Return to Video

Een project over vrede, op 50 gebouwen geschilderd

  • 0:01 - 0:04
    Toen ik besloot een kunstwerk te maken
    in Manshiyat Naser,
  • 0:04 - 0:07
    de wijk van de vuilnismannen
    in Caïro, Egypte,
  • 0:07 - 0:09
    had ik nooit verwacht dat dit project
  • 0:09 - 0:12
    de meest fantastische ervaring zou zijn
    die ik ooit zou beleven.
  • 0:13 - 0:15
    Als kunstenaar koesterde ik het idee
  • 0:15 - 0:18
    om een arme en verwaarloosde buurt
  • 0:18 - 0:20
    op te leuken door er kunst
    naartoe te brengen
  • 0:20 - 0:23
    en zo een licht te doen schijnen
    op deze geïsoleerde gemeenschap.
  • 0:24 - 0:28
    De eerste keer dat ik over deze
    Koptisch-christelijke gemeenschap hoorde
  • 0:28 - 0:29
    was in 2009,
  • 0:29 - 0:33
    toen de Egyptische autoriteiten
    onder regime van Hosni Mubarak
  • 0:33 - 0:36
    besloten tot slachting van 300.000 varkens
  • 0:36 - 0:39
    onder voorwendselen van het H1N1-virus.
  • 0:40 - 0:42
    Van oorsprong zijn ze varkenshouders.
  • 0:42 - 0:44
    Hun varkens en ander vee worden gevoed
  • 0:44 - 0:47
    met het organisch afval
    dat zij dagelijks verzamelen.
  • 0:47 - 0:50
    Deze gebeurtenis betekende het einde
    van hun inkomstenbron.
  • 0:50 - 0:53
    Mijn eerste keer in Manshiyat Naser
    voelde als een doolhof.
  • 0:53 - 0:55
    Ik zocht naar het klooster
    van St. Simeon,
  • 0:55 - 0:56
    op de top van de Mokattamberg.
  • 0:56 - 0:59
    Eerst moet je naar rechts, dan rechtdoor,
    weer naar rechts, dan links,
  • 0:59 - 1:01
    om zo de top van de berg te bereiken.
  • 1:01 - 1:03
    Om daar te komen
  • 1:03 - 1:06
    moet je je een weg
    tussen de overvolle afvalwagens banen,
  • 1:06 - 1:08
    en om de tuk-tuks heen slalommen,
  • 1:08 - 1:11
    het snelste voertuig
    om de wijk te doorkruisen.
  • 1:11 - 1:14
    De geur van het geloosde afval
    van de wagens was intens
  • 1:14 - 1:17
    en het geluid van het verkeer
    was luid en opdringerig.
  • 1:18 - 1:22
    Daarbij kwam nog het lawaai
    van afvalverwerkingsmachines.
  • 1:23 - 1:27
    Van buiten lijkt het chaotisch,
    maar alles is perfect georganiseerd.
  • 1:29 - 1:31
    De 'Zaraeeb', zoals ze zichzelf noemen,
  • 1:31 - 1:33
    wat 'de varkenshouders' betekent,
  • 1:33 - 1:37
    verzamelen en sorteren al tientallen jaren
    het afval van Caïro in hun wijk.
  • 1:38 - 1:42
    Ze hebben een van de meest efficiënte
    en lucratieve systemen bedacht
  • 1:42 - 1:43
    op wereldwijd niveau.
  • 1:43 - 1:48
    Ondanks dat, wordt de wijk gezien
    als vies, achtergesteld en afgezonderd,
  • 1:48 - 1:50
    vanwege de associatie met het afval.
  • 1:51 - 1:54
    Aanvankelijk wilde ik
    een anamorfisch kunstwerk creëren
  • 1:54 - 1:57
    dat alleen te zien zou zijn
    vanaf één uitkijkpunt.
  • 1:57 - 1:59
    Ik wilde mezelf
    een creatieve uitdaging geven
  • 1:59 - 2:01
    door op verschillende
    gebouwen te schilderen
  • 2:01 - 2:06
    en het geheel vanaf één punt
    op de Mokattamberg zichtbaar te maken.
  • 2:06 - 2:09
    De Mokattamberg
    is de trots van de gemeenschap.
  • 2:09 - 2:12
    Het is waar zij het klooster
    van St. Simon hebben gebouwd,
  • 2:12 - 2:14
    een kerk die plaats biedt
    aan 10.000 mensen,
  • 2:14 - 2:17
    in een grot die zij zelf
    uit de berg hebben gehakt.
  • 2:18 - 2:22
    De eerste keer dat ik op de top
    van de berg stond en naar de wijk keek,
  • 2:22 - 2:25
    vroeg ik mezelf af hoe ik in hemelsnaam
  • 2:25 - 2:28
    de bewoners zover zou krijgen
    dat ik op hun huis mocht schilderen.
  • 2:28 - 2:29
    Maar toen kwam Magd.
  • 2:29 - 2:32
    Magd is een gids van de kerk.
  • 2:32 - 2:36
    Hij vertelde me dat ik alleen maar
    Vader Samaan moest zien over te halen:
  • 2:36 - 2:38
    de leider van de gemeenschap.
  • 2:38 - 2:42
    Maar om hem over te halen,
    moest ik eerst Mario overhalen,
  • 2:42 - 2:45
    een Poolse kunstenaar die 20 jaar
    geleden naar Cairo is verhuisd
  • 2:45 - 2:49
    en alle kunst in de grottenkerk
    heeft gemaakt.
  • 2:49 - 2:52
    Ik ben Mario zeer dankbaar.
    Hij was de sleutel van mijn project.
  • 2:52 - 2:55
    Hij regelde een ontmoeting
    tussen mij en Vader Samaan,
  • 2:55 - 2:57
    en hij vond het een geweldig idee.
  • 2:57 - 2:59
    Hij vroeg me waar ik voorheen
    geschilderd had
  • 2:59 - 3:01
    en hoe ik dit project
    wilde aanpakken.
  • 3:01 - 3:04
    En hij wilde met name eerst weten
    wat ik dan wilde gaan schrijven.
  • 3:05 - 3:07
    In mijn kunstwerken
    stop ik altijd een boodschap,
  • 3:07 - 3:09
    in Arabische kalligrafie.
  • 3:09 - 3:12
    Ik zorg ervoor dat die boodschappen
    relevant zijn voor die plaats,
  • 3:12 - 3:14
    maar tegelijkertijd
    een breder element bevatten,
  • 3:14 - 3:17
    zodat iedereen, waar dan ook,
    zich er in kan vinden.
  • 3:17 - 3:20
    Dus voor Mashiyat Naser
    besloot ik in het Arabisch
  • 3:20 - 3:23
    de woorden van Sint-Athanasius
    van Alexandrië te schrijven,
  • 3:23 - 3:26
    een Koptisch bisschop
    uit de derde eeuw n.C., die zei:
  • 3:26 - 3:30
    (Arabisch)
  • 3:30 - 3:31
    wat zoveel betekent als:
  • 3:31 - 3:34
    'Iedereen die het zonlicht
    duidelijk wil zien,
  • 3:34 - 3:36
    zal zich eerst in de ogen moeten wrijven.'
  • 3:36 - 3:38
    Het was erg belangrijk voor mij
  • 3:38 - 3:41
    dat de gemeenschap zich
    verbonden zou voelen met deze woorden.
  • 3:41 - 3:44
    Deze quote weerspiegelde precies
    de geest van het project.
  • 3:45 - 3:48
    Vader Samaan gaf het project zijn zegen,
  • 3:48 - 3:51
    wat ervoor zorgde dat alle bewoners
    meededen aan het project.
  • 3:51 - 3:55
    Honderden liters verf,
    een dozijn blauwe verfliften,
  • 3:55 - 3:57
    meerdere trips op en neer naar Caïro,
  • 3:57 - 4:01
    een sterk en hecht team uit Frankrijk,
    Noord-Afrika, het Midden-Oosten en de VS,
  • 4:01 - 4:04
    en na een jaar plannen en logistieke
    operaties, stonden we er eindelijk:
  • 4:04 - 4:08
    mijn team en een aantal leden
    van de lokale gemeenschap,
  • 4:08 - 4:11
    om een kunstwerk te bouwen,
    verspreid over 50 gebouwen,
  • 4:11 - 4:13
    waarvan sommige dienden
    als plek voor de kalligrafie
  • 4:13 - 4:15
    die ik met gekleurde omlijningen benadruk.
  • 4:15 - 4:18
    Hier wat blauw, daar wat geel,
    daar wat oranje.
  • 4:18 - 4:22
    Anderen brachten zandzakken naar boven
  • 4:22 - 4:24
    om die verfliften te verankeren.
  • 4:24 - 4:27
    Anderen monteerden diezelfde liften
    en haalden ze weer uit elkaar,
  • 4:27 - 4:29
    om ze naar andere gebouwen te brengen.
  • 4:30 - 4:32
    Aan het begin van het project
  • 4:32 - 4:36
    gaf ik alle gebouwen
    op mijn schets een nummer
  • 4:36 - 4:38
    en was er geen echt samenspel
    met de gemeenschap.
  • 4:38 - 4:40
    De mensen zagen
    het nut van het project niet.
  • 4:40 - 4:45
    Maar al snel genoeg werden
    de nummers van de gebouwen familienamen.
  • 4:45 - 4:47
    Het eerste gebouw
    was het huis van Oom Ibrahim.
  • 4:48 - 4:50
    Oom Ibrahim is
    een geweldig enthousiast mens.
  • 4:50 - 4:52
    Hij zong continu en maakte altijd grapjes,
  • 4:52 - 4:57
    en zijn dochters en zonen
    hebben me gered van zijn stier,
  • 4:57 - 4:59
    die me op de derde verdieping
    wilde aanvallen.
  • 4:59 - 5:00
    (Gelach)
  • 5:00 - 5:04
    Die stier zag me vanuit het raam
    en kwam toen naar het balkon.
  • 5:04 - 5:05
    (Gelach)
  • 5:05 - 5:06
    Tja.
  • 5:10 - 5:12
    Oom Ibrahim was altijd
    te vinden op het balkon
  • 5:12 - 5:14
    en praatte met me terwijl ik schilderde.
  • 5:14 - 5:16
    Ik herinner me dat hij me vertelde
  • 5:16 - 5:18
    dat hij in geen 10 jaar
    bij de berg was geweest
  • 5:18 - 5:20
    en dat hij nooit een dag vrij neemt.
  • 5:20 - 5:24
    Wie ruimt immers het afval op
    als hij zou stoppen met werken?
  • 5:24 - 5:27
    Maar verrassend genoeg is hij
    aan het einde van het project
  • 5:27 - 5:30
    naar de berg gekomen
    om naar het kunstwerk te kijken.
  • 5:30 - 5:33
    Hij was apetrots
    op zijn geschilderde huis
  • 5:33 - 5:37
    en zei dat dit een project was
    van vrede en --
  • 5:38 - 5:40
    Pardon..
  • 5:41 - 5:44
    (Applaus)
  • 5:54 - 5:56
    Bedankt.
  • 5:56 - 6:01
    Hij zei dat dit een project was
    van vrede en eenheid,
  • 6:01 - 6:03
    en dat het mensen samenbracht.
  • 6:04 - 6:07
    Op deze manier veranderden
    zijn gedachten over het project
  • 6:07 - 6:11
    en evenzo veranderden mijn gedachten
    over de gemeenschap
  • 6:11 - 6:13
    en over wat zij doen.
  • 6:13 - 6:17
    De afval die iedereen verafschuwt
    is eigenlijk niet van hun.
  • 6:17 - 6:19
    Zij leven er slechts in.
  • 6:19 - 6:22
    Eigenlijk leven ze niet in het afval.
    Ze leven ervan.
  • 6:22 - 6:24
    Dus ik begon te twijfelen en vroeg me af
  • 6:24 - 6:28
    wat nu het werkelijke doel
    van het project was?
  • 6:28 - 6:30
    Het ging er niet om
  • 6:30 - 6:32
    om een plek op te leuken
    door er kunst naartoe te brengen.
  • 6:32 - 6:36
    Het ging om het veranderen van gedachten
    en het gesprek aanknopen
  • 6:36 - 6:39
    over de band die we hebben
    met onbekende gemeenschappen.
  • 6:40 - 6:41
    Stukje bij beetje
  • 6:41 - 6:43
    kreeg de kalligrafie meer vorm,
  • 6:43 - 6:47
    en waren we opgewonden
    om het werk vanaf de berg te bekijken.
  • 6:47 - 6:50
    Iedere dag op dit punt staan,
    deed me realiseren
  • 6:50 - 6:53
    wat de symboliek
    achter dit anamorfisch kunstwerk is.
  • 6:53 - 6:56
    Als je het werkelijke beeld
    van iemand wil zien,
  • 6:56 - 6:58
    moet je misschien je standpunt veranderen.
  • 6:58 - 7:02
    Er waren twijfels en moeilijkheden,
    zoals angst en stress.
  • 7:02 - 7:04
    De omgeving was niet makkelijk
    om in te werken,
  • 7:04 - 7:06
    soms tussen de varkens in
    moeten schilderen
  • 7:06 - 7:09
    of een stapel afval beklimmen
    om een verflift te bereiken.
  • 7:09 - 7:10
    Maar uiteindelijk overwonnen we toch
  • 7:10 - 7:13
    onze angst voor de hoogtes
    en de bungelende liften,
  • 7:13 - 7:16
    de penetrante geuren
    en zelfs de stress van de tijdsdruk.
  • 7:16 - 7:19
    De vriendelijkheid van alle mensen
    deed onze zorgen verdwijnen.
  • 7:20 - 7:24
    Gebouw nummer 3 was het huis
    van Oom Bakheet en Tante Fareeda.
  • 7:24 - 7:27
    In het Egyptisch bestaat er
    een uitdrukking die luidt: 'Ahsen Nas',
  • 7:27 - 7:29
    wat 'de beste mensen' betekent.
  • 7:29 - 7:30
    Zij waren de beste mensen.
  • 7:30 - 7:33
    We hielden onze pauzes
    vaak voor hun huizen
  • 7:33 - 7:37
    en alle kinderen uit de buurt
    kwamen dan bij ons zitten.
  • 7:37 - 7:41
    Ik was onder de indruk
    van de kinderen uit Manshiyat Naser.
  • 7:41 - 7:45
    De eerste dagen weigerden ze alles
    wat we hen probeerden te geven,
  • 7:45 - 7:47
    zelfs een snack of een blikje frisdrank.
  • 7:47 - 7:50
    Dus ik vroeg Tante Fareeda:
    "Waarom doen ze dat?"
  • 7:50 - 7:53
    Zij vertelde me dat ze hun kinderen
    leren alles te weigeren
  • 7:53 - 7:55
    van iemand die ze niet kennen,
  • 7:55 - 7:58
    want misschien heeft deze persoon
    het harder nodig dan zij zelf.
  • 7:59 - 8:02
    Op dit moment besefte ik
  • 8:02 - 8:05
    dat de Zaraeebgemeenschap
    de ideale context was
  • 8:05 - 8:07
    voor het onderwerp 'perceptie'.
  • 8:07 - 8:09
    We moeten vraagtekens zetten
  • 8:09 - 8:11
    bij het aantal verkeerde
    opvattingen en vooroordelen
  • 8:11 - 8:15
    dat wij als maatschappij
    over andere gemeenschappen hebben
  • 8:15 - 8:16
    op grond van hoe anders ze zijn.
  • 8:17 - 8:20
    Ik herinner me hoe we
    vertraging opliepen bij Oom Ibrahim,
  • 8:20 - 8:23
    toen de varkens
    die hij op het dak fokt
  • 8:23 - 8:26
    de zandzakken begonnen te eten
    die de verfliften omhoog hielden.
  • 8:26 - 8:28
    (Gelach)
  • 8:28 - 8:31
    Het huis van Oom Bakheet en Tante Fareeda
  • 8:31 - 8:32
    deed dienst als ontmoetingspunt.
  • 8:32 - 8:34
    Iedereen verzamelde zich daar.
  • 8:34 - 8:37
    Ik denk dat Oom Ibrahim dat bedoelde
  • 8:37 - 8:39
    met 'een project van vrede en eenheid',
  • 8:39 - 8:42
    want het voelde echt
    alsof mensen dichterbij elkaar kwamen.
  • 8:42 - 8:46
    Iedereen groette ons met een lach,
    bood ons wat te drinken aan
  • 8:46 - 8:50
    of nodigde ons bij hen thuis
    uit voor de lunch.
  • 8:50 - 8:52
    Soms was je op de begane grond
    van een gebouw aan het werk
  • 8:52 - 8:55
    en opende iemand het raam
    om een kopje thee aan te bieden.
  • 8:55 - 8:57
    Hetzelfde gebeurde
    op de eerste verdieping.
  • 8:57 - 9:00
    En zo ging dat door, helemaal naar boven.
  • 9:00 - 9:01
    (Gelach)
  • 9:01 - 9:02
    (Applaus)
  • 9:02 - 9:05
    Ik geloof dat ik nog nooit
    zoveel thee heb gedronken als toen.
  • 9:05 - 9:07
    (Gelach)
  • 9:07 - 9:09
    We hadden eigenlijk best
    sneller klaar kunnen zijn,
  • 9:09 - 9:13
    maar door die theepauzes
    kostte het ons drie weken.
  • 9:13 - 9:14
    (Gelach)
  • 9:17 - 9:20
    In Egypte bestaat er nog
    een andere uitdrukking: 'Nawartouna',
  • 9:20 - 9:22
    wat 'jij bracht ons licht' betekent.
  • 9:23 - 9:26
    In Manshiyat Naser
    bleven ze dit tegen ons zeggen.
  • 9:26 - 9:28
    De kalligrafie, eigenlijk --
  • 9:28 - 9:32
    heb ik witte glow-in-the-dark verf
    voor de kalligrafie gebruikt,
  • 9:32 - 9:37
    dus aan het einde van het project
    huurden we een paar blacklightprojectors
  • 9:37 - 9:40
    en belichtten we
    als een verassing de hele wijk.
  • 9:40 - 9:42
    We wilden ze zeggen
  • 9:42 - 9:44
    dat zij degenen zijn
    die ons licht hebben gebracht.
  • 9:46 - 9:49
    (Applaus)
  • 9:57 - 10:01
    De Zaraeebgemeenschap
    zijn sterke, eerlijke, harde werkers,
  • 10:01 - 10:03
    en zij kennen hun waarde.
  • 10:03 - 10:05
    De inwoners van Caïro
    noemen ze de 'Zabaleen';
  • 10:05 - 10:07
    'de mensen van het afval'.
  • 10:07 - 10:10
    Ironisch genoeg, noemen
    de bewoners van Manshiyat Naser,
  • 10:10 - 10:12
    de bewoners van Caïro de Zabaleen.
  • 10:12 - 10:15
    Daar wordt tenslotte het afval
    geproduceerd en niet bij ons, zeggen ze.
  • 10:15 - 10:16
    (Gelach)
  • 10:16 - 10:17
    (Applaus)
  • 10:17 - 10:19
    Ons doel was om daar iets achter te laten
  • 10:19 - 10:22
    maar het voelt alsof zij
    ons iets hebben achtergelaten.
  • 10:22 - 10:24
    Weet je, eigenlijk
    was dit project een smoes
  • 10:24 - 10:26
    voor deze geweldige menselijke ervaring.
  • 10:26 - 10:29
    Het kunstwerk
    zal ooit verdwijnen, vervagen --
  • 10:29 - 10:34
    op dit moment bouwt de buurman
    van Oom Ibrahim een tweede verdieping
  • 10:34 - 10:36
    waardoor het schilderwerk
    deels wordt bedekt,
  • 10:36 - 10:39
    dus misschien moet ik nog terug,
    om eroverheen te schilderen.
  • 10:39 - 10:41
    Het ging om de ervaring,
  • 10:41 - 10:42
    om het verhaal,
  • 10:42 - 10:43
    om het moment.
  • 10:45 - 10:46
    Vanuit de straten van de wijk
  • 10:46 - 10:48
    zie je het kunstwerk slechts in delen,
  • 10:48 - 10:50
    afgezonderd van elkaar,
  • 10:50 - 10:51
    op zichzelf staand.
  • 10:51 - 10:53
    Maar door de kalligrafie is ze verbonden
  • 10:54 - 10:56
    die vandaag de krachtige
    boodschap overbrengt
  • 10:56 - 11:00
    waar we over na moeten denken
    voordat we over iemand oordelen.
  • 11:00 - 11:02
    Iedereen die het zonlicht
    duidelijk wil zien,
  • 11:02 - 11:04
    zal zich eerst in de ogen moeten wrijven.
  • 11:04 - 11:05
    Bedankt.
  • 11:05 - 11:08
    (Applaus)
Title:
Een project over vrede, op 50 gebouwen geschilderd
Speaker:
eL Seed
Description:

eL Seed brengt Arabische kalligrafie samen met graffiti om kleurrijke en klinkende boodschappen van hoop en vrede op gebouwen te schilderen, van Tunesië tot aan Parijs. De kunstenaar en fervent TED-kijker deelt het verhaal van zijn meest ambitieuze project tot nog toe: een muurschildering, verspreid over 50 gebouwen in Manshiyat Naser, een district in Caïro, Egypte, die slechts vanaf de nabijgelegen berg volledig te zien is.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
11:26

Dutch subtitles

Revisions