Return to Video

Er is een betere manier om dood te gaan, en architectuur kan daaraan bijdragen

  • 0:01 - 0:05
    Ik wil je een verhaal vertellen
    over de dood en architectuur.
  • 0:05 - 0:09
    100 jaar geleden gingen we meestal dood
    aan infectieziekten als longontsteking,
  • 0:09 - 0:13
    die ons vlot wegnamen, als ze aanhielden.
  • 0:13 - 0:17
    We gingen thuis dood,
    in ons eigen bed, verzorgd door familie.
  • 0:17 - 0:18
    Dat was de normale gang van zaken,
  • 0:18 - 0:21
    omdat weinig mensen
    toegang hadden tot medische zorg.
  • 0:21 - 0:24
    Maar in de twintigste eeuw
    veranderde er veel.
  • 0:24 - 0:26
    We ontwikkelden medicijnen
    als penicilline,
  • 0:26 - 0:29
    waarmee we infectieziekten
    konden genezen.
  • 0:29 - 0:32
    Nieuwe medische technologieën
    als röntgenapparaten werden uitgevonden.
  • 0:32 - 0:35
    En omdat die zo groot en duur waren,
  • 0:35 - 0:37
    moesten ze in grote, gecentraliseerde
    gebouwen staan.
  • 0:37 - 0:40
    Dat werden onze moderne ziekenhuizen.
  • 0:40 - 0:41
    Na de Tweede Wereldoorlog
  • 0:41 - 0:44
    zetten veel landen
    algemene gezondheidszorg op,
  • 0:44 - 0:47
    zodat iedereen behandeld kon worden.
  • 0:47 - 0:51
    De levensverwachting steeg
    van 45 jaar aan het begin van de eeuw,
  • 0:51 - 0:53
    naar bijna het dubbele vandaag de dag.
  • 0:53 - 0:57
    In de 20ste eeuw was men optimistisch
    over wat de wetenschap kon bieden,
  • 0:57 - 1:01
    maar men richtte zich
    alleen op het leven en niet op de dood,
  • 1:01 - 1:04
    ondanks onze
    veranderende aanpak van de dood.
  • 1:04 - 1:05
    Ik ben architect,
  • 1:05 - 1:08
    en ik heb de laatste anderhalf jaar
    deze veranderingen bekeken
  • 1:08 - 1:11
    en wat ze betekenen voor architectuur
    in relatie tot de dood.
  • 1:11 - 1:14
    Tegenwoordig gaan we meestal dood
    aan kanker of hartaandoeningen.
  • 1:14 - 1:18
    Velen zullen dus langer
    chronisch ziek zijn
  • 1:18 - 1:20
    aan het einde van ons leven.
  • 1:20 - 1:21
    Tijdens die periode
  • 1:21 - 1:27
    zullen we veel tijd in ziekenhuizen,
    hospices en zorginstellingen doorbrengen.
  • 1:27 - 1:29
    Iedereen is weleens
    in een ziekenhuis geweest.
  • 1:29 - 1:32
    Je kent die tl-lampen wel
    en die eindeloze gangen
  • 1:32 - 1:35
    en die rijen ongemakkelijke stoelen.
  • 1:35 - 1:39
    Ziekenhuisarchitectuur heeft
    haar slechte reputatie verdiend.
  • 1:39 - 1:42
    Maar dat was gek genoeg
    niet altijd zo.
  • 1:42 - 1:46
    Dit is l'Ospendale degli Innocenti,
    gebouwd in 1419 door Brunelleschi,
  • 1:46 - 1:50
    een van de beroemdste en
    invloedrijkste architecten van die tijd.
  • 1:50 - 1:54
    Als ik naar dit gebouw kijk, en bedenk
    hoe ziekenhuizen er nu uitzien,
  • 1:54 - 1:56
    ben ik verbaasd over de ambitie
    van dit gebouw.
  • 1:56 - 1:58
    Het is echt een geweldig gebouw.
  • 1:58 - 2:00
    Met die binnenplaatsen,
  • 2:00 - 2:03
    zodat alle kamers daglicht
    en frisse lucht hebben.
  • 2:03 - 2:05
    Met grote kamers
    en hoge plafonds,
  • 2:05 - 2:07
    waardoor het prettiger is
    om in te verblijven.
  • 2:07 - 2:09
    En het is ook nog mooi.
  • 2:09 - 2:13
    We waren vergeten dat
    zoiets ook nog bij een ziekenhuis kan.
  • 2:13 - 2:17
    Voor betere gebouwen voor het overlijden,
    moeten we erover praten,
  • 2:17 - 2:20
    maar omdat we het onderwerp dood
    ongemakkelijk vinden,
  • 2:20 - 2:21
    hebben we het er niet over,
  • 2:21 - 2:24
    en vragen ons niet af hoe we
    als samenleving de dood benaderen.
  • 2:24 - 2:28
    Ik was tijdens mijn onderzoek
    het meest verbaasd
  • 2:28 - 2:30
    over hoe veranderlijk houdingen zijn.
  • 2:30 - 2:32
    Dit is het eerste crematorium in Engeland,
  • 2:32 - 2:35
    dat in 1870 in Woking werd gebouwd.
  • 2:35 - 2:39
    Toen de bouw begon,
    werd er geprotesteerd in het dorp.
  • 2:39 - 2:41
    Cremeren werd niet algemeen geaccepteerd.
  • 2:41 - 2:44
    99,8 procent van de mensen werd begraven.
  • 2:44 - 2:48
    En nu, maar een eeuw later,
    wordt driekwart gecremeerd.
  • 2:48 - 2:50
    Mensen staan best open
    om dingen te veranderen
  • 2:50 - 2:53
    als ze de kans krijgen erover te praten.
  • 2:53 - 2:56
    Dit gesprek over architectuur en de dood
  • 2:56 - 2:59
    was wat ik wilde opstarten
    tijdens mijn eerste tentoonstelling,
  • 2:59 - 3:02
    in Venetië, in juni,
    die "Dood in Venetië" heette.
  • 3:02 - 3:05
    Het was speels ontworpen
  • 3:05 - 3:08
    zodat de mensen er letterlijk
    mee bezig zouden zijn.
  • 3:08 - 3:11
    Dit is een van de opstellingen,
    een interactieve kaart van Londen
  • 3:11 - 3:13
    die laat zien hoeveel
    van de gebouwen in de stad
  • 3:13 - 3:16
    gaan over dood en doodgaan.
  • 3:16 - 3:18
    Als je je hand over de kaart beweegt,
  • 3:18 - 3:23
    verschijnen de namen
    van de gebouwen en begraafplaatsen.
  • 3:23 - 3:25
    Een andere opstelling
    was een serie ansichtkaarten
  • 3:25 - 3:27
    die mensen konden meenemen.
  • 3:27 - 3:30
    Er stonden woningen en ziekenhuizen op
  • 3:30 - 3:32
    en begraafplaatsen en mortuaria.
  • 3:32 - 3:35
    Ze vertellen het verhaal
    van verschillende ruimtes
  • 3:35 - 3:37
    waar we doorheen gaan,
    aan beide kanten van de dood.
  • 3:37 - 3:40
    We wilden laten zien dat de plek
    waar we doodgaan
  • 3:40 - 3:43
    belangrijk is voor
    hoe we doodgaan.
  • 3:43 - 3:48
    Het gekst waren de reacties
    van de bezoekers aan de expositie,
  • 3:48 - 3:50
    vooral bij de audio-visuele onderdelen.
  • 3:50 - 3:54
    Mensen dansten, renden en sprongen
  • 3:54 - 3:57
    om de opstellingen
    op verschillende manieren op te starten,
  • 3:57 - 3:59
    en op een bepaald moment
    stopten ze min of meer.
  • 3:59 - 4:02
    Ze beseften dat ze
    bij een expositie waren over de dood.
  • 4:02 - 4:05
    Ze bedachten dat ze zich
    anders moesten gedragen.
  • 4:05 - 4:07
    Maar eigenlijk vraag ik me af
    of er een manier is
  • 4:07 - 4:10
    om je te gedragen rond de dood.
  • 4:10 - 4:14
    En als die er niet is, wil ik je vragen
    wat je een goede dood vindt,
  • 4:14 - 4:18
    en hoe architectuur eruit moet zien,
    die een goede dood ondersteunt.
  • 4:18 - 4:20
    Zou het niet iets minder zó moeten zijn,
  • 4:20 - 4:22
    en iets meer zó?
  • 4:22 - 4:25
    Dank je wel.
  • 4:25 - 4:27
    (Applaus)
Title:
Er is een betere manier om dood te gaan, en architectuur kan daaraan bijdragen
Speaker:
Alison Killing
Description:

In deze korte, prikkelende talk, kijkt architect Alison Killing naar gebouwen waar de dood is en mensen overlijden -- begraafplaatsen, ziekenhuizen, huizen. De manier waarop we overlijden, verandert, en de bouwwijze voor overlijden ... die zou misschien ook moeten veranderen. Het is een verrassend fascinerende kijk op een verborgen aspect van onze stad, en van ons leven.
more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
04:39

Dutch subtitles

Revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.