Return to Video

Trzy sposoby, by naprawić rynek informacji

  • 0:01 - 0:04
    Pięć lat temu miałam wymarzoną pracę.
  • 0:05 - 0:07
    Byłam korespondentem na Bliskim Wschodzie,
  • 0:07 - 0:09
    pracowałam dla ABC News.
  • 0:09 - 0:12
    Lecz na idealnym obrazie
    pojawiła się rysa.
  • 0:12 - 0:14
    Problem z naszą branżą,
  • 0:14 - 0:16
    który moim zdaniem należało naprawić.
  • 0:17 - 0:21
    Przyjechałam na Bliski Wschód
    tuż przed końcem 2007 roku,
  • 0:21 - 0:23
    czyli mniej więcej w połowie
  • 0:23 - 0:25
    trwania wojny w Iraku.
  • 0:25 - 0:28
    Kiedy tam dotarłam,
    prawie nie dało się znaleźć
  • 0:28 - 0:31
    w mediach informacji na temat Iraku.
  • 0:32 - 0:34
    Wszystkie relacje się urwały,
  • 0:34 - 0:35
    we wszystkich sieciach.
  • 0:35 - 0:37
    Historie, które znalazły się w mediach,
  • 0:37 - 0:41
    w ponad 80% mówiły o nas.
  • 0:41 - 0:43
    Brakowało opowieści o Iraku,
  • 0:43 - 0:45
    o jego mieszkańcach,
  • 0:45 - 0:48
    o tym, co się z nimi dzieje podczas wojny.
  • 0:49 - 0:53
    Afganistan już wcześniej wypadł z ramówki.
  • 0:53 - 0:56
    W 2008 roku mniej niż 1%
    wszystkich wiadomości
  • 0:56 - 0:59
    dotyczył wojny w Afganistanie.
  • 0:59 - 1:02
    Była to najdłuższa wojna w historii USA,
  • 1:02 - 1:04
    lecz informacji było tak niewiele,
  • 1:04 - 1:06
    że nauczyciele, z którymi rozmawialiśmy
  • 1:06 - 1:09
    mówili że nie wiedzą,
    jak wytłumaczyć uczniom,
  • 1:09 - 1:11
    co tam robimy,
  • 1:11 - 1:13
    podczas gdy ojcowie tych dzieci
  • 1:13 - 1:16
    walczyli i ginęli w misjach zagranicznych.
  • 1:17 - 1:19
    Nie mogliśmy znaleźć informacji.
  • 1:19 - 1:22
    Nie chodzi tu tylko o Irak i Afganistan.
  • 1:22 - 1:24
    Od konfliktów zbrojnych,
    przez zmianę klimatu
  • 1:24 - 1:29
    po sprawy związane
    z kryzysem w służbie zdrowia,
  • 1:29 - 1:32
    przegapialiśmy to, co nazywam
    sprawami wagi gatunkowej,
  • 1:32 - 1:36
    bo z ich powodu
    możemy wyginąć jako gatunek.
  • 1:36 - 1:40
    Przez to, że nie rozumiemy
    złożonych problemów naszych czasów,
  • 1:40 - 1:44
    stajemy wobec pewnych
    realnych konsekwencji.
  • 1:44 - 1:46
    Jak rozwiązywać problemy,
  • 1:46 - 1:48
    których zasadniczo nie rozumiemy,
  • 1:48 - 1:50
    których nie potrafimy śledzić na bieżąco,
  • 1:50 - 1:52
    jeśli ludzie pracujący
    nad ich rozwiązaniem
  • 1:52 - 1:54
    są dla nas niewidzialni,
  • 1:54 - 1:56
    a czasem niewidoczni dla siebie nawzajem?
  • 1:58 - 2:00
    Patrząc wstecz na Irak,
  • 2:00 - 2:03
    na lata, podczas których
    nie śledziliśmy jego historii,
  • 2:03 - 2:06
    przypada rozpad społeczeństwa,
  • 2:06 - 2:10
    który przygotował grunt
    pod późniejsze powstanie ISIS,
  • 2:10 - 2:12
    przejęcie przez nich Mosulu
  • 2:12 - 2:14
    i szerzącą się przemoc terrorystów,
  • 2:14 - 2:17
    poza granice Iraku na cały świat.
  • 2:18 - 2:21
    Kiedy to zaobserwowałam,
  • 2:21 - 2:23
    spojrzałam sąsiadów Iraku
  • 2:23 - 2:26
    i zauważyłam, że przegapiamy
    kolejną historię:
  • 2:26 - 2:28
    wojnę w Syrii.
  • 2:28 - 2:31
    Znawcy Bliskiego Wschodu wiedzieli
  • 2:31 - 2:33
    od początku, jak ważna jest Syria.
  • 2:33 - 2:35
    Niestety, stała się kolejną
  • 2:35 - 2:38
    zapomnianą historią Arabskiej Wiosny.
  • 2:39 - 2:41
    Od razu dostrzegłam konsekwencje.
  • 2:42 - 2:46
    Syria jest blisko związana
    z bezpieczeństwem w regionie,
  • 2:46 - 2:48
    ze stabilnością globalną.
  • 2:48 - 2:49
    Czułam, że nie możemy pozwolić,
  • 2:50 - 2:52
    by stała się kolejną
    przemilczaną historią.
  • 2:53 - 2:58
    Rzuciłam świetną pracę w TV
    i założyłam stronę "Syria Deeply".
  • 2:58 - 3:01
    Została zaprojektowana
    jako źródło informacji,
  • 3:01 - 3:04
    które stara się przybliżyć
    złożony problem
  • 3:04 - 3:07
    i przez ostatnie 4 lata
    dostarczała materiałów
  • 3:07 - 3:11
    ekspertom i decydentom
    pracującym nad konfliktem w Syrii.
  • 3:12 - 3:13
    Stworzyliśmy model biznesowy
  • 3:13 - 3:17
    oparty o spójne informacje
    wysokiej jakości,
  • 3:17 - 3:20
    skupiający na problemie
    uwagę największych umysłów.
  • 3:20 - 3:23
    Model ten można powielać.
  • 3:23 - 3:27
    Docierały do nas prośby,
    by dogłębnie zbadać inne sprawy.
  • 3:27 - 3:31
    Zaczęliśmy więc
    po kolei nad nimi pracować.
  • 3:31 - 3:34
    Jestem tylko przedsiębiorcą
  • 3:34 - 3:37
    prowadzącym jeden z wielu start-upów,
  • 3:37 - 3:40
    próbującym naprawić wady wiadomości.
  • 3:40 - 3:42
    Każdy korespondent wojenny wie,
  • 3:42 - 3:44
    że z rynkiem informacji jest coś nie tak.
  • 3:44 - 3:45
    Nie działa.
  • 3:47 - 3:50
    Zaufanie do mediów
    jest najniższe w historii.
  • 3:50 - 3:53
    Statystyki, które tu widać,
    pochodzą z września,
  • 3:53 - 3:56
    zapewne teraz jest jeszcze gorzej.
  • 3:56 - 3:58
    Ale można to naprawić.
  • 3:58 - 4:00
    Można naprawić wiadomości.
  • 4:00 - 4:02
    Wiem, że to prawda.
  • 4:02 - 4:07
    Można mnie nazwać idealistką;
    ja mówię o sobie "pracowita optymistka".
  • 4:07 - 4:10
    Wiem, że jest nas wielu.
  • 4:10 - 4:12
    Mamy pomysły, jak naprawić tę sytuację,
  • 4:12 - 4:16
    i chcę podzielić się trzema,
    które sami wypracowaliśmy.
  • 4:17 - 4:19
    Pomysł numer 1:
  • 4:19 - 4:22
    potrzeba wiadomości opartych
    na gruntownej wiedzy przedmiotowej.
  • 4:22 - 4:26
    Biorąc pod uwagę fale zwolnień
    w redakcjach w całym kraju,
  • 4:26 - 4:28
    zatraciliśmy sztukę specjalizacji.
  • 4:28 - 4:31
    Dziennikarstwo specjalistyczne
    to zagrożony gatunek.
  • 4:31 - 4:33
    Jeżeli chodzi o wiadomości z zagranicy,
  • 4:33 - 4:37
    możemy je ulepszyć przez współpracę
    z miejscowymi dziennikarzami,
  • 4:37 - 4:39
    traktując ich jak partnerów
    i współpracowników,
  • 4:39 - 4:40
    a nie jak pomagierów
  • 4:40 - 4:43
    od zdobywania telefonów
    i chwytliwych haseł.
  • 4:43 - 4:47
    Miejscowi dziennikarze
    z Syrii, Afryki i Azji
  • 4:47 - 4:51
    dzielą się z nami tematami,
    których sami na pewno byśmy nie znaleźli.
  • 4:51 - 4:55
    Jak ta o wyścigu wózków inwalidzkich
    na przedmieściach Damaszku,
  • 4:55 - 4:58
    który dał nadzieję inwalidom wojennym.
  • 4:58 - 5:00
    Albo ta z Sierra Leone
  • 5:00 - 5:04
    o miejscowym naczelniku,
    który powstrzymał rozszerzanie Eboli
  • 5:04 - 5:07
    przez zorganizowanie u siebie kwarantanny.
  • 5:08 - 5:10
    Lub ta z granicy Pakistanu
  • 5:10 - 5:14
    o zastraszanych przez policję
    afgańskich uchodźcach,
  • 5:14 - 5:16
    przedwcześnie zmuszanych
    do powrotu do domów.
  • 5:17 - 5:19
    Lokalni dziennikarze to dla nas mentorzy.
  • 5:19 - 5:21
    Każdego dnia uczą nas czegoś nowego
  • 5:21 - 5:25
    i przynoszą opowieści
    ważne dla nas wszystkich.
  • 5:26 - 5:27
    Pomysł numer 2:
  • 5:27 - 5:31
    potrzebujemy dziennikarskiej
    przysięgi Hipokratesa:
  • 5:31 - 5:35
    "Po pierwsze, nie szkodzić".
  • 5:35 - 5:36
    (Brawa)
  • 5:36 - 5:38
    Dziennikarze muszą być silni,
  • 5:38 - 5:40
    musimy mówić prawdę władzom,
  • 5:40 - 5:42
    lecz musimy być również odpowiedzialni.
  • 5:42 - 5:44
    Musimy sprostać własnym ideałom,
  • 5:44 - 5:46
    świadomi tego,
  • 5:46 - 5:50
    że gdy nasze czyny krzywdzą społeczeństwo,
  • 5:50 - 5:53
    dziennikarstwo traci sens
    jako służba społeczna.
  • 5:54 - 5:56
    Widziałam, jak relacjonowano
    epidemię Eboli.
  • 5:56 - 5:59
    Stworzyliśmy Ebola Deeply,
    dając z siebie wszystko.
  • 5:59 - 6:01
    Lecz zobaczyliśmy odbiorców
  • 6:01 - 6:04
    zalewanych histerycznymi
    i sensacyjnymi doniesieniami,
  • 6:04 - 6:07
    które czasem były niepełne,
    czasem zupełnie błędne.
  • 6:08 - 6:12
    Eksperci służby zdrowia mówią,
    że ceną jest ludzkie życie,
  • 6:12 - 6:17
    gdyż szerzenie paniki oraz mylenie faktów
  • 6:17 - 6:19
    utrudnia analizę tego,
  • 6:19 - 6:21
    co naprawdę się dzieje.
  • 6:21 - 6:25
    Cały ten hałas utrudniał
    podejmowanie właściwych decyzji.
  • 6:25 - 6:27
    Możemy naprawić rynek informacji,
  • 6:27 - 6:32
    ale trzeba najpierw określić,
    co ostatnio zrobiliśmy źle,
  • 6:32 - 6:35
    i nie popełniać tych błędów
    po raz kolejny.
  • 6:35 - 6:36
    Mamy wybór.
  • 6:36 - 6:41
    Trzeba odrzucić używanie strachu
    do zdobywania popularności.
  • 6:41 - 6:43
    Decyzję tę musi podjąć każdy newsroom,
  • 6:44 - 6:46
    każdy redaktor naczelny.
  • 6:46 - 6:48
    Kiedy pojawi się kolejny
    śmiercionośny wirus,
  • 6:48 - 6:52
    konsekwencje mogą być
    znacznie poważniejsze,
  • 6:52 - 6:54
    jeśli popełnimy ten sam błąd;
  • 6:54 - 6:58
    jeśli nasze wiadomości nie będą
    odpowiedzialne i zgodne z prawdą.
  • 6:59 - 7:01
    Trzeci pomysł?
  • 7:01 - 7:03
    Trzeba dostrzegać złożoność,
  • 7:03 - 7:06
    jeśli chcemy zrozumieć złożony świat.
  • 7:06 - 7:08
    Dostrzegać złożoność...
  • 7:08 - 7:10
    (Brawa)
  • 7:10 - 7:15
    nie upraszczać świata,
    bo proste nie jest dokładne.
  • 7:15 - 7:17
    Żyjemy w złożonym świecie.
  • 7:17 - 7:20
    Wiadomości są edukacją dorosłych.
  • 7:20 - 7:23
    Naszym dziennikarskim obowiązkiem
    jest pokazać tę złożoność
  • 7:23 - 7:27
    i znajdować sposoby,
    by pomóc odbiorcy ją zrozumieć.
  • 7:28 - 7:29
    Jeśli tego nie zrobimy,
  • 7:29 - 7:32
    jeśli będziemy udawać,
    że odpowiedzi na wszystko są proste,
  • 7:32 - 7:35
    pociągniemy wszystkich w przepaść.
  • 7:35 - 7:39
    Zrozumienie złożoności to jedyny sposób
    poznania rzeczywistych zagrożeń,
  • 7:39 - 7:40
    czyhających za rogiem.
  • 7:40 - 7:43
    Naszym obowiązkiem jest
    tłumaczenie tych zagrożeń
  • 7:43 - 7:45
    i ułatwianie zrozumienia, co się dzieje,
  • 7:45 - 7:48
    żeby można się było przygotować
    i nauczyć się przygotowywania
  • 7:48 - 7:50
    do tego, co nastąpi.
  • 7:51 - 7:53
    Jestem pracowitą optymistką.
  • 7:53 - 7:55
    Naprawdę wierzę, że możemy to naprawić.
  • 7:56 - 7:57
    Przecież chcemy.
  • 7:57 - 8:00
    Jest wielu świetnych dziennikarzy
    robiących dobrą robotę.
  • 8:00 - 8:01
    Potrzeba tylko nowych formatów.
  • 8:02 - 8:06
    Uważam, że czas się przebudzić,
  • 8:06 - 8:07
    przemyśleć, co można zrobić.
  • 8:08 - 8:10
    Wierzę, że można naprawić te błędy.
  • 8:11 - 8:13
    Wiem, że da się naprawić wiadomości.
  • 8:13 - 8:14
    Wiem, że warto próbować
  • 8:14 - 8:17
    i jestem przekonana, że w końcu
  • 8:17 - 8:18
    damy radę to zrobić.
  • 8:18 - 8:19
    Dziękuję.
  • 8:19 - 8:24
    (Brawa)
Title:
Trzy sposoby, by naprawić rynek informacji
Speaker:
Lara Setrakian
Description:

Coś bardzo złego stało się z rynkiem informacji. Zaufanie do mediów jest najniższe w historii, jesteśmy zalewani sensacją, a konsekwentnego dziennikarstwa wysokiej jakości ze świecą szukać - mówi dziennikarka i przedsiębiorca Lara Setrakian. Podaje trzy sposoby, w jakie można naprawić wiadomości i pomóc odbiorcom zrozumieć złożone problemy naszych czasów.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
08:37

Polish subtitles

Revisions