Return to Video

Eski lekol touy kreativite?

  • 0:00 - 0:05
    Bonzour. Ki manier?
  • 0:05 - 0:06
    (Riye)
  • 0:06 - 0:08
    Tousala extra, non?
  • 0:08 - 0:11
    Mo mem mo sou lemotion.
  • 0:11 - 0:12
    Ofet, mo bizin ale.
  • 0:12 - 0:18
    (Riye)
  • 0:18 - 0:21
    Finn ena trwa tem dan sa konferens la
  • 0:21 - 0:24
    ki an rapor avek saki mo anvi koze.
  • 0:24 - 0:28
    Enn se sa prev extraordiner
    de la kreativite imenn
  • 0:28 - 0:31
    dan tou bann prezantation nounn trouve
  • 0:31 - 0:33
    ek dan tou bann dimounn ki isi.
  • 0:33 - 0:35
    Nek sa kalite variete ek so lintansite.
  • 0:36 - 0:38
    Deziem zafer se ki sa met nou
    dan enn sitiaton
  • 0:38 - 0:41
    kot nou pa kone ki kapav arive,
  • 0:41 - 0:42
    an term fitir.
  • 0:42 - 0:45
    Pa kone kouma sa pou deroule.
  • 0:45 - 0:47
    Mo interese dan ledikation.
  • 0:47 - 0:51
    Ofet, mo trouve ki zot tou ena enn lintere
    dan ledikation.
  • 0:51 - 0:52
    Pa vre?
  • 0:52 - 0:54
    Mo trouv sa bien interesan.
  • 0:54 - 0:55
    Si ou dan enn dine,
  • 0:56 - 0:58
    ek ou dir ki ou travay dan ledikation --
  • 0:58 - 1:01
    Non, ofet ou pa souvan invite
    dan bann dine.
  • 1:01 - 1:05
    (Riye)
  • 1:05 - 1:07
    Si ou travay dan ledikation,
    personn pa dimann ou.
  • 1:07 - 1:10
    (Riye)
  • 1:10 - 1:14
    Ek ou mem zame dimande, bizarman.
    Mo trouv sa bien etranz.
  • 1:14 - 1:16
    Me si se le ka, alor ou dir kikenn,
  • 1:16 - 1:18
    ou kone, zot dir, "ki ou fer dan lavi?"
  • 1:18 - 1:20
    ek ou dir ki ou travay dan ledikation,
  • 1:20 - 1:22
    ou trouv disan desann depi zot figir.
  • 1:22 - 1:24
    Zot dir, "Ayo bondie,"
    ou kone, "Kifer mwa?"
  • 1:24 - 1:26
    (Riye)
  • 1:26 - 1:28
    "Sel zour kot mo sorti."
  • 1:28 - 1:30
    (Riye)
  • 1:30 - 1:34
    Me si ou kestionn zot lor zot ledikation,
    zot enerve.
  • 1:34 - 1:37
    Parski se enn size bien sensib,
    pou dimounn, pa vre?
  • 1:37 - 1:41
    Parey kouma relizion, kas ek lezot zafer.
  • 1:41 - 1:45
    Donk mo bien interese dan ledikation,
    ek mo pense zot tou interese.
  • 1:45 - 1:47
    Nou ena enn gran lintere ladan,
  • 1:47 - 1:50
    an parti parski se ledikation ki sipoze
    amenn nou dan sa fitir
  • 1:50 - 1:52
    ki nou pa ankor konpran.
  • 1:52 - 1:55
    Kan ou reflesi,
    bann zanfan ki pe koumans lekol sa lane la
  • 1:55 - 1:59
    pou pran zot retret an lan 2065.
  • 2:00 - 2:02
    Personn pa kone,
  • 2:02 - 2:05
    malgre tou sa lekspertiz ki
    nou finn trouve se kat dernie zour,
  • 2:05 - 2:08
    ki lemond pou resanble dan sink an.
  • 2:08 - 2:10
    Ek nou pe sipoze edik zot pou sa.
  • 2:10 - 2:13
    Mo panse sa inprediktabilite la
    li extraordiner.
  • 2:13 - 2:14
    Ek troiziem zafer
  • 2:14 - 2:16
    lor ki nou tou dakor
  • 2:16 - 2:22
    se ki bann zanfan ena
    bann kapasite extraordiner --
  • 2:22 - 2:24
    bann kapasite pou inove.
  • 2:24 - 2:27
    Sirena yer ti enn mervey, non?
  • 2:27 - 2:28
    Nek guete ki li kapav fer.
  • 2:28 - 2:33
    Ek li exseptionel, me mo pa panse
  • 2:33 - 2:37
    ki li exseptionel parmi tou bann zanfan.
  • 2:37 - 2:40
    Saki nou ena la se enn dimoun
    avek enn dedikation extraordiner
  • 2:40 - 2:41
    ek ki finn trouv so talan.
  • 2:41 - 2:44
    Ek mwa mo dir ki
    tou zanfan ena bann gran talan.
  • 2:44 - 2:46
    Ek nou gaspiy sa, san pitie.
  • 2:46 - 2:48
    Donk mo anvi koz lor ledikation
  • 2:48 - 2:50
    ek mo anvi koz lor kreativite.
  • 2:50 - 2:56
    Mo konba se ki kreativite zordizour
    li osi inportan ki alfabetism,
  • 2:56 - 2:59
    ek ki nou bizin tret sa
    avek mem linportans.
  • 2:59 - 3:01
    (Aplodisman)
    Mersi.
  • 3:01 - 3:05
    (Aplodisman)
  • 3:05 - 3:07
    Bon, samem tou.
  • 3:07 - 3:08
    Mersi bokou.
  • 3:08 - 3:10
    (Riye)
  • 3:10 - 3:12
    Donk res 15 minit.
  • 3:12 - 3:15
    (Riye)
  • 3:15 - 3:16
    Alor, monn ne -- non.
  • 3:17 - 3:20
    (Riye)
  • 3:20 - 3:22
    Monn tann enn bon zistwar dernierman --
    ki mo kontan rakonte --
  • 3:22 - 3:25
    lor enn tifi ki ti dan so klas desin.
  • 3:25 - 3:27
    Li ena si zan, ek li ti pe desine derier,
  • 3:27 - 3:30
    ek so profeser dir ki sa tifi la
    zame pa atentiv,
  • 3:30 - 3:32
    me ki dan klas desin, wi.
  • 3:32 - 3:33
    Profeser la ti fasine.
  • 3:33 - 3:36
    Donk linn al guet li,
    li dimann li, "Ki to pe desine?"
  • 3:36 - 3:39
    Ek tifi la dir, "Mo pe desinn bondie."
  • 3:40 - 3:43
    Ek profeser dir li, "Me personn pa kone
    ki bondie resanble."
  • 3:43 - 3:45
    Tifi la dir,
    "Zot pou kone dan enn ti moman."
  • 3:45 - 3:52
    (Riye)
  • 3:57 - 3:59
    Kan mo garson ti ena kat an
    dan Langleter --
  • 3:59 - 4:02
    Ofet li ti ena kat an partou.
  • 4:02 - 4:03
    (Riye)
  • 4:03 - 4:07
    Bon, si bizin panse, pe inport kot li ale,
    li ti ena kat an sa lane la.
  • 4:07 - 4:09
    Li ti pe zwe dan spektak Nativite.
    Zot rapel so zistwar?
  • 4:09 - 4:11
    (Riye)
  • 4:11 - 4:13
    Sete enn gran zistwar.
  • 4:13 - 4:15
    Mel Gibson finn fer so laswit,
    kapav zot inn guete.
  • 4:15 - 4:16
    (Riye)
  • 4:16 - 4:17
    "Nativite 2".
  • 4:18 - 4:22
    James inn gagn rol Zozef,
    nou ti bien kontan.
  • 4:22 - 4:24
    Nou ti konsider sa
    kouma enn de bann rol prinsipal.
  • 4:24 - 4:27
    Nou finn ranpli lasal avek
    bann dimounn avek enn t-shirt:
  • 4:27 - 4:29
    "James Robinson se Zozef!"
    (Riye)
  • 4:29 - 4:31
    Li pa ti ena pou koze,
  • 4:31 - 4:33
    me zot konn sa parti kot
    trwa lerwa vini?
  • 4:33 - 4:36
    Zot vini avek kado,
    lor ek lobann.
  • 4:36 - 4:37
    Sa inn arive vremem.
  • 4:37 - 4:40
    A enn moman mo panse
    zot inn bliye enn sekans
  • 4:40 - 4:43
    parski kan nounn koz ek ti garson la apre
    ek nounn demann li,
  • 4:43 - 4:46
    "Tou korek pou twa?" Li dir,
    "Wi, kifer? Sa pa ti bon?"
  • 4:46 - 4:47
    Zot inn zis melanz tou.
  • 4:47 - 4:48
    Trwa garson rantre,
  • 4:48 - 4:50
    zot ena kat an, ek zot ti serviet
    lor latet,
  • 4:50 - 4:52
    ek zot poz sa bann bwat la,
  • 4:52 - 4:54
    ek premie la dir,
    "Monn amenn lor."
  • 4:54 - 4:56
    Deziem la dir,
    "Monn amenn lobann."
  • 4:56 - 4:58
    Trwaziem la dir,
    "Frank inn avoy sa."
  • 4:58 - 5:01
    (Riye)
  • 5:11 - 5:14
    Enn zafer an komun, se ki bann zanfan oze.
  • 5:14 - 5:16
    Si zot pa kone, zot nek seye.
  • 5:16 - 5:20
    Pa vre? Zot pa per tantion zot pena rezon.
  • 5:21 - 5:24
    Mo pa pe dir ki pena rezon
    se mem zafer ki et kreatif.
  • 5:25 - 5:28
    Saki nou kone se ki
    si ou pa pre pou pena rezon,
  • 5:28 - 5:30
    ou zame pa pou fer kitsoz orizinal --
  • 5:30 - 5:32
    ek si ou pa pre pou pena rezon.
  • 5:33 - 5:37
    Letan zot grandi vinn adilt,
    laplipar zanfan perdi sa kapasite la.
  • 5:37 - 5:40
    Zot per tantion zot pena rezon.
  • 5:40 - 5:42
    Ek se koumsa ki
    nou diriz nou bann konpani.
  • 5:42 - 5:43
    Nou stigmatiz erer.
  • 5:43 - 5:46
    Ek aster nou diriz nou
    sistem ledikation national
  • 5:46 - 5:48
    kot erer se pir zafer
    ou kapav fer.
  • 5:49 - 5:52
    Rezilta se ki nou pe edik dimounn
  • 5:52 - 5:54
    pou pa servi zot kapasite kreatif.
  • 5:54 - 5:59
    Picasso dir ki tou zanfan ne artist.
  • 5:59 - 6:02
    Saki difisil se res enn artist
    kan nou grandi.
  • 6:02 - 6:05
    Mo vremem krwar ladan,
    ki nou pa aprann vinn kreatif,
  • 6:05 - 6:07
    me nou bliye.
  • 6:07 - 6:09
    Ou plito nou ledikation fer nou bliye.
  • 6:09 - 6:11
    Kifer sa?
  • 6:11 - 6:15
    Ena sink an mo ti pe viv
    Stratford-on-Avon.
  • 6:15 - 6:17
    Ofet nounn al Los Angeles
    depi Stratford.
  • 6:18 - 6:21
    Zot kav imazine kouma
    tranzition la ti fasil.
  • 6:21 - 6:22
    (Riye)
  • 6:22 - 6:24
    Ofet nounn res dan enn landrwa
    apel Snitterfield,
  • 6:24 - 6:26
    zis andeor Stratford,
  • 6:26 - 6:28
    kot Shakespeare so papa ti ne.
  • 6:28 - 6:30
    Aster zot pe realize? Mwa osi ti parey.
  • 6:30 - 6:33
    Zame zot inn panse ki Shakespeare
    ti ena enn papa, non?
  • 6:33 - 6:37
    Parski zame zot panse ki
    Shakespeare ti enn zanfan, non?
  • 6:37 - 6:39
    Shakespeare kan li ti ena 7 an?
  • 6:39 - 6:40
    Zame monn pans sa.
  • 6:40 - 6:42
    Anfin, li ti ena 7 an a enn moman.
  • 6:42 - 6:44
    Li ti dan kikenn so klas angle,
    nespa?
  • 6:44 - 6:51
    (Riye)
  • 6:51 - 6:52
    Kouma sa kav amerdan?
  • 6:52 - 6:55
    (Riye)
  • 7:00 - 7:01
    "Bizin fer plis zefor."
  • 7:01 - 7:05
    (Riye)
  • 7:05 - 7:08
    So papa dir li al dormi,
    "Shakespeare, al dormi, toudeswit!
  • 7:08 - 7:11
    Ek poz sa kreyon la."
  • 7:11 - 7:12
    (Riye)
  • 7:12 - 7:13
    "Ek aret koz koumsa."
  • 7:13 - 7:17
    (Riye)
  • 7:17 - 7:19
    "Personn pa pe konpran."
  • 7:19 - 7:24
    (Riye)
  • 7:24 - 7:29
    Bon, nounn bouz depi
    Stratford ziska Los Angeles,
  • 7:29 - 7:32
    ek mo zis anvi dir kitsoz lor
    sa tranzition la.
  • 7:32 - 7:33
    Mo garson pa ti anvi vini.
  • 7:33 - 7:36
    Mo ena de zanfan:
    mo garson ena 21 an, mo tifi ena 16 an.
  • 7:36 - 7:38
    Li pa ti anvi vinn Los Angeles.
  • 7:38 - 7:41
    Li ti pou kontan, me li ti ena
    enn kopinn Langleter.
  • 7:41 - 7:45
    Ti lamour so lavi, Sarah.
  • 7:45 - 7:46
    Li ti konn li depi enn mwa.
  • 7:46 - 7:48
    (Riye)
  • 7:48 - 7:50
    Tantion, zot fek fet
    zot katriem laniverser,
  • 7:50 - 7:53
    ek se bokou kan ou ena 16 an.
  • 7:53 - 7:54
    Li ti bien boude dan avion,
  • 7:54 - 7:57
    ek li dir, "Zame mo pou trouv
    enn lot tifi kouma Sarah."
  • 7:57 - 7:59
    Ek sa ti fer nou ase kontan,
    onetman --
  • 7:59 - 8:02
    (Riye)
  • 8:07 - 8:10
    Parski li ti prinsipal rezon
    kifer nou ti pe kit pei.
  • 8:10 - 8:13
    (Riye)
  • 8:16 - 8:18
    Enn zafer frap ou kan ou vinn Lamerik
  • 8:18 - 8:20
    ek kan ou voyaze dan lemond:
  • 8:20 - 8:23
    tou sistem ledikation dan lemond
    ena mem yerarchi dan bann size.
  • 8:24 - 8:25
    Tou sistem. Pe inport kotsa dan lemond.
  • 8:26 - 8:28
    Ou panse lekontrer vre, me ofet non.
  • 8:28 - 8:30
    Lao ou trouv matematik ek langaz,
  • 8:30 - 8:32
    enswit sians imenn,
    ek enba se lezar.
  • 8:32 - 8:33
    Partou dan lemond.
  • 8:33 - 8:37
    Ek mem dan sak sistem
    ena enn yerarchi dan lezar.
  • 8:38 - 8:40
    Art ek lamizik zot stati pli o
    dan lekol
  • 8:40 - 8:42
    ki drama ek ladans.
  • 8:42 - 8:44
    Pena enn sistem ledikation dan lemond
  • 8:44 - 8:46
    ki enseyn ladans toulezour
  • 8:46 - 8:48
    kouma nou enseyn matematik. Kifer?
  • 8:49 - 8:51
    Kifer non? Mo panse se ase inportan.
  • 8:51 - 8:54
    Mo pense matematik bien inportan,
    me ladans osi.
  • 8:54 - 8:56
    Zanfan danse toultan si nou les zot,
    nou osi parey.
  • 8:56 - 8:59
    Nou tou ena lekor, non?
    Ou eski monn rat kit linformation?
  • 8:59 - 9:02
    (Riye)
  • 9:03 - 9:05
    Anverite, saki arive se ki,
    kan zanfan pe grandi,
  • 9:05 - 9:08
    nou enseyn zot depi zot lerin
    peti a peti.
  • 9:08 - 9:09
    Enswit nou konsantre lor zot latet.
  • 9:09 - 9:11
    Ek entipe sir lekote.
  • 9:11 - 9:14
    Si ou vizit ledikation kouma enn alien,
  • 9:14 - 9:17
    ek ou dimande,
    "Kiete sa ledikation piblik?"
  • 9:17 - 9:20
    Mo panse ou konklizion
    si ou guet rezilta,
  • 9:20 - 9:21
    bann seki resi ladan,
  • 9:21 - 9:23
    bann seki fer tou kouma bizin,
  • 9:23 - 9:26
    seki gagn tou bann bon pwin,
    bann gagnan --
  • 9:26 - 9:29
    mo panse konklizion se ki
    bit ledikation piblik
  • 9:29 - 9:30
    a traver lemond
  • 9:30 - 9:32
    se prodwir profeser liniversite.
  • 9:32 - 9:34
    Nespa?
  • 9:34 - 9:36
    Zot mem ki ariv an o.
  • 9:36 - 9:38
    Mo mem mo ti profeser.
  • 9:38 - 9:40
    (Riye)
  • 9:40 - 9:44
    Mo kontan bann profeser liniversite,
    me ou kone,
  • 9:44 - 9:45
    nou pa oblize pran zot
  • 9:45 - 9:48
    kouma meyer mezir
    pou lareusit.
  • 9:48 - 9:50
    Zot zis enn form lavi,
  • 9:50 - 9:52
    enn lot kalite form lavi.
  • 9:52 - 9:55
  • 9:55 - 9:58
  • 9:58 - 10:01
  • 10:01 - 10:03
  • 10:03 - 10:07
  • 10:07 - 10:10
  • 10:10 - 10:16
  • 10:16 - 10:17
  • 10:17 - 10:19
  • 10:19 - 10:25
  • 10:25 - 10:29
  • 10:29 - 10:32
  • 10:32 - 10:35
  • 10:35 - 10:37
  • 10:37 - 10:39
  • 10:39 - 10:43
  • 10:43 - 10:46
  • 10:46 - 10:49
  • 10:49 - 10:51
  • 10:51 - 10:55
  • 10:55 - 10:56
  • 10:56 - 11:00
  • 11:00 - 11:02
  • 11:02 - 11:05
  • 11:05 - 11:07
  • 11:07 - 11:12
  • 11:12 - 11:14
  • 11:14 - 11:17
  • 11:17 - 11:20
  • 11:20 - 11:23
  • 11:23 - 11:25
  • 11:25 - 11:28
  • 11:28 - 11:30
  • 11:30 - 11:32
  • 11:32 - 11:35
  • 11:35 - 11:38
  • 11:38 - 11:42
  • 11:42 - 11:44
  • 11:44 - 11:46
  • 11:46 - 11:49
  • 11:49 - 11:51
  • 11:51 - 11:53
  • 11:53 - 11:56
  • 11:56 - 11:58
  • 11:58 - 12:01
  • 12:01 - 12:04
  • 12:04 - 12:07
  • 12:07 - 12:10
  • 12:10 - 12:12
  • 12:12 - 12:15
  • 12:15 - 12:16
  • 12:17 - 12:19
  • 12:20 - 12:22
  • 12:22 - 12:25
  • 12:25 - 12:29
  • 12:29 - 12:32
  • 12:32 - 12:35
  • 12:35 - 12:37
  • 12:37 - 12:39
  • 12:39 - 12:41
  • 12:41 - 12:43
  • 12:43 - 12:45
  • 12:46 - 12:47
  • 12:48 - 12:49
  • 12:49 - 12:52
  • 12:52 - 12:55
  • 12:55 - 12:57
  • 12:57 - 12:59
  • 13:00 - 13:02
  • 13:02 - 13:05
  • 13:05 - 13:07
  • 13:07 - 13:09
  • 13:10 - 13:13
  • 13:13 - 13:15
  • 13:15 - 13:18
  • 13:18 - 13:21
  • 13:22 - 13:26
  • 13:26 - 13:27
  • 13:28 - 13:29
  • 13:29 - 13:31
  • 13:31 - 13:34
  • 13:34 - 13:36
  • 13:36 - 13:39
  • 13:40 - 13:45
  • 13:45 - 13:48
  • 13:48 - 13:50
  • 13:50 - 13:52
  • 13:52 - 13:55
  • 13:55 - 13:58
  • 13:58 - 14:01
  • 14:01 - 14:04
  • 14:04 - 14:07
  • 14:07 - 14:14
  • 14:14 - 14:15
  • 14:15 - 14:17
  • 14:17 - 14:20
  • 14:20 - 14:23
  • 14:23 - 14:25
  • 14:25 - 14:27
  • 14:27 - 14:31
  • 14:31 - 14:32
  • 14:32 - 14:38
  • 14:40 - 14:42
  • 14:42 - 14:43
  • 14:44 - 14:46
  • 14:46 - 14:49
  • 14:49 - 14:51
  • 14:51 - 14:53
  • 14:53 - 14:56
  • 14:56 - 14:59
  • 14:59 - 15:01
  • 15:01 - 15:03
  • 15:03 - 15:05
  • 15:05 - 15:06
  • 15:06 - 15:08
  • 15:08 - 15:09
  • 15:10 - 15:12
  • 15:12 - 15:14
  • 15:14 - 15:15
  • 15:15 - 15:17
  • 15:17 - 15:21
  • 15:21 - 15:23
  • 15:23 - 15:25
  • 15:25 - 15:28
  • 15:29 - 15:33
  • 15:33 - 15:35
  • 15:35 - 15:38
  • 15:38 - 15:40
  • 15:40 - 15:42
  • 15:42 - 15:46
  • 15:46 - 15:50
  • 15:50 - 15:53
  • 15:53 - 15:56
  • 15:56 - 15:59
  • 15:59 - 16:02
  • 16:02 - 16:03
  • 16:03 - 16:06
  • 16:06 - 16:09
  • 16:09 - 16:11
  • 16:11 - 16:13
  • 16:13 - 16:16
  • 16:16 - 16:17
  • 16:17 - 16:20
  • 16:20 - 16:24
  • 16:24 - 16:27
  • 16:27 - 16:29
  • 16:30 - 16:33
  • 16:33 - 16:37
  • 16:37 - 16:39
  • 16:39 - 16:41
  • 16:41 - 16:44
  • 16:44 - 16:47
  • 16:47 - 16:49
  • 16:49 - 16:54
  • 16:54 - 16:57
  • 16:57 - 17:00
  • 17:00 - 17:04
  • 17:04 - 17:06
  • 17:06 - 17:08
  • 17:08 - 17:09
  • 17:10 - 17:11
  • 17:11 - 17:14
  • 17:14 - 17:17
  • 17:17 - 17:21
  • 17:21 - 17:28
  • 17:29 - 17:30
  • 17:30 - 17:32
  • 17:32 - 17:36
  • 17:37 - 17:39
  • 17:39 - 17:43
  • 17:43 - 17:46
  • 17:46 - 17:48
  • 17:48 - 17:51
  • 17:52 - 17:55
  • 17:55 - 17:58
  • 17:58 - 18:00
  • 18:00 - 18:02
  • 18:02 - 18:05
  • 18:05 - 18:10
  • 18:10 - 18:13
  • 18:14 - 18:17
  • 18:17 - 18:19
  • 18:20 - 18:22
  • 18:22 - 18:26
  • 18:26 - 18:28
  • 18:29 - 18:31
  • 18:31 - 18:34
  • 18:34 - 18:38
  • 18:38 - 18:40
  • 18:40 - 18:43
  • 18:43 - 18:45
  • 18:45 - 18:47
  • 18:47 - 18:49
  • 18:49 - 18:50
  • 18:50 - 18:54
  • 18:54 - 18:55
  • 18:55 - 18:58
Title:
Eski lekol touy kreativite?
Speaker:
Ken Robinson
Description:

Sir Ken Robinson explik nou kifer nou bizin enn system ledikatif ki promouvwar kreativite plito ki li etouf li dan enn talk amizan ek touchan.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
19:00

Mauritian Creole subtitles

Revisions Compare revisions