Return to Video

แนวคิดเรื่องการวิวัฒนาการของเซลล์ที่ซับซ้อน - อดัม จาคอปสัน (Adam Jacobson)

  • 0:07 - 0:10
    จะเป็นอย่างไร
    ถ้าหากคุณสามารถดูดซึมสิ่งมีชีวิตอื่น
  • 0:10 - 0:12
    และได้ความสามารถของมันมาด้วย
  • 0:12 - 0:17
    ลองจินตนาการว่าคุณกลืนนกตัวเล็ก ๆ เข้าไป
    แล้วก็มีความสามารถในการบินในบัดดล
  • 0:17 - 0:19
    หรือคุณกินงูเห่าเข้าไป
  • 0:19 - 0:23
    แล้วก็สามารถพ่นพิษจากฟันของคุณได้
  • 0:23 - 0:25
    ตลอดประวัติศาสตร์ของชีวิต
  • 0:25 - 0:30
    โดยเฉพาะอย่างยิ่งในช่วยของการวิวัฒนาการ
    ของเซลล์ยูคาริโอตที่ซับซ้อน
  • 0:30 - 0:33
    อะไรแนวนี้ได้เกิดขึ้นตลอดเวลา
  • 0:33 - 0:36
    สิ่งมีชีวิตหนึ่งดูดซับอีกสิ่งมีชีวิต
  • 0:36 - 0:42
    และพวกมันร่วมกันกลายเป็นสิ่งมีชีวิตใหม่
    ที่มีความสามารถจากทั้งสองสิ่งมีชีวิต
  • 0:42 - 0:45
    เราคิดว่าประมาณ 2 พันล้านปีก่อน
  • 0:45 - 0:49
    สิ่งมีชีวิตเพียงอย่างเดียวบนโลก
    คือยูคาริโอต
  • 0:49 - 0:55
    สิ่งมีชีวิตเซลล์เดียว
    ที่ไม่มีออกาแนลที่มีเยื่อหุ้ม
  • 0:55 - 0:57
    มาลองดูสิ่งมีชีวิตทั้งสามนี้กันชัด ๆ
  • 0:57 - 1:01
    เซลล์หนึ่งมีขนาดใหญ่
    เหมือนก้อนกลมง่าย ๆ
  • 1:01 - 1:06
    ที่มีความสามารถในการดูดซับสิ่งต่าง ๆ
    โดยการล้อมมันด้วยเยื่อหุ้มเซลล์
  • 1:06 - 1:08
    อีกเซลล์คือเซลล์แบคทีเรีย
  • 1:08 - 1:14
    ที่สามารถเปลี่ยนพลังงานแสงอาทิตย์
    เป็นโมเลกุลน้ำตามผ่านการสังเคราะห์แสงได้
  • 1:14 - 1:19
    เซลล์ที่สามสามารถใช้ก๊าซออกซิเจน
    เพื่อสลายสารอย่างน้ำตาลได้
  • 1:19 - 1:24
    และปลดปล่อยพลังงานในรูปแบบ
    ที่เป็นประโยชน์ต่อกิจกรรมของสิ่งมีชีวิต
  • 1:24 - 1:29
    เซลล์ก้อนกลมบางครั้งก็จะดูดซับ
    เอาแบคทีเรียที่สังเคราะห์แสงได้เข้าไป
  • 1:29 - 1:35
    แบคทีเรียเหล่านี้จะเติบโตอยู่ภายใน
    เซลล์กลมๆ และแบ่งตัวตามปกติ
  • 1:35 - 1:38
    แต่พวกมันมีการติดต่อเชื่อมโยงกัน
  • 1:38 - 1:40
    ถ้าหากคุณพบกับสิ่งนี้เข้า
  • 1:40 - 1:43
    คุณอาจคิดว่าทั้งหมดนี้คือสิ่งมีชีวิต
    เพียงชนิดเดียว
  • 1:43 - 1:47
    ที่แบคทีเรียสีเขียวที่สังเคราะห์แสงได้
    เป็นเพียงแค่ส่วนหนึ่งของเซลล์กลม ๆ
  • 1:47 - 1:50
    ที่ทำหน้าที่สำคัญอย่างหนึ่ง
  • 1:50 - 1:52
    เหมือนกับที่หัวใจเป็นอวัยวะส่วนหนึ่งของคุณ
  • 1:52 - 1:56
    ที่ทำหน้าที่ในการสูบฉีดโลหิต
  • 1:56 - 2:01
    กระบวนการที่เซลล์อยู่ร่วมกัน
    เรียกว่า เอนโดซิมไบโอซิส
  • 2:01 - 2:04
    สิ่งมีชีวิตหนึ่งอาศัยอยู่ในอีกสิ่งมีชีวิตหนึ่ง
  • 2:04 - 2:07
    แต่เอนโดซิมไบโอซิสไม่ได้หยุดแค่นั้น
  • 2:07 - 2:11
    จะเกิดขึ้นถ้าแบคทีเรียอื่น ๆ เข้าไปในนั้นด้วย
  • 2:11 - 2:15
    ทีนี้ เซลล์สายพันธุ์นี้เริ่มที่จะมีความซับซ้อน
  • 2:15 - 2:17
    พวกมันใหญ่และเต็มไปด้วยโครงสร้าง
    ที่มีความซับซ้อน
  • 2:17 - 2:21
    ที่เราเรียกว่าคลอโรพลาส
    และไมโทคอนเดรีย
  • 2:21 - 2:24
    โครงสร้างเหล่านี้ทำงานร่วมกัน
    เพื่อเก็บเกี่ยวแสงแดด
  • 2:24 - 2:25
    สร้างน้ำตาล
  • 2:25 - 2:28
    และสลายน้ำตาลโดยใช้ออกซิเจน
  • 2:28 - 2:33
    ซึ่งในตอนนั้น
    เริ่มจะปรากฏในชั้นบรรยากาศของโลก
  • 2:33 - 2:35
    การที่สิ่งมีชีวิตหนึ่งดูดซับสิ่งมีชีวิตอื่น
  • 2:35 - 2:39
    เป็นทางหนึ่งที่สายพันธุ์จะมีการปรับเปลี่ยน
    ต่อสภาวะสิ่งแวดล้อมที่มีการเปลี่ยนแปลง
  • 2:39 - 2:41
    โดยรอบตัวพวกมัน
  • 2:41 - 2:46
    จุดสำคัญของเรื่องราวเล็ก ๆ ที่นักชีววิทยา
    เรียกว่าทฤษฏีเอนโดซิมไบโอซิส
  • 2:46 - 2:51
    เป็นคำอธิบายที่ดีที่สุดในตอนนี้ว่าเซลล์
    ที่มีความซับซ้อนมีวิวัฒนาการมาอย่างไร
  • 2:51 - 2:53
    มีหลักฐานมากมายที่ช่วยสนับสนุนทฤษฏีนี้
  • 2:53 - 2:56
    แต่ลองมาดูหลักฐานหลักทั้งสามกัน
  • 2:56 - 3:01
    ประการแรก คลอโรพลาส และไมโทคอนเดรีย
    ในเซลล์ของเราแบ่งตัวในแบบที่คล้ายกัน
  • 3:01 - 3:03
    กับพวกที่อยู่ในเซลล์แบคทีเรีย
  • 3:03 - 3:05
    ซึ่งยังคงอยู่ ไม่ว่าอย่างไรก็ตาม
  • 3:05 - 3:10
    อันที่จริง ถ้าคุณทำลายโครงสร้างเหล่านี้
    ในเซลล์ จะไม่มีอันใหม่เกิดขึ้นมา
  • 3:10 - 3:12
    เซลล์ไม่สามารถสร้างมันได้
  • 3:12 - 3:15
    พวกมันได้แค่เพิ่มจำนวนตัวมันเอง
  • 3:15 - 3:17
    หลักฐานประการที่สอง
  • 3:17 - 3:23
    คลอโรพลาสและไมโทคอนเดรีย
    ทั้งคู่มีดีเอ็นเอและไรโบโซม
  • 3:23 - 3:25
    ดีเอ็นเอของพวกมันมีโครงสร้างเป็นวง
  • 3:25 - 3:29
    ที่หดเล็กลงคล้ายกับดีเอ็นเอ
    ของแบคทีเรียโบราณ
  • 3:29 - 3:32
    และมันยังมียีนที่คล้ายกันจำนวนมาก
  • 3:32 - 3:37
    ไรโบโซม หรือเครื่องประกอบโปรตีน
    ของคลอโรพลาสและไมโทคอนเดรีย
  • 3:37 - 3:41
    ยังมีโครงสร้างเหมือนกันกับไรโบโซม
    จากแบคทีเรียโบราณ
  • 3:41 - 3:43
    แต่ต่างจากไรโบโซม
  • 3:43 - 3:46
    ที่อยู่ในยูคาริโอตทั้งหมด
  • 3:46 - 3:51
    สุดท้าย ลองนึกถึงเยื่อหุ้ม
    ที่เกี่ยวข้องกับกระบวนการกลืนนี้
  • 3:51 - 3:56
    คลอโรพลาสและไมโทคอนเดรีย
    มีเยื่อหุ้มสองชั้น
  • 3:56 - 3:58
    เยื่อหุ้มชั้นนอกและชั้นใน
  • 3:58 - 4:02
    เยื่อชั้นในของพวกมัน
    มีไขมันและโปรตีนบางชนิด
  • 4:02 - 4:05
    ที่ไม่ปรากฏอยู่ในเยื่อชั้นนอก
  • 4:05 - 4:07
    ทำไมมันจึงต่างกันล่ะ
  • 4:07 - 4:10
    เพราะว่าเยื่อหุ้มชั้นนอก
    เคยเป็นของเซลล์กลม ๆ
  • 4:10 - 4:13
    เมื่อพวกมันถูกกลืนเข้ามา
    ในกระบวนการเอนโดซิมไบโอซิส
  • 4:13 - 4:18
    พวกมันถูกห่อหุ้มในเยื่อหุ้ม
    และเก็บของพวกมันเองไว้เป็นเยื่อหุ้มชั้นใน
  • 4:18 - 4:20
    แน่ล่ะว่า ไขมัน
  • 4:20 - 4:25
    และโปรตีนที่เหมือนกัน ถูกพบในเยื่อหุ้ม
    ของแบคทีเรียโบราณ
  • 4:25 - 4:27
    นักชีววิทยาตอนนี้ใช้ทฤษฏีนี้
  • 4:27 - 4:32
    เพื่ออธิบายที่มาของสิ่งมีชีวิตยูคาริโอต
    ที่มีความแตกต่างหลากหลาย
  • 4:32 - 4:36
    ยกตัวอย่างเช่นสาหร่ายสีเขียว
    ที่เติบโตอยู่บนผนังสระว่ายน้ำ
  • 4:36 - 4:41
    เซลล์ยูคาริโอตขนาดใหญ่ที่มี
    โครงสร้างหางเกลียว หรือแฟลกเจลลา
  • 4:41 - 4:48
    ได้มีการดูดซับสาหร่ายสีเขียวนี้เข้าไป
    ทำให้มันกลายเป็นยูกลีนา
  • 4:48 - 4:50
    ยูกลีนาสามารถสังเคราะห์แสง
  • 4:50 - 4:52
    สลายน้ำตาลโดยใช้ออกซิเจน
  • 4:52 - 4:54
    และว่ายน้ำได้
  • 4:54 - 4:56
    และอย่างที่ทฤษฎีได้ทำนายไว้
  • 4:56 - 5:00
    คอลโรพลาสในยูกลีนามีเยื่อหุ้มสามชั้น
  • 5:00 - 5:04
    เนื่องจากพวกมันมีเยื่อสองชั้น
    ก่อนที่จะถูกกลืนเข้าไป
  • 5:04 - 5:07
    กระบวนการดูดซับเข้าไป
    ของทฤษฎีเอนโดซิมไบโอซิสนี้
  • 5:07 - 5:10
    ยอมให้สิ่งมีชีวิตรวมเอา
    ความสามารถที่เป็นประโยชน์
  • 5:10 - 5:13
    เพื่อจะปรับตัวให้เหมาะกับ
    การใช้ชีวิตบนโลกมากขึ้น
  • 5:13 - 5:16
    ผลก็คือสายพันธุ์ที่มีความสามารถมากกว่า
  • 5:16 - 5:18
    แต่เดิมที่พวกมันเป็นสิ่งมีชีวิตที่แยกกันอยู่
  • 5:18 - 5:20
    และนี่เป็นการก้าวกระโดดทางวิวัฒนาการ
  • 5:20 - 5:23
    ซึ่งนำไปสู่กำเนิดของจุลชีพ พืช
  • 5:23 - 5:26
    และสัตว์ อย่างที่เราเห็นกันในปัจจุบัน
Title:
แนวคิดเรื่องการวิวัฒนาการของเซลล์ที่ซับซ้อน - อดัม จาคอปสัน (Adam Jacobson)
Description:

ชมบทเรียนแบบเต็มที่: http://ed.ted.com/lessons/how-we-think-complex-cells-evolved-adam-jacobson

ลองจินตนาการว่าคุณกลืนนกตัวเล็ก ๆ เข้าไป แล้วก็มีความสามารถในการบินในบัดดล ... หรือคุณกินงูเห่าเข้าไป แล้วก็สามารถพ่นพิษได้ ตลอดประวัติศาสตร์ของชีวิต (และโดยเฉพาะอย่างยิ่งในช่วยของการวิวัฒนาการของเซลล์ยูคาริโอตที่ซับซ้อน) อะไรแนวนี้ได้เกิดขึ้นตลอดเวลา อดัม จาคอบสัน อธิบายถึง เอ็นโดไซโตซิส ซึ่งคิอการซิมไบโอซิสอย่างหนึ่ง ที่สิ่งมีชีวิตอย่างหนึ่งอาศัยอยู่ในสิ่งมีชีวิตอีกสิ่งหนึ่ง

บทเรียนโดย Adam Jacobson, แอนิเมชันโดย Camilla Gunborg Pedersen

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
05:42

Thai subtitles

Revisions