Return to Video

The coming neurological epidemic

  • 0:00 - 0:02
    Nếu không làm gì để ngăn chặn,
  • 0:02 - 0:05
    thì trong hơn 40 năm tới, chúng ta sẽ đương đầu với một đại dịch
  • 0:05 - 0:08
    các bệnh thần kinh trên quy mô toàn cầu.
  • 0:08 - 0:12
    Một ý nghĩ vui thôi.
  • 0:12 - 0:15
    Trên bản đồ này, các nước ký hiệu màu xanh
  • 0:15 - 0:19
    có 20% số dân từ 65 tuổi trở lên.
  • 0:19 - 0:21
    Đây là thế giới chúng ta đang sống.
  • 0:21 - 0:24
    Và đây là thế giới con cái bạn sẽ sống.
  • 0:25 - 0:29
    12,000 năm qua, sự phân bố tuổi tác trong nền dân số loài người
  • 0:29 - 0:32
    được biểu diễn bằng biểu đồ tháp, với đỉnh tháp là độ tuổi cao nhất.
  • 0:32 - 0:34
    Đỉnh tháp đang phẳng dần.
  • 0:34 - 0:38
    Trước năm 2050, biểu đồ sẽ trở thành một cột và bắt đầu đảo ngược.
  • 0:38 - 0:41
    Sau đây là nguyên nhân gây nên hiện tượng đó.
  • 0:41 - 0:44
    Tuổi thọ trung bình đã tăng gấp đôi kể từ năm 1840,
  • 0:44 - 0:49
    và hiện nó đang tăng với tốc độ 5 giờ mỗi ngày.
  • 0:49 - 0:52
    Và đây là lý do tại sao đó không hẳn là điều tốt:
  • 0:52 - 0:56
    vì khi bước qua tuổi 65, nguy cơ mắc phải bệnh Alzheimer
  • 0:56 - 1:00
    hay Parkinson sẽ tăng theo cấp số nhân.
  • 1:00 - 1:04
    Trước năm 2050, số người Mỹ thọ hơn 80 tuổi sẽ đạt con số 32 triệu người
  • 1:04 - 1:07
    và nếu không làm gì đó,
  • 1:07 - 1:09
    thì một nửa trong số họ sẽ mắc bệnh Alzheimer
  • 1:09 - 1:12
    và 3 triệu người nữa sẽ mắc bệnh Parkinson.
  • 1:12 - 1:15
    Hiện nay, hai bệnh đó và các bệnh về thần kinh --
  • 1:15 - 1:18
    là các bệnh chưa có thuốc chữa hoặc cách phòng tránh --
  • 1:18 - 1:20
    tiêu tốn khoảng 1/3 một nghìn tỷ dollar mỗi năm,
  • 1:20 - 1:24
    và trước năm 2050, nó sẽ tăng lên hơn một nghìn tỷ dollar.
  • 1:24 - 1:26
    Bệnh Alzheimer phát bệnh khi một protein
  • 1:26 - 1:28
    lẽ ra phải được gập đúng
  • 1:28 - 1:32
    thì lại gập sai thành một hình xếp giấy rối loạn.
  • 1:32 - 1:35
    Giải pháp của chúng tôi là cố gắng bào chế các loại thuốc
  • 1:35 - 1:38
    có chức năng như băng keo phân tử Scotch
  • 1:38 - 1:41
    để cố định protein trong hình dạng đúng của nó.
  • 1:41 - 1:43
    Nó sẽ ngăn chặn các protein hình thành tình trạng rối loạn
  • 1:43 - 1:47
    nhờ đó tránh các vùng lớn của não bị tiêu diệt.
  • 1:47 - 1:49
    Thú vị là, các bệnh thần kinh khác
  • 1:49 - 1:52
    có ảnh hưởng đến các phần não khác nhau
  • 1:52 - 1:55
    cũng biểu hiện sự rối loạn của các protein bị gập sai,
  • 1:55 - 1:58
    cho biết phương pháp đó khá khái quát
  • 1:58 - 2:00
    và có thể sử dụng để chữa trị nhiều bệnh thần kinh,
  • 2:00 - 2:02
    chứ không chỉ Alzheimer.
  • 2:02 - 2:05
    Ở đây cũng có một liên kết thú vị với căn bệnh ung thư
  • 2:05 - 2:07
    vì người mắc các bệnh thần kinh
  • 2:07 - 2:10
    có nguy cơ mắc hầu hết các bệnh ung thư rất thấp.
  • 2:10 - 2:13
    Và hiện giờ chưa nhiều người nghiên cứu mối liên hệ này
  • 2:13 - 2:16
    nhưng chúng tôi thấy rất đáng quan tâm.
  • 2:16 - 2:19
    Đa phần các công trình quan trọng và sáng tạo trong lĩnh vực này
  • 2:19 - 2:22
    đều đang được các nhà từ thiện tư nhân tài trợ.
  • 2:22 - 2:25
    Và nguồn tài trợ tư nhân cực kỳ lớn vì tôi e rằng
  • 2:25 - 2:28
    chính phủ đã đánh giá thấp hoặc chưa nhìn ra tiềm năng của lĩnh vực này.
  • 2:28 - 2:32
    Trong khi chờ đợi những điều đó diễn ra,
  • 2:32 - 2:34
    đây là việc bạn có thể làm cho bản thân.
  • 2:34 - 2:36
    Nếu muốn giảm nguy cơ mắc bệnh Parkinson,
  • 2:36 - 2:41
    thì caffeine có khả năng phòng ngừa trong một mức độ nào đấy, tuy nhiên chưa ai giải thích được tại sao.
  • 2:41 - 2:44
    Chấn thương vùng đầu cũng rất nguy hiểm, dẫn đến bệnh Parkinson.
  • 2:44 - 2:48
    Và cúm Avian cũng không phải chuyện đùa.
  • 2:49 - 2:52
    Trong việc phòng chống nguy cơ bện Alzheimer
  • 2:52 - 2:55
    thì hóa ra dầu cá cũng có tác dụng
  • 2:55 - 2:58
    giảm nguy cơ mắc bệnh đó.
  • 2:58 - 3:00
    Bạn nên giữ huyết áp ổn định, không tăng, không giảm,
  • 3:00 - 3:02
    vì bệnh huyết áp cao
  • 3:02 - 3:04
    là tác nhân nguy hiểm lớn nhất gây bệnh Alzheimer.
  • 3:04 - 3:07
    Đó cũng là tác nhân nguy hiểm nhất gây bệnh tăng nhãn áp (glaucoma),
  • 3:07 - 3:10
    một thương tổn thị giác do bệnh Alzheimer biến chứng.
  • 3:10 - 3:12
    Và dĩ nhiên, khi phát hiện được các tác hại của bệnh
  • 3:12 - 3:14
    thì chỉ còn mỗi cách sống chung với lũ
  • 3:14 - 3:16
    bằng cách kích thích thần kinh mãi mãi.
  • 3:16 - 3:18
    Nhưng này, các bạn đang nghe tôi nói.
  • 3:18 - 3:20
    Và đã nắm được vấn đề chính rồi
  • 3:20 - 3:24
    Một điều cuối cùng. Hãy chúc phúc cho những người như tôi gặp may mắn, các bạn nhé.
  • 3:24 - 3:26
    Đồng hồ đã điểm. Tạm biệt các bạn.
  • 3:26 - 3:29
    Xin cảm ơn.
Title:
The coming neurological epidemic
Speaker:
Gregory Petsko
Description:

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
03:29
Jenny Zurawell edited Vietnamese subtitles for The coming neurological epidemic
Ha Tran added a translation

Vietnamese subtitles

Revisions Compare revisions