Return to Video

چرا این ۳۲ نماد درغارهای باستانیِ تمام اروپا یافت شده‌اند؟

  • 0:00 - 0:00
    چيزى درباره غارها هست--
  • 0:05 - 0:09
    گشودگى سايهدار در يك صخره سنگ آهكى
    كه شما را به درون خود مىكشد.
  • 0:10 - 0:13
    در حین عبور از دروازه بین روشنایی
    و تاریکی،
  • 0:13 - 0:16
    وارد جهانی زیرزمینی میشوید--
  • 0:16 - 0:22
    مکانی پر از تاریکی ابدی،
    رایحههای زمینی و سکوت خاموش.
  • 0:23 - 0:24
    مدتها قبل در اروپا،
  • 0:24 - 0:28
    مردمان باستانی نیز وارد
    این جهانهای زیرزمینی شدند.
  • 0:28 - 0:29
    بهعنوان شاهد ورودشان،
  • 0:29 - 0:33
    نقاشیها و حکاکیهای اسرارآمیزی را
    از خود بجای گذاشتند،
  • 0:33 - 0:39
    مثل این نقاشی دیواری از انسانها، مثلثها
    و زیگزاگها در Ojo Guareña اسپانیا.
  • 0:40 - 0:43
    الان شما در حال عبور از همان مسیری
    هستید که این نقاشان اولیه رفتهاند.
  • 0:44 - 0:47
    و در این مکانِ دگرجهانی و فرا واقعی،
  • 0:47 - 0:49
    تصور شنیدن صدای پایِ شال پیچ شده
  • 0:49 - 0:53
    در پارچهای از جنس پوست بر خاک نرم یا
    دیدن سوسوی نور مشعلی
  • 0:53 - 0:56
    در انحنا بعدی محتمل به نظر میرسد.
  • 0:58 - 0:59
    وقتی در غار هستم،
  • 0:59 - 1:05
    اغلب خودم را در حال فکر کردن به آن کششی مییابم
    که باعث جرات یافتن آدمها برای رفتن
  • 1:05 - 1:09
    به چنین جاهای عمیق و عبور از این گذرگاههای
    خطرناک و باریک و گذاشتن ردشان میشود.
  • 1:09 - 1:10
    در این ویدیو کلیپ،
  • 1:10 - 1:13
    که نیم کیلومتر یا حدود
    یک سوم مایل در زیر زمین
  • 1:13 - 1:16
    درغارCudon اسپانیا تصویربرداری شده،
  • 1:16 - 1:18
    مجموعهای از نقاشیهای قرمز
    را توی سقف در بخش
  • 1:18 - 1:21
    قبلا کشف نشده غار یافتیم.
  • 1:21 - 1:26
    همانطور که به جلو میخزیدیم،
    به سبک نظامیها، با سقفی که مدام کوتاهتر میشد،
  • 1:26 - 1:29
    سرانجام به نقطهای رسیدیم
    که سقف بقدری کوتاه بود
  • 1:29 - 1:31
    که دیلن -شوهرم و عکاس پروژه-
  • 1:31 - 1:35
    دیگر قادر به فوکوس کردن روی سقف با
    دوربین DSLR اش نبود.
  • 1:35 - 1:37
    پس همانطور که از من فیلم میگرفت،
  • 1:37 - 1:40
    من دنبالهی نقاشی قرمز را با تنها منبع نوریام
    و یک دوربین پوینت-اند- شوت که برای
  • 1:40 - 1:44
    مواقعی این چنینی همراهم هست گرفتم.
  • 1:46 - 1:47
    نیم کیلومتر زیر زمین.
  • 1:48 - 1:50
    جداً.
  • 1:50 - 1:53
    واقعا یک نفر با مشعل یا چراغ سنگی
    آن پایین چه کار داشته است؟
  • 1:53 - 1:54
    (خنده)
  • 1:54 - 1:56
    منظورم این است که
    منطقست، نه؟
  • 1:56 - 1:57
    اما میدانید،
  • 1:57 - 2:01
    این از آن نوع پرسشهایی است که
    با تحقیقم به دنبال جوابش هستم.
  • 2:01 - 2:04
    من بر روی برخی از قدیمیترین هنرها
    در جهان مطالعه میکنم.
  • 2:05 - 2:07
    توسط این هنرمندان نخستین
    در اروپا خلق شدند،
  • 2:07 - 2:10
    بین ۱۰٫۰۰۰ و ۴۰٫۰۰۰ سال قبل.
  • 2:11 - 2:13
    و نکته این است که
  • 2:13 - 2:15
    آن را صرف زیبا بودن مطالعه میکنم
    با این که
  • 2:15 - 2:17
    برخی از آنها مسلما همین طورند.
  • 2:18 - 2:21
    اما آنچه علاقهمندم
    گسترش ذهن مدرن،
  • 2:22 - 2:26
    تکامل خلاقیت، خیالپردازی و اندیشه ابستره،
  • 2:26 - 2:29
    و درباره مفهوم انسان بودن است.
  • 2:31 - 2:34
    در حالیکه همه گونهها با هم
    به نحوی ارتباط برقرار میکنند،
  • 2:34 - 2:38
    تنها انسانها هستند که واقعا
    آن را به سطح بالاتری بردهاند.
  • 2:38 - 2:40
    تمایل و توانایی ما برای
    شراکت و همکاری
  • 2:41 - 2:43
    نقش عظیمی در داستان موفقیت
    ما داشته است.
  • 2:43 - 2:48
    جهان مدرن ما بر مبنای یک
    شبکه جهانی تبادل اطلاعات ایجاد شده
  • 2:48 - 2:52
    که بخش عمده آن مدیون قابلیت ما
    در برقراری ارتباط بوده--
  • 2:52 - 2:56
    به ویژه، با استفاده از اشکال نوشتاری و
    گرافیکی.
  • 2:57 - 2:58
    نکته اینجاست که اگرچه
  • 2:58 - 3:00
    ساختههای ما بر مبنای دستاوردهای ذهنی
  • 3:00 - 3:03
    آنانی است که خیلی قبلتر از ما آمدهاند،
  • 3:03 - 3:08
    و به آسانی فراموش میشود که برخی از این قابلیتها
    آن زمان وجود نداشتهاند.
  • 3:09 - 3:11
    این یکی از موارد بسیار جالبی است
    که هنگام مطالعه بر
  • 3:11 - 3:14
    تاریخ دوردستمان یافتهام.
  • 3:14 - 3:18
    این آدمها شانههای هیچ غولی
    را نداشتند که بر آن تکیه کنند.
  • 3:18 - 3:20
    آنها شانههای اصلی بودند.
  • 3:20 - 3:23
    و درحالیکه شمار شگفتآوری
    از اختراعات مهم
  • 3:23 - 3:25
    حاصل روزگاران دور است،
  • 3:25 - 3:30
    آنچه میخواهم امروز برایتان بگویم
    اختراع رابطه گرافیکی است.
  • 3:31 - 3:33
    سه نوع اصلی از ارتباط وجود دارد،
  • 3:33 - 3:36
    گفتاری،حرکات واشارات--
    خب چیزهایی مثل زبان اشاره--
  • 3:36 - 3:39
    و ارتباط گرافیکی.
  • 3:39 - 3:42
    گفتاری و حرکات واشارات
    اصل ذات زودگذر خود را دارند.
  • 3:42 - 3:46
    مستلزم تماس نزدیک برای پیامی هستند
    که ارسال و دریافت میگردد.
  • 3:46 - 3:50
    وبعد از لحظه انتقال، برای همیشه رفته است.
  • 3:50 - 3:54
    ارتباط تصویری، از سوی دیگر،
    آن رابطه را قطع میکند.
  • 3:54 - 3:58
    و با اختراع آن،
    برای نخستین بار این امکان ایجاد شد
  • 3:58 - 4:01
    که پیامی منتقل شود و در مکان و زمانی
  • 4:01 - 4:05
    فراتر از یک لحظه مجرد نگهداری گردد.
  • 4:05 - 4:07
    اروپا یکی از اولین مکانهایی است
  • 4:07 - 4:09
    که ما در آن شروع به دیدن علائم گرافیکی کردیم
    که بطور منظم در غارها،
  • 4:09 - 4:14
    پناهگاههای سنگی، و حتی معدود
    بناهای غیر مسقف بجای مانده ظاهر شدهاند.
  • 4:14 - 4:17
    اما این اروپایی نیست که امروز میشناسیم.
  • 4:17 - 4:20
    جهانی بود زیرسلطه لایههای یخِ
    سربه فلک کشیده
  • 4:20 - 4:22
    با سه تا چهار کیلومتر ارتفاع،
  • 4:22 - 4:25
    و مرتعهای فراگیر و
    تندراهای منجمد.
  • 4:25 - 4:27
    عصر یخبندان بود.
  • 4:28 - 4:29
    طی قرن گذشته،
  • 4:29 - 4:35
    بیش از ۳۵۰ بنای هنر سنگیِ
    عصر یخبندان در سرتاسر این قاره یافت شده،
  • 4:35 - 4:39
    که با حیوانات، اشکال ابستره
    و حتی به ندرت انسان، مثل
  • 4:39 - 4:43
    هیکلهای حکاکی شده منطقه گروتا دل کاوالو
    در سیسیل تزیین شدهاند.
  • 4:43 - 4:45
    و تصور اجمالی نادری از جهان خلاقانه و
  • 4:45 - 4:49
    تخیلپردازی آن هنرمندان اولیه
    در آن روزها را به ما میدهند.
  • 4:50 - 4:51
    از زمان کشف آنها،
  • 4:51 - 4:55
    این حیوانات بودند که عمده
    کانون بررسیها بودهاند
  • 4:55 - 4:58
    مانند این اسب سیاه از گولاوئرا در اسپانیا،
  • 4:58 - 5:02
    یا این گاومیش بنفش غیرعادی
    از La Pasiega.
  • 5:03 - 5:08
    اما برای من، اشکال ابستره مهم هستند،
    آنهایی که نشانههای هندسی مینامیم،
  • 5:08 - 5:10
    که من را بسوی مطالعه
    این هنر سوق داد.
  • 5:11 - 5:14
    بامزه این است که در بیشتر این بناها
  • 5:14 - 5:18
    علائم هندسی از نظر تعداد به تصاویر
    انسان و حیوان پیشی میگیرند.
  • 5:18 - 5:21
    اما وقتی این کار را در ۲۰۰۷ شروع کردم،
  • 5:21 - 5:25
    حتی یک فهرست معین از تعداد
    اشکال موجود وجود نداشت،
  • 5:25 - 5:27
    نه حتی مفهومی قوی از این که آیا
  • 5:27 - 5:30
    همانها در گذر زمان یا فضا ظاهر شدند.
  • 5:32 - 5:35
    پیش از آن که حتی سوالهایم شروع شوند،
  • 5:35 - 5:37
    گام نخستین من گردآوری دادههایی
  • 5:37 - 5:41
    از همه علائم هندسی شناخته شده
    از تمامی بناهای هنر سنگی بود.
  • 5:41 - 5:45
    مشکل این بود در حالیکه همه آنها
    بهخوبی در برخی سایتها مستند شده بودند،
  • 5:45 - 5:47
    معمولا حاوی حیوانات بسیاری قشنگی بودند،
  • 5:47 - 5:51
    کلی دیگر هم بود که خیلی گنگ و مبهم بودند--
  • 5:51 - 5:53
    جزییات یا شرح چندانی نبود.
  • 5:53 - 5:56
    برخی از آنها برای نیم قرن یا بیشتر
    مورد بازدید قرار نگرفته بودند.
  • 5:57 - 6:00
    اینها مواردی بودند که در
    حوزه کاریام دنبالشان بودم.
  • 6:00 - 6:02
    طی این مسیر دو ساله،
  • 6:02 - 6:07
    همسر وفادارم دیلن و من
    هر کدام ۳۰۰ ساعت را در زیرزمین گذراندیم،
  • 6:07 - 6:11
    با راهپیمایی، خزیدن و حرکت مارپیچی
    در اطراف ۵۲ بنا
  • 6:11 - 6:14
    در فرانسه، اسپانیا، پرتقال و سیسل.
  • 6:14 - 6:16
    و کاملا ارزشش را داشت.
  • 6:16 - 6:23
    در ۷۵ درصد بناهایی که بازدید کردیم
    نشانههای هندسی مستند نشده جدیدی یافتیم.
  • 6:23 - 6:25
    این میزان دقت و درستی است
    که میدانستم قرار است
  • 6:26 - 6:29
    در صورت تمایل داشتن به پاسخدهی
    به سوالات بزرگتر لازم داشته باشم.
  • 6:29 - 6:31
    برویم سراغ آن پرسشها.
  • 6:31 - 6:36
    بجز یک مشت نمادی که از بقیه فرق دارند،
    فقط ۳۲ نشانه هندسی وجود دارد.
  • 6:36 - 6:38
    فقط ۳۲ نشانه
  • 6:38 - 6:43
    از ۳۰٫۰۰۰ سال چرخه زمانی
    و در کل قاره اروپا.
  • 6:44 - 6:46
    خیلی کم هست.
  • 6:46 - 6:49
    الان، اگر اینها تزیینات یا خطخطی
    غیر یکدست بود،
  • 6:49 - 6:51
    میتوانستیم انتظار
    تنوع بیشتری را داشته باشیم،
  • 6:51 - 6:54
    اما در عوض آنچه یافتیم
    همان نشانههاست
  • 6:54 - 6:56
    که در طول زمان و فضا تکرار شدهاند.
  • 6:57 - 7:01
    برخی نشانهها شروع قوی داشتند،
    پیش ازآنکه محبوبیتشان را از دست بدهند و محو گردند
  • 7:01 - 7:03
    و نشانههای دیگر در ادامه
    ابداع گردند.
  • 7:03 - 7:09
    اما ۶۵ درصد آن نشانهها در تمام
    مدت آن دوره مورد استفاده بودند--
  • 7:09 - 7:13
    چیزهایی مثل خطوط، مستطیل، مثلث،
    بیضی و دایره
  • 7:13 - 7:15
    که از آخر عصر یخبندان در اینجا میبینیم،
  • 7:15 - 7:19
    در بنای ۱۰٫۰۰۰ ساله
    در بالای کوهستان پیرنه.
  • 7:19 - 7:22
    و در حالیکه برخی نشانهها
    پراکندگی هزاران کیلومتری دارند،
  • 7:23 - 7:25
    دیگر نشانهها، الگوهای توزیع خیلی
    محدودتری دارند،
  • 7:26 - 7:28
    حتی برخی تنها به یک قلمرو محدود میشوند،
  • 7:28 - 7:30
    مثل این مستطیلهای تقسیم شدهای که
    اینجا میبینیم
  • 7:30 - 7:32
    و تنها در اسپانیای شمالی یافت میشوند،
  • 7:32 - 7:34
    و این که به ادعای برخی محققان
    که آنها را بررسی کردهاند
  • 7:34 - 7:37
    میتوانند به نوعی برخی نشانههای
    خانوادگی یا قبیلهای باشند.
  • 7:38 - 7:39
    به این نکته توجه داشته باشید
  • 7:39 - 7:43
    که درجه شگفتآوری از شباهت در
    نخستین هنر سنگی وجود دارد
  • 7:43 - 7:47
    که از فرانسه و اسپانیا گرفته تا
    اندونزی و استرالیا یافت میشود.
  • 7:47 - 7:52
    با بسیاری از همان نشانهها
    که در چنین مکانهای دوردستی ظاهر میشوند،
  • 7:52 - 7:55
    بهخصوص در آن بازه زمانی ۳۰٫۰۰۰ تا
    ۴۰٫۰۰۰ ساله،
  • 7:55 - 7:57
    این احتمال هر چه بیشتر قوت میگیرد
  • 7:58 - 8:02
    که مبدا این اختراع در واقع
    به یک نقطه اشتراکی در آفریقا بر میگردد.
  • 8:02 - 8:05
    اما متاسفم به شما بگویم که این موضوع
    سخنرانی دیگری در آینده است.
  • 8:05 - 8:07
    پس برگردیم سر موضوع فعلی.
  • 8:07 - 8:11
    هیچ شکی نیست که این نشانهها
    برای خالقانشان با معنی بودند،
  • 8:11 - 8:14
    مثل این مجسمههای نقش برجسته
  • 8:14 - 8:16
    از رصدخانه سنگی ونسقو در فرانسه.
  • 8:16 - 8:21
    شاید ندانید که منظورشان چه بود،
    اما قطعا مردم آن دوره منظوری داشتهاند.
  • 8:22 - 8:28
    تکرار همان نشانهها،
    برای مدت طولانی و در بناهای متعدد
  • 8:28 - 8:31
    به ما میگوید که آن هنرمندان
    انتخابهای تعمدی داشتهاند.
  • 8:32 - 8:34
    اگر درباره اشکال هندسی خاص
    با مفاهیم توافق شده و
  • 8:34 - 8:39

    از لحاظ فرهنگی تشخیص داده شده
    صحبت میکنیم،
  • 8:39 - 8:41
    برای این است بعدا بتوانیم نگاه مناسبی به
  • 8:41 - 8:45
    یکی از قدیمیترین سیستمهای
    ارتباط گرافیکی در جهان داشته باشیم.
  • 8:45 - 8:47
    هنوز درباره نوشتن صحبت نمیکنم.
  • 8:47 - 8:49
    حروف کافی هنوز در این مرحله وجود ندارد
  • 8:49 - 8:52
    تا همه کلمات را در
    این زبان گفتاری ارائه کند،
  • 8:52 - 8:55
    چیزی که برای یک سیستم نوشتاری کامل
    الزامی است.
  • 8:55 - 8:58
    شاهد تکرار منظم و کافی
    این نشانهها نیستیم
  • 8:58 - 9:00
    تا دلالت کند
    که نوعی از الفبا بودهاند.
  • 9:00 - 9:03
    اما آنچه داریم برخی استثناهای
    خیره کننده هستند
  • 9:03 - 9:08
    مانند این لوح ازLa Pasiega در اسپانیا
    که معروف به «سنگ نوشت» است،
  • 9:08 - 9:10
    همراه با نقشهای ویژه متقارن،
  • 9:10 - 9:13
    دستهایی که در وسط و
    به سبک خاصی به نمایش درآمدهاند،
  • 9:14 - 9:16
    و آنچه کمی شبیه کروشه
    در سمت راست میماند.
  • 9:17 - 9:20
    قدیمیترین نظامهای ارتباط گرافیکی
    در جهان--
  • 9:20 - 9:25
    خط میخی سومری، هیروگلیف مصری،
    دستنویسهای اولیه چینی،
  • 9:25 - 9:28
    همگی بین ۴٫۰۰۰ الی ۵٫۰۰۰ قبل
    ظاهر شدند،
  • 9:29 - 9:32
    که وجود هر یک ناشی از
    پروتوسیستم (سیستمهای بدوی) پیشین بود که
  • 9:32 - 9:35
    متشکل از علائم شمارشی و
    آرایههای تصویر نگاشتی است،
  • 9:35 - 9:38
    جایی که معنا و تصویر یکی بودند.
  • 9:38 - 9:42
    پس تصویر یک پرنده واقعا
    نمایانگر آن حیوان بود.
  • 9:42 - 9:47
    تنها بعد از این است که شروع میکنیم به
    دیدن این تصویر نگاشتههایی که صاحب سبک شدهاند،
  • 9:47 - 9:49
    تا این که تقریبا غیرقابل تشخیص میشوند
  • 9:49 - 9:52
    و این که ما شروع کردیم به دیدن
    نمادهای بیشتری که اختراع شده بودند
  • 9:52 - 9:55
    تا ارائهگر همه این کلمات دیگر
    ناپیدا در زبان باشند--
  • 9:55 - 9:57
    چیزهایی مثل ضمایر، قیدها و صفتها.
  • 9:58 - 10:00
    پس با علم به همه اینها،
  • 10:00 - 10:04
    خیلی غیرممکن به نظر میرسد
    که نشانههای هندسی از اروپای عصر یخبندان
  • 10:04 - 10:06
    حقیقتا حروف نوشتاری آبستره بودهاند.
  • 10:06 - 10:09
    در عوض، آنچه بیشتر محتمل است
  • 10:09 - 10:13
    این است که آن هنرمندان نخستین،
    علائم شمارشی نیز میساختند،
  • 10:13 - 10:17
    شاید مانند این ردیف از خطوط
    از Riparo di Za Minic در سیسیلی،
  • 10:17 - 10:19
    و همینطور خلق تصاویر صاحب سبک
  • 10:19 - 10:22
    از اشیاء جهان اطرافشان بوده است.
  • 10:22 - 10:24
    آیا برخی از نشانهها میتوانند
    نشانههای جنگافزاری یا خانهسازی باشند؟
  • 10:24 - 10:29
    یا درباره اجرام آسمانی مثل صور فلکی؟
  • 10:29 - 10:33
    یا شاید حتی رودخانهها، کوهستانها،
    درختها-- خصوصیات مناظر،
  • 10:33 - 10:38
    احتمالا مثل این پَر مانند مشکی
    احاطه شده با علائم زنگولهای شکل عجیب
  • 10:38 - 10:40
    از بنای ال کاستیلو در اسپانیا.
  • 10:40 - 10:43
    عبارت پَر مانند به معنای
    شبیه پَر به لاتین است،
  • 10:44 - 10:47
    اما آیا راستش میتواند
    تصویری از یک درخت یا گیاه باشد؟
  • 10:48 - 10:51
    برخی محققان شروع به
    پرسیدن پرسشهایی کردهاند
  • 10:51 - 10:54
    درباره برخی نشانهها در بناهای خاص،
  • 10:54 - 10:59
    اما باور دارم زمان آن رسیده
    تا با این مقوله به عنوان یک کل نگاه مجدد داشته باشیم.
  • 10:59 - 11:00
    البته ابهاماتی نیز در این زمینه وجود دارد،
  • 11:00 - 11:05
    به این ترتیب که تنها با احتیاط همه نشانهها
    را در یک مقوله مجرد طبقهبندی کنیم،
  • 11:05 - 11:08
    احساسم این است که گام بعدی من
    مسستلزم تجزیه آن
  • 11:08 - 11:12
    بهعنوان انواع مختلف تصویرسازیهایی است
    که شناسایی و سوا شدهاند.
  • 11:12 - 11:14
    الان حرفم را اشتباه
    برداشت نکنید،
  • 11:14 - 11:16
    آفرینش نوشتارِ کاملا مدون که بعدها
    اتفاق افتاده
  • 11:16 - 11:19
    یک شاهکار تحسین برانگیز در نوع خود است.
  • 11:19 - 11:20
    اما مهم است که بهخاطر بسپاریم
  • 11:20 - 11:24
    که آن نظامهای نوشتاری اولیه
    از خلاء به وجود نیامدند.
  • 11:24 - 11:26
    و این که حتی ۵٫۰۰۰ قبل
  • 11:26 - 11:29
    هم مردم مشغول ساخت
    چیز خیلی قدیمیتری بودند،
  • 11:29 - 11:33
    که ریشههایش به دهها هزار سال
    قبلتر در گذشته بر میگردد--
  • 11:33 - 11:37
    به نشانههای هندسی عصریخبندان
    اروپا و خیلی قبلتر،
  • 11:37 - 11:40
    تا به آن مرحله دوردست
    در تاریخ گروهی ما،
  • 11:40 - 11:44
    زمانی که برای اولین بار ایده
    نشانه گرافیگی به ذهن کسی خطور کرد
  • 11:44 - 11:47
    و برای همیشه ماهیت نحوه ارتباط
    برقرار کردن ما ر ا تغییر داد.
  • 11:47 - 11:49
    متشکرم.
  • 11:49 - 11:52
    (تشویق)
Title:
چرا این ۳۲ نماد درغارهای باستانیِ تمام اروپا یافت شده‌اند؟
Speaker:
جنئویو فان پتزینگر
Description:

زبان نوشتاری، که نماد تمدن بشری است، یک شبه به وجود نیامده است. هزاران سال قبل از نخستین نظام‌های نوشتاری کاملا مدون، نیاکان ما نشانه‎های هندسی را روی دیوار غارهایی که در آن‌ها پناه داشتند، خط خطی می‎کردند. دیرین‌مردم‌شناس، محقق هنر سنگی وهمکار ارشد TED جنئویو فان پتزینگر این علائم کهن را در سراسر غارهای اروپا بررسی و مدون نموده است. همگنی یافته‎های وی پیشنهادگر آن ارتباط گرافیکی و قابلیت نگهداری و انتقال پیام‌ها در ورای یک لحظه مجرد از زمان است و شاید خیلی قدیمی‎تر از آنی باشد که فکر می‎کنیم.
more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
12:05

Persian subtitles

Revisions Compare revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.