Return to Video

Yaratıcı sınırlamaların gücü - Brandon Rodriguez

  • 0:08 - 0:11
    Yeni bir şeyler icat etmenizin
    istendiğini düşünün.
  • 0:11 - 0:13
    Ne isterseniz olabilir,
  • 0:13 - 0:15
    istediğiniz bir maddeden yapılabilir,
  • 0:15 - 0:17
    herhangi bir şekil veya boyutta.
  • 0:17 - 0:21
    Bu tür bir yaratıcı özgürlük kulağa
    çok özgürleştirici geliyor, değil mi?
  • 0:21 - 0:23
    Ya da öyle mi?
  • 0:23 - 0:27
    Eğer siz de diğer insanlar gibiyseniz,
    bu görevle felç olacaksınız.
  • 0:27 - 0:30
    Daha fazla rehberlik olmadan,
    nereden başlayacaksınız?
  • 0:30 - 0:35
    Öyle görünüyor ki sınırsız özgürlük
    her zaman yardımcı olmuyor.
  • 0:35 - 0:39
    Gerçekte bir proje birçok
    faktör tarafından sınırlanır,
  • 0:39 - 0:40
    maliyet,
  • 0:40 - 0:42
    elinizdeki malzemeler
  • 0:42 - 0:45
    ve aşılamaz fizik yasaları gibi.
  • 0:45 - 0:48
    Bu faktörlere yaratıcı sınırlamalar denir
  • 0:48 - 0:50
    ve bir amacı gerçekleştirmek için
  • 0:50 - 0:54
    ele almamız gereken
    gereksinimler ve sınırlamalardır.
  • 0:54 - 0:57
    Yaratıcı sınırlamalar
    birçok meslekte geçerlidir,
  • 0:57 - 0:59
    mimarlar ve sanatçılar,
  • 0:59 - 1:00
    yazarlar,
  • 1:00 - 1:01
    mühendisler
  • 1:01 - 1:03
    ve bilim insanları.
  • 1:03 - 1:06
    Birçok alanda sınırlamalar, keşif ve icata
  • 1:06 - 1:09
    yol açan özel bir görev üstlenirler.
  • 1:09 - 1:12
    Özellikle bilimsel süreçte,
  • 1:12 - 1:16
    sınırlamalar deneysel tasarımın
    gerekli bir parçasıdır.
  • 1:16 - 1:20
    Örneğin, yeni bir virüsü araştıran
    bir bilim insanı şöyle düşünür,
  • 1:20 - 1:23
    "Bana bu virüsün vücut hücrelerini
    nasıl etkilediğini gösteren bir deneyi
  • 1:23 - 1:29
    yaratmak için elimdeki araç
    ve teknikleri nasıl kullanabilirim?
  • 1:29 - 1:32
    Bu yeni viral yolu anlamamda
  • 1:32 - 1:36
    bana engel olan bilgimin
    sınırları nelerdir?"
  • 1:36 - 1:40
    Mühendislikte, sınırlamalar
    bilimsel buluşlarımızı
  • 1:40 - 1:43
    yeni ve işe yarar bir şeyler
    keşfetmek için kullanmamızı sağlar.
  • 1:43 - 1:47
    Örneğin, Mars yüzeyine
    güvenle inmeyi sağlayan
  • 1:47 - 1:51
    pervanelere güvenen Viking 1
    ve 2 iniş araçlarını ele alalım.
  • 1:51 - 1:53
    Sorun ne?
  • 1:53 - 1:56
    Bu pervaneler yere
    yabancı kimyasallar bırakarak
  • 1:56 - 1:59
    toprak örneklerini kirlettiler.
  • 1:59 - 2:02
    Yani yeni bir sınırlama ortaya çıktı.
  • 2:02 - 2:04
    Dünya'dan kimyasallar getirmeden
  • 2:04 - 2:07
    Mars'a nasıl sondaj indirebiliriz?
  • 2:07 - 2:11
    Bir sonraki Pathfinder görevi,
    kirletici yakıt yakılmadan
  • 2:11 - 2:14
    taşıtın zıplayarak duruşa
    geçmesine izin veren
  • 2:14 - 2:17
    bir hava yastığı sistemi kullandı.
  • 2:18 - 2:23
    Yıllar sonra, daha büyük bir taşıt
    göndermek istedik: Curiosity.
  • 2:23 - 2:26
    Ancak hava yastığı tasarımı
    için çok büyüktü,
  • 2:26 - 2:29
    o yüzden başka bir sınırlama
    tanımlanmış oldu.
  • 2:29 - 2:33
    Roket yakıtını Mars topraklarından
    hâlâ uzak tutarken,
  • 2:33 - 2:35
    büyük bir taşıtı nasıl indirebiliriz?
  • 2:35 - 2:38
    Cevap olarak mühendislerin
    çılgınca bir fikri vardı.
  • 2:38 - 2:41
    Bir uzay vinci tasarladılar.
  • 2:41 - 2:44
    Oyuncak dükkânlarındaki pençe
    makinelerine benzer şekilde,
  • 2:44 - 2:48
    taşıtı aşağı doğru yüzeye alçaltacaktı.
  • 2:49 - 2:52
    Her icatla, mühendisler
    bilimsel düşüncenin
  • 2:52 - 2:54
    gerekli alışkanlıklarını gösterdiler -
  • 2:54 - 2:59
    bu çözümler teknolojiyi ilerletmek için,
    şu anki teknolojinin
  • 2:59 - 3:01
    sınırlamalarını tanımak zorunda.
  • 3:01 - 3:04
    Bazen ilerleme tekrarlayıcıdır,
  • 3:04 - 3:08
    şöyle ki, "Taşıtımı indirmek için
    nasıl daha iyi bir paraşüt yapabilirim?"
  • 3:08 - 3:11
    Ve bazen yenilikçidir,
  • 3:11 - 3:13
    mesela mümkün olan
    en iyi paraşüt çalışmadığında
  • 3:13 - 3:16
    amaca nasıl ulaşılacağı gibi.
  • 3:16 - 3:20
    Her iki durumda da, sınırlamalar
    her amaca ulaştığımızı garanti etmek için
  • 3:20 - 3:23
    karar verme sürecimize rehberlik eder.
  • 3:23 - 3:26
    İşte çözümlenmeyi bekleyen
    başka bir Mars problemi.
  • 3:26 - 3:30
    Diyelim ki suya ihtiyaç duyacak
    astronotlar göndermek istiyoruz.
  • 3:30 - 3:34
    Suyu çok temiz tutan
    ve %100 geri dönüştüren
  • 3:34 - 3:38
    bir filtreleme sistemine güvenecekler.
  • 3:38 - 3:40
    Bunlar gerçekten oldukça zor sınırlamalar
  • 3:40 - 3:43
    ve buna uygun teknolojimiz
    şu an olmayabilir.
  • 3:43 - 3:46
    Ancak bu amaçları karşılamaya
    çalışma sürecinde,
  • 3:46 - 3:51
    sonuçta icatların başka
    uygulamalarını keşfedebiliriz.
  • 3:51 - 3:54
    Yenilikçi bir su filtreleme
    sistemi kurmak,
  • 3:54 - 3:58
    kuraklık hüküm süren bölgelerde çalışan
    çiftçiler için bir çözüm
  • 3:58 - 4:02
    veya kirli şehirlerde temiz belediye
    suyu için bir yol sağlayabilir.
  • 4:04 - 4:06
    Aslında birçok bilimsel gelişme,
  • 4:06 - 4:09
    bir alanda tesadüfi
    başarısızlıklar olduğunda
  • 4:09 - 4:12
    diğer bir alandaki sınırlamaları ele alır.
  • 4:12 - 4:16
    Bilim adamı Alexander Fleming
    laboratuvarda yanlışlıkla
  • 4:16 - 4:18
    petri kabını kirlettiğinde,
  • 4:18 - 4:23
    bu durum ilk antibiyotik
    penisilinin keşfine yol açtı.
  • 4:23 - 4:25
    Aynı durum sentetik boya,
  • 4:25 - 4:26
    plastik
  • 4:26 - 4:27
    ve barut için de geçerli.
  • 4:27 - 4:29
    Hepsi yanlışlıkla keşfedildi,
  • 4:29 - 4:33
    ama diğer sorunları ele almaya yol açtı.
  • 4:33 - 4:37
    Sınırlamaları anlamak bilimsel
    ilerlemeye rehberlik eder
  • 4:37 - 4:42
    ve bilimde geçerli olan şey
    diğer birçok alanda da geçerlidir.
  • 4:42 - 4:48
    Sınırlamalar yaratıcılığın
    limitleri değil, temelleridir.
Title:
Yaratıcı sınırlamaların gücü - Brandon Rodriguez
Speaker:
Brandon Rodriguez
Description:

Dersin tamamı için: http://ed.ted.com/lessons/the-power-of-creative-constraints-brandon-rodriguez

Bir şeyler icat etmenizin istendiğini düşünün. Ne isterseniz, istediğiniz bir maddeden, herhangi bir şekilde veya boyutta. Bu tür bir yaratıcı özgürlük kulağa çok özgürleştirici geliyor, değil mi? Ya da.. öyle mi? Eğer siz de diğer insanlar gibiyseniz, bu görevle felç olacaksınız. Neden? Brandon Rodriguez yaratıcı sınırlamaların aslında keşif ve yeniliğe nasıl yardımcı olduğunu açıklıyor.

Dersi veren Brandon Rodriguez, animasyonu yapan CUB Animation.
more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
05:10

Turkish subtitles

Revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.