Jak wyhodować kość - Nina Tandon
-
0:07 - 0:10Czy można wyhodować kość
poza ciałem człowieka? -
0:10 - 0:12Już niedługo odpowiedź może brzmieć "tak",
-
0:12 - 0:15ale zanim zrozumiemy, jak to możliwe,
-
0:15 - 0:19trzeba zobaczyć,
jak kości rosną wewnątrz ciała. -
0:19 - 0:24Większość kości powstaje w płodzie
jako miękkie, elastyczne chrząstki. -
0:24 - 0:28Komórki formujące zastępują chrząstki
gąbczastą siecią mineralną -
0:28 - 0:31zbudowaną z materiałów
takich jak wapń i fosforan. -
0:31 - 0:33Struktura staje się mocniejsza,
gdyż osteoblasty, -
0:33 - 0:36wyspecjalizowane komórki tworzące kości,
-
0:36 - 0:39przechowują więcej minerałów,
dając kościom wytrzymałość. -
0:39 - 0:42Ponieważ sama struktura
nie powstała z żywych komórek, -
0:42 - 0:45sieci naczyń krwionośnych,
nerwy i inne żywe tkanki -
0:45 - 0:48przechodzą przez specjalne
kanaliki i przejścia. -
0:48 - 0:49W trakcie rozwoju
-
0:49 - 0:52legiony osteoblastów wzmacniają szkielet,
-
0:52 - 0:55który chroni nasze organy,
pozwala nam się ruszać, -
0:55 - 0:57produkuje komórki krwi itd.
-
0:57 - 1:00Sam początkowy proces
budowy nie wystarczy, -
1:00 - 1:03by kości były silne i funkcjonalne.
-
1:03 - 1:07Jeśli do takich kości dorzucisz mięśnie
-
1:07 - 1:09i spróbujesz podnieść coś ciężkiego,
-
1:09 - 1:13kości prawdopodobnie
złamałyby się pod ciężarem. -
1:13 - 1:15Zwykle tak się nie dzieje,
-
1:15 - 1:17bo nasze komórki w kółko się wzmacniają
-
1:17 - 1:20i budują kości tam, gdzie są potrzebne,
-
1:20 - 1:23zgodnie z zasadą zwaną Prawem Wolffa.
-
1:23 - 1:26Materiał kostny jest jednak
ograniczonym zasobem, -
1:26 - 1:28a nowe, wzmocnione kości
-
1:28 - 1:33mogą zostać uformowane,
jeśli jest odpowiednia ilość materiału. -
1:33 - 1:36Na szczęście osteoblasty, budowlańcy,
-
1:36 - 1:40mają odpowiednika,
osteoklasty, czyli śmieciarzy. -
1:40 - 1:45Osteoklasty rozbijają niepotrzebne
struktury za pomocą enzymów i kwasów, -
1:45 - 1:48aby osteoblasty miały więcej materiałów.
-
1:48 - 1:52Głównym powodem, dla których astronauci
muszą ciągle ćwiczyć na orbicie, -
1:52 - 1:57jest brak odkształcenia kości
w swobodnym spadku. -
1:57 - 1:59Prawo Wolffa przewidziało,
-
1:59 - 2:03że osteoklasty
są aktywniejsze od osteoblastów, -
2:03 - 2:06co zmniejsza masę i wytrzymałość kości.
-
2:06 - 2:09Kiedy kości się łamią,
ciało ma niewiarygodną możliwość -
2:09 - 2:14rekonstrukcji uszkodzonej kości,
jakby złamanie nie miało miejsca. -
2:14 - 2:17Pewne sytuacje, jak usunięcie nowotworu,
-
2:17 - 2:18traumatyczne wypadki
-
2:18 - 2:23i błędy genetyczne przekraczają
naturalne możliwości naprawy. -
2:23 - 2:27Historyczne rozwiązania obejmowały
uzupełnienie powstałych dziur metalem, -
2:27 - 2:29kośćmi zwierzęcymi
-
2:29 - 2:32lub kawałkami kości od dawców,
-
2:32 - 2:35ale żadne z nich nie jest optymalne,
bo mogą powodować infekcje -
2:35 - 2:38lub zostać odrzucone
przez system odpornościowy, -
2:38 - 2:41przez co nie mogą przejąć
większości funkcji zdrowych kości. -
2:41 - 2:46Idealnym wyjściem z sytuacji byłaby kość
powstała z własnych komórek pacjenta, -
2:46 - 2:50które zostały dostosowane
do dokładnego kształtu ubytku, -
2:50 - 2:54i to właśnie próbują zrobić naukowcy.
-
2:54 - 2:56Jak to działa?
-
2:56 - 3:00Najpierw lekarz wyodrębnia komórki
z tkanki tłuszczowej pacjenta -
3:00 - 3:05i wykonuje tomografię komputerową,
aby ustalić dokładne wymiary kości. -
3:05 - 3:08Następnie modeluje dokładny kształt kości
-
3:08 - 3:09albo za pomocą drukarek 3D,
-
3:09 - 3:12albo rzeźbiąc w pozbawionych
komórek kościach krowy. -
3:12 - 3:15Z takich kości zostały usunięte komórki,
-
3:15 - 3:18pozostawiając tylko
gąbczastą tkankę mineralną. -
3:18 - 3:21Następnie do tej tkanki
dodajemy komórki pacjenta -
3:21 - 3:23i umieszczamy w bioreaktorze,
-
3:23 - 3:28urządzeniu symulującym
warunki wnętrza ciała. -
3:28 - 3:31Temperatura, wilgotność,
kwasowość i skład odżywczy -
3:31 - 3:35- wszystko musi być idealne,
by komórki podzieliły się -
3:35 - 3:37na osteoblasty i pozostałe,
-
3:37 - 3:39skolonizowały tkankę mineralną
-
3:39 - 3:42i przebudowały ją dzięki żywej tkance.
-
3:42 - 3:44Ale jednej rzeczy brakuje.
-
3:44 - 3:45Pamiętasz prawo Wolffa?
-
3:45 - 3:48Sztuczna kość musi
doświadczyć prawdziwego wysiłku, -
3:48 - 3:51gdyż inaczej wyjdzie słaba i krucha,
-
3:51 - 3:55więc bioreaktor ciągle
pompuje płyn wokół kości, -
3:55 - 3:59a ciśnienie każe osteoblastom
zwiększać gęstość kości. -
3:59 - 4:02Połącz wszystko razem i za trzy tygodnie
-
4:02 - 4:05nowa, żywa kość jest gotowa,
aby opuścić bioreaktor -
4:05 - 4:08i trafić do ciała pacjenta.
-
4:08 - 4:12Chociaż nie jesteśmy pewni,
czy ta metoda zadziała u ludzi, -
4:12 - 4:15w laboratorium wyhodowano kości,
które z powodzeniem wszczepiono świniom -
4:15 - 4:17i innym zwierzętom,
-
4:17 - 4:21a próby na ludziach
mogą zacząć się już w 2016 roku.
- Title:
- Jak wyhodować kość - Nina Tandon
- Description:
-
Zobacz pełną lekcję: http://ed.ted.com/lessons/how-to-grow-a-bone-nina-tandon
Czy można wyhodować ludzką kość poza ciałem człowieka? W przyszłości odpowiedź może brzmieć - tak. Nina Tandon analizuje nasze możliwości poprzez zbadanie, jak kości naturalnie rosną w ciele i pokazanie, jak naukowcy chcą odtworzyć ten proces w laboratorium
Lekcja - Nina Tandon, animacja - Giant Animation Studios.
- Video Language:
- English
- Team:
- closed TED
- Project:
- TED-Ed
- Duration:
- 04:37
Rysia Wand approved Polish subtitles for How to grow a bone - Nina Tandon | ||
Rysia Wand accepted Polish subtitles for How to grow a bone - Nina Tandon | ||
Rysia Wand edited Polish subtitles for How to grow a bone - Nina Tandon | ||
Rysia Wand edited Polish subtitles for How to grow a bone - Nina Tandon | ||
Rysia Wand edited Polish subtitles for How to grow a bone - Nina Tandon | ||
Kacper Borowiecki edited Polish subtitles for How to grow a bone - Nina Tandon | ||
Kacper Borowiecki edited Polish subtitles for How to grow a bone - Nina Tandon | ||
Kacper Borowiecki edited Polish subtitles for How to grow a bone - Nina Tandon |