Return to Video

သက်ကြီးများ၏ ဘာသာဗေဒဆိုင်ရာ ပါရမီ။ Deborah Fallows at TEDxMidwest

  • 0:07 - 0:09
    ဒီကာလပိုင်းတွေမှာ ဦးနှောက်နဲ့
    ဘာသာစကား၊အကြောင်း

  • 0:09 - 0:14
    ပြီးတော့ တရုတ်ပြည်ကို ရည်ညွှန်းချက်တွေ
    အကြောင်းကို သင်တို့ အများကြီး ကြားနေရတာပါ။
  • 0:14 - 0:16
    ဒါတွေအားလုံးကို
    ဇာတ်လမ်းကောင်း တစ်ပုဒ်အဖြစ်
  • 0:16 - 0:18
    ကျွန်မ ကြိုးစား စုစည်းတော့မှာပါ။
  • 0:18 - 0:22
    ဒါကတော့ သင့်ရဲ့ အလွန်အစွမ်းထက်တဲ့
    သက်ကြီးဦးနှောက်ကို အတော်လေး ခက်ခဲပြီး
  • 0:22 - 0:27
    အံ့ဩစရာလည်းကောင်းတဲ့ အရာကို
    သင်ယူဖို့ အသုံးပြုနိုင်ပုံ အကြောင်းပါ။
  • 0:27 - 0:30
    နိုင်ငံခြား ဘာသာစကားတစ်ခု၊
    အထူသဖြင့် တရုတ်ဘာသာစကားပါ။
  • 0:30 - 0:34
    ကျွန်မက စိတ်ထက်သန်မှု အရရော၊
    သင်တန်း အရပါ ဘာသာဗေဒပညာရှင်ပါ။
  • 0:34 - 0:39
    ဒီတော့ ကျွန်မရဲ့ ခင်ပွန်းနဲ့ တရုတ်ပြည်ကို
    သုံးနှစ်တာ နေထိုင်ဖို့ ရွေ့ပြောင်းသွားရာ
  • 0:39 - 0:45
    ဒါက တရုတ်ဘာသာစကားကို ကျွန်မ
    သင်ယူရမယ့် အပေးအယူရဲ့ တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းပါ။
  • 0:46 - 0:51
    လူကြီးတစ်ယောက် အနေနဲ့ အတော် ခက်ခဲတဲ့
    လုပ်ငန်းတစ်ခုဖြစ်တော့မယ်ဆိုတာ သိခဲ့တယ်။
  • 0:51 - 0:56
    အကြောင်းကတော့ လူကြီး ဦးနှောက်တွေဟာ
    မေ့တတ်ပြီး အာရုံမစိုက်နိုင်လို့
  • 0:56 - 0:58
    မှတ်မိဖို့ ပြဿနာရှိတာကို သိလို့ပါ။
  • 0:58 - 1:02
    လေသံနဲ့ ပတ်သက်ပြီး အထူး
    ပြဿနာတစ်ခု ရှိပါသေးတယ်။
  • 1:02 - 1:06
    နိုင်ငံခြား လေသံတစ်ခုကို ကောင်းမွန်စွာ
    ဆိုနိုင်ဖို့က လူကြီးတွေအတွက် ခက်တယ်။
  • 1:06 - 1:09
    မွေးကတည်းက ပြောဆိုသလို ဌာနေရင်း
    လေသံကို ဘယ်တော့မှ ရနိုင်မှာ မဟုတ်ပါ။
  • 1:09 - 1:12
    ဒါပေမဲ့ တွေးမိတာက Henry Kissinger အတွက်
    ဒါက စိတ်ပူစရာ မဟုတ်ခဲ့ရင်
  • 1:12 - 1:14
    ကျွန်မတို့လည်း ဒါကို စိတ်ပူစရာမလိုဘူးလေ။
  • 1:14 - 1:15
    (ရယ်သံများ)
  • 1:15 - 1:18
    ဦးနှောက်နဲ့ပတ်သက်ပြီး သတင်းကောင်း
    တွေလည်း အများကြီးရှိပါတယ်။
  • 1:18 - 1:22
    သင်ဟာ ကလေးငယ်တစ်ယောက်ထက် အသက်ကြီးပြီ
    ဆိုတာနဲ့ နိုင်ငံခြား ဘာသာစကားတစ်ခု
  • 1:22 - 1:24
    မလေ့လာနိုင်တော့ဘူးလို့ ထင်တတ်ကြတယ်။
  • 1:24 - 1:27
    ဒါပေမဲ့ အာရုံကြောပညာရှင်တွေနဲ့ ဘာသာဗေဒ
    ပညာရှင်တွေက ဒါကို အတော်များများ ပယ်ချကာ
  • 1:27 - 1:32
    သင့်ဦးနှောက်ဟာ နိုင်ငံခြား ဘာသာစကား
    တစ်ခုကိုသင်ယူဖို့ အသုံးပြုရတဲ့
  • 1:32 - 1:36
    နိုးကြွားမှု ကင်းတာ (သို့) အစိုင်အခဲ
    ဖြစ်လာ တာမဟုတ်ဘူးလို့ ဆိုကြတယ်။
  • 1:36 - 1:38
    ရင့်ကျက်တဲ့ ဦးနှောက်ဟာ
    အရာအများကြီးကို လုပ်နိုင်ပြီး
  • 1:38 - 1:42
    ဒါတွေ အတော်များများက ကျွန်မတို့ရဲ့
    ဘာသာစကား သိစိတ်နဲ့
  • 1:42 - 1:44
    တိုက်ရိုက် သက်ဆိုင်ပါတယ်။
  • 1:44 - 1:47
    ကျွန်မတို့အတွက် ရရှိနိုင်တဲ့
    အများကြီး ပိုမြင့်တဲ့ လုပ်ငန်းစဉ်အဆင့်ကို
  • 1:47 - 1:50
    မှတ်သားဖို့ စွမ်းရည် ကျွန်မတို့မှာရှိတယ်။
  • 1:50 - 1:53
    ကလေးတွေက ရေမြှုပ်တွေလို
    ဘာသာစကားတွေကို စုပ်ယူမှတ်ကြပုံရရင်
  • 1:53 - 1:58
    လူကြီးတွေက နိုင်ငံခြားဘာသာ သင်ယူခြင်း
    လုပ်ငန်းစဉ်တစ်ခုမှာ တက်ကြွစွာ ပါနိုင်တယ်။
  • 1:58 - 2:03
    ဥပမာ ဒီလိုမျိုး သင်္ကေတတွေကို
    သင် ကြည့်တဲ့အခါ
  • 2:03 - 2:09
    ဒါက သတိပေးချက်တစ်ခုလို့ ပြောနိုင်ပေမဲ့
    ဒါတွေကို အသေအချာ ကြည့်ရင်းက
  • 2:09 - 2:12
    သတိပေးချက်တစ်ခု ဖြစ်ခြင်းရဲ့
    အကြောင်းကနေ ဒါကို ထုတ်ယူကာ
  • 2:12 - 2:17
    ဒါက ဘေးဒုက္ခတစ်ခုလိုမျိုးဆီ
    ကျွန်မတို့ကို ဖိတ်ခေါ်နေခြင်းပါ။
  • 2:18 - 2:21
    ဘာသာစကားတွေအကြောင်း
    ကျွန်မတို့ အများကြီးသိတာကြောင့်
  • 2:21 - 2:24
    နာမ်တွေ၊ ကြိယာတွေရဲ့ ဘာသာစကား
    ပုံစံတွေပါ၊
  • 2:24 - 2:28
    သင်တွေးတာက smoking တစ်ခုရှိပြီး
    ဘာလို့ photoing မရှိတာလဲပေါ့။
  • 2:28 - 2:33
    ကြိယာတွေနဲ့ ဆိုရင် do နဲ့ undo၊
    tie နဲ့ untie ရတာ သင်သိပေမဲ့၊
  • 2:33 - 2:35
    ဘာကြောင့် recycle နဲ့ unrecycle မရတာလဲ။
  • 2:35 - 2:39
    ဒါမှမဟုတ် enterness ရော။ ဒါ နာမ်ဖြစ်
    သင့်တယ်။ entry (သို့) entrance လိုပေါ့။
  • 2:41 - 2:46
    ဝေါဟာရတ္ထ ဗေဒ ကမ္ဘာထဲကို ပြောင်းရင်း
    evil rubbish က ဆိုလိုတာကို သိတာမျိုးပေါ့၊
  • 2:46 - 2:48
    ဒါကိုကြည့်ပြီး သင် ရယ်မောနိုင်ပေမဲ့
  • 2:48 - 2:49
    သင်သိတဲ့ အကြောင်းရင်းက
  • 2:49 - 2:52
    evil က မကောင်းတဲ့ ကိုယ်ကျင့်စရိုက်ကို
    အမြဲတစေ ညွှန်ပြတဲ့
  • 2:52 - 2:54
    ပင်ကိုလက္ခဏာတွေရှိတာကို သင်သိပေမဲ့
  • 2:54 - 2:57
    rubbish ကတော့ မကောင်းတဲ့
    ကိုယ်ကျင့်စရိုက် တစ်ခုမှမရှိဘူး။
  • 2:57 - 2:59
    vegetables က အလားတူပါ။
    သင့်မှာ vegetables ရှိပေမဲ့
  • 2:59 - 3:02
    ဒါတွေဟာ ကိုယ်ပိုင် အရှိတရားထဲတော့
    သွားမှာမဟုတ်ဘူး။
  • 3:02 - 3:05
    ဒါမှမဟုတ် stampede ပါ၊ stampede
    ဟာ စကားလုံးကောင်းပေမဲ့
  • 3:05 - 3:08
    ခြေထောက်အများကြီး ပြေးနိုင်သလောက်
    အမြန်ပြေးတယ်လို့ သင်ထင်တယ်
  • 3:08 - 3:11
    တစ်စုံတည်း မဟုတ်ဘဲ၊ ရေအိမ်မှာ
    ဆောင့်ကြောင့်ထိုင်ဖို့ ခုန်တက်တာပေါ့။
  • 3:11 - 3:13
    (ရယ်သံများ)
  • 3:13 - 3:16
    ဒီတော့ ရင့်ကျက်တဲ့ ဦးနှောက်ကလည်း
    တိုက်ရိုက်နည်းတစ်ခု ဆိုတာထက်ကို
  • 3:16 - 3:17
    ဘာသာစကား ထုတ်လုပ်စီမံရာမှာ
  • 3:17 - 3:20
    ကူညီဖို့ ကြွယ်ဝမှုနဲ့ ဘဝတာ
    အတွေ့အကြုံကို အသုံးချနိုင်တယ်။
  • 3:20 - 3:24
    ဘာသာစကာကို ပိုပြီး ဆက်စပ်စဉ်းစားတာ (သို့)
    ကိုးကားချက်နဲ့ဥပစာကို သိမှတ်နိုင်တာပါ။
  • 3:24 - 3:27
    ဝါဒဖြန့်တာကို မြင်တဲ့အခါ
    ဒါကို ကျွန်မတို့ သိတယ်။
  • 3:27 - 3:30
    သတင်းစကားတွေရဲ့ လေသံကို ကျွန်မတို့
    နားလည်နိုင်တယ်။
  • 3:30 - 3:34
    တရုတ်ပြည်မှာ ကျွန်မတို့ ရှိနေစဉ်က
    အိုလံပစ် အကြိုကာလမှာ
  • 3:34 - 3:37
    "Let's get civilized" လို့ခေါ်တဲ့
    လှုံ့ဆော်ပွဲတစ်ခု ရှိခဲ့တယ်။
  • 3:37 - 3:40
    သူတို့နိုင်ငံကို အကောင်းဘက်မှ
    ပြသဖို့ အများကြီး
  • 3:40 - 3:44
    ပိုယဉ်ကျေးစွာ ပြုမူပြသကြဖို့
    လူတွေကို အားပေးဖို့ ကြိုးစားခဲ့ကြတယ်။
  • 3:44 - 3:47
    ဒီလှုံ့ဆော်ပွဲအတွင်း တရုတ်အင်္ဂလိပ်
    သန့်စင်ခန်းတွေ အများကြီးရှိတယ်။
  • 3:47 - 3:51
    ဒါပေမဲ့ ဝေါဟာရ ရွေးချယ်မှုတစ်ချို့ကတော့
    ဒါနဲ့ ဆန့်ကျင့်ဘက် သက်ရောက်ခဲ့တယ်။
  • 3:51 - 3:54
    (ရယ်သံများ)
  • 3:54 - 3:58
    ရင့်ကျက်တဲ့ ဦးနှောက်တွေနဲ့ဆိုရင်
    ဥပစာကိုလည်း နားလည်နိုင်ပါတယ်။
  • 3:58 - 4:03
    တရုတ်စာဟာ တဲ့တိုး ဘာသာစကားဆိုပေမဲ့
    သတင်းစကားတစ်ခုကို အင်မတန် တိုးညှင်းစွာ
  • 4:03 - 4:05
    ပြောဖို့ ဝေ့လည်ကြောင်ပတ်
    လည်း လုပ်နိုင်တယ်။
  • 4:05 - 4:09
    ပြောဖို့ ကောင်းမွန်တဲ့ နည်းလမ်းတစ်ခု-
    မြက်ခင်းပေါ် မနင်းရ။
  • 4:09 - 4:11
    တစ်ခါတစ်ရံမှာ သူတို့
    ဘာသာစကားရဲ့သဘောက
  • 4:11 - 4:14
    အတော် အဓိပ္ပာယ်မရှိတာတွေ
    အများကြီး ရှိနေတာကို ပြောပြတယ်။
  • 4:14 - 4:17
    ကျွန်မတို့က ရုပ်ပုံတွေကို ကြည့်ပြီး
    ဒီကနေ ဆက်သွားသင့်တယ်လေ။
  • 4:17 - 4:19
    (ရယ်သံများ)
  • 4:19 - 4:23
    အခုတော့ ခက်တဲ့ အပိုင်းပါ။ ကဲ ဒါကတော့
    သင့် ပထမဆုံး တရုတ်စာ သင်ခန်းစာ အချိန်ပါ။
  • 4:23 - 4:26
    သင့်ရဲ့အလွန် အစွမ်းထက်တဲ့ ဦးနှောက်ရဲ့
    အားသာချက်တချို့ကို တရုတ်စာ
  • 4:26 - 4:29
    သင်ယူဖို့ ဘယ်လို အသုံးချနိုင်လဲ။
    ဒီနေ့ သင်ခန်းစာနှစ်ခုရှိတယ်။
  • 4:29 - 4:33
    တစ်ခုက တရုတ်စာ ဝေါဟာရ အမြန်
    သင်ယူခြင်းနဲ့ နောက်တစ်ခုကတော့
  • 4:33 - 4:36
    တရုတ်စာထဲက တကယ်ကို စိတ်ရှုပ်ထွေးစရာ
    ဝိဘတ်တချိူ့ပါ။
  • 4:36 - 4:38
    ပထမက ဝေါဟာရပါ။
  • 4:38 - 4:43
    အယူအဆ (သို့) စိတ်ကူးတစ်ခုအတွက် စကားလုံး
    တစ်လုံး ဖန်တီးဖို့ လိုအပ်တဲ့အခါ
  • 4:43 - 4:47
    ဘာသာစကားက ဝေါဟာရသစ် အမြောက်အမြား
    ထည့်သွင်းနိုင်တဲ့ နည်းလမ်းတွေထဲက တစ်ခုက
  • 4:47 - 4:51
    စကားလုံးလေး နှစ်လုံးကို အတူ ပေါင်းဖို့ပါ။
  • 4:51 - 4:55
    မကြာခဏတော့ ဆန့်ကျင်ဘက် နှစ်ခုကို
    အတူ ပေါင်းမှာပါ။
  • 4:57 - 5:01
    ဒီဆန့်ကျင်ဘက်တွေနဲ့ အသစ်စက်စက်
    တစ်လုံး သင် ဖန်တီးတာပါ။
  • 5:01 - 5:04
    ရင်နဲ့ ရန် သဘောလိုပါပဲ။
  • 5:04 - 5:08
    စကားလုံးသစ်တွေ ဖန်တီးဖို့ နောက်တစ်နည်းက
    စကားလုံးတစ်လုံးကို သဘောပေါက်ဖို့ပါ။
  • 5:08 - 5:11
    ဒီအခြေအနေမှာ လျှပ်စစ်လို့
    အနက်ရတဲ့ "dian" ပါ။
  • 5:11 - 5:14
    ၎င်းပတ်လည်မှာ စကားလုံး တစ်စုလုံးကို
    အတူ ပေါင်းလိုက်တာပါ။
  • 5:14 - 5:17
    ဘာသာစကား သင်ယူသူတစ်ဦးဖြစ်တဲ့
    သင့်အတွက် ဒါက လုပ်တာက
  • 5:17 - 5:19
    လက်တွေ့ဘဝထဲက စိတ်ကူးပေါက်ရာတွေကို
    ထုတ်ယူပြီး
  • 5:19 - 5:21
    ဒါတွေကို အများကြီး
    ပို ယုတ္တိရှိအောင် လုပ်တာပါ၊
  • 5:21 - 5:23
    သင် ကံကောင်းရင်
    အားလုံးကို မှတ်မိနိုင်ပြီး
  • 5:23 - 5:28
    စကားလုံးသစ်တချို့ကို ဖန်တီးလို့တောင်
    ရပြီး တစ်ခါတစ်ရံ မှန်နိုင်ခြေရှိပါတယ်။
  • 5:28 - 5:31
    ဒုတိယ ဘာသာစကား သင်ခန်းစာက
    (ရယ်သံများ)
  • 5:31 - 5:35
    တရုတ်ဘာသာစကားမှာ တကယ့်ကို
    ဝေခွဲမရတဲ့ စကားလုံး နှစ်လုံးရှိတယ်။
  • 5:35 - 5:38
    ဆန့်ကျင်ဘက်တွေ ဖြစ်တဲ့
    "Shang" နဲ့ "xia" ပါ။
  • 5:38 - 5:42
    ပထမတစ်ခုကက အတော်လေး လွယ်ပါတယ်။
    "Shang အချိန်ကို ရည်ညွှန်းတာ တစ်ခုပါ။
  • 5:42 - 5:45
    ဒါက အတိတ်ကာလကို ဆိုလိုတာပါ၊
    "Xia" က အနာဂတ်ထဲမှာပါ။
  • 5:45 - 5:49
    ကောင်းပြီ၊ ပြဿနာ မရှိပါ။ ရှင်းပါတယ်။
    ဒါပေမဲ့ အခု ဒီမှာ ပြဿနာ လာပါပြီ။
  • 5:49 - 5:52
    "Shang" နဲ့ "xia" ဟာ
    နေရာကိုလည်း ရည်ညွှန်းပါတယ်။
  • 5:52 - 5:56
    "shang" က အပေါ်ဘက်လို့ အနက်ရပြီး
    "xia" က အောက်ဘက်ကို ဆိုလိုတာပါ။
  • 5:56 - 6:00
    ဒီတော့ ဘာသာစကား လေ့လာသူ အသစ်တွေအတွက်
    ဒါက စိတ်ရှုပ်ထွေးစရာ နီးနီးပါ။
  • 6:00 - 6:05
    အကြောင်းက ဒါက ကျွန်မရဲ့ အင်္ဂလိပ်စာ
    ကမ္ဘာမှာ မဟုတ်ဘဲ အချိန်နဲ့ နေရာအတွက်
  • 6:05 - 6:08
    ရည်ညွှန်းချက် နှစ်ခုစလုံးရှိတဲ့ စကားလုံး
    တစ်တွဲ သင့်မှာ ရှိသင့်တယ်
  • 6:08 - 6:10
    ဆိုတဲ့ ကမ္ဘာက လုပ်ဆောင်ပုံဖြစ်လို့ပါ။
  • 6:10 - 6:13
    ဒါပေမဲ့ သတင်းကောင်းက ဒီလိုအရာတွေ
    ဆက်လက် လေ့လာအောင် သင့်ကို ကူညီဖို့
  • 6:13 - 6:16
    မှတ်ဉာဏ် ထောက်ကူလို
    တစ်ခုခု (သို့) အမြင်ပိုင်း အထောက်အကူ
  • 6:17 - 6:20
    ဖန်တီးဖို့ သင့်ရဲ့ အစွမ်းထက်တဲ့
    လူကြီး ဦးနှောက်ကို သုံးနိုင်တာပါ။
  • 6:20 - 6:22
    ဒါက ကျွန်မရဲ့ ဂရစ်ကွက်ပါ။
  • 6:22 - 6:25
    အချိန်နဲ့ နေရာ ရပါပြီ။
  • 6:25 - 6:27
    အရှေ့တောင်ထောင့်မှာ "xia" ပါ။
  • 6:28 - 6:32
    ဒါကို ကျွန်မ ဆိုတိုင်း ဒီအမြင်ပိုင်း
    အထောက်အကူဆီ သွားလို့ရတယ်။
  • 6:32 - 6:35
    အနောက်မြောက်ထောင့်မှာ "shang" ရှိတယ်၊
  • 6:35 - 6:39
    ဆိုလိုတာက နေရာရဲ့အပေါ် အချိန်ရဲ့ အနောက်ပါ။
  • 6:39 - 6:40
    ဒီစကားလုံးတွေ သင်ယူချင်တိုင်း
  • 6:40 - 6:45
    ကျွန်မရဲ့ သိပ်ကောင်းတဲ့ အမြင်ပိုင်း
    အထောက်အကူဆီ လာပြီး လုပ်တယ်။
  • 6:45 - 6:46
    ဒီတော့ ဒီမှာ ဘာသိရှိသွားလဲ။
  • 6:46 - 6:50
    သိလိုက်တာက လူကြီးတွေအနေနဲ့ သင်တို့မှာ
    အစွမ်းထက်၊ ပျော့ပျောင်းတဲ့ ဦးနှောက်ရှိတယ်။
  • 6:50 - 6:54
    ဒီမှာ သင့်ရဲ့ ပိုမြင့်တဲ့စကားလုံး
    အစဉ် လုပ်ဆောင်မှုမှာ ပါဝင်ပြီး
  • 6:54 - 6:56
    ကမ္ဘာထဲက အတွေ့အကြုံကို စုဆောင်းကာ
  • 6:56 - 6:59
    နိုင်ငံခြား ဘာသာတစ်ခု သင်ယူရာမှာ
    ကူညီဖို့ ဘာသာစကားဆီ ပို့နိုင်တယ်။
  • 6:59 - 7:01
    တရုတ်ဘာသာစကားတောင်ပါ။
  • 7:01 - 7:06
    ဒီတော့ ဒီနေ့ ဒါက သင့်ရဲ့ ပထမ ခြေလှမ်းပါ၊
    Edie ပြောခဲ့သလို အချိန်က အရွေ့မြန်တော့
  • 7:06 - 7:09
    နောက်တစ်ပစ် အရောက်မှာ
    သင် ကျွမ်းကျင်သွားမှာပါ။
  • 7:09 - 7:11
    ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။
    (လက်ခုပ်သံများ)
Title:
သက်ကြီးများ၏ ဘာသာဗေဒဆိုင်ရာ ပါရမီ။ Deborah Fallows at TEDxMidwest
Description:

အသက်ကြီးလာမှုနဲ့ ဘာသာစကားသစ်တစ်ခုကို သင်ယူခြင်းရဲ့ ဆက်စပ်မှုကြား ဆက်စပ်မှုကို ထင်မြင်ပုံထဲမှာ အမှားတစ်ခုရှိနေတယ်။ Deborah Fallows ကနေပြီး ရင့်ကျက်တဲ့ ဦးနှောက်ဟာ ပိုမြင့်မားတဲ့ လုပ်ဆောင်မှု အဆင့်ကို တွေ့ကြုံခံစားနိုင်တယ်လို့ ပြတ်ပြတ်သားသားပြောရင်း ဒီယုံမှားမှုကို ဆန့်ကျင်ပြောဆိုထားတယ်။ ဒီအားသာချက်တွေကို အသုံးချရင်း ကြည်နူး၊ ပျော်ရွင်ဖွယ် နည်းလမ်းဖြင့် တရုတ်ဘာသာစကား အမြန် သင်ယူတာနိုင်ပုံကို သူက မျှဝေထားပါတယ်။

ဒီဟောပြောချက်ဟာ TED ညီလာခံ ပုံစံ အသုံးပြုထားပေမဲ့ ဒေသတွင်း လူတစ်စုက သီးသန့်ကျင်းပတဲ့ TEDx ပွဲတစ်ခုမှာ ဟောပြောခဲ့တာပါ။ http://ted.com/tedx တွင် ပိုလေ့လာနိုင်ပါတယ်။

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDxTalks
Duration:
07:18

Burmese subtitles

Revisions Compare revisions