Vì sao ta xì hơi? - Purna Kashyap

Xem bản đầy đủ tại đây: http://ed.ted.com/lessons/why-do-we-pass-gas-purna-kashyap

Đầy hơi là hiện tượng bình thường hàng ngày. Hầu hết con người xì hơi từ 10 đến 20 một ngày. Trong cơ thể khí này từ đâu mà có? Purna Kashayap đưa chúng ta tới đường ruột, làm sáng tỏ cách thức khí sinh ra, trong đó thức ăn đóng vai trò chủ chốt và lý do khí mang mùi khó chịu.

Video được thực hiện bởi Purna Kashyap, Ace & Son Moving Picture Co., LLC.

Chứng đầy hơi, hay xì hơi
là một hiện tượng bình thường.

Ai cũng thế, đúng đấy,
bạn cũng vậy,

có thể tạo ra
khoảng từ 500 đến 1500 ml khí

và xì hơi
từ 10 đến 20 lần một ngày.

Nhưng khí trong cơ thể ở đâu ra?

Một lượng nhỏ là từ không khí ta hít vào
khi ngủ hay một thời điểm nào đó,

nhưng phần lớn khí tạo ra
là do vi khuẩn nằm trong ruột,

khi ăn những thức ăn
ta không tiêu hoá được.

Ruột là nhà của hàng triệu tỉ vi khuẩn

sống kí sinh với chúng ta.

Ta cho chúng một nơi an toàn để ở
và thực phẩm để ăn.

Đổi lại, chúng tạo ra năng lượng từ đồ ăn,

tạo ra vitamin, như vitamin B và K,
để tăng cường hệ miễn dịch,

tham gia vào chức năng
bảo vệ dạ dày ruột non,

vận động và sự phát triển
các hệ cơ quan khác,

Rõ ràng, tốt nhất là
nên giữ cho bọn vi khuẩn hạnh phúc.

Vi khuẩn ruột lấy chất dinh dưỡng
từ thức ăn chưa tiêu hóa,

như carbonhydrate và protein,
chất này sẽ đến ruột già.

Chúng lên men những thức ăn này
để sản xuất các loại hợp chất,

như các chuỗi axit béo ngắn,
và dĩ nhiên, các hơi khí.

Khí hidro và CO2
là những khí không mùi

thường được tạo ra
nhờ sự lên men của vi khuẩn.

Nhiều người còn tạo ra metan
do một số vi khuẩn trong ruột của họ.

Nhưng metan thì cũng không có mùi.

Vậy sao xì hơi lại thối?

Mùi thối là do những hợp chất
lưu huỳnh dễ bay hơi,

như đihyđro sunfua (H2S),
hay lưu huỳnh metan (CH4S).

Dù sao những khí này chỉ chiếm 1%

và thường gặp khi ta ăn
các axit amin chứa lưu huỳnh,

điều đó giải thích mùi thối của khí
từ chế độ ăn giàu protein.

Xì hơi nhiều thường là
sau khi ta ăn những thức ăn

với lượng carbonhydrate cao,

như là đậu, đậu lăng, bơ sữa
hành tây, tỏi, tỏi tây, củ cải,

khoai tây, yến mạnh, lúa mì, bông cải,
cải bắp và cải Brussel.

Với người bị thiếu enzim,

vi khuẩn lên men carbonhydrate phức
càng hoạt động mạnh mẽ,

điều này khiến ta xì hơi
nhiều hơn bình thường.

Nhưng nếu bạn thấy khó chịu,
bụng phồng lên, sưng to,

điều này có thể là do khí
di chuyển khó khăn trong ruột non.

Nên đừng đổ lỗi
cho những loại thức ăn

gây ra triệu chứng đó
mà xa lánh chúng.

Nếu bạn bỏ đói lũ vi khuẩn
tiêu hóa carbonhydrate phức,

chúng sẽ chuyển sang ăn đường
ở niêm dịch trong ruột của bạn.

Khí thải của bạn
sẽ thay đổi tùy theo bạn ăn gì,

và vi khuẩn nào
có trong ruột của bạn.

Ví dụ, cùng một loại đường,

vi khuẩn Clostridium
tạo khí CO2, butan và hidro,

còn Propionibacterium
tạo ra CO2, propan và axetat.

Khi đó, methanogen
dùng khí hidro và CO2

do vi khuẩn khác tạo ra
để sản xuất metan,

bằng cách sử dụng khí hidro và CO2,
chúng giảm bớt tổng thể tích khí.

Vì vậy, giữa những vi khuẩn trong ruột
có mối quan hệ phức tạp

cho phép chúng trực tiếp
dùng thức ăn chưa tiêu hóa,

hay dùng sản phẩm của vi khuẩn khác.

Mối quan hệ này xác định
số lượng và loại khí được tạo ra,

nên xì hơi là dấu hiệu
bọn chúng đang làm việc chăm chỉ đấy.

Nhưng vài trường hợp, chứng đầy hơi
có thể gia tăng một cách bất thường.

Ví dụ điển hình là dị ứng lactose.

Đa số ai cũng có enzim
để tiêu hóa lactose,

một loại đường có trong sữa
và sản phẩm từ sữa.

Nhưng nhiều người không có
hoặc có rất ít,

có thể sau khi
bị viêm nhiễm đường ruột,

họ không thể tiêu hóa
lactose và có thể bị chuột rút

cùng với chứng đầy hơi do
sự lên men của vi khuẩn.

Nhưng hãy nhớ rằng,
hầu hết khí tạo ra

là kết quả tự nhiên của
việc lên men vi khuẩn trong ruột,

chứng tỏ chức năng ruột
vẫn hoàn toàn khoẻ mạnh.

Lượng và loại khí thải ra tuỳ vào
chế độ ăn uống và vi khuẩn trong ruột.

Vậy nên, hãy học phép lịch sự khi xì hơi
và tha thứ cho lũ vi khuẩn đi nhé!

Chúng chỉ cố giúp ích mà thôi!