ตำนานเบื้องหลังปีนักษัตรจีน - เมแกน แคมพิซิ (Megan Campisi) และ เฉินเพียนเพียน (Pen-Pen Chen)
-
0:09 - 0:11ปีนักษัตรของคุณคืออะไร
-
0:11 - 0:12ตามหลักโหราศาสตร์ชาติตะวันตก
-
0:12 - 0:16จะใช้กลุ่มดาวที่ถูกกำหนด
โดยวันเกิดตามปฏิทิน -
0:16 - 0:20แต่ตามตำราปีนักษัตรจีน
หรือที่เรียกว่า เซิงเซี่ยว (shēngxiào) -
0:20 - 0:24จะเป็น สวู่ เซี่ยง (shǔxiàng)
ที่หมายถึงสัตว์ประจำปีเกิดของคุณ -
0:24 - 0:28และในบรรดาตำนานที่กล่าวขานถึง
ปีนักษัตรและการจัดเรียงพวกมัน -
0:28 - 0:32หนึ่งในตำนานที่คงอยู่มานาน
คือเรื่องราวของการแข่งขันครั้งใหญ่ -
0:32 - 0:36เรื่องมีอยู่ว่า เง็กเซียนฮ่องเต้
หรือจักพรรดิหยกผู้ครองสวรรค์ -
0:36 - 0:41ประสงค์ที่จะประดิษฐ์การวัดเวลา
จึงทรงจัดการแข่งขันขึ้น -
0:41 - 0:44สัตว์สิบสองตัวแรกที่ข้ามแม่น้ำไปได้
-
0:44 - 0:48จะได้รับตำแหน่งในปฏิทินนักษัตร
ตามลำดับที่พวกมันไปถึง -
0:48 - 0:51หนูตื่นแต่เช้าเพื่อจะได้ออกตัวไปก่อนใคร
-
0:51 - 0:52แต่ระหว่างทางมาแม่น้ำ
-
0:52 - 0:55มันก็พบกับม้า เสือ และวัว
-
0:55 - 0:58เพราะเจ้าหนูนั้นตัวเล็ก
และว่ายน้ำไม่ค่อยจะแข็งนัก -
0:58 - 1:00มันเลยขอร้องให้สัตว์ที่ตัวใหญ่กว่าช่วย
-
1:00 - 1:02ในขณะที่เสือและม้าปฏิเสธ
-
1:02 - 1:05วัวที่แสนจะใจดีก็ตอบตกลง
และพาหนูข้ามแม่น้ำไป -
1:05 - 1:08ทว่า ขณะทั้งคู่กำลังจะไปถึงอีกฝั่ง
-
1:08 - 1:13หนูก็กระโดดลงจากศีรษะของวัว
และคว้าชัยตำแหน่งแรกไปครอง -
1:13 - 1:15วัวจึงได้ตำแหน่งที่สอง
-
1:15 - 1:17ตามด้วยเสือผู้ทรงพลังรั้งท้ายมา
-
1:17 - 1:19กระต่ายที่ตัวเล็กเกินกว่าจะสู้กับกระแสน้ำได้
-
1:19 - 1:23ก็กระโดดไปตามก้อนหินและท่อนไม้
อย่างรวดเร็วจนก้าวสู่ตำแหน่งที่สี่ไป -
1:23 - 1:26ลำดับต่อไปเป็นมังกรที่เหินฟ้าข้ามแม่น้ำมา
-
1:26 - 1:29แต่หยุดช่วยสัตว์ตัวอื่น ๆ ที่พบระหว่างทาง
-
1:29 - 1:33หลังจากนั้น
ก็ตามด้วยม้าที่ควบทะยานข้ามฝั่งแม่น้ำ -
1:33 - 1:36และทันทีที่ม้าข้ามไป
งูกลับเลื้อยแทรกเข้ามา -
1:36 - 1:40ม้าที่ตื่นตกใจจึงผละไปข้างหลัง
ปล่อยให้งูเสียบตำแหน่งที่หกไป -
1:40 - 1:42เง็กเซียนฮ่องเต้ทอดพระเนตรไปที่แม่น้ำ
-
1:42 - 1:46และทรงเห็นแพะ ลิง และไก่ลอยอยู่บนแพ
-
1:46 - 1:49พาช่วยกันผลักให้เคลื่อนแหวกกอหญ้าไป
-
1:49 - 1:50เมื่อพวกมันข้ามแม่น้ำได้สำเร็จ
-
1:50 - 1:53ทั้งสามตกลงที่จะมอบตำแหน่งที่แปด
ให้กับแพะ -
1:53 - 1:56ที่ช่วยให้ความอุ่นใจ
และประสานพวกมันให้กลมเกลียวกัน -
1:56 - 1:58แล้วจึงตามมาด้วยลิงและไก่
-
1:58 - 2:01ต่อมาก็เป็นสุนัขที่ตะกายขึ้นมาบนฝั่ง
-
2:01 - 2:03มันว่ายน้ำได้ดีเยี่ยมเลยล่ะ
-
2:03 - 2:07แต่มัวแต่เล่นน้ำเพลินไปหน่อย
ก็เลยได้เพียงตำแหน่งที่สิบเอ็ด -
2:07 - 2:09อันดับสุดท้ายตกเป็นของหมู
-
2:09 - 2:12ผู้ซึ่งหิวโซ จึงแวะกินและแอบงีบ
-
2:12 - 2:15ก่อนที่สุดท้ายจะค่อย ๆ เดินเอื่อย ๆ
เข้าสู่เส้นชัย -
2:15 - 2:20และแต่ละปีก็จะเกี่ยวข้องกับสัตว์ต่าง ๆ
ในลำดับที่กล่าวมานี้ -
2:20 - 2:23โดยมีวัฏจักรที่เริ่มหมุนใหม่ทุก ๆ 60 ปี
-
2:23 - 2:24แล้วทำไมถึงเป็น 60 ปี ไม่ใช่สิบสองล่ะ
-
2:24 - 2:29ก็เพราะว่าปฏิทินจีนนั้นประกอบด้วย
สองระบบที่ทับซ้อนกัน -
2:29 - 2:32สัตว์ประจำปีนักษัตรนั้นเกี่ยวข้องกับ
สิ่งที่เรียกว่า -
2:32 - 2:37กิ่งพิภพทั้งสิบสอง หรือ "สือเอ้อร์จือ"
(shí'èrzhī) -
2:37 - 2:41และอีกระบบหนึ่งคือ ก้านสวรรค์ทั้งสิบ
หรือ "เทียนกาน" (tiāngān) -
2:41 - 2:44ซึ่งถูกเชื่อมกันกับธาตุเก่าแก่ทั้งห้า
-
2:44 - 2:45ได้แก่ธาตุเหล็ก (ธาตุทอง)
หรือ ซิน (xīn) -
2:45 - 2:47ธาตุไม้ หรือ มู่ (mù)
-
2:47 - 2:49ธาตุน้ำ หรือ สุ่ย (shuǐ)
-
2:49 - 2:50ธาตุไฟ หรือ โหว (huǒ)
-
2:50 - 2:52และธาตุดิน หรือ ถู่ (tǔ)
-
2:52 - 2:56แต่ละธาตุถูกจัดเป็นหยินหรือหยาง
-
2:56 - 2:58ก่อให้เกิดวัฏจักรสิบปีขึ้นมา
-
2:58 - 3:00เมื่อสัตว์ทั้งสิบสองในกิ่งพิภพ
-
3:00 - 3:02ถูกจับคู่กับธาตุทั้งห้า
-
3:02 - 3:05รวมกับหยินหรือหยาง
จากก้านสวรรค์ -
3:05 - 3:08ก่อเกิดเป็นรูปแบบต่าง ๆ
ในรอบ 60 ปี -
3:08 - 3:11ที่เรียกกันว่าวัฏจักรหกสิบปี
หรือ "กานจือ" (gānzhī) -
3:11 - 3:16ฉะนั้น คนที่เกิดในปี ค.ศ. 1980
จะอยู่ในปีนักษัตรลิง ธาตุเหล็ก หยาง -
3:16 - 3:21ในขณะที่คนที่เกิดในปี ค.ศ. 2007
จะอยู่ในปีนักษัตรหมู ธาตุไฟ หยิน -
3:21 - 3:25อันที่จริง คุณยังสามารถมี "นักษัตรภายใน"
ตามเดือนเกิดของคุณ -
3:25 - 3:28นักษัตรที่แท้จริงตามวันเกิดของคุณ
-
3:28 - 3:32และนักษัตรลับตามเวลาเกิดของคุณ
ได้อีกด้วย -
3:32 - 3:34มันเป็นการแข่งขันที่อาจกำหนดว่า
-
3:34 - 3:37สัตว์ชนิดใดบ้าง
ที่จะได้เข้ามาอยู่ในนักษัตรจีน -
3:37 - 3:39แต่ระบบนี้แพร่หลายไปทั่วเอเชีย
-
3:39 - 3:42วัฒนธรรมอื่น ๆ ได้เปลี่ยนแปลง
เพื่อสะท้อนสังคมของพวกเขา -
3:42 - 3:45ฉะนั้น ถ้าคุณดูปีนักษัตรเวียดนาม
-
3:45 - 3:48คุณก็จะพบว่า คุณเกิดปีแมว
ไม่ใช่ปีกระต่าย -
3:48 - 3:49และถ้าคุณอยู่ในประเทศไทย
-
3:49 - 3:53งูใหญ่ในตำนานที่เรียกว่า พญานาค
จะมาแทนที่มังกร -
3:53 - 3:56ฉะนั้นไม่ว่าคุณจะเป็นอย่างไร
-
3:56 - 3:58ตามคำทำนายจากปีนักษัตร
-
3:58 - 4:01แน่นอนว่า มันเผยถึงความเป็นมา
ของวัฒนธรรมเป็นอย่างยิ่ง
- Title:
- ตำนานเบื้องหลังปีนักษัตรจีน - เมแกน แคมพิซิ (Megan Campisi) และ เฉินเพียนเพียน (Pen-Pen Chen)
- Speaker:
- Megan Campisi and Pen-Pen Chen
- Description:
-
more » « less
ชมบทเรียนฉบับเต็มได้ที่ http://ed.ted.com/lessons/the-myth-behind-the-chinese-zodiac-megan-campisi-and-pen-pen-chen
ปีนักษัตรของคุณคืออะไร ตามหลักโหราศาสตร์ชาติตะวันตก จะใช้กลุ่มดาวที่ถูกกำหนดโดยวันเกิดตามปฏิทิน แต่ตามตำราปีนักษัตรจีน (生肖) จะเป็น "สวู่ เซี่ยง" ที่หมายถึงสัตว์ประจำปีเกิดของคุณ และในบรรดาตำนานที่กล่าวขานถึงปีนักษัตรและการจัดเรียงพวกมัน หนึ่งในตำนานที่คงอยู่มาอย่างยาวนานคือเรื่องราวของการแข่งขันครั้งใหญ่ เมแกน แคมพิซิ (Megan Campisi) และ เฉินเพียนเพียน (Pen-Pen Chen) จะมาเล่าตำนานสุดคลาสสิกนี้
บทเรียนโดย Megan Campisi และ Pen-Pen Chen, แอนิเมชันโดย Marta Prokopová
- Video Language:
- English
- Team:
closed TED
- Project:
- TED-Ed
- Duration:
- 04:23
|
Kelwalin Dhanasarnsombut approved Thai subtitles for The myth behind the Chinese zodiac | |
|
Retired user accepted Thai subtitles for The myth behind the Chinese zodiac | |
|
|
Retired user edited Thai subtitles for The myth behind the Chinese zodiac | |
|
|
Retired user edited Thai subtitles for The myth behind the Chinese zodiac | |
|
|
Retired user declined Thai subtitles for The myth behind the Chinese zodiac | |
|
|
Retired user edited Thai subtitles for The myth behind the Chinese zodiac | |
|
|
Kelwalin Dhanasarnsombut edited Thai subtitles for The myth behind the Chinese zodiac | |
|
|
Kelwalin Dhanasarnsombut edited Thai subtitles for The myth behind the Chinese zodiac |