ขบวนการค้าทาสข้ามแอตแลนติค: เรื่องที่น้อยตำราจะพูดถึง - แอนโธนี ฮาซาร์ด

ชมบทเรียนแบบเต็มได้ที่: http://ed.ted.com/lessons/the-atlantic-slave-trade-what-your-textbook-never-told-you-anthony-hazard

การค้าทาสเกิดขึ้นหลายรูปแบบ ในหลายส่วนของโลก แต่ขบวนการค้าทาสข้ามแอตแลนติคซึ่งได้บังคับชาวอัฟริกันมากกว่า 10 ล้านคนไปยังทวีปอเมริกา ขึ้นชื่อในเรื่องของเครือข่ายปฏิบัติการระดับโลกและกลายเป็นตำนานเล่าขาน

แอนโธนี ฮาซาร์ด แสดงทรรศนะเกี่ยวกับผลกระทบทางประวัติศาสตร์ เศรษฐกิจ และปัจเจก ของประวัติศาสตร์ความอยุติธรรมครั้งใหญ่นี้

บทเรียนโดย Anthony Hazard ภาพเคลื่อนไหวโดย NEIGHBOR.

การค้าทาส ซึ่งปฏิบัติต่อมนุษย์เหมือนเป็นทรัพย์สิน
พรากสิทธิส่วนบุคคล

ได้เกิดขึ้นหลากหลายรูปแบบทั่วโลก

แต่ขบวนการหนึ่งที่โดดเด่นทั้งเรื่อง
เครือข่ายระดับโลกและเป็นตำนานเล่าขาน

ขบวนการค้าทาสข้ามแอตแลนติค
(Atlantic Slave Trade)

ซึ่งเกิดขึ้นระหว่างปลายศตวรรษที่ 15
จนถึงกลางศตวรรษที่ 19

ขยายครอบคลุมไป 3 ทวีป

ได้บังคับชาวอัฟริกันมากกว่า 10 ล้านคน
มายังทวีปอเมริกา

ผลกระทบที่เกิดขึ้นไม่เพียงเฉพาะแต่พวกทาส

และลูกหลานของพวกเขาเท่านั้น

แต่ยังส่งผลต่อเศรษฐกิจ
และประวัติศาสตร์หลายส่วนของโลก

เป็นเวลาหลายศตวรรษมาแล้ว
ที่ยุโรปและอัฟริกาได้ติดต่อกัน

ผ่านทางทะเลเมดิเตอร์เรเนียน

แต่การค้าทาสข้ามแอตแลนติค
เพิ่งเริ่มขึ้นไปช่วงปลายทศวรรษที่ 1400

ณ อาณานิคมโปรตุเกสในอัฟริกาตะวันตก

และการที่สเปนได้ไปตั้งรกราก
ที่ทวีปอเมริกาหลังจากนั้นไม่นาน

พืชไร่ที่ทำการปลูกที่อาณานิคมใหม่
เช่น อ้อย ยาสูบ และฝ้าย

น้้นต้องใช้แรงงานอย่างเข้มข้น

และมันก็ไม่มีผู้ตั้งรกรากใหม่
หรือแรงงานอพยพที่เพียงพอ

ที่จะเก็บเกี่ยวผลผลิตเหล่านั้น

ชาวอเมริกันพื้นเมืองถูกจับเป็นทาส
แต่ส่วนใหญ่ตายเพราะโรคใหม่

พวกที่ยังแข็งแรงก็ทำการต่อต้านขัดขืน

ดังนั้นเพื่อที่จะสนองความต้องการ
แรงงานจำนวนมหาศาล

ชาวยุโรปจึงเบนเข็มไปยังอัฟริกา

ทาสอัฟริกามีมานานแล้วหลายศตวรรษ
ในหลายรูปแบบ

เช่น ทาสจากการเป็นลูกหนึ้

ซึ่งจำกัดระยะเวลาการเป็นทาส
และมีโอกาสไถ่ตัวเอง

ทาสบางประเภทก็คล้ายกับทาสติดที่ดินในยุโรป

ในบางสังคม ทาสอาจเป็นส่วนหนึ่ง
ของครอบครัวนายทาส

สามารถถือครองที่ดิน หรือแม้แต่การก้าวสู่
ตำแหน่งที่มีอำนาจ

แต่เมื่อกัปตันเรือชาวยุโรปได้เสนอสินค้าต่าง ๆ

อาวุธ และ เหล้ารัม เพื่อแลกกับทาส

กษัตริย์ชาวอัฟริกาและเหล่าพ่อค้า
ก็เริ่มเกิดความลังเล

พวกเขาไม่ได้มองผู้คนที่ถูกขาย
ว่าเป็นชาวอัฟริกันเหมือนๆ กัน

แต่เป็น อาชญากร ลูกหนี้
หรือเชลยศึกจากเผ่าคู่อริ

การขายพวกเขา
สร้างความมั่งคั่งแก่กษัตริย์

และทำให้อาณาจักรเข้มแข็งขึ้น
ในการต่อสู้กับชนเผ่าคู่อริ

หลายประเทศในอัฟริการุ่งเรืองจากการค้าทาส

แต่การสนองความต้องการของชาวยุโรป
ทำให้เกิดการแข่งขันรุนแรง

การเป็นทาสได้เข้ามาแทนที่
การลงโทษคดีอาญาอื่น ๆ

และการล่าทาสนั้น
เป็นแรงจูงใจสำคัญในการทำสงคราม

จากเดิมที่เป็นเพียงผลพลอยได้

เพื่อปกป้องประเทศจากสงครามแย่งชิงทาส

ประเทศเหล่านั้นต้องการปืนไฟจากยุโรป

ซึ่งก็ใช้ทาสไปแลกมาเช่นเดิม

การค้าทาสได้กลายมาเป็น
การแข่งขันทางแสนยานุภาพ

เปลี่ยนโฉมหน้าสังคมและ
เศรษฐกิจไปทั้งทวีปอัฟริกา

สำหรับพวกทาสเอง ก็ต้องเผชิญกับ
ความทารุนโหดร้าย

หลังจากถูกต้อนมายังสถานีค้าทาสริมชายฝั่ง

ถูกโกนผมเพื่อป้องกันเหา และถูกตีตรา

พวกเขาถูกยัดเข้าไปในเรือ
ที่มุ่งหน้าไปทวีปอเมริกา

ประมาณ 20% ของพวกเขา
จะไม่มีโอกาสได้เห็นแผ่นดินอีก

กัปตันเรือส่วนใหญ่ในสมัยนั้น
มักบรรทุกทาสแบบเต็มพิกัด

บรรทุกทาสไปให้มากที่สุด
เท่าที่จะมากได้ใต้ท้องเรือ

ขณะที่สุขอนามัยที่เลวร้าย
ทำให้ทาสหลายคนต้องล้มป่วยเสียชีวิต

บางส่วนถูกจับโยนลงทะเล
เพียงเพราะล้มป่วย

หรือจากการถูกลงโทษ

เพื่อรักษาผลประโยชน์ของกัปตันเรือ
พวกเขาจะตัดหูของทาสออก

ใช้เป็นหลักฐานในการซื้อขาย

ทาสบางส่วนรับมือกับปัญหาด้วยตัวเอง

ชาวอัฟริกันส่วนใหญ่
ไม่เคยเห็นคนผิวขาวมาก่อน

และคิดไปว่าเป็นมนุษย์กินคน

จากการที่มาซื้อทาสอยู่เรื่อยๆ
อย่างไม่รู้จักพอ

การกลัวว่าจะถูกกิน
หรืออาจจะแค่ต้องการหนีปัญหา

พวกเขาฆ่าตัวตาย
หรืออดอาหารตาย

ด้วยเชื่อว่าเมื่อตาย
วิญญาณพวกเขาจะได้กลับบ้านเกิด

ส่วนทาสที่ยังเหลือรอด
ถูกปฏิบัติอย่างไร้มนุษยธรรม

เสมือนเป็นแค่สินค้า

ทาสผู้หญิงและเด็กถูกแยกไว้อยู่บนดาดฟ้าเรือ
และถูกข่มเหงโดยลูกเรือ

ขณะที่ทาสผู้ชายถูกจับให้มาเต้นรำ

เพื่อให้ได้ออกกำลังกาย
และป้องกันการก่อกบฎ

ชะตากรรมของชาวอัฟริกันที่มาถึงโลกใหม่

และผลกระทบจากการค้าทาส
ที่ตกทอดมาถึงลูกหลานทาสเหล่านั้น

เป็นที่รู้กันดี

แต่สิ่งหนึ่งที่ไม่ค่อยรู้กันก็คือ

ผลกระทบจากขบวนการค้าทาสข้ามแอตแลนติค
ที่มีต่ออนาคตของอัฟริกา

ไม่เพียงแค่อัฟริกาได้สูญเสีย
ทรัพยากรมนุษย์ไปกว่า 10 ล้านคน

แต่เนื่องว่าทาสส่วนใหญ่เป็นผู้ชาย

ผลกระทบระยะยาวในเชิงโครงสร้างประชากร
จึงยิ่งรุนแรงขึ้นไปอีก

เมื่อการค้าทาสได้กลายเป็นสิ่งผิดกฎหมาย
ในอเมริกาและยุโรป

อาณาจักรต่าง ๆ ในอัฟริกา ที่เศรษฐกิจ
ต้องพึ่งพิงชาติตะวันตก ก็ถึงคราวล่มสลาย

เปิดช่องให้ถูกยึดครองตกเป็นอาณานิคม

การแข่งขันที่สูงขึ้นและ
การทะลักเข้ามาของอาวุธจากยุโรป

เพิ่มเชื้อไฟสงครามและ
ความไม่มั่นคงในทวีปจนถึงทุกวันนี้

ขบวนการค้าทาสข้ามแอตแลนติค
ยังทำให้เกิดแนวคิดเรื่องการเหยียดผิว

ทาสชาวอัฟริกันส่วนใหญ่เป็นทาส
จากการถูกลงโทษตามกฏหมาย

หรือเป็นเชลยสงคราม

แต่ชาวยุโรป ผู้ซึ่งยึดหลักศาสนาสากล

และผู้เคยทำให้การจับชาวคริสเตียนด้วยกัน
มาเป็นทาสนั้นผิดกฎหมาย

กลับต้องการความชอบธรรมในการมีทาส

ซึ่งขัดอย่างชัดเจนต่อหลักความเชื่อ
เรื่องความเสมอภาค

ดังนั้นพวกเขาจึงอ้างว่าชาวอัฟริกัน
มีความด้อยกว่าทางชีวภาพ

และถูกลิขิตมาให้เป็นทาส

พวกเขาพยายามอย่างมาก
เพื่ออ้างทฤษฎีนี้

ดังนั้น การค้าทาสในยุโรปและอเมริกา
จึงมีฐานแนวคิดเรื่องเหยียดเชื้อชาติ

ทำให้ทาสและลูกหลานของพวกเขานั้น

ไม่ได้รับความเท่าเทียมทางสังคม

ด้วยเหตุเหล่านี้

ขบวนการค้าทาสข้ามแอตแลนติค
จึงเป็นความอยุติธรรมอย่างใหญ่หลวง

ซึ่งผลกระทบนั้นก็ยังคงอยู่
แม้จะเลิกทาสไปแล้ว