteckim

192
00:11:05,209 --> 00:11:08,227
stanęliby za gwałt przed sądem,

193
00:11:08,227 --> 00:11:12,255
ale na kampusie pozostają bezkarni.

194
00:11:12,255 --> 00:11:14,298
Nie są karani.

195
00:11:14,298 --> 00:11:17,642
Takie rzeczy dzieją się 
w naszym społeczeństwie.

196
00:11:17,642 --> 00:11:23,214
Kolejnym problemem związanym 
z łamaniem praw kobiet i dziewczyn

197
00:11:23,214 --> 00:11:28,207
jest brak równej płacy za tę samą pracę.

198
00:11:28,207 --> 00:11:30,296
(Brawa)

199
00:11:30,296 --> 00:11:37,133
I to jest czasami błędnie interpretowane, 
ale zatrudniona na pełny etat Amerykanka

200
00:11:37,133 --> 00:11:40,480
zarabia o 23% mniej niż mężczyzna.

201
00:11:40,480 --> 00:11:43,369
Kiedy zostałem prezydentem 
różnica wynosiła 39%.

202
00:11:43,369 --> 00:11:47,246
Udało nam się poprawić tę sytuację,
częściowo dlatego, że byłem prezydentem,

203
00:11:47,246 --> 00:11:53,160
(Brawa) (Śmiech)

204
00:11:53,160 --> 00:11:56,568
ale w ciągu ostatnich 15 lat 
nic się nie zmieniło.

205
00:11:56,568 --> 00:11:59,424
23% lub 24% różnicy

206
00:11:59,424 --> 00:12:01,699
przez 15 lat.

207
00:12:01,699 --> 00:12:03,627
Tak się sprawy mają.

208
00:12:03,627 --> 00:12:06,710
W rankingu Fortune 500

209
00:12:06,710 --> 00:12:09,849
dyrektorami generalnymi 23 firm z 500

210
00:12:09,849 --> 00:12:11,660
są kobiety.

211
00:12:11,660 --> 00:12:14,795
Nie muszę dodawać,

212
00:12:14,795 --> 00:12:16,792
że zarabiają średnio mniej

213
00:12:16,792 --> 00:12:19,910
niż pozostali.

214
00:12:19,910 --> 00:12:22,388
Tak się dzieje w naszym kraju.

215
00:12:22,388 --> 00:12:24,872
Innym problemem USA

216
00:12:24,872 --> 00:12:28,564
jest to, że jesteśmy najbardziej 
wojowniczym narodem na świecie.

217
00:12:28,564 --> 00:12:32,790
Od zakończenia II Wojny Światowej

218
00:12:32,790 --> 00:12:35,251
weszliśmy w konflikt z 25 krajami.

219
00:12:35,251 --> 00:12:37,782
Czasami żołnierze walczą na lądzie.

220
00:12:37,782 --> 00:12:39,802
Innym razem latają

221
00:12:39,802 --> 00:12:41,775
i zrzucają bomby na ludzi.

222
00:12:41,775 --> 00:12:45,537
W tym drugim przypadku 
wykorzystuje się teraz drony.

223
00:12:45,537 --> 00:12:48,210
Ponad 25 konfliktów z różnymi krajami

224
00:12:48,210 --> 00:12:50,993
albo nawet więcej 
od zakończenia II Wojny Światowej.

225
00:12:50,993 --> 00:12:53,370
Były cztery lata, nie powiem które,

226
00:12:53,370 --> 00:12:55,007
kiedy nie walczyliśmy.

227
00:12:55,007 --> 00:12:56,154
(Brawa)

228
00:12:56,154 --> 00:13:00,722
Żadnej bomby, żadnej rakiety

229
00:13:00,722 --> 00:13:02,464
nawet jednego pocisku.

230
00:13:02,464 --> 00:13:06,860
Uciekanie się do przemocy

231
00:13:06,860 --> 00:13:09,476
i błędna interpretacja świętych tekstów

232
00:13:09,476 --> 00:13:14,770
to główne przyczyny łamania
praw kobiet i dziewczyn.

233
00:13:14,770 --> 00:13:18,369
Ale jest jeszcze jedna przyczyna, 
o której nie wspomniałem.

234
00:13:18,369 --> 00:13:23,710
Chodzi o to, że mężczyzn 
to zupełnie nie obchodzi.

235
00:13:23,710 --> 00:13:26,751
(Brawa) To prawda.

236
00:13:26,751 --> 00:13:31,777
Przeciętny mężczyzna, który nawet mówi, 
że jest przeciwny łamaniu praw kobiet,

237
00:13:31,777 --> 00:13:36,130
po cichu akceptuje swoją 
uprzywilejowaną pozycję.

238
00:13:36,130 --> 00:13:39,570
I to jest bardzo podobne do tego, 
co się działo, gdy byłem dzieckiem

239
00:13:39,570 --> 00:13:41,797
i gdy istniała segregacja.

240
00:13:41,797 --> 00:13:47,440
Dyskryminacja na tle rasowym 
istniała legalnie przez 100 lat,

241
00:13:47,440 --> 00:13:50,573
od 1865 roku, czyli od końca
Wojny Secesyjnej,

242
00:13:50,573 --> 00:13:53,417
aż do lat 60. XX wieku,

243
00:13:53,417 --> 00:13:56,134
kiedy Lyndon Johnson podpisał ustawę

244
00:13:56,134 --> 00:13:58,107
o równych prawach.

245
00:13:58,107 --> 00:14:00,847
W tym czasie wielu białych myślało,

246
00:14:00,847 --> 00:14:04,214
że dyskryminacja rasowa jest zła,

247
00:14:04,214 --> 00:14:06,373
ale siedzieli cicho,

248
00:14:06,373 --> 00:14:11,507
bo korzystali z przywilejów lepszej pracy,

249
00:14:11,507 --> 00:14:14,918
możliwości zasiadania 
w ławie przysięgłych,

250
00:14:14,918 --> 00:14:17,169
lepszych szkół i tak dalej.

251
00:14:17,169 --> 00:14:19,330
Taką samą sytuację mamy dzisiaj,

252
00:14:19,330 --> 00:14:22,975
bo przeciętnego mężczyznę 
to naprawdę nie obchodzi.

253
00:14:22,975 --> 00:14:29,320
Nawet jeśli mówi: "Jestem przeciwny 
dyskryminacji kobiet i dziewczyn",

254
00:14:29,320 --> 00:14:32,770
to i tak korzysta ze swojej 
uprzywilejowanej pozycji.

255
00:14:32,770 --> 00:14:35,142
Bardzo trudno jest przekonać 
większość mężczyzn,

256
00:14:35,142 --> 00:14:38,188
którzy kontrolują system uniwersytecki,

257
00:14:38,188 --> 00:14:40,852
system wojskowy,

258
00:14:40,852 --> 00:14:44,350
rządy,

259
00:14:44,350 --> 00:14:49,584
religie.

260
00:14:49,584 --> 00:14:52,997
Co można zrobić?

261
00:14:52,997 --> 00:14:55,528
Najlepiej by było,

262
00:14:55,528 --> 00:14:59,840
żeby kobiety z wpływowych narodów,

263
00:14:59,840 --> 00:15:02,563
jak nasz lub ten, z którego pochodzicie,

264
00:15:02,563 --> 00:15:07,532
z Europy, które mają wpływ 
i mogą mówić i działać,

265
00:15:07,532 --> 00:15:12,558
wzięły na siebie odpowiedzialność

266
00:15:12,558 --> 00:15:15,623
i tym bardziej domagały się

267
00:15:15,623 --> 00:15:20,265
położenia kresu dyskryminacji 
względem dziewczyn i kobiet

268
00:15:20,265 --> 00:15:21,626
na całym świecie.

269
00:15:21,626 --> 00:15:24,527
Przeciętna kobieta w Egipcie

270
00:15:24,527 --> 00:15:26,693
niewiele może zdziałać

271
00:15:26,693 --> 00:15:30,101
przeciwko okaleczaniu genitaliów córki.

272
00:15:30,101 --> 00:15:32,175
Nie będę wchodził w szczegóły.

273
00:15:32,175 --> 00:15:34,234
Ale mam nadzieję, że po tej konferencji

274
00:15:34,234 --> 00:15:38,748
każda kobieta tutaj obecna 
uświadomi swojemu mężowi,

275
00:15:38,748 --> 00:15:42,870
że trzeba chronić wasze córki i wnuczki 


276
00:15:42,872 --> 00:15:45,411
przed tymi nadużyciami 
na kampusach, w wojsku

277
00:15:45,411 --> 00:15:49,860
i na rynku pracy.

278
00:15:49,860 --> 00:15:55,622
Mam 12 wnuków, 4 dzieci i 10 prawnuków.

279
00:15:55,622 --> 00:15:57,546
Często o nich myślę

280
00:15:57,546 --> 00:16:00,611
i o tym, z czym będą musieli 
sobie radzić w Ameryce

281
00:16:00,611 --> 00:16:04,396
a co dopiero w Egipcie czy w innym kraju,

282
00:16:04,396 --> 00:16:06,602
walcząc o równe prawa.

283
00:16:06,602 --> 00:16:08,935
Mam nadzieję, że wszyscy
dołączycie do mnie

284
00:16:08,935 --> 00:16:12,662
i będziecie bronić praw 
kobiet i dziewczyn

285
00:16:12,662 --> 00:16:14,217
na całym świecie.

286
00:16:14,217 --> 00:16:17,189
Dziękuję bardzo.

287
00:16:17,189 --> 00:16:21,189
(Brawa)