Return to Video

جامد، مایع، گاز و ... پلاسما ؟ مایکل موریلو

  • 0:08 - 0:12
    آیا هرگز دیدهاید الکتریسیته ساکن
    باعث جرقه شود؟
  • 0:12 - 0:15
    آن جرقه چیست؟
  • 0:15 - 0:16
    رعد وبرق چطور؟
  • 0:16 - 0:17
    شفق شمالی چیست؟
  • 0:17 - 0:19
    دم ستاره دنباله دار چه؟
  • 0:19 - 0:21
    تمام آنها و بسیاری دیگر
  • 0:21 - 0:27
    در حقیقت ۹۹/۹٪ جهان
    از پلاسما تشکیل شده است.
  • 0:27 - 0:29
    پلاسما یکی از حالتهای ماده است.
  • 0:29 - 0:33
    که با شکل متداول ماده تفاوت بسیار دارد.
  • 0:33 - 0:34
    برای مثال، یخ را در نظر بگیرید.
  • 0:34 - 0:38
    یخ جامدی که وقت ذوب شدن،
    به مایع تبدیل میشود،
  • 0:38 - 0:43
    اگر آن را حرارت دهیم
    تبخیر شده و گاز بدست میآید.
  • 0:43 - 0:46
    با ادامه گرم کردن بخار در دمای کافی
  • 0:46 - 0:50
    مولکولهای موجود در آب از هم جدا شده
  • 0:50 - 0:54
    و به شکل اتمهای آزاد هیدروژن و اکسیژن
    سرگردان شوند،
  • 0:54 - 0:57
    حالا اگر یک ذره دمای بیشتر بدهیم،
    فرایند یونیزه شدن آغاز گشته
  • 0:57 - 1:01
    و الکترونهای با بار منفی از اتمها خارج شده
  • 1:01 - 1:04
    و آنچه میماند یونهای مثبت میباشد.
  • 1:04 - 1:10
    این مخلوط بارهای آزاد مثبت و منفی
    که روی هم میلغزند پلاسما نامیده میشوند،
  • 1:10 - 1:15
    و در دماهای بالا و مناسب،
    هر گازی میتواند به پلاسما تبدیل شود .
  • 1:15 - 1:19
    این ذرات متحرک و باردار آزاد
    بسیار متفاوت از دیگر ذرات
  • 1:19 - 1:22
    در انواع متفاوت اشکال ماده عمل میکنند.
  • 1:22 - 1:25
    هر گاه دستگیره دری ، که جامد است،
    الکتریسیته ساکن داشته باشد،
  • 1:25 - 1:28
    دستگیره ظاهر یا عملکرد متفاوتی
    نخواهد داشت .
  • 1:28 - 1:32
    به استثنا قطب نما
    و دیگراشیا مغناطیسی،
  • 1:32 - 1:37
    بندرت شاهدیم که مواد
    به میدانهای مغناطیسی واکنش نشان دهند.
  • 1:37 - 1:40
    حالا اگر پلاسما را در مدار الکتریکی
    یا میدان مغناطیسی بگذارید،
  • 1:40 - 1:42
    شما عکس العمل متفاوتی بدست میآورید.
  • 1:42 - 1:44
    بخاطر این که پلاسما باردار است،
  • 1:44 - 1:46
    میدانهای الکتریکی آنها را تشدید میکند.
  • 1:46 - 1:51
    حوزه های مغناطیسی آنها را
    به مدارهای دورانی می برد.
  • 1:51 - 1:53
    و قتی که ذرات موجود در پلاسما
    با هم برخورد کنند،
  • 1:53 - 1:56
    یا سرعت آنها با الکتریسیته
    یا مغناطیس بیشتر شود،
  • 1:56 - 1:58
    نور تولید میگردد.
  • 1:58 - 2:00
    این همان نوری است که ما در پلاسما
  • 2:00 - 2:03
    که شبیه شفق شمالی است میبینیم.
  • 2:03 - 2:07
    پلاسما تنها پدیده زیبا و کیهانی نیست.
  • 2:07 - 2:13
    مکعب ساخته شده از گاز طبیعی که محصور
    برق ولتاژ قوی باشد را در نظر بگیرید.
  • 2:13 - 2:15
    میدان الکتریکی ایجاد شده
  • 2:15 - 2:20
    بعضی از الکترونها را به بیرون رانده
    و باعث افزایش سرعت آنها گردیده
  • 2:20 - 2:23
    و دیگر اتمها را یونیزه میکند.
  • 2:23 - 2:27
    ناخالصیهای موجود در مکعبهای کوچک گاز
  • 2:27 - 2:31
    باعث تحصیل و آزاد سازی میزان متنابهی انرژی
  • 2:31 - 2:35
    در شکل اشعه فرا بنفش میشود.
  • 2:35 - 2:37
    مواد شبنما که به هر مکعب کوچکی چسبیده،
  • 2:37 - 2:40
    با یک رنگ ویژه می درخشد
  • 2:40 - 2:45
    وقتی نور فرا بنفش
    با شدت مناسب به آن برسد.
  • 2:45 - 2:49
    حالا، با یک میلیون مکعبهای کوچک
    از این نوع یک مکعب مستطیل بسازید،
  • 2:49 - 2:53
    هرکدام به طور جداگانهای
    با ابزارهای پیچیده الکترونیکی کنترل شوند.
  • 2:53 - 2:56
    احتمال میرود اکنون
    در حال تماشای یکی از آنها باشید.
  • 2:56 - 2:59
    این تلویزیون پلاسما نامیده میشود.
  • 2:59 - 3:02
    پلاسماها کاربردهایی درامور بهداشتی دارند.
  • 3:02 - 3:06
    شیمیدانهای متخصص در پلاسما،
    پلاسماهای ویژهای میسازند
  • 3:06 - 3:09
    که میتواند موا د شیمیایی هدف را
    تخریب نماید یا تغییر دهد.
  • 3:09 - 3:15
    از قبیل کشتن ارگانیسمهای بیماریزای موجود
    در غذاها یا سطوح بیمارستانی.
  • 3:15 - 3:17
    پلاسماها ما را احاطه کردهاند،
  • 3:17 - 3:20
    هم در شکل نمایشی هم در قالب عملی.
  • 3:20 - 3:23
    و در آینده پلاسما متواند استفاده شود
  • 3:23 - 3:26
    برای خلاصی دائم از زباله در زبالهدانها،
  • 3:26 - 3:29
    برای زدودن کارامد سموم از آب و هوا،
  • 3:29 - 3:33
    و تهیه نامحدود و بالقوه
  • 3:33 - 3:35
    انرژی پاک و تجدیدپذیر.
Title:
جامد، مایع، گاز و ... پلاسما ؟ مایکل موریلو
Description:

آیا هرگز جرقه زدن الکتریسیته ساکن را دیده‌اید؟ اون جرقه چیه؟ رعد و برق چیه؟ شفق شمالی چیه؟ یا بگویید دم ستاره های دنباله دار چیه ؟ تمام این چیزها و بسیاری چیزهای دیگر -در حقیقت، ۹۹/۹٪ عالم هستی از پلاسما تشکیل شده است. مایکل ماریلو تصویر کاملی از پلاسما را نمایش می‌دهد.

کامل این درس را در http://ed.ted.com/lessons/solid-liquid-gas-and-plasma-michael-murillo ببینید.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
03:52

Persian subtitles

Revisions