Return to Video

Max Little: Een test voor Parkinson door middel van een telefoontje

  • 0:01 - 0:03
    Ik werk in de toegepaste wiskunde,
  • 0:03 - 0:04
    en het eigenaardige probleem
  • 0:04 - 0:06
    voor iedereen in dit vak, is dat
  • 0:06 - 0:08
    we een soort van organisatieadviseurs zijn.
  • 0:08 - 0:10
    Niemand weet
    wat ons vak inhoudt.
  • 0:10 - 0:13
    Dus ga ik vandaag proberen uit te leggen
  • 0:13 - 0:15
    wat ik doe.
  • 0:15 - 0:18
    Dansen is één van de meest menselijke activiteiten.
  • 0:18 - 0:22
    We vinden het heerlijk
    om volleerde ballet- en tapdansers
  • 0:22 - 0:23
    bezig te zien.
  • 0:23 - 0:26
    Ballet vergt een buitengewone mate
    van deskundigheid,
  • 0:26 - 0:29
    een hoog niveau van vaardigheid
  • 0:29 - 0:31
    en vermoedelijk ook een bepaalde initiële geschiktheid
  • 0:31 - 0:33
    die wellicht voor een deel aangeboren is.
  • 0:33 - 0:36
    Helaas zorgen neurologische aandoeningen,
    zoals de ziekte van Parkinson,
  • 0:36 - 0:39
    ervoor dat dit vermogen
    langzaam wordt vernietigd,
  • 0:39 - 0:41
    zoals ook gebeurt bij mijn vriend Jan Stripling,
  • 0:41 - 0:44
    een volleerde balletdanser in zijn tijd.
  • 0:44 - 0:47
    Er zijn recent grote stappen gezet
    in de behandeling.
  • 0:47 - 0:50
    Toch zijn er 6.3 miljoen mensen wereldwijd
  • 0:50 - 0:53
    die de ziekte hebben en moeten leven
  • 0:53 - 0:56
    een ongeneeslijke zwakheid, trillingen, stijfheid
  • 0:56 - 0:58
    en de andere symptomen van deze ziekte.
  • 0:58 - 1:00
    We hebben objectieve instrumenten nodig
  • 1:00 - 1:03
    die de ziekte opmerken voordat het te laat is.
  • 1:03 - 1:06
    We moeten de voortgang objectief kunnen meten.
  • 1:06 - 1:09
    De enige manier waarop we weten
  • 1:09 - 1:11
    dat we echt een geneesmiddel hebben,
    is als we
  • 1:11 - 1:14
    een objectieve meting hebben die uitsluitsel geeft.
  • 1:14 - 1:17
    Maar het frustrerende met
    bewegingsstoornissen als Parksinson
  • 1:17 - 1:20
    is dat er geen biologische indicatoren zijn.
  • 1:20 - 1:22
    Dus bestaat er ook geen simpele bloedtest.
  • 1:22 - 1:24
    De beste test die we hebben, is een
  • 1:24 - 1:26
    20 minuten durende neurologische test.
  • 1:26 - 1:28
    Je moet ervoor naar het ziekenhuis
    en het is enorm prijzig.
  • 1:28 - 1:31
    Dat betekent dat deze test,
    buiten de klinische studies om,
  • 1:31 - 1:34
    nooit wordt uitgevoerd.
  • 1:34 - 1:37
    Maar wat als patiënten deze test
    thuis kunnen doen?
  • 1:37 - 1:39
    Dat zou een moeilijke reis naar het ziekenhuis besparen.
  • 1:39 - 1:43
    Wat als patiënten deze test
    zonder hulp uit kunnen voeren?
  • 1:43 - 1:45
    Geen duur personeel nodig,
  • 1:45 - 1:47
    dat normaal al zo'n 300 dollar zou kosten,
  • 1:47 - 1:49
    om dit op de neurologische afdeling uit te voeren.
  • 1:49 - 1:51
    Dus wil ik een ongebruikelijke manier voorstellen
  • 1:51 - 1:53
    waarop we dit kunnen proberen.
  • 1:53 - 1:55
    In minstens één betekenis
  • 1:55 - 1:58
    zijn we allemaal volleerd
    zoals mijn vriend Jan Stripling.
  • 1:58 - 2:02
    Hier zie je een filmpje van vibrerende stembanden.
  • 2:02 - 2:05
    Dit zijn gezonde stembanden van iemand
    die spraakklanken maakt.
  • 2:05 - 2:08
    We zouden onszelf kunnen zien
    als vocale balletdansers,
  • 2:08 - 2:11
    omdat we al deze vocale organen
    moeten coördineren
  • 2:11 - 2:13
    als we geluid maken.
    We hebben hier allemaal
  • 2:13 - 2:15
    de genen voor,
    zoals het FoxP2-gen.
  • 2:15 - 2:18
    Zoals ballet,
    vergt het enorm veel oefening.
  • 2:18 - 2:20
    Bedenk hoe lang het duurt
    voordat een kind leert praten.
  • 2:20 - 2:23
    Vanuit het geluid
    kunnen we nagaan
  • 2:23 - 2:25
    waar de stembanden zich bevinden
    als ze vibreren.
  • 2:25 - 2:28
    Zoals de ledenmaten zijn aangetast bij Parkinson,
  • 2:28 - 2:30
    zijn zo ook de stemorganen aangetast.
  • 2:30 - 2:32
    Op de onderste grafiek
    kan je een voorbeeld zien van
  • 2:32 - 2:34
    onregelmatige vocale trillingen.
  • 2:34 - 2:35
    We zien precies dezelfde symptomen:
  • 2:35 - 2:38
    we zien vocale trillingen, zwakheid en stijfheid.
  • 2:38 - 2:40
    Het stemgeluid wordt zachter,
    met meer lucht,
  • 2:40 - 2:42
    na verloop van tijd.
    Dat is een van de symptomen.
  • 2:42 - 2:45
    Deze vocale effecten
    kunnen erg subtiel zijn,
  • 2:45 - 2:48
    Maar met elke digitale microfoon
  • 2:48 - 2:51
    en met precieze programma's voor stemanalyse
  • 2:51 - 2:53
    in combinatie met de nieuwste automatisch-lerende computers,
  • 2:53 - 2:55
    die heel geavanceerd zijn tegenwoordig.
  • 2:55 - 2:58
    kunnen we precies zien waar je je bevindt
  • 2:58 - 3:01
    op het continuüm tussen gezondheid en ziekte
  • 3:01 - 3:03
    op basis van signalen van de stem alleen.
  • 3:03 - 3:06
    Hoe doen deze op stem gebaseerde testen het tegenover
  • 3:06 - 3:08
    specialistische klinische testen?
    Ze zijn beide niet-invasief.
  • 3:08 - 3:12
    Beide maken ze gebruik van de bestaande technieken.
  • 3:12 - 3:15
    Het wiel hoeft dus niet opnieuw uitgevonden te worden.
  • 3:15 - 3:17
    Ze zijn beide nauwkeurig.
    De toevoeging van
  • 3:17 - 3:20
    op stem gebaseerde testen is
    dat ze geen expertise vereisen.
  • 3:20 - 3:22
    Ze kunnen zonder hulp worden toegediend.
  • 3:22 - 3:25
    Ze zijn erg snel,
    duren maximaal zo'n 30 seconden.
  • 3:25 - 3:27
    Ze zijn enorm goedkoop.
    We weten allemaal wat er gebeurt:
  • 3:27 - 3:30
    als iets heel goedkoop wordt,
  • 3:30 - 3:32
    wordt het enorm schaalbaar.
  • 3:32 - 3:36
    Deze geweldige doelstellingen
    zijn volgens mij haalbaar.
  • 3:36 - 3:38
    We kunnen logisiteke problemen voor patiënten
    verminderen.
  • 3:38 - 3:40
    Voor een routinecontrole
    hoef je niet naar de kliniek.
  • 3:40 - 3:43
    We kunnen intens controleren
    om objectieve gegevens te verkrijgen.
  • 3:43 - 3:47
    We kunnen goedkoop massaal werven
    voor klinische studies
  • 3:47 - 3:49
    en we kunnen het voor de eerste keer
    mogelijk maken
  • 3:49 - 3:51
    de hele populatie te laten testen.
  • 3:51 - 3:53
    We hebben de mogelijkheid om te zoeken
  • 3:53 - 3:56
    naar de vroege kenmerken van de ziekte,
    voordat het te laat is.
  • 3:56 - 3:59
    De eerste stappen naar dit onderzoek, is
  • 3:59 - 4:01
    de lancering van het 'Parkinsons's Voice Initiative'.
  • 4:01 - 4:03
    In samenwerking met 'Aculab' en 'PatiensLikeMe'
  • 4:03 - 4:05
    verzamelen we
    een grote hoeveelheid stemgeluiden wereldwijd,
  • 4:05 - 4:09
    genoeg gegevens
    om deze vier doelstellingen te tackelen.
  • 4:09 - 4:10
    Tegen lokaal tarief kan drie kwart miljard mensen
  • 4:10 - 4:12
    op deze wereld bellen.
  • 4:12 - 4:15
    Iedereen, gezond of met de ziekte van Parkinson,
    kan goedkoop bellen
  • 4:15 - 4:17
    en hun stemgeluid achterlaten
    voor een paar centen.
  • 4:17 - 4:19
    Met grote vreugde
    kan ik aankondigen dat we al
  • 4:19 - 4:23
    zes procent van onze doelstelling hebben bereikt
    in acht uur tijd.
  • 4:23 - 4:27
    Bedankt. (Applaus)
  • 4:27 - 4:33
    (Applaus)
  • 4:33 - 4:36
    Tom Rielly: Dus Max,
    door stemmen te verzamelen
  • 4:36 - 4:39
    van 10.000 mensen,
  • 4:39 - 4:42
    kan jij vertellen wie er gezond is en wie niet?
  • 4:42 - 4:44
    Wat verkrijg je precies uit die stemmen?
  • 4:44 - 4:46
    Max Little: Het zit zo:
  • 4:46 - 4:47
    tijdens zo'n belletje moet je aangeven
    of je wel of niet
  • 4:47 - 4:49
    Parkinson hebt.
  • 4:49 - 4:51
    Mensen doen dit misschien niet,
    misschien komen ze er niet doorheen.
  • 4:51 - 4:54
    Maar we zullen een grote steekproef van gegevens
  • 4:54 - 4:57
    uit verschillende omstandigheden ontvangen, en juist
  • 4:57 - 4:59
    dié verschillende omstandigheden doen ertoe,
  • 4:59 - 5:02
    omdat we over de verstorende factoren heen
    willen kijken
  • 5:02 - 5:05
    juist naar die factoren
    die er werkelijk toe doen.
  • 5:05 - 5:07
    TR: Op dit moment ben je 86% nauwkeurig?
  • 5:07 - 5:08
    ML: Het is veel beter dan 86%,
  • 5:08 - 5:10
    Mijn student Thanasis,
    ik moet hem even vermelden
  • 5:10 - 5:12
    omdat hij geweldig werk doet,
  • 5:12 - 5:16
    heeft aangetoond dat deze test
    ook over het mobiele telefoonnetwerk werkt,
  • 5:16 - 5:19
    wat dus dit project mogelijk maakt.
    We zitten op 99% nauwkeurigheid.
  • 5:19 - 5:21
    TR: 99, dat is zeker een vooruitgang.
  • 5:21 - 5:23
    Dus dit betekent dat mensen in staat zijn om--
  • 5:23 - 5:25
    ML: (Lacht)
  • 5:25 - 5:27
    TR: Mensen kunnen
    vanaf hun mobiele telefoon bellen
  • 5:27 - 5:30
    en deze test doen.
    Mensen met Parkinson zouden kunnen bellen,
  • 5:30 - 5:33
    hun stem laten opnemen en hun dokter kan
  • 5:33 - 5:35
    nagaan hoe het met hen gaat
    in het specifieke stadium van hun ziekte.
  • 5:35 - 5:36
    ML: Precies.
  • 5:36 - 5:38
    TR: Heel erg bedankt. Dit was Max Little.
  • 5:38 - 5:43
    ML: Bedankt Tom. (Applaus)
Title:
Max Little: Een test voor Parkinson door middel van een telefoontje
Speaker:
Max Little
Description:

De ziekte van Parkinson beïnvloedt 6.3 miljoen mensen wereldwijd met zwakte en bevingen, maar er is geen objectieve manier om dit in een vroegtijdig stadium te ontdekken. Daarom test toegepast wiskundige en TED collega Max Little een simpel, goedkoop hulpmiddel dat in studies Parkinson kan ontdekken met 99% nauwkeurigheid. En dit alles door middel van een telefoontje van 30 seconden.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
06:04

Dutch subtitles

Revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.