Return to Video

Sprawa znikających pszczół - Emma Bryce

  • 0:09 - 0:11
    Jest pewna przyrodnicza zagadka,
  • 0:11 - 0:13
    która zaczyna się od błahego szczegółu.
  • 0:13 - 0:18
    Odkrywa on jednak katastrofę
    na skalę światową.
  • 0:18 - 0:21
    Pewnego dnia miód,
    którym smarujesz kromkę,
  • 0:21 - 0:22
    stanie się droższy.
  • 0:22 - 0:24
    Zamiast przerzucić się na dżem,
  • 0:24 - 0:27
    postanawiasz zgłębić sprawę
    wzrostu cen.
  • 0:27 - 0:29
    To, co odkryjesz, jest szokujące.
  • 0:29 - 0:31
    Liczba pszczół domowych w USA
  • 0:31 - 0:35
    spada w zastraszającym tempie.
  • 0:35 - 0:37
    Spadek ten jest zbyt duży
  • 0:37 - 0:40
    jak na zwykłe przyczyny
    ich śmierci:
  • 0:40 - 0:43
    choroby, pasożyty czy głód.
  • 0:43 - 0:46
    Najczęściej z ula giną
    prawie wszystkie pszczoły,
  • 0:46 - 0:50
    prócz samotnej królowej
    i kilku ocalałych.
  • 0:50 - 0:54
    Ul jest pełen nietkniętych zapasów
    i nienarodzonych larw,
  • 0:54 - 0:59
    jakby dorosłe osobniki porzuciły je,
    nie czekając na wyklucie.
  • 0:59 - 1:01
    Ale co najdziwniejsze,
  • 1:01 - 1:05
    nie widać w pobliżu ciał
    ani umierających pszczół.
  • 1:05 - 1:07
    Albo zapomniały drogi powrotnej do ula,
  • 1:07 - 1:11
    albo po prostu zniknęły.
  • 1:11 - 1:13
    Te tajemnicze zniknięcia to nic nowego.
  • 1:13 - 1:16
    Ludzie zbierają miód od wieków.
  • 1:16 - 1:19
    Ale dopiero europejscy osadnicy
    w XVII wieku
  • 1:19 - 1:21
    sprowadzili podgatunek Apis mellifera,
  • 1:21 - 1:24
    udomowioną pszczołę miodną.
  • 1:24 - 1:25
    Od XIX wieku
  • 1:25 - 1:28
    pszczelarze odnotowali kilka
    masowych znikań pszczół,
  • 1:28 - 1:30
    nadając im enigmatyczne imiona:
  • 1:30 - 1:33
    choroba powodująca znikanie,
    wiosenne kurczenie się kolonii,
  • 1:33 - 1:36
    czy jesienne załamanie.
  • 1:36 - 1:38
    Ale gdy w 2006 roku straty dotknęły
  • 1:38 - 1:40
    ponad połowę uli w USA,
  • 1:40 - 1:43
    zjawisko to otrzymało nową nazwę:
  • 1:43 - 1:45
    masowe wymieranie pszczół.
  • 1:45 - 1:47
    Najbardziej przerażające nie jest to,
  • 1:47 - 1:51
    że będziemy musieli
    słodzić herbatę cukrem.
  • 1:51 - 1:53
    Hodujemy pszczoły dla miodu,
  • 1:53 - 1:56
    ale też zapylają one plony
    na skalę przemysłową,
  • 1:56 - 2:01
    wspomagając ponad 1/3
    amerykańskiej produkcji żywności.
  • 2:01 - 2:04
    Kto jest sprawcą tej katastrofy?
  • 2:04 - 2:07
    Oto możliwi winowajcy.
  • 2:07 - 2:11
    Dowód rzeczowy A: Szkodniki i choroby.
  • 2:11 - 2:15
    Osławiony pasożyt to pajęczak Varroa,
    niewielki, czerwony owad.
  • 2:15 - 2:17
    Nie tylko atakuje kolonie,
  • 2:17 - 2:20
    ale też przenosi patogeny hamujące wzrost
  • 2:20 - 2:22
    i skracające życie pszczół.
  • 2:22 - 2:25
    Dowód rzeczowy B: Genetyka.
  • 2:25 - 2:27
    Królowa jest podstawą zdrowego ula.
  • 2:27 - 2:30
    Niestety, miliony królowych
    w komercyjnych ulach
  • 2:30 - 2:34
    pochodzą od zaledwie kilku matek,
  • 2:34 - 2:36
    co powoduje zmniejszenie
    różnorodności genetycznej
  • 2:36 - 2:41
    i osłabienie systemu obronnego
    wobec patogenów i szkodników.
  • 2:41 - 2:43
    Dowód rzeczowy C: Chemikalia.
  • 2:43 - 2:48
    Pestycydy stosowane
    w komercyjnych ulach i na uprawach
  • 2:48 - 2:52
    mogą dostać się do pokarmu i wody pszczół.
  • 2:52 - 2:54
    Naukowcy odkryli, że niektóre pestycydy
  • 2:54 - 2:58
    niszczą ich zdolność tworzenia miodu
  • 2:58 - 3:00
    Mamy więc akta pełne tropów,
  • 3:00 - 3:02
    ale żadnych kluczowych dowodów.
  • 3:02 - 3:05
    Naukowcy faktycznie są detektywami
  • 3:05 - 3:09
    i mierzą się ze sprzecznymi opiniami
    w sprawie wymierania pszczół.
  • 3:09 - 3:13
    Zakładamy, że kilka czynników
    stanowi przyczynę.
  • 3:13 - 3:16
    Pszczoły niekoniecznie są
    zagrożone wyginięciem,
  • 3:16 - 3:20
    ale ich mniejsza ilość to
    mniej zapylania i droższa żywność.
  • 3:20 - 3:24
    Naukowcy muszą rozwikłać tę sprawę.
  • 3:24 - 3:27
    Bo choć mniej miodu może
    popsuć nam humor,
  • 3:27 - 3:30
    niedobory w rolnictwie
    mogą stanowić poważny problem.
Title:
Sprawa znikających pszczół - Emma Bryce
Speaker:
Emma Bryce
Description:

Zobacz całą lekcję: http://ed.ted.com/lessons/the-case-of-the-vanishing-honeybees-emma-bryce

Przez ostatnią dekadę populacja pszczół w USA zmniejszyła się w zastraszającym tempie. Choć to straszna wiadomość dla wielbicieli miodu, pszczoły są też dla nas pomocne w znacznie ważniejszy sposób - zapylają nasze plony. Emma Bryce śledzi potencjalne przyczyny tego powszechnego spadku liczebności pszczelich kolonii.

Lekcja: Emma Bryce, animacja: Lillian Chan.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
03:47
  • Nie wiem czemu, ale w tym nowym edytorze nie wyświetlił mi się tytuł i opis do tłumaczenia...

  • Finished review.

Polish subtitles

Revisions