Return to Video

De volgende stap in nanotechnologie

  • 0:01 - 0:04
    Stel je een beeldhouwer voor
    die een standbeeld aan het maken is,
  • 0:04 - 0:06
    beetje voor beetje, met een beitel.
  • 0:06 - 0:09
    Michelangelo verwoordde dit zeer fraai:
  • 0:09 - 0:12
    "In elk blok steen zit een beeld verborgen
  • 0:12 - 0:15
    en het is de taak van de beeldhouwer
    om het te ontdekken."
  • 0:15 - 0:18
    Maar wat als hij
    omgekeerd te werk was gegaan?
  • 0:18 - 0:20
    Niet vanuit een massief blok steen,
  • 0:20 - 0:21
    maar vanuit een grote hoop stof,
  • 0:21 - 0:25
    en hij op de een of andere manier
    miljoenen deeltjes aan elkaar lijmt
  • 0:25 - 0:26
    om een beeld te creëren.
  • 0:26 - 0:27
    Ik weet dat dat absurd klinkt.
  • 0:27 - 0:29
    Het is waarschijnlijk onmogelijk.
  • 0:29 - 0:32
    De enige manier om een standbeeld
    te krijgen uit een hoop stof,
  • 0:32 - 0:34
    is als het standbeeld
    zichzelf zou bouwen --
  • 0:34 - 0:38
    als we op een bepaalde manier
    miljoenen deeltjes ertoe konden zetten
  • 0:38 - 0:40
    samen te trekken
    om het standbeeld te vormen.
  • 0:40 - 0:42
    Hoe raar dat ook klinkt,
  • 0:42 - 0:46
    dat is bijna precies het probleem
    waar ik in mijn lab aan werk.
  • 0:46 - 0:49
    Ik bouw echter niet met steen,
    maar met nanomateriaal.
  • 0:49 - 0:53
    Dat zijn haast onmogelijk kleine,
    fascinerende deeltjes.
  • 0:53 - 0:57
    Zo klein dat als deze controller
    een nanodeeltje was,
  • 0:57 - 1:00
    een mensenhaar net zo groot zou zijn
    als deze hele ruimte.
  • 1:00 - 1:03
    Ze vormen de kern van wat
    nanotechnologie wordt genoemd,
  • 1:03 - 1:04
    iedereen waarschijnlijk wel bekend,
  • 1:04 - 1:08
    en wat zogenaamd
    alles zou gaan veranderen.
  • 1:08 - 1:09
    Toen ik studeerde,
  • 1:09 - 1:13
    was het een van de leukste tijden
    om in de nanotechnologie te werken.
  • 1:13 - 1:16
    Er gebeurden continu nieuwe
    wetenschappelijke doorbraken.
  • 1:16 - 1:17
    Conferenties vierden hoogtij
  • 1:17 - 1:20
    en er stroomden bakken geld binnen
    vanuit steunfondsen.
  • 1:21 - 1:24
    Dat komt omdat wanneer
    objecten heel klein worden,
  • 1:24 - 1:27
    ze onderworpen zijn
    aan een andere soort natuurkunde
  • 1:27 - 1:29
    dan 'gewone' objecten.
  • 1:29 - 1:31
    Deze vorm van fysica
    heet kwantummechanica.
  • 1:31 - 1:34
    Volgens deze kwantummechanica
    is het gedrag van kleine objecten
  • 1:34 - 1:36
    te beheersen middels kleine veranderingen,
  • 1:37 - 1:39
    zoals het toevoegen
    of verwijderen van een stel atomen,
  • 1:39 - 1:41
    of het draaien van het materiaal.
  • 1:41 - 1:43
    Het is een ultieme gereedschapskist.
  • 1:43 - 1:46
    Het voelde alsof je tot alles in staat was
    en je alles kon produceren.
  • 1:46 - 1:47
    Wij deden het --
  • 1:47 - 1:50
    en met 'wij' bedoel ik
    mijn hele generatie alumni.
  • 1:50 - 1:54
    We probeerden supercomputers
    te maken met nanomaterialen.
  • 1:54 - 1:55
    We fabriceerden kwantumstippen
  • 1:55 - 1:59
    die ooit in je lichaam ziektes
    zouden kunnen opsporen en vernietigen.
  • 1:59 - 2:02
    Er waren zelfs groepen bezig
    een lift naar de ruimte te maken
  • 2:02 - 2:03
    met behulp van koolstofnanobuizen.
  • 2:04 - 2:06
    Je kunt het opzoeken, het is echt waar.
  • 2:07 - 2:10
    Wij dachten dat het alle wetenschap
    en technologie zou beïnvloeden,
  • 2:10 - 2:12
    van automatisering tot medicijnen.
  • 2:12 - 2:13
    En ik moet toegeven,
  • 2:13 - 2:15
    ik ging er volledig in mee.
  • 2:15 - 2:18
    Ik was echt verkocht.
  • 2:19 - 2:21
    Maar dat was 15 jaar geleden
  • 2:21 - 2:22
    en --
  • 2:22 - 2:25
    er werd prachtig, belangrijk
    wetenschappelijk werk geleverd.
  • 2:25 - 2:26
    We hebben veel geleerd.
  • 2:26 - 2:29
    We zijn nooit in staat geweest
    die wetenschap te vertalen
  • 2:29 - 2:33
    in nieuwe technologieën die echt
    een invloed op mensen zouden hebben.
  • 2:33 - 2:37
    Want bij het werken met nanomateriaal
    snijdt het mes aan twee kanten.
  • 2:37 - 2:41
    Hetzelfde dat het enerzijds
    zo interessant maakt, het kleine formaat,
  • 2:41 - 2:43
    maakt het anderzijds
    onmogelijk om mee te werken.
  • 2:43 - 2:47
    Het is net als een beeld proberen
    te maken uit een hoopje stof.
  • 2:47 - 2:51
    En we hebben er simpelweg
    geen gereedschap voor dat klein genoeg is.
  • 2:51 - 2:53
    Maar al hadden we dat,
    maakte het niet uit,
  • 2:53 - 2:57
    want we zouden niet één voor één
    miljoenen deeltjes samen kunnen brengen
  • 2:57 - 2:58
    om een technologie te vormen.
  • 2:59 - 3:02
    En zodoende zijn de beloftes
    en het enthousiasme
  • 3:02 - 3:05
    slechts beloftes en enthousiasme gebleven.
  • 3:05 - 3:07
    We hebben geen nanobots
    die ziektes afweren,
  • 3:07 - 3:09
    geen liften naar de ruimte,
  • 3:09 - 3:13
    en waar ik me het meest voor interesseer,
    geen nieuwe soorten automatisering.
  • 3:13 - 3:16
    Dat laatste is van groot belang.
  • 3:16 - 3:17
    We zijn gaan verwachten
  • 3:17 - 3:21
    dat vooruitgang op computergebied
    altijd zal voortduren.
  • 3:21 - 3:23
    Complete economieën rusten op dit idee.
  • 3:23 - 3:27
    En deze vooruitgang is er
    omdat wij steeds meer en meer dingen
  • 3:27 - 3:29
    op een computerchip kunnen plaatsen.
  • 3:29 - 3:33
    En des te kleiner die dingen worden,
    des te sneller, energiezuiniger
  • 3:33 - 3:35
    en goedkoper worden ze.
  • 3:35 - 3:40
    Die samenkomst brengt ons
    zulke snelle vooruitgang.
  • 3:40 - 3:41
    Ter illustratie:
  • 3:41 - 3:46
    als ik de computer die drie mensen
    naar de maan en terug bracht --
  • 3:46 - 3:48
    toentertijd de beste computer --
  • 3:48 - 3:54
    zou samenpersen van kamergrootte
    tot de grootte van een smartphone,
  • 3:54 - 3:58
    dat ding waar je 300 euro aan uitgeeft
    en na twee jaar weer weggooit,
  • 3:58 - 4:01
    zou je smartphone het regelrecht
    winnen van die computer.
  • 4:01 - 4:03
    Je zou niet onder de indruk zijn.
  • 4:03 - 4:05
    Hij zou niets kunnen
    wat je smartphone doet.
  • 4:05 - 4:07
    Hij zou traag zijn,
  • 4:07 - 4:09
    je zou er niets op kunnen opslaan;
  • 4:09 - 4:11
    als je geluk hebt,
    kun je net twee minuten zien
  • 4:11 - 4:13
    van een aflevering van 'Walking Dead'.
  • 4:13 - 4:14
    (Gelach)
  • 4:14 - 4:17
    Het punt is dat de vooruitgang
    niet geleidelijk is.
  • 4:17 - 4:20
    De vooruitgang is continu
    en exponentieel.
  • 4:20 - 4:22
    Het bouwt elk jaar weer
    op de gelegde bouwstenen,
  • 4:22 - 4:26
    in zoverre dat wanneer je technologie
    van twee opvolgende generaties vergelijkt,
  • 4:26 - 4:28
    ze bijna onherkenbaar zijn.
  • 4:28 - 4:31
    En we zijn het onszelf schuldig
    die vooruitgang voort te zetten.
  • 4:31 - 4:34
    We willen over 10, 20, 30 jaar
    hetzelfde kunnen zeggen:
  • 4:35 - 4:37
    kijk wat ons de laatste 30 jaar is gelukt.
  • 4:37 - 4:40
    Maar we weten dat deze vooruitgang
    niet eeuwig zal duren.
  • 4:40 - 4:42
    In feite loopt het feestje al ten einde.
  • 4:42 - 4:44
    Net als de laatste ronde alcohol
    van de avond.
  • 4:44 - 4:47
    Als je goed kijkt,
    blijkt dat volgens veel maatstaven,
  • 4:47 - 4:49
    zoals snelheid en resultaat,
  • 4:49 - 4:51
    de vooruitgang
    al tot stilstand gekomen is.
  • 4:52 - 4:54
    Dus als we willen dat het feest doorgaat,
  • 4:54 - 4:58
    moeten we doen wat we altijd al konden,
    namelijk innoveren.
  • 4:58 - 5:00
    Dus de rol en missie van onze groep
  • 5:00 - 5:03
    is om te innoveren door het gebruik
    van koolstofnanobuizen,
  • 5:03 - 5:07
    omdat wij denken dat dat de manier is
    om de vooruitgangssnelheid te waarborgen.
  • 5:07 - 5:09
    Ze zijn precies wat de naam zegt:
  • 5:09 - 5:11
    kleine, holle buisjes van koolstofatomen,
  • 5:11 - 5:17
    wier geringe grootte geweldige
    elektronische mogelijkheden biedt.
  • 5:17 - 5:21
    En de wetenschap zegt ons dat
    als we ze in computers zouden gebruiken
  • 5:21 - 5:24
    we een vertienvoudiging
    van prestaties kunnen realiseren.
  • 5:24 - 5:28
    Het is alsof we generaties technologie
    overslaan in één stap.
  • 5:29 - 5:30
    En dat is het.
  • 5:30 - 5:32
    We hebben een belangrijk probleem
  • 5:32 - 5:35
    en we hebben wat eigenlijk
    de ideale oplossing is.
  • 5:35 - 5:36
    De wetenschap roept ons:
  • 5:36 - 5:39
    "Dit moeten jullie doen
    om jullie probleem op te lossen."
  • 5:41 - 5:44
    Prima, laten we beginnen.
    Laten we dit doen.
  • 5:44 - 5:47
    Maar dan is daar weer het mes
    dat aan twee kanten snijdt.
  • 5:47 - 5:51
    De 'ideale oplossing' bevat materiaal
    waar onmogelijk mee te werken is.
  • 5:51 - 5:55
    Ik zou miljarden deeltjes moeten ordenen
    om één enkele computerchip te maken.
  • 5:55 - 5:59
    Het is dezelfde valstrik,
    een onvermijdelijk probleem.
  • 5:59 - 6:01
    Op dat moment zeiden we:
    "Laten we er mee ophouden."
  • 6:01 - 6:03
    Laten we niet twee keer die fout begaan.
  • 6:03 - 6:06
    Laten we uitzoeken wat er ontbreekt.
  • 6:06 - 6:09
    Wat zijn we niet aan het doen
    dat wél moet gebeuren?
  • 6:09 - 6:11
    Het is net als in 'The Godfather'.
  • 6:11 - 6:15
    Wanneer Fredo zijn broer Micheal verraadt,
    weten we allemaal wat er moet gebeuren.
  • 6:15 - 6:17
    Fredo moet het hoekje om.
  • 6:17 - 6:18
    (Gelach)
  • 6:18 - 6:20
    Maar Michael stelt het uit.
  • 6:20 - 6:21
    Prima, ik snap het.
  • 6:21 - 6:23
    Hun moeder leeft nog,
    het zou haar van slag maken.
  • 6:23 - 6:25
    We zeiden:
  • 6:25 - 6:27
    "Wat is de Fredo in ons probleem?"
  • 6:27 - 6:29
    Waar zijn we niet mee bezig?
  • 6:29 - 6:30
    Wat zijn we niet aan het doen
  • 6:30 - 6:33
    dat wel moet gebeuren
    om dit tot een succes te maken.
  • 6:33 - 6:37
    En het antwoord is dat het beeld
    zichzelf moet gaan bouwen.
  • 6:37 - 6:40
    We moeten een manier vinden
  • 6:40 - 6:43
    die deze deeltjes ertoe beweegt,
    ertoe overhaalt,
  • 6:43 - 6:46
    om zichzelf in deze technologie
    samen te brengen.
  • 6:46 - 6:50
    Wij kunnen het niet voor ze doen.
    Ze moeten het zelf doen.
  • 6:50 - 6:53
    En het is de moeilijke weg,
    en dit is niet onbelangrijk,
  • 6:53 - 6:56
    maar in dit geval is dat de enige weg.
  • 6:56 - 6:59
    Nu blijkt dat dit probleem
    niet geheel onbekend is.
  • 7:00 - 7:01
    We bouwen gewoon niets op die manier.
  • 7:01 - 7:03
    Mensen bouwen niets op die manier.
  • 7:03 - 7:07
    Maar kijk je eens om je heen,
    dan zie je er overal voorbeelden van.
  • 7:07 - 7:10
    Moeder Natuur maakt alles op deze manier.
  • 7:10 - 7:12
    Alles wordt van onderop opgebouwd.
  • 7:12 - 7:17
    Op het strand vind je simpele organismen
    die eiwitten gebruiken --
  • 7:17 - 7:20
    in feite moleculen --
    om na te bootsen wat eigenlijk zand is.
  • 7:20 - 7:22
    Ze plukken het zo uit zee
  • 7:22 - 7:25
    om zeer diverse en buitengewone
    structuren te vormen.
  • 7:25 - 7:28
    En de natuur is niet zo wreed als wij.
  • 7:28 - 7:29
    Ze is elegant en slim,
  • 7:29 - 7:32
    bouwt met wat er beschikbaar is,
    molecuul na molecuul,
  • 7:32 - 7:35
    en maakt structuren
    met zulke diversiteit en complexiteit
  • 7:35 - 7:37
    die wij niet eens kunnen begrijpen.
  • 7:37 - 7:39
    En ze is al bij de nano.
  • 7:39 - 7:42
    Al honderden miljoenen jaren lang.
  • 7:42 - 7:44
    Wij zijn degenen die te laat zijn.
  • 7:44 - 7:48
    Dus wij besloten hetzelfde gereedschap
    te gebruiken als de natuur:
  • 7:48 - 7:50
    scheikunde.
  • 7:50 - 7:52
    Scheikunde is het ontbrekende gereedschap.
  • 7:52 - 7:55
    En het werkt in dit geval,
    omdat objecten met nanoschaal
  • 7:55 - 7:57
    ongeveer even groot zijn als moleculen,
  • 7:57 - 8:00
    dus we kunnen ze gebruiken
    om deze deeltjes te sturen,
  • 8:00 - 8:02
    net als een stuk gereedschap.
  • 8:02 - 8:04
    Dat is precies wat wij
    in ons lab hebben gedaan.
  • 8:04 - 8:07
    We hebben scheikunde ontwikkeld
    die de hoop stof ingaat,
  • 8:07 - 8:08
    de berg nanodeeltjes in,
  • 8:08 - 8:11
    en precies de benodigde
    deeltjes eruit trekt.
  • 8:11 - 8:15
    Dan kunnen we scheikunde gebruiken
    om miljarden deeltjes neer te leggen
  • 8:15 - 8:17
    in patronen die nodig zijn
    om circuits te bouwen.
  • 8:17 - 8:19
    En omdat we dat kunnen doen,
  • 8:19 - 8:21
    kunnen we circuits maken
    die vele malen sneller zijn
  • 8:21 - 8:24
    dan wat er tot nog toe
    met nanomateriaal is bereikt.
  • 8:24 - 8:26
    Scheikunde is het missende gereedschap
  • 8:26 - 8:30
    en elke dag wordt het gereedschap
    scherper en preciezer.
  • 8:30 - 8:33
    En uiteindelijk -- en we hopen dat dit
    binnen enkele jaren gebeurt --
  • 8:33 - 8:37
    kunnen wij onze initiële beloftes nakomen.
  • 8:37 - 8:39
    Computertechniek is slechts één voorbeeld.
  • 8:39 - 8:42
    Het is degene waarin ik geïnteresseerd ben
    en mijn groep geïnvesteerd is,
  • 8:42 - 8:46
    maar er zijn andere voorbeelden
    in groene energie, in geneeskunde,
  • 8:46 - 8:48
    en in bouwmaterialen,
  • 8:48 - 8:51
    waar de wetenschap je gaat vertellen
    je richting de nano te bewegen.
  • 8:51 - 8:53
    Daar zit het grootste voordeel.
  • 8:54 - 8:55
    Maar als we dat gaan doen,
  • 8:55 - 8:59
    zullen de wetenschappers van vandaag
    en morgen nieuw gereedschap nodig hebben,
  • 8:59 - 9:01
    zoals ik ze net omschreef.
  • 9:01 - 9:05
    En ze zullen scheikunde nodig hebben.
    Dat is waar het om gaat.
  • 9:05 - 9:08
    Het mooie aan de wetenschap is dat
    zodra je nieuwe hulpmiddelen ontwikkelt,
  • 9:08 - 9:11
    ze simpelweg beschikbaar zijn,
    voor altijd.
  • 9:11 - 9:14
    Iedereen kan ze gebruiken
  • 9:14 - 9:17
    om bij te dragen aan de belofte
    van nanotechnologie.
  • 9:17 - 9:20
    Hartelijk bedankt voor je tijd.
  • 9:20 - 9:22
    (Applaus)
Title:
De volgende stap in nanotechnologie
Speaker:
George Tulevski
Description:

Elk jaar halveert de grootte van de siliconencomputerchip en verdubbelt diens kracht, waardoor onze apparaten steeds mobieler en toegankelijker worden. Maar wat gebeurt er als onze chips niet nog kleiner kunnen worden? George Tulevski onderzoekt de ongeziene en ongerepte wereld van nanomateriaal. Zijn huidige werk: het ontwikkelen van een chemisch proces dat miljarden koolstofnanobuisjes ertoe zet patronen te vormen die nodig zijn om circuits te maken, net zoals natuurlijke organismen complexe, diverse en elegante structuren vormen. Hebben zij de geheime sleutel voor de volgende generatie van computers?

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
09:35
Peter van de Ven approved Dutch subtitles for The next step in nanotechnology
Peter van de Ven accepted Dutch subtitles for The next step in nanotechnology
Peter van de Ven declined Dutch subtitles for The next step in nanotechnology
Peter van de Ven edited Dutch subtitles for The next step in nanotechnology
Peter van de Ven edited Dutch subtitles for The next step in nanotechnology
Peter van de Ven edited Dutch subtitles for The next step in nanotechnology
Peter van de Ven edited Dutch subtitles for The next step in nanotechnology
Xander de Vries edited Dutch subtitles for The next step in nanotechnology
Show all

Dutch subtitles

Revisions Compare revisions