Return to Video

Neden işe alınacak en doğru kişi, en iyi özgeçmişe sahip olmayan kişi olabilir?

  • 0:01 - 0:04
    Şirketin açık bir pozisyon için
    ilan veriyor.
  • 0:05 - 0:07
    Başvurular yağmaya başlıyor
  • 0:07 - 0:10
    ve uygun adaylar belirleniyor.
  • 0:11 - 0:13
    Şimdi ise seçme aşaması başlıyor.
  • 0:14 - 0:19
    Kişi A: Sarmaşık Birliği mezunu,
    4.0 ortalama, harika bir özgeçmiş,
  • 0:19 - 0:21
    mükemmel referanslar.
  • 0:21 - 0:23
    Her şey olması gerektiği gibi.
  • 0:24 - 0:29
    Kişi B: Devlet üniversitesini bitirmiş,
    bir işten diğerine atlamış
  • 0:29 - 0:33
    ve kasiyerlik, şarkıcı garsonluk gibi
    alelade işlerde çalışmış.
  • 0:34 - 0:37
    Fakat unutmayın -- ikisi de işe uygun.
  • 0:38 - 0:39
    Şimdi, size soruyorum:
  • 0:39 - 0:41
    kimi seçeceksin?
  • 0:42 - 0:46
    İş arkadaşlarımla birlikte
    bu iki kategorideki adayı tanımlamak için
  • 0:46 - 0:49
    bazı resmi terimler oluşturduk.
  • 0:50 - 0:53
    A kişisini "Gümüş Kaşık"
    olarak adlandırıyoruz.
  • 0:53 - 0:58
    Açık şekilde avantajlı
    ve kaderinde başarı olan kişi.
  • 0:58 - 1:02
    B kişisine ise "Kavgacı" diyoruz.
  • 1:02 - 1:05
    Aynı noktaya gelebilmek için
  • 1:05 - 1:07
    mücadele etmek zorunda kalan kişi.
  • 1:08 - 1:12
    Az önce bir insan kaynakları direktörünün
    kişilere Gümüş Kaşıklar ve
  • 1:12 - 1:13
    Kavgacılar dediğini duydunuz.
  • 1:14 - 1:15
    (Gülüşler)
  • 1:15 - 1:19
    Bu politik olarak pek doğru değil
    ve yargılayıcı bir ifade gibi görünebilir.
  • 1:19 - 1:23
    Fakat, insan kaynakları lisansım
    iptal edilmeden şunu söylemeliyim ki --
  • 1:23 - 1:24
    (Gülüşler)
  • 1:25 - 1:26
    Hemen açıklayayım.
  • 1:27 - 1:29
    Bir özgeçmiş, bir hikaye anlatır.
  • 1:29 - 1:32
    Yıllar içinde, insanlarla ilgili
    öğrendiğim bir şey var ki,
  • 1:32 - 1:36
    derme çatma, karışık tecrübelere
    sahip kişiler gördüğümde
  • 1:36 - 1:39
    özgeçmişi bir kenara atmadan önce
  • 1:39 - 1:42
    durup, iyice bir düşünmek gerekiyor.
  • 1:43 - 1:45
    Çok fazla iş değiştirmiş bir kişi
  • 1:45 - 1:50
    istikrarsız, dikkat eksiği olan,
    tahmin edilemez biri gibi görünebilir.
  • 1:50 - 1:55
    Ya da zorluklara karşı tutkuyla
    mücadele etmiş biri de olabilir.
  • 1:55 - 2:00
    Kavgacı, en azından bir mülakatı
    hak eder.
  • 2:01 - 2:02
    Açık konuşmak gerekirse,
  • 2:02 - 2:05
    Gümüş Kaşık'çlara karşı
    elimde hiç bir koz yoktur.
  • 2:05 - 2:09
    İyi bir üniversiteye girmek ve
    başarıyla mezun olmak
  • 2:09 - 2:12
    çok fazla emek ve fedakarlık ister.
  • 2:12 - 2:16
    Fakat, tüm hayatın başarı üzerine
    inşa edilmişse
  • 2:16 - 2:19
    zor durumlar ile nasıl başa çıkacaksın?
  • 2:19 - 2:24
    İşe aldığım elit bir üniversiteden mezun
    bir kişi bunu yaşamıştı.
  • 2:24 - 2:27
    Bir işi daha iyi anlayabilmesi için
    verdiğim bazı görevleri
  • 2:27 - 2:32
    kendi seviyesinin altında görmüştü,
    çünkü elit bir üniversiteden mezundu.
  • 2:33 - 2:34
    Sonunda istifa etti.
  • 2:36 - 2:38
    Diğer yandan,
  • 2:38 - 2:43
    tüm hayatında hata yapmak
    kaderin olmuş
  • 2:43 - 2:45
    ama sonunda başarmışsan?
  • 2:46 - 2:49
    Kavgacı ile mülakat yapmanız konusunda
    ısrar ediyorum.
  • 2:51 - 2:55
    Bu konuda çok şey biliyorum,
    çünkü ben bir Kavgacı'yım.
  • 2:56 - 2:57
    Doğmadan önce,
  • 2:57 - 3:01
    babama paranoyak şizofreni teşhisi konmuş
  • 3:01 - 3:05
    ve zekasına rağmen herhangi
    bir işe tutunamamış.
  • 3:06 - 3:09
    Hayatımızın bir bölümü "Guguk Kuşu" iken,
  • 3:09 - 3:11
    diğer bir bölümü "Uyanış",
  • 3:11 - 3:13
    bir diğer kısmı ise "Akıl Oyunları" idi.
  • 3:14 - 3:16
    (Gülüşler)
  • 3:17 - 3:20
    Ben bekar bir anne tarafından yetiştirilen
    beş çocuğun dördüncüsüyüm.
  • 3:20 - 3:23
    Brooklyn, New York'ta kötü bir mahallede.
  • 3:23 - 3:28
    Hiç bir zaman bir evimiz, bir arabamız,
    bir çamaşır makinemiz olmadı.
  • 3:28 - 3:32
    Çocukluğumun büyük bir kısmında
    bir telefonumuz dahi yoktu.
  • 3:33 - 3:34
    Bu yüzden iş hayatında başarı
  • 3:34 - 3:39
    ve Kavgacılar arasındaki ilişkiyi
    anlayabilmeyi çok istedim,
  • 3:39 - 3:44
    çünkü hayatım kolayca farklı bir
    yöne sapabilirdi.
  • 3:45 - 3:47
    İşlerinde başarılı insanlar ile tanıştıkça
  • 3:47 - 3:50
    ve güçlü liderlerin profillerini okudukça,
  • 3:50 - 3:52
    ortak bir nokta farkettim.
  • 3:53 - 3:57
    Bir çoğu, erken yaşta zorluklar yaşamıştı.
  • 3:57 - 4:00
    Fakirlik, terk edilmişlik,
  • 4:00 - 4:02
    çocuk yaşta anne veya babasının ölümü,
  • 4:02 - 4:06
    öğrenmeye yönelik engeller,
    alkolizma ve şiddet.
  • 4:07 - 4:11
    Çoğu kişi, böyle bir travmanın
    felakete yol açacağını düşünür
  • 4:11 - 4:15
    ve ortaya çıkan olağandışı
    duruma odaklanır.
  • 4:15 - 4:20
    Fakat bu olağandışı olaylar incelendiğinde
    beklenmedik sonuçlara ulaşılmıştır:
  • 4:20 - 4:26
    en kötü koşullarda dahi
    gelişim ve dönüşüm gerçekleşebiliyor.
  • 4:26 - 4:30
    Bu noktada dikkate değer ve
    mantığa aykırı bir olgu keşfedildi.
  • 4:30 - 4:35
    Bilim adamları buna
    Travma Sonrası Gelişim diyor.
  • 4:35 - 4:39
    Risk altındaki çocukların yaşadığı
    zorlukların etkilerini ölçmeye
  • 4:39 - 4:41
    yönelik bir araştırmada;
  • 4:41 - 4:45
    698 çocuktan oluşan bir grup içerisinde,
  • 4:45 - 4:50
    ki bu çocuklar en ciddi ve zorlayıcı
    olayları tecrübe etmiş kişiler,
  • 4:50 - 4:56
    üçte biri sağlıklı, başarılı ve üretken
    bir hayata sahip olmuşlar.
  • 4:56 - 5:02
    Her şeye ve başaramayacaklarına dair
    tüm beklentilere rağmen, başarmışlar.
  • 5:02 - 5:03
    Üçte biri.
  • 5:04 - 5:06
    Şu özgeçmişi ele alalım.
  • 5:06 - 5:09
    Adayın ailesi onu evlatlık vermiş.
  • 5:09 - 5:11
    Hiç bir zaman üniversiteyi bitirememiş.
  • 5:12 - 5:14
    Sürekli bir işten ötekine atlamış.
  • 5:14 - 5:17
    Bir süre Hindistan'da kalmış
  • 5:17 - 5:20
    ve hepsinden öte, disleksisi var.
  • 5:20 - 5:22
    Bu adamı işe alır mıydınız?
  • 5:23 - 5:25
    Onun adı Steve Jobs.
  • 5:26 - 5:30
    Dünyanın en başarılı girişimcilerine
    yönelik yapılan bir araştırmada,
  • 5:30 - 5:34
    önemli bir kısmının disleksiye
    sahip olduğu görülüyor.
  • 5:35 - 5:36
    A.B.D.'de
  • 5:36 - 5:40
    girişimcilerin yüzde 35'inin
    disleksisi var.
  • 5:41 - 5:45
    Bu girişimciler arasında dikkat çeken ise
  • 5:45 - 5:48
    travma sonrası gelişimi tecrübe edenler,
  • 5:48 - 5:51
    öğrenme bozukluklarını,
  • 5:51 - 5:56
    tercih edilesi
    bir avantaj olarak görüyorlar,
  • 5:56 - 6:01
    çünkü bu sayede daha iyi dinleyici olmuş
    ve detaylara daha fazla dikkat etmişler.
  • 6:01 - 6:06
    Bu zorluklara rağmen, şimdiki
    durumlarında olduklarını düşünmüyorlar,
  • 6:06 - 6:11
    bu zorluklar sebebiyle bu duruma
    geldiklerini biliyorlar.
  • 6:11 - 6:13
    Yaşadıkları travma ve geçim sıkıntılarının
  • 6:13 - 6:16
    bunu başarmak için
    önemli olduğunu benimsemişler
  • 6:16 - 6:19
    ve bu tecrübeler olmadan
  • 6:19 - 6:23
    başarılı olabilmek için ihtiyaçları olan
    güç ve dayanıklılığa sahip
  • 6:23 - 6:24
    olamayacaklarını biliyorlar.
  • 6:26 - 6:29
    İş arkadaşlarımdan birinin hayatı
  • 6:29 - 6:34
    1966'daki Çin Kültürel Devrimi sonrasında
    alt üst olmuş.
  • 6:35 - 6:40
    13 yaşındayken, ailesi şehir dışında bir
    eve taşınmış,
  • 6:40 - 6:42
    okullar kapanmış
  • 6:42 - 6:47
    ve 16 yaşında Pekin'de bir tekstil
    fabrikasında iş bulana kadar
  • 6:47 - 6:50
    yalnız başına kalmış.
  • 6:50 - 6:52
    Fakat, kaderine boyun eğmek yerine,
  • 6:52 - 6:56
    eğitimine devam edebilmek için
    bir çözüm yolu bulmuş.
  • 6:58 - 7:01
    11 yıl sonra, politik ortam değiştiğinde
  • 7:01 - 7:06
    son derece seçici bir
    üniversite sınavı olduğunu öğrenmiş.
  • 7:06 - 7:10
    Tüm ortaokul ve lise müfredatını
  • 7:10 - 7:12
    öğrenebilmek için 3 ayı varmış.
  • 7:13 - 7:17
    Bu yüzden, her gün
    fabrikadan eve döndüğünde,
  • 7:17 - 7:21
    kısa bir uyku çekip, gece 4'e kadar
    çalışmış ve sonra işe gitmiş.
  • 7:21 - 7:25
    Bu döngüyü 3 ay boyunca her gün
    tekrarlamış.
  • 7:26 - 7:29
    Sonunda sınavı geçmiş, başarmış.
  • 7:30 - 7:35
    Eğitime olan bu bağlılığı hiç değişmemiş
    ve hiç bir zaman umudunu kaybetmemiş.
  • 7:35 - 7:38
    Bugün, bir yüksek lisans derecesine sahip
  • 7:38 - 7:43
    ve iki kızı Cornell ve Harvard'dan mezun.
  • 7:43 - 7:46
    Kavgacılar kendileriyle
    ilgili şöyle düşünür:
  • 7:46 - 7:51
    kişinin tamamen kontrol edebileceği
    tek insan kendisidir.
  • 7:52 - 7:54
    İşler iyi gitmediğinde,
  • 7:54 - 7:59
    Kavgacılar "Daha iyi bir sonuç alabilmek
    için ne yapabilirim?" diye sorar.
  • 7:59 - 8:01
    Kavgacılar, kendilerini vazgeçmekten
  • 8:01 - 8:04
    alıkoyan bir amaca sahiplerdir.
  • 8:04 - 8:10
    Fakirlik, deli bir baba ve
    birçok saldırıdan sağ kurtulmuş birinin
  • 8:10 - 8:13
    "İşle ilgili zorluklar da nedir ki?"
    demesi gibi --
  • 8:13 - 8:14
    (Gülüşler)
  • 8:14 - 8:15
    Gerçekten mi?
  • 8:15 - 8:18
    "Çok basit. Halledebilirim, bu iş bende."
  • 8:18 - 8:19
    (Gülüşler)
  • 8:19 - 8:21
    Bu bana şunu hatırlatıyor - mizahı.
  • 8:21 - 8:25
    Kavgacılar, mizahın zor zamanları
    atlatmak ve gülmenin bakış açısını
  • 8:25 - 8:27
    değiştirmek için
    faydalı olduğunu bilirler.
  • 8:28 - 8:31
    Son olarak, bir de ilişkiler vardır.
  • 8:31 - 8:35
    Zorlukları aşan insanlar, bunu yalnız
    başlarına yapmazlar.
  • 8:35 - 8:37
    Yolun bir yerinde
  • 8:37 - 8:42
    içlerindeki gücü ortaya çıkaracak
    ve başarılarına yatırım yapacak
  • 8:42 - 8:44
    birisini bulurlar.
  • 8:44 - 8:48
    Ne olursa olsun,
    güvenebileceğiniz birisine sahip olmak
  • 8:48 - 8:50
    zorlukları aşmak için çok önemlidir.
  • 8:51 - 8:52
    Ben şanslıydım.
  • 8:53 - 8:55
    Üniversiteden sonraki ilk işimde
  • 8:55 - 8:58
    bir arabam yoktu, bu yüzden iki köprü
    boyunca yolu genel müdürün
  • 8:58 - 9:01
    asistanlığını yapan bir
    kızın arabasında gidip geldim.
  • 9:01 - 9:03
    Beni işimde kolladı
  • 9:03 - 9:06
    ve geçmişime takılıp kalmak yerine
    geleceğime odaklanmam için
  • 9:06 - 9:08
    bana cesaret verdi.
  • 9:09 - 9:12
    Hayatım boyunca bana kabakuvvetle de olsa
  • 9:12 - 9:15
    dürüstçe doğruları aktaran ve
  • 9:15 - 9:17
    yol gösteren çok insanla karşılaştım.
  • 9:18 - 9:20
    Bu kişiler bir zamanlar üniversite
  • 9:20 - 9:24
    harcımı ödeyebilmek için şarkıcı
    garsonluk yaptığımı umursamadılar.
  • 9:24 - 9:25
    (Gülüşler)
  • 9:25 - 9:29
    Sizlere son bir değerli kavramı
    anlatarak veda edeceğim.
  • 9:29 - 9:34
    Ayrımcılığa karşı uygulamalar geliştirmeye
    kendilerini adamış firmalar
  • 9:34 - 9:36
    Kavgacıları destekleme eğilimindedir
  • 9:36 - 9:39
    ve rakiplerinden daha başarılıdırlar.
  • 9:39 - 9:42
    DiversityInc firmasının yaptığı
  • 9:42 - 9:46
    bir çalışma, ayrımcılık karşıtı olan
    zirvedeki 50 firmanın, %25 oranla
  • 9:46 - 9:51
    S&P 500 endeksinde daha başarılı
    olduğunu gösteriyor.
  • 9:52 - 9:55
    Asıl soruma geri dönelim.
  • 9:56 - 9:58
    Hangisinden yana olacaksınız?
  • 9:58 - 10:01
    Gümüş Kaşık mı, yoksa Kavgacı mı?
  • 10:02 - 10:06
    Ben, hafife alınan katılımcıyı seçin derim
  • 10:06 - 10:09
    gizli silahları tutku ve amaç olan kişiyi.
  • 10:10 - 10:12
    Kavgacıyı işe alın.
  • 10:12 - 10:16
    (Alkışlar)
Title:
Neden işe alınacak en doğru kişi, en iyi özgeçmişe sahip olmayan kişi olabilir?
Speaker:
Ragina Hartley
Description:

Mükemmel özgeçmişe sahip bir adaya ile zorluklarla savaşmış bir kişinin arasında seçim yapmak hakkında, İnsan Kaynakları yöneticisi Regina Hartley her zaman "Kavgacı"lara bir şans veriyor. Zorluklarla büyümüş bir kişi olarak, Hartley sıkıntılı koşullarda gelişim gösteren kişilerin sürekli değişen iş ortamına daha iyi adapte olabildiklerini düşünüyor. "Hafife alınan adayı seçin, gizli silahları tutku ve amaç olan kişiyi" diyor. "Kavgacıyı işe alın".

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
10:31

Turkish subtitles

Revisions