De mythe van de Chinese dierenriem - Megan Campisi and Pen-Pen Chen

Zie de hele les: http://ed.ted.com/lessons/the-myth-behind-the-chinese-zodiac-megan-campisi-and-pen-pen-chen

Wat is je sterrenbeeld? In het Westen is dat gekoppeld aan je geboortedatum, maar volgens de Chinese dierenriem is dit je shuxiang, wat wil zeggen het dier dat gekoppeld is aan je geboortejaar. Van alle mythes die bestaan over deze dierenriemtekens en hun volgorde, is die van De Grote Wedstrijd wel de oudste. Megan Campisi en Pen-Pen Chen leggen deze klassieker nog eens uit.

Een les van Megan Campisi en Pen-Pen Chen, tekeningen van Marta Prokopovà.

Wat is je sterrenbeeld?

In de Westerse astrologie

wordt dat bepaald door de dag en maand
waarop je bent geboren.

Maar volgens de Chinese astrologie,
of shēngxiào,

is het je shǔxiàng, ofwel het dier
wat hoort bij je geboortejaar.

Van de vele mythen die deze dierentekens
en hun ordening uitleggen,

is die van de Grote Wedstrijd
nog het meest blijvend.

Het verhaal vertelt dat Yù Dì,
de Jade Keizer, Heerser van de Hemel,

een manier wou vinden om tijd te meten,
dus organiseerde hij een wedstrijd.

De eerste twaalf dieren
die de rivier over kwamen,

zouden een plek krijgen op de dierenriem
in de volgorde waarop ze aankwamen.

De rat stond bij zonsopgang op
om er vroeg bij te zijn,

maar op weg naar de rivier

kwam hij het paard,
de tijger en de os tegen.

Omdat de rat heel klein was
en niet goed kon zwemmen,

vroeg hij de grotere dieren om hulp.

Toen de tijger
en het paard weigerden,

hielp de vriendelijke os
de rat naar de overkant.

Toen ze bijna
bij de overkant aankwamen,

sprong de rat van de os
en behield zijn eerste plaats.

De os werd tweede

met de sterke tijger net achter hem.

Het konijn, te klein voor de stroming,

hupte vaardig over de stenen
en stronken en werd vierde.

Daarna kwam de draak,
die direct had kunnen komen aanvliegen,

maar was gestopt
om anderen te helpen.

Na haar kwam het paard
langs de rivier gegaloppeerd,

maar juist toen ze er bijna was,
kwam de slang aangegleden.

Het geschrokken paard steigerde
en liet de slang zesde worden.

De Jade Keizer keek uit over de rivier

en zag het schaap, de aap
en de haan samen op een vlot

zich door de gewassen werken.

Bij aankomst aan de kant

gaven ze de achtste plek aan het schaap,

die het meest bemoedigend van hun was,

gevolgd door de aap en de haan.

Hierna kwam de hond aan wal geklauterd.

Hij kon goed zwemmen,

maar speelde zolang in het water
dat hij maar elfde werd.

De laatste plaats was voor het varken,

die onderweg was gestopt
voor eten en een dutje

voor hij eindelijk
over de finish waggelde.

Zo is ieder jaar verbonden
aan een dier in die volgorde,

met een cyclus
die iedere 60 jaar herstart.

Waarom 60 en niet twaalf?

De Chinese kalender
bestaat uit twee overlappende delen.

De tekens van de dierenriem
zijn verbonden met de zogeheten

Twaalf Aardse Takken, of shí'èrzhī.

Een ander deel,
de Tien Hemelse Stammen, of tiãngãn,

zijn verbonden met de vijf
klassieke elementen

van metaal, xìn,

hout, mù,

water, shuì,

vuur, huõ,

en aarde, tù.

Elk element hoort bij yìn of yáng,

die vormen samen een tien-jarige cyclus.

Wanneer de twaalf dieren
van de Aardse Takken

worden verbonden met de vijf elementen

en met de yìn of yáng
van de Hemelse Stammen,

ontstaat er iedere 60 jaar
een nieuwe combinatie,

bekend als een
60-jarige cyclus, of gànzhí.

Dus iemand geboren in 1980
heeft als teken yáng-metaal-aap,

terwijl iemand geboren in 2007
een yìn-vuur-varken heeft.

Je kunt zelfs een innerlijk dier hebben
gebaseerd op de geboortemaand,

het ware dier op je geboortedag,

en een geheim dier
gebaseerd op je geboorte-uur.

Het was de Grote Wedstrijd die bepaalde

welke dieren werden gebruikt
in de Chinese dierenriem,

maar toen het systeem
zich door Azië verspreidde,

maakte andere culturen wijzigingen
om het binnen hun cultuur te passen.

Dus als je naar de
Vietnamese dierenriem kijkt,

kom je erachter dat je
een kat bent en geen konijn,

en als je in Thailand bent,

is de draak vervangen
door Naga, een mythische slang.

Dus of je nu gelooft in wat de dierenriem

over jou als individu beweert of niet,

het zegt zeker iets over de cultuur
waar het vandaan komt.