Return to Video

Sự biến mất của loài ong mật - Emma Bryce

  • 0:09 - 0:11
    Một hoạt động bí ẩn của tự nhiên
  • 0:11 - 0:13
    bắt đầu với một chi tiết
    tưởng như tầm thường
  • 0:13 - 0:18
    hé lộ thảm hoạ
    của sự mất cân bằng toàn cầu.
  • 0:18 - 0:21
    Một ngày, bạn để ý thấy mật ong
    để phết bánh mỳ sáng
  • 0:21 - 0:22
    có giá đắt hơn rất nhiều.
  • 0:22 - 0:24
    Thay vì chuyển sang dùng mứt,
  • 0:24 - 0:27
    bạn điều tra lý do
    của sự leo thang giá cả.
  • 0:27 - 0:29
    Điều bạn phát hiện thật quá sốc!
  • 0:29 - 0:31
    Số lượng mật ong nội địa tại Mỹ
  • 0:31 - 0:35
    đã giảm tới mức báo động.
  • 0:35 - 0:37
    Sự sụt giảm này là quá lớn
  • 0:37 - 0:40
    so với các nguyên nhân
    thông thường :
  • 0:40 - 0:43
    bệnh dịch, ký sinh hoặc đói kém.
  • 0:43 - 0:46
    Một hiện trường điển hình : gần như
    không có chú ong nào trong tổ
  • 0:46 - 0:50
    ngoại trừ, ong chúa
    và vài con sống sót khác.
  • 0:50 - 0:54
    Thức ăn vẫn còn đầy đủ và
    còn cả ấu trùng chưa sinh ,
  • 0:54 - 0:58
    có vẻ những con lớn đã bỏ đi
    mà không chờ lũ ong con nở ra.
  • 0:58 - 1:01
    Nhưng điều đặc biệt kỳ lạ là
  • 1:01 - 1:05
    ong không hề chết hàng loạt
    ở khu vực lân cận.
  • 1:05 - 1:07
    Chúng đã quên đường về tổ,
  • 1:07 - 1:11
    hay chỉ đơn giản là biến mất.
  • 1:11 - 1:13
    Những mất tích bí ẩn này
    không phải mới .
  • 1:13 - 1:16
    Con người đã thu thập
    mật ong hàng thế kỷ nay .
  • 1:16 - 1:19
    Nhưng phải đến khi người châu Âu
    định cư, những năm 1600
  • 1:19 - 1:21
    giới thiệu các phân loài ,
    Apis mellifera ,
  • 1:21 - 1:24
    loài người mới bắt đầu
    thuần hóa chúng .
  • 1:24 - 1:25
    Từ thế kỷ 19 ,
  • 1:25 - 1:28
    những vụ ong bị mất tích hàng loạt
    thường xuyên được ghi nhận
  • 1:28 - 1:30
    dưới những cái tên bí ẩn
  • 1:30 - 1:33
    như Căn bệnh biến mất ,
    Mùa xuân cạn kiệt
  • 1:33 - 1:36
    hay Không còn mùa thu.
  • 1:36 - 1:38
    Vào năm 2006, sự biến mất này
    đã được phát hiện
  • 1:38 - 1:40
    tại hơn một nửa các tổ ong
    ở Mỹ,
  • 1:40 - 1:43
    hiện tượng này có một cái tên mới :
  • 1:43 - 1:45
    Rối loạn suy giảm bầy đàn diện rộng
  • 1:45 - 1:47
    Điều đáng sợ nhất
    của bí ẩn này
  • 1:47 - 1:51
    không phải là việc
    phải dùng đường để pha trà
  • 1:51 - 1:53
    Chúng ta nuôi ong
    để lấy mật,
  • 1:53 - 1:56
    nhưng chúng cũng giúp thụ phấn
    cho cây trồng công nghiệp ,
  • 1:56 - 2:01
    tạo ra hơn 1/3
    lượng lương thực tại Mỹ.
  • 2:01 - 2:04
    Làm thế nào để tìm ra
    thủ phạm đằng sau thảm họa này ?
  • 2:04 - 2:07
    Dưới đây là ba nghi can.
  • 2:07 - 2:11
    Nghi can A : Sâu bệnh.
  • 2:11 - 2:13
    Nổi tiếng nhất là loài rận varroa ,
  • 2:13 - 2:17
    loài sâu bệnh nhỏ màu đỏ
    xâm nhập đất đai, làm thịt loài ong,
  • 2:17 - 2:20
    và truyền mầm bệnh
    ngăn chặn sự tăng trưởng
  • 2:20 - 2:22
    và rút ngắn tuổi thọ của loài ong.
  • 2:22 - 2:25
    Nghi can B : Di truyền.
  • 2:25 - 2:27
    Ong chúa là cốt lõi
    của một tổ ong khỏe.
  • 2:27 - 2:30
    Nhưng ngày nay, hàng triệu
    ong chúa được phân phối
  • 2:30 - 2:34
    trong thương mại, lại bắt nguồn
    chỉ từ vài con ong chúa ban đầu ,
  • 2:34 - 2:37
    điều này làm gia tăng
    sự thiếu đa dạng di truyền
  • 2:37 - 2:41
    làm suy yếu khả năng chống lại
    tác nhân gây bệnh và sâu bệnh .
  • 2:41 - 2:43
    Nghi can C : Hóa chất .
  • 2:43 - 2:46
    Thuốc trừ sâu được sử dụng
    cả trên tổ ong thương mại
  • 2:46 - 2:48
    lẫn cây trồng nông nghiệp
  • 2:48 - 2:52
    có thể lẫn vào thực phẩm
    và nước cho ong mật .
  • 2:52 - 2:54
    Nghiên cứu cho thấy
    một số thuốc trừ sâu
  • 2:54 - 2:58
    gây tổn hại đến khả năng
    lần đường về của loài ong.
  • 2:58 - 3:02
    Chúng ta đã có tập hợp các đầu mối
    nhưng còn nhiều nghi ngờ.
  • 3:02 - 3:05
    Các nhà khoa học bất đồng
  • 3:05 - 3:09
    về nguyên nhân
    của rối loạn suy giảm diện rộng.
  • 3:09 - 3:13
    một số yếu tố
    đã được cho là nguyên nhân .
  • 3:13 - 3:16
    Ong mật không hẳn
    trong nguy cơ tuyệt chủng ,
  • 3:16 - 3:20
    nhưng cùng với nó là suy giảm thụ phấn
    và tăng giá thức ăn,
  • 3:20 - 3:24
    vì vậy, đây là một vấn đề quan trọng
    cần được giải quyết.
  • 3:24 - 3:28
    Bởi vì, có ít mật ong hơn
    có thể chỉ là tiếng vo ve,
  • 3:28 - 3:32
    nhưng thiếu lương thực
    sẽ là một cú chích nhức nhối.
Title:
Sự biến mất của loài ong mật - Emma Bryce
Speaker:
Emma Bryce
Description:

Xem bài học đầy đủ tại : http://ed.ted.com/lessons/the-case-of-the-vanishing-honeybees-emma-bryce

Trong thập kỷ qua, số lượng ong mật tại Mỹ đã giảm xuống đến mức báo động. Điều này không chỉ là tin xấu đối với trại ong mà còn của tất cả mọi người, khi ong đóng vai trò quan trọng trong thụ phấn cây trồng. Emma Bryce điều tra nguyên nhân tiềm tàng của rối loạn suy giảm bầy đàn diện rộng này.

Bài học của Emma Bryce, hoạt hình của Lillian Chan.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
03:47

Vietnamese subtitles

Revisions Compare revisions