Return to Video

Τι μπορούμε να μάθουμε από τους πολύ μακρινούς γαλαξίες.

  • 0:01 - 0:04
    Εδώ είναι κάποιες εικόνες
    γαλαξιακών σμηνών.
  • 0:04 - 0:06
    Είναι ακριβώς αυτό που ακούγεται.
  • 0:06 - 0:09
    Είναι τεράστιες συλλογές γαλαξιών,
  • 0:09 - 0:11
    που συνδέονται μεταξύ τους
    από αμοιβαία βαρύτητα.
  • 0:11 - 0:14
    Έτσι, τα περισσότερα σημεία
    που βλέπετε στην οθόνη
  • 0:14 - 0:16
    δεν είναι μεμονωμένα αστέρια,
  • 0:16 - 0:19
    αλλά συλλογές αστεριών ή γαλαξιών.
  • 0:19 - 0:21
    Τώρα, δείχνοντάς σας μερικές
    από αυτές τις εικόνες,
  • 0:21 - 0:23
    ελπίζω ότι γρήγορα θα καταλάβετε
  • 0:23 - 0:26
    πως τα γαλαξιακά σμήνη
    είναι αυτά τα όμορφα αντικείμενα,
  • 0:26 - 0:27
    αλλά περισσότερο από αυτό
  • 0:27 - 0:30
    θεωρώ ότι τα γαλαξιακά σμήνη
    είναι μυστηριώδη,
  • 0:30 - 0:31
    είναι εκπληκτικά
  • 0:31 - 0:33
    και είναι χρήσιμα.
  • 0:33 - 0:36
    Χρήσιμα ως τα πιο μαζικά εργαστήρια
    του σύμπαντος.
  • 0:36 - 0:40
    Και ως εργαστήρια, το να περιγράφεις
    τα γαλαξιακά σμήνη
  • 0:40 - 0:42
    σημαίνει να περιγράφεις τα πειράματα
  • 0:42 - 0:43
    που μπορείς να κάνεις με αυτά.
  • 0:43 - 0:46
    Θεωρώ ότι υπάρχουν
    τέσσερις κύριες κατηγορίες
  • 0:46 - 0:48
    και η πρώτη που θέλω να περιγράψω
  • 0:48 - 0:50
    είναι η διερεύνηση
    του πολύ μεγάλου μεγέθους.
  • 0:50 - 0:52
    Πόσο μεγάλο;
  • 0:52 - 0:56
    Λοιπόν, αυτή είναι μια εικόνα ενός
    συγκεκριμένου γαλαξιακού συμπλέγματος.
  • 0:56 - 0:59
    Είναι τόσο ογκώδης
    που το φως που το διαπερνά
  • 0:59 - 1:02
    κάμπτεται, διαστρεβλώνεται
  • 1:02 - 1:05
    από την ακραία βαρύτητα αυτού του σμήνους.
  • 1:05 - 1:06
    Και αν κοιτάξετε πολύ προσεκτικά
  • 1:06 - 1:09
    μπορείτε να δείτε δακτυλίους
    γύρω από αυτό το σμήνος.
  • 1:09 - 1:11
    Τώρα, για να σας δώσω έναν αριθμό,
  • 1:11 - 1:12
    αυτό το συγκεκριμένο γαλαξιακό σμήνος
  • 1:12 - 1:17
    έχει μια μάζα μεγαλύτερη
    από ένα εκατομμύριο δισεκατομμύρια ήλιους.
  • 1:17 - 1:20
    Δεν το χωράει ο νους πόσο ογκώδη
    μπορούν να γίνουν αυτά τα συστήματα.
  • 1:20 - 1:21
    Αλλά εκτός από τη μάζα τους,
  • 1:21 - 1:23
    έχουν και αυτό το πρόσθετο χαρακτηριστικό.
  • 1:23 - 1:26
    Είναι ουσιωδώς απομονωμένα συστήματα,
  • 1:26 - 1:28
    ώστε αν θέλουμε,
    μπορούμε να τα δούμε
  • 1:28 - 1:31
    ως μια μικρογραφική εκδοχή
    ολόκληρου του σύμπαντος.
  • 1:31 - 1:33
    Πολλά από τα ερωτήματα
    που μπορεί να έχουμε
  • 1:33 - 1:35
    σχετικά με το σύμπαν σε μεγάλη κλίμακα,
  • 1:35 - 1:37
    όπως, το πώς λειτουργεί η βαρύτητα,
  • 1:37 - 1:40
    θα μπορούσαν να απαντηθούν
    με τη μελέτη αυτών των συστημάτων.
  • 1:40 - 1:41
    Αυτό ήταν πολύ μεγάλο.
  • 1:41 - 1:43
    Η δεύτερη κατηγορία είναι πολύ θερμή.
  • 1:43 - 1:46
    Εντάξει, αν πάρω την εικόνα
    ενός γαλαξιακού σμήνους
  • 1:46 - 1:49
    και αφαιρέσω όλο το αστρικό φως,
  • 1:49 - 1:52
    αυτό που θα μείνει είναι
    αυτή η μεγάλη κυανή άμορφη μάζα.
  • 1:52 - 1:53
    Έτσι φαίνεται σε εσφαλμένο χρώμα.
  • 1:53 - 1:56
    Αυτό που βλέπουμε είναι το φως ακτίνων X.
  • 1:56 - 1:58
    Και το ερώτημα είναι,
    αν αυτό δεν είναι γαλαξίες,
  • 1:58 - 2:01
    τι εκπέμπει αυτό το φως;
  • 2:01 - 2:02
    Η απάντηση είναι θερμά αέρια
  • 2:02 - 2:04
    εκατομμυρίων βαθμών αέρια --
  • 2:04 - 2:06
    στην πραγματικότητα είναι πλάσμα.
  • 2:06 - 2:08
    Η αιτία που είναι τόσο θερμό
  • 2:08 - 2:10
    εξηγείται στην προηγούμενη διαφάνεια.
  • 2:10 - 2:12
    Η ακραία βαρύτητα αυτών των συστημάτων
  • 2:12 - 2:15
    επιταχύνει τα σωματίδια των αερίων
    σε υψηλές ταχύτητες
  • 2:15 - 2:18
    και υψηλές ταχύτητες
    σημαίνει υψηλές θερμοκρασίες.
  • 2:18 - 2:20
    Επομένως, αυτή είναι η κεντρική ιδέα,
  • 2:20 - 2:22
    αλλά η επιστήμη
    είναι ένα γενικό προσχέδιο.
  • 2:22 - 2:25
    Υπάρχουν πολλές βασικές ιδιότητες
    που αφορούν αυτό το πλάσμα
  • 2:25 - 2:26
    που εξακολουθούν να μας μπερδεύουν,
  • 2:26 - 2:28
    μας προκαλούν απορία
  • 2:28 - 2:30
    και εξακολουθούν
    να ωθούν την κατανόησή μας
  • 2:30 - 2:32
    της φυσικής της υπερθερμίας.
  • 2:32 - 2:35
    Τρίτη κατηγορία:
    η διερεύνηση του μικροσκοπικού.
  • 2:35 - 2:38
    Τώρα, για να εξηγήσω το ζήτημα αυτό,
    πρέπει να σας πω
  • 2:38 - 2:40
    ένα πολύ ενοχλητικό δεδομένο.
  • 2:40 - 2:43
    Η πλειονότητα της ύλης του σύμπαντος
  • 2:43 - 2:45
    δεν αποτελείται από άτομα.
  • 2:45 - 2:47
    Σας είπαν ψέματα.
  • 2:47 - 2:50
    Η πλειονότητα αυτού αποτελείται
    από κάτι πάρα πολύ μυστηριώδες,
  • 2:50 - 2:52
    το οποίο αποκαλούμε σκοτεινή ύλη.
  • 2:52 - 2:55
    Η σκοτεινή ύλη είναι κάτι το οποίο
    δεν αρέσει να αλληλεπιδρά πολύ,
  • 2:55 - 2:57
    εκτός διαμέσου της βαρύτητας,
  • 2:57 - 2:59
    και θέλουμε να μάθουμε
    περισσότερα γι' αυτήν.
  • 2:59 - 3:00
    Εάν είσαι μοριακός φυσικός,
  • 3:00 - 3:03
    θέλεις να ξέρεις τι συμβαίνει
    όταν συνθλίβουμε πράγματα μαζί.
  • 3:03 - 3:05
    Η σκοτεινή ύλη δεν αποτελεί εξαίρεση.
  • 3:05 - 3:06
    Λοιπόν, πώς το κάνουμε αυτό;
  • 3:06 - 3:08
    Για να απαντήσω στο ερώτημα αυτό
  • 3:08 - 3:09
    απαιτείται να θέσω άλλο ένα,
  • 3:09 - 3:12
    το οποίο είναι, το τι συμβαίνει
    όταν τα γαλαξιακά σμήνη συγκρούονται;
  • 3:12 - 3:15
    Ορίστε μια εικόνα.
  • 3:15 - 3:18
    Δεδομένου ότι τα γαλαξιακά σμήνη
    είναι αντιπροσωπευτικά
  • 3:18 - 3:21
    τεμάχια του διαστήματος,
    μικρογραφικές εκδοχές.
  • 3:21 - 3:23
    Αποτελούνται κυρίως από σκοτεινή ύλη,
  • 3:23 - 3:26
    και αυτό βλέπετε σε αυτό
    το κυανίζον ιώδες χρώμα.
  • 3:26 - 3:27
    Το κόκκινο αντιπροσωπεύει το θερμό αέριο
  • 3:27 - 3:29
    και φυσικά μπορείτε να διακρίνετε
    πολλούς γαλαξίες.
  • 3:29 - 3:32
    Αυτό που συνέβη
    είναι μια μοριακή επιτάχυνση
  • 3:32 - 3:34
    σε μια πελώρια, τεράστια κλίμακα.
  • 3:34 - 3:35
    Και αυτό είναι πολύ σημαντικό,
  • 3:35 - 3:37
    διότι αυτό σημαίνει πως πάρα πολύ μικρές
  • 3:37 - 3:40
    αντιδράσεις που δύσκολα
    εντοπίζονται στο εργαστήριο
  • 3:40 - 3:43
    μπορούν να αναμιγνύονται
    και να συμπυκνώνονται
  • 3:43 - 3:46
    σε κάτι που ίσως θα μπορούσαμε
    να παρατηρήσουμε στη φύση.
  • 3:46 - 3:48
    Επομένως είναι πολύ αστείο.
  • 3:48 - 3:50
    Ο λόγος που τα γαλαξιακά σμήνη
  • 3:50 - 3:51
    μπορούν να μας διδάξουν
    για τη σκοτεινή ύλη,
  • 3:51 - 3:53
    ο λόγος που τα γαλαξιακά σμήνη
  • 3:53 - 3:56
    μπορούν να μας διδάξουν
    για τη μοριακή φυσική,
  • 3:56 - 3:59
    είναι ακριβώς διότι είναι τόσο πολύ μεγάλα.
  • 3:59 - 4:03
    Τέταρτη κατηγορία: η φυσική του παραδόξου.
  • 4:03 - 4:06
    Βεβαίως ότι είπα μέχρι τώρα είναι τρελό.
  • 4:06 - 4:08
    Εντάξει, εάν υπάρχει
    οτιδήποτε πιο παράξενο,
  • 4:08 - 4:11
    θεωρώ ότι πρέπει να είναι η σκοτεινή ύλη.
  • 4:11 - 4:12
    Εάν ρίξω μια μπάλα στον αέρα
  • 4:12 - 4:14
    αναμένω ότι θα πάει προς τα πάνω.
  • 4:14 - 4:16
    Αυτό που δεν αναμένω είναι
    ότι θα πάει προς τα πάνω
  • 4:16 - 4:18
    με έναν ολοένα αυξανόμενο ρυθμό.
  • 4:18 - 4:21
    Παρομοίως,
    οι κοσμολόγοι καταλαβαίνουν γιατί
  • 4:21 - 4:23
    το διάστημα επεκτείνεται.
  • 4:23 - 4:25
    Δεν καταλαβαίνουν γιατί επεκτείνεται
  • 4:25 - 4:27
    με έναν συνεχώς αυξανόμενο ρυθμό.
  • 4:27 - 4:29
    Δίδουν στην αιτία αυτής της
  • 4:29 - 4:30
    αυξανόμενης επέκτασης ένα όνομα
  • 4:30 - 4:32
    και το αποκαλούν σκοτεινή ενέργεια.
  • 4:32 - 4:35
    Και πάλι θέλουμε
    να μάθουμε περισσότερα γι' αυτήν.
  • 4:35 - 4:37
    Έτσι ένα συγκεκριμένο ερώτημα
    που έχουμε είναι,
  • 4:37 - 4:40
    με ποιο τρόπο η σκοτεινή ενέργεια
    επιδρά στο σύμπαν
  • 4:40 - 4:41
    σε μεγαλύτερη κλίμακα;
  • 4:41 - 4:43
    Αναλόγως με το πόσο δυνατή είναι,
  • 4:43 - 4:46
    ίσως η δομή να διαμορφώνεται
    ταχύτερα ή βραδύτερα.
  • 4:46 - 4:49
    Λοιπόν, το πρόβλημα
    με τη δομή μεγάλης κλίμακας
  • 4:49 - 4:51
    του διαστήματος
    είναι ότι είναι φρικτά περίπλοκη.
  • 4:51 - 4:53
    Ορίστε μια προσομοίωση σε υπολογιστή.
  • 4:53 - 4:55
    Χρειάζεται ένας τρόπος
    να την απλοποιήσουμε.
  • 4:55 - 4:59
    Λοιπόν, μου αρέσει να το σκέπτομαι
    χρησιμοποιώντας μια αναλογία.
  • 4:59 - 5:02
    Εάν θέλω να κατανοήσω
    τη βύθιση του Τιτανικού
  • 5:02 - 5:03
    το πιο σημαντικό πράγμα που πρέπει να κάνω
  • 5:03 - 5:05
    δεν είναι να αναπλάσω τις μικρές θέσεις
  • 5:05 - 5:08
    κάθε μεμονωμένου μικρού κομματιού
    του πλοίου που αποκόπηκε.
  • 5:08 - 5:10
    Το πιο σημαντικό πράγμα
    που πρέπει να κάνω
  • 5:10 - 5:12
    είναι να εντοπίσω
    τα δυο μεγαλύτερα τμήματα.
  • 5:12 - 5:16
    Ομοίως, μπορώ να μάθω
    πολλά σχετικά με το σύμπαν
  • 5:16 - 5:17
    σε μεγαλύτερη κλίμακα
  • 5:17 - 5:19
    ανιχνεύοντας τα μεγαλύτερα τμήματά του
  • 5:19 - 5:23
    και αυτά τα μεγαλύτερα τμήματα
    είναι τα γαλαξιακά σμήνη.
  • 5:23 - 5:26
    Επομένως, φθάνοντας προς το τέλος,
  • 5:26 - 5:28
    ίσως αισθανθείτε ελαφρώς εξαπατημένοι.
  • 5:28 - 5:30
    Εννοώ, ξεκίνησα λέγοντας
  • 5:30 - 5:32
    ότι τα γαλαξιακά σμήνη είναι χρήσιμα
  • 5:32 - 5:34
    και σας έδωσα μερικούς λόγους,
  • 5:34 - 5:36
    αλλά ποια είναι
    η πραγματική τους χρησιμότητα;
  • 5:36 - 5:38
    Λοιπόν, για να απαντήσω σε αυτό,
  • 5:38 - 5:41
    θέλω να σας πω μια φράση του Χένρυ Φορντ
  • 5:41 - 5:42
    όταν τον ρώτησαν για τα αυτοκίνητα.
  • 5:42 - 5:44
    Είχε αυτό να πει:
  • 5:44 - 5:46
    «Εάν είχα ρωτήσει τους ανθρώπους
    τι θα ήθελαν
  • 5:46 - 5:49
    θα μου είχαν πει ταχύτερα άλογα».
  • 5:49 - 5:51
    Σήμερα, εμείς ως κοινωνία
    ερχόμαστε αντιμέπωποι
  • 5:51 - 5:54
    με πάρα πολλά δύσκολα προβλήματα.
  • 5:54 - 5:57
    Οι λύσεις στα προβλήματα αυτά
    δεν είναι προφανείς.
  • 5:57 - 6:00
    Δεν είναι τα ταχύτερα άλογα.
  • 6:00 - 6:02
    Θα απαιτήσουν μια τεράστια ποσότητα
  • 6:02 - 6:04
    επιστημονικής εφευρετικότητας.
  • 6:04 - 6:05
    Επομένως, ναι, πρέπει να εστιάσουμε,
  • 6:05 - 6:07
    ναι, πρέπει να συγκεντρωθούμε,
  • 6:07 - 6:09
    αλλά πρέπει επίσης να θυμόμαστε ότι
  • 6:09 - 6:12
    καινοτομία, εφευρετικότητα, έμπνευση --
  • 6:12 - 6:13
    αυτά τα πράγματα έρχονται
  • 6:13 - 6:15
    όταν διευρύνουμε το οπτικό μας πεδίο,
  • 6:15 - 6:16
    όταν κάνουμε ένα βήμα πίσω,
  • 6:16 - 6:17
    όταν απομακρυνόμαστε από την εικόνα.
  • 6:17 - 6:19
    Και ο καλύτερος τρόπος
    για να το κάνουμε αυτό
  • 6:19 - 6:23
    είναι να μελετούμε το σύμπαν γύρω μας.
    Ευχαριστώ.
  • 6:23 - 6:26
    (Χειροκρότημα)
Title:
Τι μπορούμε να μάθουμε από τους πολύ μακρινούς γαλαξίες.
Speaker:
Χένρι Λιν
Description:

Σε μια διασκεδαστική, συναρπαστική συζήτηση, ο έφηβος Χένρι Λιν κοιτάζει κάτι αναπάντεχο στον ουρανό: μακρινά γαλαξιακά σμήνη. Με τη μελέτη των ιδιοτήτων των μεγαλύτερων κομματιών του σύμπαντος, ο νικητής του βραβείου Intel της Διεθνούς Εκθέσεως Επιστήμης και Μηχανικής για φοιτητές, μπορούμε να μάθουμε πολλά για τα επιστημονικά μυστήρια στον δικό μας κόσμο και γαλαξία.
more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
06:43

Greek subtitles

Revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.