Return to Video

Ιστορία εναντίον Τζένγκις Χαν - Άλεξ Τζέντλερ

  • 0:07 - 0:11
    Ήταν ένας από τους πιο τρομερούς
    πολέμαρχους που υπήρξε ποτέ
  • 0:11 - 0:16
    διεξάγοντας ασταμάτητες κατακτήσεις
    σε όλη την ευρασιατική ήπειρο.
  • 0:16 - 0:19
    Αλλά ο Γκένγκις Χαν ήταν
    ένας αιμοβόρος βάρβαρος
  • 0:19 - 0:24
    ή ένας ενοποιητής που προετοίμασε
    το έδαφος για τον σύγχρονο κόσμο;
  • 0:24 - 0:28
    Θα το μάθουμε στο
    «Ιστορία εναντίον Γκένγκις Χαν».
  • 0:28 - 0:32
    «Ησυχία, ησυχία.
    Ποιος είναι ο κατηγορούμενος σήμερα;
  • 0:33 - 0:35
    Ο Χαν!»
  • 0:36 - 0:39
    «Βλέπω κύριε πρόεδρε
    ότι γνωρίζετε τον Γκένγκις Χαν,
  • 0:39 - 0:44
    τον πολέμαρχο του 13ου αιώνα,
    οι εκστρατείες του σκότωσαν εκατομμύρια
  • 0:44 - 0:48
    και δεν αφήσαν πίσω τους τίποτα
    παρά μόνο στάχτες».
  • 0:48 - 0:53
    «Ένσταση! Πρώτα απ' όλα
    προφέρεται Τζένγκις Χαν».
  • 0:53 - 0:54
    «Αλήθεια;»
  • 0:54 - 0:56
    «Στην Μογκολία, ναι.
  • 0:56 - 1:00
    Όπως και να έχει, ήταν ένας
    από τους μεγαλύτερους ηγέτες της ιστορίας.
  • 1:00 - 1:05
    Γεννημένος Τέμουτζιν, έμεινε ορφανός
    και άπορος όταν ήταν παιδί
  • 1:05 - 1:11
    αλλά υπερέβη τις ατελείωτες διχόνοιες,
    ένωσε τις μογγολικές φυλές
  • 1:11 - 1:15
    και δημιούργησε τη σπουδαιότερη
    αυτοκρατορία που είχε δει ποτέ ο κόσμος,
  • 1:15 - 1:19
    η οποία εκτείνοταν από τον Ειρηνικό
    ως την καρδιά της Ευρώπης».
  • 1:19 - 1:22
    «Και ήταν τόσο σπουδαίος
    για την εισβολή και τις σφαγές;
  • 1:22 - 1:25
    Η Βόρεια Κίνα έχασε τα 2/3
    του πληθυσμού της».
  • 1:26 - 1:30
    «Η Δυναστεία Τζιν παρενοχλούσε
    για χρόνια τις βόρειες φυλές,
  • 1:30 - 1:34
    πληρώνοντάς τις για να πολεμήσουν η μία
    την άλλη και τους επιτίθονταν περιοδικά.
  • 1:34 - 1:37
    Ο Τζένγκις Χαν δεν ήταν έτοιμος
    να υποστεί την ίδια μοίρα
  • 1:37 - 1:41
    όπως ο τελευταίος Χαν
    που προσπάθησε να ενώσει τους Μογγόλους,
  • 1:41 - 1:45
    και η δημογραφική αλλαγή μπορεί να
    μην αντανακλά ικανοποιητική απογραφή,
  • 1:45 - 1:49
    για να μην αναφέρω ότι πολλοί χωρικοί
    ήρθαν στον στρατό του Χαν».
  • 1:49 - 1:52
    «Μπορείτε να αμφισβητήσετε
    τους αριθμούς όσο θέλετε,
  • 1:52 - 1:57
    αλλά αφάνισαν ολόκληρες πόλεις
    μαζί με τους κατοίκους τους».
  • 1:58 - 2:01
    «Ο Χαν προτιμούσε οι εχθροί
    να παραδίνονται και να πληρώνουν φόρο,
  • 2:01 - 2:05
    αλλά πίστευε ακράδαντα στην αφοσίωση
    και στους νόμους της διπλωματίας.
  • 2:05 - 2:10
    Οι πόλεις που σφαγιάζονταν ήταν εκείνες
    που επαναστατούσαν μετά την παράδοση,
  • 2:10 - 2:12
    ή καταστρέφονταν για παραδειγματισμό.
  • 2:12 - 2:17
    Είχε μια πολύ σκληρή αντίληψη
    της δικαιοσύνης».
  • 2:17 - 2:21
    «Πολλές μαρτυρίες δείχνουν τις κτηνωδίες
    του στρατού να είναι πέραν δικαιοσύνης:
  • 2:21 - 2:24
    ξεριζώνοντας αγέννητα έμβρυα
    από τις κοιλιές των μανάδων τους,
  • 2:24 - 2:27
    χρησιμοποιώντας αιχμάλωτους
    ως ανθρώπινες ασπίδες
  • 2:27 - 2:30
    ή να γεμίζουν τάφρους
    για να υποστηρίζουν πολιορκητικές μηχανές,
  • 2:30 - 2:33
    παίρνοντας όλες τις γυναίκες
    από τις κατακτημένες πόλεις...»
  • 2:33 - 2:35
    «Αρκετά! Είναι βάρβαρο!»
  • 2:35 - 2:39
    «Είναι αυτό πολύ χειρότερο από αυτά
    που έκαναν οι άλλοι μεσαιωνικοί στρατοί;»
  • 2:39 - 2:42
    «Δεν δικαιολογεί τις κτηνωδίες
    του Τζένγκις Χαν».
  • 2:42 - 2:45
    «Αλλά κάνει τον Τζένγκις Χαν
    ασυνήθιστο για την εποχή του
  • 2:45 - 2:48
    αντί για κάποιον αιμοβόρο βάρβαρο.
  • 2:48 - 2:52
    Στην πραγματικότητα, αφού η ενοποίηση
    των φυλών απαγόρεψε την απαγωγή νυφών,
  • 2:52 - 2:55
    οι γυναίκες των Μογγόλων
    ήταν σε καλύτερη θέση από άλλες.
  • 2:55 - 2:57
    Ήλεγχαν τις οικιακές υποθέσεις,
  • 2:57 - 2:59
    μπορούσαν να χωρίσουν
    τους συζύγους τους,
  • 2:59 - 3:01
    και ήταν πολύτιμες σύμβουλοι.
  • 3:01 - 3:04
    Ο Τέμουτζιν έμεινε με την πρώτη του νύφη
    σε όλη του την ζωή,
  • 3:04 - 3:08
    μεγαλώνοντας ακόμα
    και τον νόθο γιο της σαν δικό του».
  • 3:08 - 3:12
    «Όπως και να έχει η κληρονομιά
    του Τζένγκις Χαν ήταν μια καταστροφή:
  • 3:12 - 3:17
    ως 40 εκατομμύρια νεκροί στην Ευρασία
    κατά τις κατακτήσεις των επιγόνων του.
  • 3:18 - 3:21
    Το 10% του παγκόσμιου πληθυσμού.
  • 3:21 - 3:24
    Χωρίς να μετράμε τις απώλειες
    από την πανούκλα
  • 3:24 - 3:28
    που ήρθε στην Ευρώπη με την πολιορκία
    της Θεοδοσίας από τη Χρυσή Ορδή».
  • 3:28 - 3:30
    «Σίγουρα αυτό δεν ήταν σκόπιμο».
  • 3:30 - 3:33
    «Βασικά, βλέποντας τους στρατιώτες τους
    να αρρωσταίνουν
  • 3:33 - 3:37
    εκτόξευσαν τα σώματά τους μέσα στην πόλη».
  • 3:37 - 3:39
    «Μπλιαχ».
  • 3:39 - 3:41
    «Οι μαρτυρίες που αναναφέρετε
  • 3:41 - 3:44
    γράφτηκαν μετά 100 και χρόνια
    μετά το γεγονός.
  • 3:44 - 3:46
    Πόσο αξιόπιστες πιστεύετε ότι είναι;
  • 3:46 - 3:51
    Επιπλέον, οι επιζώντες καρπώνονταν
    τα οφέλη της αυτοκρατορίας που ίδρυσε».
  • 3:51 - 3:52
    «Οφέλη;»
  • 3:52 - 3:57
    «Η Μογγολική Αυτοκρατορία είχε
    ανεξιθρησκεία για τους υπηκόους της,
  • 3:57 - 4:01
    αντιμετώπιζαν καλά τους στρατιώτες,
    προάγοντάς τους βάσει αξίας και όχι τάξης,
  • 4:01 - 4:03
    έφτιαξαν ένα εκτενές ταχυδρομικό σύστημα,
  • 4:03 - 4:06
    και ένα καθολικό κράτος δικαίου,
  • 4:06 - 4:09
    για να μην αναφερθώ
    στη συμβολή τους στον πολιτισμό».
  • 4:09 - 4:12
    «Εννοείτε την καταστροφή της Βαγδάτης
    από τον Χούλαγκου Χαν,
  • 4:12 - 4:14
    την πολιτιστική πρωτεύουσα της εποχής;
  • 4:14 - 4:19
    Βιβλιοθήκες, νοσοκομεία και παλάτια
    κάηκαν, αρδευτικά κανάλια καταστράφηκαν;»
  • 4:20 - 4:22
    «Η Βαγδάτη ήταν ένα ατυχές γεγονός,
  • 4:22 - 4:24
    όμως ο Χαλίφης της Βαγδάτης
    αρνήθηκε να παραδοθεί
  • 4:24 - 4:30
    και ο Χούλαγκου τιμωρήθηκε αργότερα
    από τον Μπέρκε Χαν για την καταστροφή.
  • 4:30 - 4:33
    Η πολιτική των Μογγόλων
    δεν περιελάμβανε πολιτιστική καταστροφή.
  • 4:33 - 4:37
    Συνήθως έσωζαν γιατρούς, λόγιους
    και τεχνίτες από τους κατακτημένους τόπους
  • 4:37 - 4:40
    και τους μετέφεραν
    σε όλη τους την επικράτεια,
  • 4:40 - 4:42
    μεταδίδοντας τη γνώση στον κόσμο».
  • 4:43 - 4:45
    «Και η καταστροφή του κράτους
    των Ρως του Κιέβου,
  • 4:45 - 4:48
    που άφησε τον λαό τους στο μεσαίωνα
  • 4:48 - 4:51
    ακόμα και όταν η Αναγέννηση
    εξαπλώνονταν στη Δυτική Ευρώπη;»
  • 4:51 - 4:54
    «Η Δυτική Ευρώπη δεν ήταν ειρηνική
    εκείνη την περίοδο.
  • 4:54 - 4:59
    Η σταθερότητα της μογγολική κυβέρνησης
    ανθίζει και πάλι το Δρόμο του Μεταξιού
  • 4:59 - 5:03
    επιτρέποντας οικονομικές και πολιτιστικές
    ανταλλαγές μεταξύ Δύσης και Ανατολής
  • 5:03 - 5:07
    και η κληρονομιά της μετάλλαξε τη Ρωσία
    και την Κίνα από αντιμαχόμενα πριγκιπάτα
  • 5:07 - 5:09
    σε ενωμένα κράτη.
  • 5:09 - 5:11
    Πολύ μετά το τέλος της αυτοκρατορίας,
  • 5:11 - 5:13
    οι απόγονοι του Τζένγκις Χαν ήταν
  • 5:13 - 5:17
    μεταξύ της άρχουσας αριστοκρατίας
    σε όλη την Ευρασία».
  • 5:17 - 5:21
    «Δεν είναι έκπληξη ότι ένας τύραννος
    θα ενέπνεε κι άλλους τύραννους».
  • 5:21 - 5:24
    «Προσέξτε πώς τον αποκαλείτε.
    Μπορεί να έχετε συγγένεια».
  • 5:24 - 5:26
    «Ορίστε;»
  • 5:26 - 5:30
    «16 εκατομμύρια άνθρωποι σήμερα
    είναι απόγονοι του Τζένγκις Χαν.
  • 5:30 - 5:32
    Ένας στους 200».
  • 5:33 - 5:36
    Για κάθε μεγάλο κατακτητή,
    υπάρχουν εκατομμύρια κατακτημένοι.
  • 5:36 - 5:38
    Ποιανού οι ιστορίες θα επιβιώσουν;
  • 5:38 - 5:42
    Μπορεί η ιστορική ή πολιτισμική
    σημασία ενός ηγέτη
  • 5:42 - 5:45
    να υπερτερούν των θανάτων που προκάλεσε;
  • 5:45 - 5:51
    Αυτές είναι οι ερωτήσεις που προκύπτουν
    όταν βάζουμε την ιστορία στο εδώλιο.
Title:
Ιστορία εναντίον Τζένγκις Χαν - Άλεξ Τζέντλερ
Description:

Δείτε όλο το μάθημα εδώ: http://ed.ted.com/lessons/history-vs-genghis-khan-alex-gendler

Ήταν ένας από τους πιο τρομερούς πολέμαρχους στην ιστορία, κατακτώντας ασταμάτητα περιοχές στην Ευρασία. Αλλά ήταν ο Τζένγκις Χαν ένας αιμοβόρος βάρβαρος ή κάποιος που ένωνε τους λαούς και προετοίμασε τον δρόμο για τον σύγχρονο κόσμο; Ο Άλεξ Τζέντλερ βάζει στο εδώλιο τον αντιφατικό χαρακτήρα στην Ιστορία εναντίον Τζένγκις Χαν.

Μάθημα από τον Άλεξ Τζέντλερ, ψηφιακή απεικόνιση από τον Μπρέτ Άντερχιλ.
more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
06:07

Greek subtitles

Revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.