Return to Video

De toekomst van vroege kankerdetectie?

  • 0:01 - 0:02
    Bijna een jaar geleden
  • 0:02 - 0:05
    had mijn tante last van rugklachten.
  • 0:05 - 0:06
    Ze ging naar de dokter,
  • 0:06 - 0:09
    die haar vertelde dat het
    een normale blessure was
  • 0:09 - 0:12
    voor iemand die al bijna
    30 jaar tenniste.
  • 0:12 - 0:14
    Men raadde haar therapie aan,
  • 0:14 - 0:17
    maar na een tijdje
    voelde ze zich niet beter.
  • 0:17 - 0:20
    De doktoren besloten
    om verder onderzoek te doen.
  • 0:20 - 0:24
    Op een röntgenfoto
    vonden ze een wond in haar longen
  • 0:24 - 0:25
    en op dat moment dachten ze aan
  • 0:25 - 0:28
    verrekte spieren en pezen
    tussen haar ribben.
  • 0:28 - 0:30
    Maar na een paar weken behandeling,
  • 0:30 - 0:34
    ging haar gezondheid
    nog steeds niet vooruit.
  • 0:34 - 0:37
    Uiteindelijk besloten ze
    een biopsie te doen
  • 0:37 - 0:39
    en twee weken later
  • 0:39 - 0:41
    ontving ze de uitslag van de biopsie:
  • 0:41 - 0:45
    longkanker, stadium 3.
  • 0:46 - 0:49
    Ze had een bijna risicoloze levensstijl.
  • 0:49 - 0:51
    Ze rookte niet,
  • 0:51 - 0:53
    dronk geen alcohol
  • 0:53 - 0:55
    en ze had bijna
    haar halve leven gesport.
  • 0:56 - 0:59
    Misschien duurde het
    daarom bijna zes maanden
  • 0:59 - 1:02
    om een goede diagnose te stellen.
  • 1:02 - 1:04
    Mijn verhaal zal helaas
  • 1:04 - 1:07
    de meesten van jullie bekend voorkomen.
  • 1:07 - 1:09
    Eén van de drie mensen in dit publiek
  • 1:09 - 1:12
    zal gediagnosticeerd worden met kanker
  • 1:12 - 1:13
    en één van de vier
  • 1:13 - 1:16
    zal eraan overlijden.
  • 1:17 - 1:19
    De diagnose veranderde niet alleen
  • 1:19 - 1:21
    het leven van onze familie,
  • 1:21 - 1:22
    maar het hele proces
  • 1:22 - 1:25
    van voortdurend nieuwe onderzoeken
  • 1:25 - 1:28
    en diverse doktoren die steeds opnieuw
  • 1:28 - 1:30
    symptomen beschreven en ziektes uitsloten,
  • 1:30 - 1:33
    was stressvol en frustrerend,
  • 1:33 - 1:35
    in het bijzonder voor mijn tante.
  • 1:35 - 1:39
    Op die manier is de diagnose kanker
    sinds mensenheugenis al gesteld.
  • 1:40 - 1:43
    We hebben moderne
    behandelingen en medicatie
  • 1:43 - 1:44
    om kanker te behandelen,
  • 1:44 - 1:47
    maar we gebruiken in het beste geval
  • 1:47 - 1:51
    oude procedures en processen
    voor de diagnose.
  • 1:51 - 1:53
    Nog steeds wachten we op de symptomen,
  • 1:53 - 1:56
    die aangeven dat er iets mis is.
  • 1:56 - 1:58
    Nog steeds hebben de meeste
    mensen geen toegang
  • 1:58 - 2:01
    tot methoden die kanker
    vroegtijdig detecteren,
  • 2:01 - 2:02
    ondanks de kennis
  • 2:02 - 2:04
    dat vroege detectie van kanker
  • 2:04 - 2:06
    nog het dichtst in de buurt komt
  • 2:06 - 2:08
    bij een perfecte remedie.
  • 2:09 - 2:12
    We weten dat we dit kunnen veranderen
  • 2:12 - 2:13
    en daarom hebben mijn team en ik
  • 2:13 - 2:15
    besloten deze reis te starten.
  • 2:15 - 2:19
    Een reis om te proberen
    kankerdetectie in de vroege stadia
  • 2:19 - 2:23
    en de controle op de juiste
    reactie op moleculair level
  • 2:23 - 2:27
    makkelijker, goedkoper, slimmer
  • 2:27 - 2:30
    en toegankelijker te maken
    dan ooit te voren.
  • 2:30 - 2:32
    De context is natuurlijk
  • 2:32 - 2:34
    dat technologie tegenwoordig
  • 2:34 - 2:36
    onze wereld in hoog tempo verandert.
  • 2:36 - 2:39
    Het biologisch gebied
    is geen uitzondering.
  • 2:39 - 2:41
    Men zegt dat de biotechnologie
  • 2:41 - 2:44
    minstens zes keer zo snel groeit
  • 2:44 - 2:46
    als de rekenkracht van computers.
  • 2:46 - 2:49
    Maar vooruitgang in biotech
    versnelt niet alleen,
  • 2:49 - 2:51
    het wordt ook gedemocratiseerd.
  • 2:51 - 2:55
    Net zoals pc's, het internet,
    of smartphones
  • 2:55 - 2:57
    het speelveld vereffend hebben
  • 2:57 - 3:00
    voor ondernemerschap,
    politiek of onderwijs,
  • 3:00 - 3:03
    hebben recentelijke ontwikkelingen
    dit voor de biotech gedaan.
  • 3:03 - 3:04
    Dat maakt mogelijk
  • 3:04 - 3:07
    dat multidisciplinaire teams
    als die van ons
  • 3:07 - 3:09
    kunnen proberen deze
    problemen op te lossen
  • 3:09 - 3:12
    met nieuwe benaderingen.
  • 3:12 - 3:14
    Wij zijn een team van
    wetenschappers en technologen
  • 3:14 - 3:17
    uit Chili, Panama,
  • 3:17 - 3:21
    Mexico, Israël en Griekenland.
  • 3:21 - 3:23
    Gebaseerd op nieuwe
    wetenschappelijke ontdekkingen,
  • 3:23 - 3:25
    geloven we dat we een
  • 3:25 - 3:27
    betrouwbare en accurate
    manier hebben gevonden,
  • 3:27 - 3:29
    om diverse kankertypen
  • 3:29 - 3:32
    heel vroeg te ontdekken
    door bloedonderzoek.
  • 3:32 - 3:35
    We doen dit door een set van
    kleine moleculen op te sporen,
  • 3:35 - 3:39
    die vrij in ons bloed circuleren:
    microRNA's.
  • 3:40 - 3:42
    Om uit te leggen wat microRNA's zijn
  • 3:42 - 3:44
    en hun belangrijke rol bij kanker,
  • 3:44 - 3:46
    begin ik bij proteïnen,
  • 3:46 - 3:48
    want als er kanker
    aanwezig is in het lichaam,
  • 3:48 - 3:51
    zien we eiwitveranderingen
    in alle kankercellen.
  • 3:51 - 3:53
    Zoals je wellicht weet,
  • 3:53 - 3:55
    zijn proteïnen grote
    biologische moleculen
  • 3:55 - 3:57
    die diverse functies hebben
    binnen ons lichaam,
  • 3:57 - 4:00
    zoals het katalyseren
    van metabolische reacties,
  • 4:00 - 4:01
    het reageren op stimuli,
  • 4:01 - 4:03
    of het repliceren van DNA.
  • 4:03 - 4:05
    Maar voordat een
    proteïne wordt aangemaakt,
  • 4:05 - 4:08
    worden relevante delen
    van de genetische code
  • 4:08 - 4:10
    in het DNA,
  • 4:10 - 4:13
    gekopieerd naar de RNA-drager,
  • 4:13 - 4:15
    zodat deze RNA-drager
  • 4:15 - 4:19
    instructies heeft hoe een
    specifiek eiwit gebouwd moet worden.
  • 4:19 - 4:22
    Potentieel zou het honderden
    proteïnen kunnen maken,
  • 4:22 - 4:24
    maar degene die vertelt wanneer
  • 4:24 - 4:27
    en hoeveel er gebouwd moeten worden,
  • 4:27 - 4:29
    zijn de microRNA's.
  • 4:29 - 4:31
    MicroRNA's zijn dus kleine moleculen
  • 4:31 - 4:33
    die genetische expressie reguleren.
  • 4:33 - 4:35
    Anders dan DNA, dat een vaste vorm heeft,
  • 4:35 - 4:37
    kunnen microRNAs ieder moment variëren,
  • 4:37 - 4:40
    afhankelijk van zowel interne
    als omgevingsfactoren.
  • 4:40 - 4:44
    Zo vertellen ze ons welke genen
    er op dat moment actief zijn.
  • 4:44 - 4:45
    Dat is waarom microRNA's
  • 4:45 - 4:47
    een veelbelovende biomarker
    voor kanker zijn,
  • 4:47 - 4:49
    want zoals je weet,
  • 4:49 - 4:53
    is kanker een ziekte van
    gewijzigde genexpressie.
  • 4:53 - 4:57
    Het is de ongecontroleerde
    regulatie van genen.
  • 4:57 - 4:58
    Ook belangrijk om te weten,
  • 4:58 - 5:01
    is dat geen twee kankers hetzelfde zijn,
  • 5:01 - 5:04
    maar op microRNA-niveau zijn er patronen.
  • 5:04 - 5:06
    Diverse onderzoeken tonen aan
  • 5:06 - 5:09
    dat abnormale microRNA-expressieniveaus,
  • 5:09 - 5:13
    variëren en unieke,
    specifieke patronen creëren,
  • 5:13 - 5:14
    voor ieder type kanker,
  • 5:14 - 5:16
    zelfs in de vroege stadia.
  • 5:16 - 5:18
    Ze tonen het verloop van de ziekte
  • 5:18 - 5:20
    en of deze reageert op medicatie,
  • 5:20 - 5:21
    of in remissie is.
  • 5:21 - 5:23
    Dit maakt microRNA's een perfekte,
  • 5:23 - 5:25
    hoog sensitieve biomarker.
  • 5:27 - 5:29
    Echter, het probleem met microRNA's
  • 5:29 - 5:32
    is dat bestaande DNA-technologie
    niet gebruikt kan worden,
  • 5:32 - 5:35
    om ze op een betrouwbare manier te vinden,
  • 5:35 - 5:37
    omdat het heel korte ketens
    van nucleotiden zijn,
  • 5:37 - 5:40
    veel kleiner dan DNA.
  • 5:40 - 5:43
    Ook lijken alle microRNA's erg op elkaar,
  • 5:43 - 5:45
    met slechts kleine verschillen.
  • 5:45 - 5:47
    Je probeert dus twee moleculen
    te onderscheiden,
  • 5:47 - 5:50
    die zeer op elkaar lijken
    en heel klein zijn.
  • 5:50 - 5:53
    Wij geloven dat we hier een
    manier voor gevonden hebben.
  • 5:53 - 5:56
    Dit is de eerste keer dat we
    het openbaar laten zien.
  • 5:56 - 5:58
    Laat me het demonstreren.
  • 5:58 - 6:01
    Stel dat bij je volgende doktersbezoek,
  • 6:01 - 6:03
    als er standaard bloed afgenomen wordt,
  • 6:03 - 6:05
    er ook totaal RNA afgenomen wordt,
  • 6:05 - 6:07
    iets wat al eenvoudig kan.
  • 6:07 - 6:10
    Dit wordt in een 96-well multititerplaat
    zoals deze gedaan.
  • 6:10 - 6:12
    Elk van deze welletjes
  • 6:12 - 6:14
    krijgt een specifieke biochemie toegekend,
  • 6:14 - 6:17
    die zoekt naar een specifiek microRNA.
  • 6:17 - 6:18
    Het werkt zoals een val,
  • 6:18 - 6:21
    die alleen dichtklapt als er
    microRNA aanwezig is.
  • 6:21 - 6:23
    Dan krijgt het een groene kleur.
  • 6:24 - 6:25
    Voor de reactie
  • 6:25 - 6:28
    plaatsen we de plaat in
    een apparaat zoals dit,
  • 6:28 - 6:32
    met een smartphone erbovenop.
  • 6:32 - 6:35
    Als er een camera hier kan komen,
  • 6:35 - 6:37
    zodat je mijn scherm kunt zien.
  • 6:37 - 6:40
    Een smartphone is een computer
  • 6:40 - 6:41
    en ook een camera
  • 6:41 - 6:44
    die voldoet voor onze toepassing.
  • 6:47 - 6:49
    De smartphone maakt foto's
  • 6:49 - 6:51
    en als de reactie klaar is,
  • 6:51 - 6:53
    stuurt hij de foto's
    naar onze online database
  • 6:53 - 6:56
    voor bewerking en interpretatie.
  • 6:56 - 6:58
    Het hele proces
    duurt ongeveer 60 minuten.
  • 6:58 - 7:00
    Als het proces klaar is,
  • 7:00 - 7:03
    koppelen we welletjes die oplichten
    aan specifieke microRNA's
  • 7:03 - 7:07
    en analyseren hoe sterk
    en hoe snel ze stralen.
  • 7:07 - 7:11
    En dan, als het hele proces voorbij is,
  • 7:11 - 7:14
    dan gebeurt er dit.
  • 7:14 - 7:18
    Deze grafiek laat de specifieke
    microRNA's in dit monster zien
  • 7:18 - 7:20
    en hoe ze gereageerd hebben.
  • 7:20 - 7:23
    Als we nu dit specifieke
    patroon van microRNA nemen
  • 7:23 - 7:24
    van deze persoon
  • 7:24 - 7:27
    en het vergelijken met
    wetenschappelijke documentatie
  • 7:27 - 7:29
    dat microRNA-patronen correleert
  • 7:29 - 7:35
    met de specifieke
    aanwezigheid van een ziekte,
  • 7:35 - 7:38
    dan is dit hoe pancreaskanker eruitziet.
  • 7:38 - 7:41
    Dit is een echt monster,
  • 7:41 - 7:44
    waarin we zojuist
    pancreaskanker ontdekt hebben.
  • 7:44 - 7:48
    (Applaus)
  • 7:52 - 7:54
    Een ander belangrijk aspect
    van deze benadering,
  • 7:54 - 7:57
    is het verzamelen en zoeken
    van data in de cloud,
  • 7:57 - 7:59
    zodat we realtime-resultaten krijgen
  • 7:59 - 8:02
    en ze kunnen analyseren
    met onze contextuele informatie.
  • 8:02 - 8:03
    Als we ziekten als kanker
  • 8:03 - 8:05
    beter willen begrijpen en decoderen,
  • 8:05 - 8:09
    moeten we stoppen ze te behandelen
    als acute, geïsoleerde episodes,
  • 8:09 - 8:11
    en alles gaan overwegen en meten
  • 8:11 - 8:14
    dat permanent effect
    heeft op onze gezondheid.
  • 8:15 - 8:20
    Dit hele platform is
    een werkend prototype.
  • 8:20 - 8:23
    Het gebruikt state-of-the-art
    moleculaire biologie,
  • 8:23 - 8:26
    een goedkope 3D-printer
  • 8:26 - 8:27
    en datawetenschap,
  • 8:27 - 8:32
    om te proberen één van de moeilijkste
    uitdagingen van de mensheid aan te pakken.
  • 8:32 - 8:34
    Wij geloven dat vroege kankerdetectie
  • 8:34 - 8:35
    gedemocratiseerd zou moeten worden.
  • 8:35 - 8:38
    Deze hele oplossing kost
    minstens 50 keer minder
  • 8:38 - 8:40
    dan de huidige methoden.
  • 8:40 - 8:42
    Omdat de gemeenschap ons kan helpen
  • 8:42 - 8:43
    dit nog meer te versnellen,
  • 8:43 - 8:46
    maken we het ontwerp open-source.
  • 8:47 - 8:50
    (Applaus)
  • 8:56 - 8:58
    Laat het duidelijk zijn
  • 8:58 - 8:59
    dat we in een heel vroege fase zijn,
  • 8:59 - 9:02
    maar zover is het gelukt om succesvol
  • 9:02 - 9:04
    de microRNA-patronen te identificeren
  • 9:04 - 9:07
    van pancreaskanker, longkanker,
  • 9:07 - 9:10
    borstkanker en leverkanker.
  • 9:10 - 9:13
    En op dit moment
    doen we klinisch onderzoek,
  • 9:13 - 9:16
    in samenwerking met
    het Duitse kankeronderzoeksinstituut,
  • 9:16 - 9:20
    met 200 vrouwen, naar borstkanker.
  • 9:20 - 9:23
    (Applaus)
  • 9:23 - 9:26
    Dit is een enkele, non-invasieve,
  • 9:26 - 9:29
    accurate en betaalbare test,
  • 9:29 - 9:31
    die de potentie heeft om te veranderen
  • 9:31 - 9:33
    hoe kankerprocedures en -diagnostiek
  • 9:33 - 9:35
    gedaan worden.
  • 9:35 - 9:37
    Omdat we kijken naar
    microRNA-patronen in je bloed
  • 9:37 - 9:39
    op een willekeurig tijdstip,
  • 9:39 - 9:41
    maakt het niet uit welke kanker het is.
  • 9:41 - 9:43
    Je hoeft geen symptomen te hebben.
  • 9:43 - 9:46
    Je hebt alleen één milliliter bloed nodig
  • 9:46 - 9:49
    en een aantal relatief
    simpele instrumenten.
  • 9:49 - 9:52
    Vandaag de dag
    ontdekken we kanker meestal
  • 9:52 - 9:54
    als er symptomen optreden.
  • 9:54 - 9:57
    Dat is in fase 3 of 4,
  • 9:57 - 9:59
    en volgens mij is dat te laat.
  • 9:59 - 10:01
    Het is ook te duur voor onze families.
  • 10:01 - 10:03
    Het is te duur voor de mensheid.
  • 10:03 - 10:06
    We mogen de oorlog
    tegen kanker niet verliezen.
  • 10:06 - 10:08
    Het kost ons niet alleen miljarden,
  • 10:08 - 10:11
    het kost ons ook
    de mensen van wie we houden.
  • 10:11 - 10:15
    Vandaag vecht mijn tante nog steeds dapper
  • 10:15 - 10:18
    en ondergaat het proces
    met een positieve houding.
  • 10:18 - 10:19
    Ik wil echter graag
  • 10:19 - 10:22
    dat gevechten als deze
    heel zeldzaam worden.
  • 10:22 - 10:23
    Ik wil de dag meemaken,
  • 10:23 - 10:25
    dat kanker gemakkelijk te behandelen is
  • 10:25 - 10:27
    omdat het een routinediagnose is
  • 10:27 - 10:29
    in de heel vroege fasen,
  • 10:29 - 10:30
    en ik weet zeker,
  • 10:30 - 10:32
    dat in de zeer nabije toekomst,
  • 10:32 - 10:35
    hierdoor en door andere doorbraken
  • 10:35 - 10:37
    die we iedere dag in de wetenschap zien,
  • 10:37 - 10:40
    ons beeld van kanker
    radicaal zal veranderen.
  • 10:40 - 10:43
    Het geeft ons de kans
    het vroeg te ontdekken,
  • 10:43 - 10:45
    het beter te begrijpen,
  • 10:45 - 10:47
    en een genezing vinden.
  • 10:47 - 10:48
    Dank je wel.
  • 10:48 - 10:52
    (Applaus)
Title:
De toekomst van vroege kankerdetectie?
Speaker:
Jorge Soto
Description:

Samen met een team van technologen en wetenschappers werkt Jorge Soto aan de ontwikkeling van een simpele, non-invasieve, open-source test, die kijkt naar heel vroege signalen van meerdere vormen van kanker. Op het podium van TEDGlobal 2014 demonstreert hij voor het eerst een werkend prototype van het mobiele platform in het openbaar.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
11:17

Dutch subtitles

Revisions