Con trai tôi là tay súng ở trường Columbine. Đây là câu chuyện của tôi
-
0:01 - 0:04Lần cuối cùng tôi nghe thấy
giọng của con trai tôi -
0:04 - 0:06là khi nó đi ra ngoài cửa
-
0:06 - 0:09trên đường tới trường
-
0:09 - 0:11Nó nói to một từ trong bóng tối
-
0:11 - 0:13"tạm biệt mẹ"
-
0:13 - 0:17Vào ngày 20 tháng 4, 1999
-
0:17 - 0:20Buổi sáng hôm đó,
tại Trường cấp 3 Columbine -
0:20 - 0:23con trai tôi Dylan và bạn của nó Eric
-
0:23 - 0:26đã giết 12 học sinh và một giáo viên
-
0:26 - 0:31làm bị thương hơn 20 người khác
trước khi tự sát. -
0:31 - 0:3413 người vô tội đã bị giết,
-
0:34 - 0:38bỏ lại những người yêu thương họ
trong đau đớn và tổn thương. -
0:38 - 0:40Những người khác thì bị thương,
-
0:40 - 0:46một số bị hủy hoại dung nhan
và tàn tật vĩnh viễn. -
0:46 - 0:48Nhưng tác động của thảm kịch này
-
0:48 - 0:52không thể được đo bằng
số lượng người chết hay bị thương -
0:53 - 0:56Không có cách nào có thể đo được
ảnh hưởng tâm lý -
0:56 - 0:58của những người có mặt tại trường,
-
0:58 - 1:02hay những người nỗ lực
tham gia bảo vệ hay dọn dẹp -
1:02 - 1:07Không có cách nào định mức được
tầm quan trọng của thảm kịch Columbine -
1:07 - 1:09đặc biệt khi nó có thể là kế hoạch
-
1:09 - 1:14cho những tay súng khác tiếp tục
phạm tội ác. -
1:14 - 1:16Columbine là một cao trào,
-
1:16 - 1:17và khi vụ va chạm chấm dứt
-
1:17 - 1:21cộng đồng và xã hội có thể mất nhiều năm
-
1:21 - 1:25mới có thể hiểu được tác động của nó.
-
1:25 - 1:30Tôi đã phải mất nhiều năm
để cố gắng chấp nhận tội ác của con trai. -
1:30 - 1:33Hành vi tàn nhẫn
của nó trước khi chết -
1:33 - 1:38cho tôi thấy nó là một người hoàn toàn
khác so với người tôi biết trước đây -
1:38 - 1:40Sau đó mọi người hỏi tôi,
-
1:40 - 1:42"Sao bà có thể không biết?
-
1:43 - 1:45Bà làm mẹ kiểu gì vậy?"
-
1:45 - 1:49Tôi vẫn tự vấn bản thân những câu đó.
-
1:49 - 1:53Trước vụ bắn súng,
tôi tự cho mình là người mẹ tốt. -
1:53 - 1:55Giúp đỡ con mình trở thành người
có lòng nhân ái, -
1:55 - 1:58khỏe mạnh, và có trách nhiệm
-
1:58 - 2:02là sứ mệnh quan trọng nhất trong đời tôi.
-
2:02 - 2:06Nhưng bi kịch đó đã cho tôi biết rằng
tôi là một bà mẹ thất bại, -
2:06 - 2:11và cảm giác thất bại đó
đã mang tôi tới đây hôm nay. -
2:11 - 2:12Ngoài bố thằng bé,
-
2:13 - 2:17tôi là người hiểu và yêu Dylan nhất
-
2:17 - 2:19Nếu bất cứ ai biết chuyện gì đã xảy ra
-
2:19 - 2:22thì người đó nên là tôi, phải không?
-
2:22 - 2:25Nhưng tôi không biết.
-
2:25 - 2:27Hôm nay, tôi muốn chia sẻ kinh nghiệm
-
2:27 - 2:32khi làm mẹ của một kẻ giết
và làm tổn thương người khác. -
2:32 - 2:36Nhiều năm sau thảm kịch,
tôi lùng sục mọi kí ức -
2:36 - 2:40cố gắng lí giải chính xác
bà mẹ như tôi đã thất bại ở điểm nào. -
2:40 - 2:43Nhưng chẳng có câu trả lời đơn giản nào.
-
2:43 - 2:45Tôi không thể đưa ra cho bạn
bất cứ giải pháp nào. -
2:46 - 2:48Những gì tôi có thể làm
-
2:48 - 2:51đó là chia sẻ những gì tôi đã học được.
-
2:51 - 2:55Khi tôi nói chuyện với những người
không biết tôi trước cuộc bắn súng, -
2:55 - 2:58Tôi phải đối mặt với 3 thách thức.
-
2:58 - 3:01Đầu tiên, khi tôi đi vào
một căn phòng như thế này -
3:01 - 3:05tôi không bao giờ biết liệu có ai ở đây
đã trải qua sự mất mát -
3:05 - 3:08do con trai tôi gây ra chưa.
-
3:08 - 3:12Tôi cảm thấy cần phải chấp nhận
nỗi đau mà con trai tôi gây ra -
3:12 - 3:15người đã không còn sống để làm chuyện đó.
-
3:15 - 3:18vì vậy, từ tận đáy lòng, trước hết
-
3:18 - 3:23tôi thành thật xin lỗi nếu con trai tôi
khiến bạn trải qua nỗi đau. -
3:24 - 3:26Thách thức thứ hai
-
3:26 - 3:30là tôi phải cầu xin sự thấu hiểu
và thậm chí lòng trắc ẩn -
3:31 - 3:34khi tôi nói về việc
con trai tôi tự sát. -
3:34 - 3:37Hai năm trước khi nó chết,
-
3:37 - 3:39nó đã viết một đoạn trong quyển vở
-
3:39 - 3:41rằng nó đang tự rạch da.
-
3:41 - 3:43Nó nói rằng nó rất đau khổ
-
3:43 - 3:46và muốn lấy một khẩu súng
kết liễu cuộc đời mình. -
3:46 - 3:50Tôi không hề biết về điều này
cho đến vài tháng sau cái chết của nó. -
3:51 - 3:54Khi tôi nói về vụ tự sát của con trai,
-
3:54 - 3:59tôi không cố gắng làm giảm đi sự độc ác
nó đã tạo ra lúc cuối đời. -
3:59 - 4:01Tôi đang cố gắng hiểu
-
4:01 - 4:03cách mà ý nghĩ tự sát của nó
-
4:03 - 4:05dẫn đến vụ thảm sát.
-
4:05 - 4:08Sau khi đọc và nói chuyện với chuyên gia,
-
4:08 - 4:10cuối cùng tôi tin rằng
-
4:10 - 4:15vụ ám sát không liên quan đến
khao khát muốn giết người -
4:15 - 4:18mà liên quan đến khao khát muốn chết.
-
4:18 - 4:24Thách thức thứ ba khi tôi nói về
vụ ám sát và tự sát của con trai tôi -
4:24 - 4:27đó là tôi muốn nói về sức khỏe tinh thần
-
4:28 - 4:29xin lỗi --
-
4:29 - 4:32đó là tôi muốn nói về sức khỏe tinh thần,
-
4:32 - 4:36hay sức khỏe não bộ,
tôi muốn gọi như thế vì nó cụ thể hơn, -
4:36 - 4:39và đồng thời, tôi cũng
đang nói về bạo lực. -
4:40 - 4:43Điều cuối cùng tôi muốn làm
là đóng góp vào sự hiểu nhầm -
4:43 - 4:46xoay xung quanh bệnh tâm thần.
-
4:46 - 4:51Chỉ có một số ít những người tâm thần
-
4:51 - 4:55có xu hướng bạo lực đến những người khác,
-
4:55 - 4:58nhưng những người chết vì tự sát
-
4:58 - 5:02được ước tính chiếm từ 75 đến hơn 90%
-
5:02 - 5:06có một số tình trạng sức khỏe
tinh thần chẩn đoán được. -
5:07 - 5:08Như các bạn đều biết,
-
5:08 - 5:12hệ thống chăm sóc sức khỏe tinh thần
không thể giúp mọi người -
5:12 - 5:14và không phải bất cứ ai
có suy nghĩ phá hoại -
5:15 - 5:16đều phù hợp với tiêu chuẩn
-
5:16 - 5:19cho một chẩn đoán cụ thể.
-
5:19 - 5:21Nhiều người có cảm giác
-
5:21 - 5:25sợ hãi, tức giận hay tuyệt vọng kéo dài
-
5:25 - 5:28không bao giờ được đánh giá hay điều trị.
-
5:28 - 5:32Họ chỉ thu hút sự chú ý của chúng ta
khi họ có một cuộc khủng hoảng hành vi. -
5:33 - 5:35Nếu ước tính là chính xác
-
5:35 - 5:38thì một đến hai phần trăm các vụ tự sát
-
5:38 - 5:42liên quan đến vụ sát hại
của một người khác, -
5:42 - 5:47khi tỉ lệ tự sát tăng cao,
như chúng tăng lên ở một vùng dân số -
5:47 - 5:50thì tỉ lệ tự sát-giết người cũng sẽ tăng.
-
5:51 - 5:56Tôi muốn biết Dylan nghĩ gì
trước khi nó chết, -
5:56 - 6:01vì vậy tôi tìm câu trả lời từ những người
sống sót trong những vụ tự sát hụt. -
6:02 - 6:06Tôi đã nghiên cứu và tình nguyện giúp đỡ
các hoạt động gây quỹ, -
6:06 - 6:08và bất cứ khi nào tôi có thể,
-
6:08 - 6:12tôi đều nói chuyện với những người
sống sót sau những vụ tự sát -
6:13 - 6:15hay cố gắng tự sát.
-
6:15 - 6:17Cuộc nói chuyện
hữu ích nhất tôi có -
6:17 - 6:19là với một đồng nghiệp
-
6:19 - 6:20vô tình nghe tôi
nói chuyện với người khác -
6:20 - 6:23trong phòng làm việc của tôi
-
6:23 - 6:26Bà ấy nghe tôi nói rằng
Dylan có thể không yêu tôi -
6:26 - 6:29nếu nó làm điều kinh khủng như thế.
-
6:30 - 6:32Sau đó, khi bà ấy thấy tôi ở một mình
-
6:33 - 6:35bà xin lỗi vì đã nghe trộm
cuộc nói chuyện của tôi, -
6:35 - 6:37nhưng nói rằng tôi đã sai rồi.
-
6:38 - 6:40Bà nói rằng khi
là một bà mẹ đơn thân trẻ tuổi -
6:41 - 6:42của ba đứa con thơ,
-
6:43 - 6:47bà rất suy sụp
và phải đến bệnh viện điều trị -
6:48 - 6:50Lúc đó, bà chắc chắn rằng
-
6:50 - 6:54con mình sẽ cảm thấy tốt hơn
nếu bà chết, -
6:54 - 6:56vì vậy bà lên kế hoach
kết liễu cuộc đời mình. -
6:57 - 7:01Bà khẳng định với tôi rằng tình yêu của mẹ
là sợi dây mạnh nhất trên Trái đất này -
7:01 - 7:04và bà yêu con mình hơn
bất cứ thứ gì trên thế giới này, -
7:05 - 7:07nhưng bởi vì căn bệnh của mình,
-
7:07 - 7:10bà chắc chắn rằng chúng sẽ sống
tốt hơn nếu không có bà. -
7:12 - 7:14Những gì bà nói và
tôi học được từ người khác -
7:14 - 7:19đó là chúng ta không đưa ra quyết định,
-
7:19 - 7:20để tự kết liễu cuộc đời mình
-
7:20 - 7:23giống như chọn lái xe nào
-
7:23 - 7:25hay đi đâu và tối thứ Bảy.
-
7:26 - 7:29Khi ai đó cực kì muốn tự sát,
-
7:29 - 7:34tức là họ đang ở trong tình trạng
sức khỏe khẩn cấp mức độ 4. -
7:35 - 7:39Suy nghĩ của họ bị suy yếu
và họ mất khả năng bảo vệ bản thân. -
7:40 - 7:43Mặc dù họ có thể lập kế hoạch
và hành động có logic, -
7:44 - 7:47cảm giác đúng đắn bị bóp méo bởi nỗi đau
-
7:47 - 7:50qua cách họ phân tích thực tế.
-
7:51 - 7:55Một số rất giỏi che giấu cảm giác này,
-
7:55 - 7:57và họ thường có lí do
đúng đắn để làm điều đó. -
7:59 - 8:02Chúng ta đôi khi cũng có suy nghĩ tự sát,
-
8:02 - 8:06nhưng ý nghĩ tự sát kéo dài, kiên định
-
8:06 - 8:08và đặt ra kế hoạch tự sát
-
8:08 - 8:10là triệu chứng của bệnh lý,
-
8:10 - 8:12và giống như những bệnh khác,
-
8:12 - 8:15phải phát hiện ra triệu chứng và điều trị
-
8:16 - 8:17trước khi họ chết.
-
8:19 - 8:21Nhưng cái chết của con tôi
không đơn thuần là một vụ tự sát. -
8:22 - 8:24Nó liên quan đến vụ giết người lớn.
-
8:25 - 8:31Tôi muốn biết suy nghĩ tự sát của nó
dẫn đến hành động như thế nào. -
8:32 - 8:35Nhưng nghiên cứu rải rác và
không có câu trả lời đơn giản. -
8:36 - 8:39Con trai tôi có thể đã
trải qua trầm cảm kéo dài. -
8:41 - 8:46Nó theo chủ nghĩa hoàn hảo
và muốn tự lực cánh sinh, -
8:47 - 8:51vì thế nó ít tìm đến
sự giúp đỡ từ người khác. -
8:52 - 8:55Nó đã trải qua sự kiện bắn súng ở trường
-
8:55 - 9:01khiến nó cảm thấy bị hạ thấp,
bị làm nhục, và tức giận -
9:02 - 9:05Và nó cũng có một tình bạn phức tạp
-
9:05 - 9:10với một cậu bé cùng chia sẻ cảm giác
tức giận và bị xa lánh như thế -
9:10 - 9:13và cũng là người cực kì bối rối,
-
9:13 - 9:15có tính kiểm soát và giết người.
-
9:16 - 9:19Và đỉnh điểm của
-
9:19 - 9:22cảm giác dễ bị tổn thương và mỏng manh,
-
9:23 - 9:26Dylan đã dùng súng
-
9:26 - 9:28mặc dù nhà tôi không hề sở hữu chúng.
-
9:29 - 9:34Một chàng trai 17 tuổi có thể
cực kì dễ dàng mua súng, -
9:34 - 9:39một các hợp pháp lẫn bất hợp pháp mà
không có sự cho phép hay biết đến của tôi, -
9:40 - 9:44và sau đó gây ra vụ bắn súng tại trường
-
9:45 - 9:47việc đó dễ kinh khủng.
-
9:49 - 9:52Điều Dylan làm hôm đó
làm tan nát trái tim tôi, -
9:53 - 9:55và giống như mọi nỗi đau,
-
9:55 - 9:58cơ thể và trí óc tôi
bị tổn thương nặng nề. -
9:59 - 10:02Hai năm sau vụ bắn súng,
tôi bị ung thư vú, -
10:03 - 10:07và 2 năm sau đó, tôi lại có
vấn đề với sức khỏe tinh thần. -
10:08 - 10:12Đỉnh điểm của nỗi đau triền miên đó
-
10:12 - 10:15tôi sợ mình sẽ tình cờ gặp người nhà
-
10:16 - 10:18của những người Dylan đã giết,
-
10:18 - 10:20hay bị truyền thông
-
10:20 - 10:21và đám đông giận dữ đến gần.
-
10:23 - 10:25Tôi sợ xuất hiện trên tin tức,
-
10:26 - 10:30sợ khi bị gọi là một người mẹ kinh khủng
hay một người đáng khinh. -
10:33 - 10:35Tôi bắt đầu sợ hãi.
-
10:37 - 10:41Nỗi sợ đầu tiên bắt đầu
4 năm sau vụ bắn súng -
10:41 - 10:44khi tôi đã sẵn sàng cho lời khai
-
10:44 - 10:47và gặp mặt trực tiếp gia đình nạn nhân.
-
10:48 - 10:51Nỗi sợ thứ 2 bắt đầu
6 năm sau vụ bắn súng, -
10:51 - 10:54khi tôi chuẩn bị nói trước công chúng
về giết người - tự sát -
10:54 - 10:56lần đầu tiên trong một cuộc hội nghị.
-
10:58 - 11:00Cả hai đều kéo dài trong một vài tuần.
-
11:02 - 11:04Nỗi đau đó xảy ra mọi nơi:
-
11:04 - 11:08ở trong cửa hàng vũ khí,
trong văn phòng tôi, -
11:08 - 11:11hay thậm chí khi
đang đọc sách trên giường. -
11:11 - 11:16Tâm trí tôi đột ngột bị mắc kẹt
trong vòng xoáy sợ hãi -
11:16 - 11:18và dù tôi cố gắng thế nào
-
11:18 - 11:22để bình tâm hay trốn thoát
-
11:22 - 11:24tôi không thể làm nó.
-
11:24 - 11:28có cảm giác như não của tôi
đang cố giết mình, -
11:28 - 11:30và sau đó, lo sợ mình sẽ sợ
-
11:31 - 11:33phải gặm nhấm những suy nghĩ của mình
-
11:33 - 11:35Đó là khi tôi học được rằng
-
11:35 - 11:38tinh thần bị trục trặc là như thế nào,
-
11:39 - 11:44và đó là khi tôi trở thành
một người ủng hộ cho sức khỏe trí óc. -
11:44 - 11:47Bằng phương pháp điều trị, thuốc thang
và tự chăm sóc, -
11:47 - 11:49cuộc sống cuối cùng cũng trở lại
-
11:49 - 11:53với bất cứ thứ gì gọi là
bình thường trong mọi trường hợp. -
11:53 - 11:55Khi tôi nhìn lại tất cả
những gì đã xảy ra, -
11:55 - 12:00tôi có thể thấy sự rối loạn chức năng
của con trai tôi -
12:00 - 12:03có thể đã xảy ra suốt hai năm,
-
12:03 - 12:06khoảng thời gian đủ dài để giúp nó,
-
12:06 - 12:09giá như có ai đó biết nó cần giúp đỡ
-
12:09 - 12:11và biết phải làm gì.
-
12:16 - 12:18Mỗi lần mọi người hỏi tôi,
-
12:18 - 12:21"Làm sao bà lại không biết?",
-
12:21 - 12:24tôi cảm thấy như bị đấm vào bụng.
-
12:24 - 12:28Nó mang theo sự buộc tội
và cảm giác mắc tội -
12:28 - 12:31mà dù cho có dùng bao nhiêu
phương pháp điều trị -
12:31 - 12:34tôi cũng không bao giờ xóa bỏ nó được.
-
12:34 - 12:36Nhưng đây là điều tôi đã học được:
-
12:37 - 12:39nếu đủ yêu thương
-
12:39 - 12:41để ngăn ai đó muốn tự sát
-
12:41 - 12:42tránh không làm đau bản thân,
-
12:43 - 12:45thì tự vẫn sẽ không bao giờ xảy ra.
-
12:46 - 12:48Nhưng tình yêu không đủ,
-
12:49 - 12:51và tự sát sẽ xảy ra.
-
12:52 - 12:54Đó là nguyên nhân thứ hai dẫn đến cái chết
-
12:55 - 12:58cho những người từ 10 đến 34 tuổi,
-
12:58 - 13:00và 15% thanh niên Mỹ
-
13:00 - 13:03được thống kê có ý định tự sát
-
13:03 - 13:05trong năm qua.
-
13:06 - 13:11Tôi biết rằng dù chúng ta muốn tin
bản thân có thể như thế nào, -
13:11 - 13:14chúng ta cũng không thể biết và kiểm soát
-
13:14 - 13:17điều người chúng ta yêu nghĩ và cảm nhận
-
13:17 - 13:20và niềm tin cứng ngắc
rằng chúng ta khác nhau, -
13:20 - 13:24rằng người chúng ta yêu sẽ không bao giờ
nghĩ đến việc làm tổn thương bản thân -
13:24 - 13:26hay người khác,
-
13:26 - 13:28có thể khiến chúng ta bỏ lỡ
-
13:28 - 13:31điều giấu sau cái nhìn giản đơn.
-
13:32 - 13:36Và nếu cảnh tượng kinh khủng nhất xảy ra
-
13:37 - 13:40chúng ta sẽ phải học cách tha thứ
cho bản thân vì không biết -
13:40 - 13:43hay không hỏi đúng câu hỏi
-
13:43 - 13:47hay không tìm ra
đúng phương pháp điều trị. -
13:47 - 13:48Chúng ta nên nghĩ rằng
-
13:49 - 13:52người chúng ta yêu thương có thể
đang trải qua nỗi đau -
13:52 - 13:54bất chấp họ nói gì
-
13:55 - 13:57hay cư xử như thế nào.
-
13:57 - 14:00Chúng ta nên lắng nghe bằng cả con người
-
14:00 - 14:02mà không đánh giá,
-
14:02 - 14:06và không đưa ra giải pháp.
-
14:07 - 14:11Tôi biết mình sẽ sống với bi kịch này,
-
14:11 - 14:13với tấn bi kịch này,
-
14:13 - 14:15suốt phần đời còn lại.
-
14:15 - 14:20Tôi biết rằng trong tâm trí nhiều người,
-
14:21 - 14:26những gì tôi mất không thể so sánh được
với những mất mát của các gia đình khác. -
14:26 - 14:31Tôi biết sự chiến đấu của tôi không khiến
sự mất mát của họ nhẹ nhàng hơn. -
14:31 - 14:36Tôi biết có người nghĩ tôi
không có quyền để đau đớn, -
14:36 - 14:39mà phải hối lỗi suốt cuộc đời.
-
14:42 - 14:44Cuối cùng những gì tôi biết là:
-
14:45 - 14:51thực tế bi thảm là ngay cả khi
chúng ta thận trọng hay trách nhiệm nhất -
14:52 - 14:53cũng không giúp ích được,
-
14:55 - 14:57nhưng vì yêu thương,
-
14:57 - 14:59chúng ta sẽ không bao giờ ngừng cố gắng
-
14:59 - 15:01để biết điều không thể biết.
-
15:02 - 15:03Cảm ơn.
-
15:03 - 15:05(Vỗ tay)
- Title:
- Con trai tôi là tay súng ở trường Columbine. Đây là câu chuyện của tôi
- Speaker:
- Sue Klebold
- Description:
-
Sue Klebold là mẹ của Dylan Klebold, một trong hai tay súng gây ra vụ thảm sát ở Trường cấp 3 Columbine , giết 12 học sinh và 1 giáo viên. Bà đã dành nhiều năm tìm kiếm từng chi tiết trong cuộc sống gia đình của mình, cố gắng để hiểu bà đã có thể làm gì để ngăn chặn hành vi bạo lực của con trai bà. Trong bài diễn thuyết khó khăn, gây sốc này, Klebold tìm ra mối liên quan giữa sức khỏe tâm thần và bạo lực, tuyên truyền cho các bậc cha mẹ và các chuyên gia để tiếp tục xem xét mối liên hệ giữa suy nghĩ tự tử và giết người.
- Video Language:
- English
- Team:
- closed TED
- Project:
- TEDTalks
- Duration:
- 15:18
Ai Van Tran edited Vietnamese subtitles for My son was a Columbine shooter. This is my story | ||
Huong Nguyen accepted Vietnamese subtitles for My son was a Columbine shooter. This is my story | ||
Huong Nguyen edited Vietnamese subtitles for My son was a Columbine shooter. This is my story | ||
Thao Anh Ngo edited Vietnamese subtitles for My son was a Columbine shooter. This is my story | ||
Thao Anh Ngo edited Vietnamese subtitles for My son was a Columbine shooter. This is my story | ||
Thao Anh Ngo edited Vietnamese subtitles for My son was a Columbine shooter. This is my story | ||
Thao Anh Ngo edited Vietnamese subtitles for My son was a Columbine shooter. This is my story | ||
Thao Anh Ngo edited Vietnamese subtitles for My son was a Columbine shooter. This is my story |