สมองของคุณสามารถซ่อมแซมตัวเองได้หรือไม่ - เรลิทซ่า เปโตรว่า (Ralitsa Petrova)
-
0:07 - 0:09ลองจินตนาการว่า
สมองสามารถรีบูทได้ -
0:09 - 0:14ปรับปรุงเซลล์ที่ลีบฝ่อและเสียหาย
ด้วยเซลล์ใหม่ที่ดีกว่าเดิม -
0:14 - 0:17นั่นอาจฟังดูเหมือนนิยายวิทยาศาสตร์
-
0:17 - 0:21แต่มันอาจเป็นเรื่องจริงที่น่าจะเป็นไปได้
ซึ่งนักวิทยาศาสตร์กำลังค้นคว้าวิจัยในขณะนี้ -
0:21 - 0:24ในอนาคตวันหนึ่ง สมองของเรา
จะสามารถซ่อมแซมตัวเองได้หรือไม่ -
0:24 - 0:28เป็นที่รู้กันดีว่า เซลล์ของเอ็มบริโอ
ในสมองที่กำลังพัฒนาของทารก -
0:28 - 0:30สร้างเซลล์ประสาทใหม่ ๆ
-
0:30 - 0:34หน่วยย่อยขนาดเล็กจิ๋ว
ที่ประกอบกันขึ้นเป็นเนื้อเยื่อสมอง -
0:34 - 0:39เซลล์ประสาทที่ถูกสร้างขึ้นใหม่เหล่านี้
จะย้ายไปสู่ตำแหน่งเฉพาะของสมองที่กำลังพัฒนา -
0:39 - 0:43จัดเรียงตัวพวกมันเอง
เป็นโครงสร้างต่าง ๆ กัน -
0:43 - 0:44แต่ไม่จนกระทั่งเมื่อไม่นานมานี้
-
0:44 - 0:50นักวิทยาศาสตร์เชื่อว่า การผลิตเซลล์หยุดลงทันที
หลังการเจริญเติบโตช่วงระยะแรกเริ่ม -
0:50 - 0:53ซึ่งทำให้พวกเขาสรุปว่า
โรคทางระบบประสาทต่าง ๆ -
0:53 - 0:55เช่น อัลไซเมอร์ และ พาร์กินสัน
-
0:55 - 1:00และกรณีที่สมองถูกทำลาย เช่น
โรคหลอดเลือดในสมอง ล้วนไม่สามารถรักษาได้ -
1:00 - 1:02แต่ชุดข้อมูลจากการค้นพบล่าสุด
-
1:02 - 1:07ได้เผยว่าแท้จริงแล้ว สมองของผู้ใหญ่
มีการสร้างเซลล์ใหม่ ๆ ขึ้นอย่างต่อเนื่อง -
1:07 - 1:09ในตำแหน่งเฉพาะของสมองอย่างน้อยสามแห่ง
-
1:09 - 1:13กระบวนการนี้ที่เรียกว่า
การสร้างเซลล์ประสาทใหม่ (neurogenesis) -
1:13 - 1:16เกี่ยวข้องกับเซลล์สมอง
ที่เรียกว่า เซลล์ประสาทต้นกำเนิด -
1:16 - 1:19และ เซลล์ประสาทระยะเริ่มพัฒนา
(progenitor cells) -
1:19 - 1:22ซึ่งสามารถผลิตเซลล์ประสาทใหม่
หรือแทนที่เซลล์เก่าได้ -
1:22 - 1:25บริเวณทั้งสามที่มีการสร้างเซลล์ประสาทใหม่
ที่ได้ถูกค้นพบ -
1:25 - 1:29ได้แก่ เดนเทต ไจรัส (Dentate Gyrus)
ที่เกี่ยวข้องกับการเรียนรู้และความจำ -
1:29 - 1:35บริเวณด้านล่างของโพรงสมองส่วนหน้า
ซึ่งเชื่อมเซลล์ประสาทไปสู่ส่วนรับกลิ่น -
1:35 - 1:37สำหรับการสื่อสารระหว่างจมูกและสมอง
-
1:37 - 1:40และบริเวณสเตรตัม (Striatum)
ซึ่งช่วยกำกับการเคลื่อนไหว -
1:40 - 1:43นักวิทยาศาสตร์ยังไม่เข้าใจทั้งหมด
ถึงบทบาทที่แท้จริง -
1:43 - 1:47ของการสร้างเซลล์ประสาทใหม่
ในบริเวณที่กล่าวมาข้างต้น -
1:47 - 1:52และยังไม่เข้าใจว่าทำไมพวกมันจึงมีคุณสมบัตินี้
ที่ไม่มีในบริเวณอื่น ๆ -
1:52 - 1:57แต่การมีอยู่ของกลไกการเจริญ
ของเซลล์ประสาทใหม่ในสมองของผู้ใหญ่ -
1:57 - 1:59เปิดโอกาสให้กับความเป็นไปได้ที่น่าอัศจรรย์
-
1:59 - 2:04เราจะสามารถใช้วิธีการนั้น
เพื่อทำให้สมองรักษาแผลด้วยตัวของมันเอง -
2:04 - 2:08คล้ายกับที่ผิวหนังถูกสร้างขึ้นมาใหม่
เพื่อสมานแผล -
2:08 - 2:11หรือกระดูกที่แตกหัก
ที่สามารถต่อประสานกันเอง ได้หรือไม่ -
2:11 - 2:14และเรากำลังอยู่ในจุดนี้
-
2:14 - 2:19โปรตีนบางชนิด และโมเลกุลเล็ก ๆ อย่างอื่น ๆ
ที่เลียนแบบจากโปรตีนเหล่านั้น -
2:19 - 2:20สามารถถูกให้ไปที่สมอง
-
2:20 - 2:23เพื่อทำให้เซลล์ประสาทต้นกำเนิด
และเซลล์ประสาทระยะเริ่มพัฒนา -
2:23 - 2:26การสร้างเซลล์ประสาทใหม่
ที่อยู่ในบริเวณทั้งสามของสมอง -
2:26 - 2:29วิธีนี้ยังคงต้องการการแก้ไขปรับปรุง
-
2:29 - 2:31เพื่อที่เซลล์จะได้เพิ่มจำนวน
ได้อย่างมีประสิทธิภาพยิ่งขึ้น -
2:31 - 2:33และมีเซลล์ที่รอดชีวิตมากขึ้น
-
2:33 - 2:36แต่การวิจัยแสดงว่า เซลล์ประสาท
ระยะเริ่มพัฒนา จากบริเวณเหล่านี้ -
2:36 - 2:40สามารถเคลื่อนไปสู่บริเวณที่ได้รับความเสียหายได้
-
2:40 - 2:43และให้กำเนิดเซลล์ประสาทใหม่
ในบริเวณเหล่านั้น -
2:43 - 2:45และอีกหนึ่งวิธีการที่มีความเป็นไปได้สูง
-
2:45 - 2:49ก็คือการปลูกถ่ายเซลล์ประสาทต้นกำเนิดของมนุษย์
ที่สมบูรณ์แข็งแรง -
2:49 - 2:52ซึ่งถูกเพาะเลี้ยงในห้องทดลอง
ให้กับเนื้อเยื่อสมองส่วนที่เสียหาย -
2:52 - 2:54คล้ายกับที่เราสามารถทำได้กับผิวหนัง
-
2:54 - 2:56ขณะนี้ นักวิทยาศาสตร์กำลังทำการทดลอง
-
2:56 - 3:02เพื่อให้รู้ว่าเซลล์จากผู้ให้ที่ถูกนำมาปลูกถ่าย
สามารถแบ่งตัว เจริญพัฒนา -
3:02 - 3:05และให้กำเนิดเซลล์ประสาทใหม่
ในบริเวณสมองส่วนที่เสียหายได้สำเร็จหรือไม่ -
3:05 - 3:08นอกจากนี้พวกเขายังค้นพบว่า
-
3:08 - 3:10เราอาจจะสามารถสอนเซลล์ชนิดอื่น ๆ ในสมอง
-
3:10 - 3:14เช่น แอสโตรไซท์ (astrocyte)
หรือโอลิโกเดนโดรไซท์ (oligodendrocyte) -
3:14 - 3:18ให้พวกมันมีพฤติกรรมคล้ายเซลล์ประสาทต้นกำเนิด
และสร้างเซลล์ประสาทได้ -
3:18 - 3:23ดังนั้น ในอีกสองสามทศวรรษจากนี้
สมองของเราจะสามารถซ่อมแซมตัวเองได้หรือไม่ -
3:23 - 3:25เรายังไม่สามารถบอกได้แน่ชัด
-
3:25 - 3:29แต่นั่นได้กลายมาเป็นหนึ่งในเป้าหมายหลัก
ของ "เวชศาสตร์การฟื้นฟูสภาวะเสื่อม" -
3:29 - 3:33สมองของมนุษยมีเซลลล์ประสาท
ถึง 100 พันล้านเซลล์ -
3:33 - 3:37และเรายังพยายามทำความเข้าใจ
เบื้องหลังแผงวงจรชีวภาพขนาดใหญ่นี้ -
3:37 - 3:45แต่ทุกวันนี้ การวิจัยเรื่องการสร้างเซลล์ประสาท
ก็พาเราให้เข้าไปใกล้กับปุ่มรีบูทเข้าไปทุกที
- Title:
- สมองของคุณสามารถซ่อมแซมตัวเองได้หรือไม่ - เรลิทซ่า เปโตรว่า (Ralitsa Petrova)
- Speaker:
- Ralitsa Petrova
- Description:
-
more » « less
ชมบทเรียนเต็มได้ที่: http://ed.ted.com/lessons/could-your-brain-repair-itself-ralitsa-petrova
ลองจินตนาการว่าสมองสามารถรีบูทได้ ปรับปรุงเซลล์ที่เสียหายด้วยเซลล์ใหม่ที่ดีกว่าเดิม นั่นอาจฟังดูเหมือนนิยายวิทยาศาสตร์ -- แต่มันอาจเป็นเรื่องจริงที่น่าจะเป็นไปได้ซึ่งนักวิทยาศาสตร์กำลังค้นคว้าวิจัยในขณะนี้
เรลิทซ่า เปโตรว่า ให้รายละเอียดของวิทยาศาสตร์ที่อยู่เบื้องหลังการสร้างเซลล์ประสาทใหม่ และอธิบายว่าเราจะใช้มันเพื่อรักษาโรคต่าง ๆ เช่น อัลไซเมอร์ และพาร์กินสันได้อย่างไรบทเรียนโดย Ralitsa Petrova, แอนิเมชันโดย Artrake Studio
- Video Language:
- English
- Team:
closed TED
- Project:
- TED-Ed
- Duration:
- 04:00
|
Kelwalin Dhanasarnsombut approved Thai subtitles for Could your brain repair itself? | |
|
|
Kelwalin Dhanasarnsombut accepted Thai subtitles for Could your brain repair itself? | |
|
|
Kelwalin Dhanasarnsombut edited Thai subtitles for Could your brain repair itself? | |
|
Waritsara Jitmun edited Thai subtitles for Could your brain repair itself? | |
|
|
Kelwalin Dhanasarnsombut declined Thai subtitles for Could your brain repair itself? | |
|
|
Kelwalin Dhanasarnsombut edited Thai subtitles for Could your brain repair itself? | |
|
|
Kelwalin Dhanasarnsombut edited Thai subtitles for Could your brain repair itself? | |
|
|
Waritsara Jitmun edited Thai subtitles for Could your brain repair itself? |