Hãy đón nhận từ cộng đồng những mục tiêu của thế giới

Trong năm 2000, liên hợp quốc đề ra 8 mục tiêu để tạo nên một thế giới tốt hơn bằng cách giảm nghèo đói và bệnh tật -- với thời hạn đến năm 2015. Khi tiến gần tới thời hạn đó, Jamie Drummond của ONE.org hoài nghi về khả năng thành công của 8 Mục Tiêu Phát Triển Thiên Niên Kỷ, và gợi ý về một khởi động dựa trên cộng đồng for 15 năm tiếp theo.

Hãy để tôi đưa quý vị ngược thời gian,

về những khoảng trống
trong trí nhớ của quý vị

có lẽ là về năm được mong chờ nhiều nhất
trong cuộc đời của quý vị,

nhưng chắc chắn là
năm được mong chờ nhiều nhất

trong lịch sử nhân loại:

năm 2000.
Quý vị còn nhớ chứ?

Sự cố máy tính Y2K,
bong bóng dotcom

căng thẳng về bữa tiệc của ai
mà quý vị sẽ đi đến

khi mà đồng hồ điểm nửa đêm,

trước khi sâm banh được mở,

vào thời khắc bắt đầu của những mong ước

trong thiên niên kỉ mới

tôi nghĩ rằng con số 2000 có nhiều ý nghĩa hơn

là chỉ một con số 2 và vài số 0

Ngạc nhiên thay, những nhà lãnh đạo thế giới

thật ra vẫn thấy hài lòng với thời khắc ấy

và trở lại năm 2000 để đồng ý với

những điều phi thường như là

những mục tiêu dài hạn, có tầm nhìn và khả thi

hay Mục tiêu Phát triển Thiên niên kỉ

Tôi chắc rằng các bạn đều đang giữ một bản sao các mục tiêu

dưới gối của mình hay trên bàn cạnh giường

để phòng trường hợp

trí nhớ của bạn cần được xới lên

Sự thỏa thuận sau đó sẽ đến thế này:

các nước phát triển cam đoan giảm phân nửa

tỉ lệ nghèo, đói và chết vì bệnh tật

chạy theo vài mục tiêu khác đến năm 2015

Các quốc gia phát triển cam đoan sẽ giúp họ

đạt được mục tiêu bằng giảm các khoản nợ

tăng viện trợ và cải thiện thương mại

Chúng ta đang ở năm 2015

Vì thế mà chúng ta tốt hơn là nên đánh giá, chúng ta thực hiện đến đâu rồi những mục tiêu đó?

Nhưng chúng ta cũng phải quyết định rằng chúng ta có thích những mục tiêu toàn cầu đó không?

Vài người không. Và nếu chúng ta thích, chúng ta phải đưa ra quyết định

cái mà chúng ta muốn làm hướng về các mục tiêu kia

Cả thế giới muốn làm cùng nhau điều gì?

Chúng ta phải quyết định một quy trình

Tôi tất nhiên nghĩ những mục tiêu trên thì

rất đáng để phát triển với các lí do sau:

Liên kết giữa tư nhân

các chính trị gia, những người thiện nguyện

và những nhà hoạt động cấp cơ sở

ở các nước đang phát triển

và cả 250.000 người diễu hành trên đường phố

ở Edinburg bên ngoài ngay chính tòa nhà này của tổ chức

Make Poverty History (làm cho đói nghèo thành quá khứ)

Họ đã đạt được những kết quả như

tăng số người được sử dụng thuốc ARV (bệnh lao)

thuốc kéo dài cuộc sống và ngăn AIDS

giảm được gần phân nửa số người chết vì sốt rét

5,4 triệu mạng sống được cứu nhờ được tiêm vacccin

Và tổng hợp lại, đây sẽ là kết quả

2 triệu trẻ em được cứu sống mỗi năm

vào năm vừa qua, so với năm 2000

Vậy là 5000 trẻ em được cứu sống mỗi ngày

Gấp 10 lần số khán giả ở đây được cứu sống mỗi ngày

bởi vì các liên kết phối hợp trên.

Nên tôi nghĩ đây là bằng chứng sống đáng ngạc nhiên

mà mọi người nên biết

nhưng thách thức để phổ biến những tin tức tốt này

nên là chủ để của các buổi TEDTalk khác.

Dù gì đi nữa, với những người tham gia để có được những kết quả này

xin cảm ơn. Những kết quả này cho thấy các mục tiêu thiên niên kỉ là đáng có.

Nhưng vẫn có nhiều vấn đề chưa giải quyết

Vẫn còn 7,6 triệu trẻ em chết hàng năm vì các căn bệnh có thể ngăn ngừa

và chữa trị được

và 178 triệu trẻ suy dinh dưỡng

ở mức độ thấp còi

đến nỗi mang theo sự suy yếu về thể chất và nhận thức suốt đời

Vì thế mà có nhiều thứ phải làm hơn nữa với các mục tiêu đã đặt ra

Nhưng có rất nhiều người nghĩ có những thứ

nên ghi lại ở bản mục tiêu ban đầu

không được chấp thuận khi đó, thì bây giờ nên được tính đến

như các mục tiêu phát triển bền vững

quản trị tài nguyên thiên nhiên

thêm cơ hội, tiến đến tri thức

sự bình đẳng, chống tham nhũng

Tất cả đều đo đạc được và nên có trong mục tiêu mới

Mấu chốt ở đây là

bạn thấy các mục tiêu mới nên có gì?

Bạn muốn gì trong các mục tiêu này?

Bạn có thấy khó chịu khi tôi không nói gì về bình đẳng giới

hay giáo dục không?

2 vấn đề trên có nên nằm trong các mục tiêu mới?

Đây là câu hỏi hay

nhưng sẽ có nhiều đánh đổi khó khăn

và cơ hội, cho nên bạn muốn hi vọng

rằng quá trình mà thế giới quyết định

những mục tiêu mới này
phải phù hợp, đúng không?

Khi chúng ta đang ở đây tại Edinburgh,

cá chuyên gia chính trị được cử bới UN và vài chính phủ

đang bận bịu

thiết kế ra những mục tiêu mới

và họ đang dùng quy trình cũ rích,
hạn hẹp, từ trên xuống

từ cuối thế kỉ 20.

Nhưng kể từ khi đó, Internet và mạng điện thoại,

cùng với dạng TV thực tế

đã phủ sóng khắp trên thế giới

Chúng ta đề nghị sử dụng những hình thức này

để kéo mọi người trên thế giới tham gia

lần đầu tiên trong lịch sử: cuộc bỏ phiếu và tham khảo

ý kiến toàn cầu. Mọi người ở khắp mọi nơi

lần đầu tiên có tiếng nói ngang nhau.

Chẳng phải sẽ bỏ lỡ 1 cơ hội lịch sử to lớn

nếu không làm, trong khi khả năng có thể?

Có hàng trăm triệu tiền cứu trợ đang trong nguy cơ,

hàng chục triệu mạng sống trong nguy hiểm

và ngay cả an ninh và tương lai

của bạn và người thân cũng có nguy cơ.

Nếu bạn đồng ý với tôi, vậy thì có 3 bước cơ bản

trong chiến dịch phân bổ việc cho cộng đồng này:

thu thập, kết nối và cam kết.

Việc đầu tiên là phải hướng chiến dịch này

tới dữ liệu thăm dò ý kiến.

Hãy tới các quốc gia cho phép chúng ta

rồi hỏi 1,001 người xem họ muốn

những mục tiêu mới gì, cố gắng tiếp cận

người nghèo hơn, những người sử dụng

đồ điện tử hiện đại, và đảm bảo ý kiến của họ

được cân nhắc trong các mục tiêu mới

Vậy thì ta phải có phiếu điều tra cơ bản

để đảm bảo có thể giám sát và thúc đẩy

các mục tiêu. Các mục tiêu Thiên niên kỉ ban đầu

không có dữ liệu điều tra cơ bản tốt,

và chúng ta sẽ cần đến dữ liệu chung trong suốt quá trình để đảm bảo

có thể thực sự giám sát được quá trình.

Và rồi ta cần kết nối với số đông.

Hiện nay, chúng ta thấy vai trò của 1 liên minh chưa từng có

giữa mạng xã hội và những người giàu lên nhanh chóng,

công ty truyền thông, dạng chương trình truyền hình thực tế,

công ty trò chơi, truyền thông, tất cả

đều trong thời khắc "Chúng ta là thế giới"

Liệu các bên có thể hợp tác và giúp

xây dựng lại thương hiệu từ Mục tiêu Phát triển Thiên niên kỉ

sang Mục tiêu của Thế hệ Kỉ nguyên?

Nếu chỉ 5% của hơn 5 tỷ người

lên tiếng

và chuyển thành cam kết thì trong mạng lưới của họ

chúng ta đã có được 300 triệu người

trên thế giới cùng chung sức thực hiện các mục tiêu này.

Nếu chúng ta có dữ liệu tổng hợp này,
và đám đông cùng kết nối,

dựa vào kinh nghiệm làm chiến dịch

và gây ảnh hưởng để các chính trị gia cam kết

tôi thấy các chính trị gia sẽ cam kết

với hầu hết các lời khuyên của cộng đồng.

Nhưng câu hỏi là trong suốt quá trình

liệu tất cả mọi người có cam kết không?

Và nếu có cam kết thì chúng ta đã sẵn sàng để nhắc lại, giám sát

và đưa ra phản hồi, đảm bảo những lời hứa này

sẽ mang đến kết quả?

Tôi có vài dẫn chứng tuyệt vời đây để chia sẻ với các bạn

và thực ra hầu hết được thực hiện ở Châu Phi.

Có Dữ liệu Mở tại Kenya, một dự án mật mã theo địa lý

và trao cho cộng đồng thông tin về các dự án ở đâu,

đang đem lại kết quả

Thường thì các dự án này không theo tiến độ.

Và Ushahidi, có nghĩa là "nhân chứng" trong tiếng Swahili

là dự án mật mã hóa địa lý
và trao thông tin trong cộng đồng

trong các trường hơp khẩn cấp
phức tạp để đạt được phản ứng phù hợp.

Đây là vài ví dụ đầy thú vị

trong phát triển và dân chủ,

nơi người dân thuộc tầng lớp lao động

cùng tham gia giúp công khai quá trình

để đảm bảo những hứa hẹn cứu trợ toàn cầu

và những thứ mơ hồ mà tầng lớp cao phát cho họ

ở mức cơ sở và đảo lại thế kim tự tháp.

Sự mở rộng, ép buộc mở rộng này quan trọng,

và nếu như không rõ ràng ngay từ đầu,

tôi nên nói rõ: mục đích của tôi hoàn toàn rõ ràng.

Những xu hướng dài hơi cho thấy thế kỉ này

sẽ là nơi khó sống,

dân số tăng, mức tiêu thụ tăng,

và mâu thuẫn bởi nguồn tài nguyên thiên nhiên hạn hẹp.

Hãy nhìn tình hình chính trị trên thế giới hôm nay.

Hãy nhìn vào hội nghị Trái đất ở Rio vừa diễn ra tuần trước,

hay như hội nghị G20 ở Mexico cũng vào tuần trước.

Cả 2, nếu như chúng ta nhìn nhận thực sự, là thất bại.

Các nhà chính trị gia của chúng ta, nền chính trị toàn cầu của chúng ta,

không thể hoàn thành việc được.

Họ cần chúng ta giúp.
Họ cần những chiến binh,

và những chiến binh này sẽ không đến từ Sao Hỏa.

Phải đến từ chúng ta và tôi thấy quá trình

quyết định một cách dân chủ theo hướng dưới lên

thế giới muốn cùng cải thiện gì

như là cách để chúng ta trao cho cộng đồng

sức mạnh để thực sự xây dựng kế hoạch

để tái sinh lại hệ thống chính trị toàn cầu

trong thế kỉ 21.

Tôi bắt đầu từ năm 2000. Hãy để tôi hoàn thành năm 2030.

Nhiều người giễu cợt 1 chiến dịch lớn vài năm trước

chúng ta gọi là Make Poverty History (làm cho đói nghèo thành quá khứ).

Nhiều người cho rằng thật ngây thơ,

và cũng đúng, nó chỉ là 1 khẩu hiệu trên áo phông

gây hiệu ứng tức thời. Nhưng hãy nhìn xem.

Hiện trạng sống với ít hơn 1 đô la và 25 cent

đang giảm, và hãy nhìn tới năm 2030

xuống còn 0.

Sự phát triển ở Trung Quốc và Ấn Độ

và công tác giảm nghèo là yếu tố quan trọng,

nhưng gần đây ở Châu Phi, tỉ lệ nghèo cũng đang giảm.

Sẽ càng khó hơn khi chúng ta đi tới số 0,

bới người dân nghèo sẽ tập trung nhiều hơn

ở các nước sau chiến tranh và bấp bênh,

hoặc ở các nước tầm trung

nơi mà họ không quá quan tâm đến việc mình bị ra rìa.

Nhưng tôi cho ràng với hướng chiến dịch chính trị đúng đắn

và phát minh kĩ thuật cũng như sáng tạo cộng với

liên kết làm việc cùng nhau,

Tôi thấy chúng ta có thể hoàn thành mục tiêu này và nhiều mục tiêu khác nữa.

Cảm ơn (Vỗ tay)

(Vỗ tay)

Chris Anderson: Jamie, tôi có chút thắc mắc.

Nếu có 1 sự việc hôm nay mà 100 đứa trẻ

thiệt mạng hoặc 100 đứa trẻ

bị bắt cóc và được giải cứu,

câu chuyện này sẽ lên sóng trong cả tuần, đúng không?

Anh mới vừa đưa lên, 1 trong các con số của anh,

5,000 - đúng không nhỉ?

Jamie Drummond: Được cứu sống hàng ngày.

CA: 5,000 trẻ em được cứu sống hàng ngày.

Ý tôi là, thực tế này làm các số liệu khác nhỏ lại

điều này có trên các kênh thông tin của chúng ta và trở nên vô hình.

Điều này chắc làm anh phát điên.

JD: Đúng thế, và chúng ta đang có 1 cuộc tranh luận lớn ở đất nước này

về mức độ cứu trợ, đó là 1 ví dụ, và chỉ cứu trợ không thôi

thì không phải giải pháp. Chẳng ai nghĩ là giải pháp cả.

Nhưng nếu như mọi người nhìn thấy kết quả của gói cứu trợ thông minh,

tôi thấy họ sẽ cuồng về giải pháp này.

Tôi mong rằng 250,000 người đã diễu hành

ngoài tòa nhà này biết được kết quả như thế.

Bây giờ thì họ không biết, và sẽ thật tốt nếu như tìm được cách

trao đổi thông tin tốt hơn, bởi vì bây giờ chúng ta chưa có cách.

Chúng ta đã thất bại trong việc quảng bá về thành công này.

Nếu như những cố gắng như thế này có thể nhân lớn tiếng nói của họ

và làm lớn lên ở những lúc trọng điểm, tôi biết chắc rằng

chúng ta sẽ có những chính sách tốt hơn.

Hội nghị G20 ở Mexico đáng nhẽ không thất bại.

Và với Rio, nếu có ai quan tâm tới môi trường

sẽ không thất bại như vậy.

Những cuộc hội nghị như thế này vẫn diễn ra,

và tôi biết mọi người đâm ra nghi ngờ và không tin

về các cuộc họp toàn cầu và những hứa hẹn

không bao giờ được giữ lời, nhưng trên thực tế,

những phần được thực hiện đang tạo nên sự khác biệt

và những gì các nhà chính trị gia cần

là sự cho phép của công chúng.

CA: Nhưng anh chưa hoàn toàn làm xong phần kĩ thuật trang web v...v...

những phần mà làm cho chiến dịch này thành công.

Nếu như những người ở đây có kinh nghiệm

sử dụng các diễn đàn mở, anh muốn nói chuyện với họ

tuần này và thử làm tiếp từ đây.

JD: Chắc chắn rồi. CA: Tôi phải nói rằng

nếu như cuộc hội thảo này bằng cách nào đó

giúp ý tưởng tiến thêm, và đây là ý tưởng vĩ đại,

và nếu anh có thể phát triển được nó đi tiếp thì thật là hay quá.

Cảm ơn anh. JD: Tôi rất mong có sự giúp đỡ của các bạn.

CA: Cảm ơn, cảm ơn

(Vỗ tay)