Jeff Smith: İş hayatına dair dersler... ama hapishaneden

Jeff Smith bir yılını hapishanede geçirdi. Ancak içeride keşfettiği şey umduğu gibi değildi -- mahkum arkadaşlarında sınırsız pratik zeka ve ticaret kafası gördü. Şimdi soruyor: Neden bu girişimci potansiyelden faydalanmıyor ve böylece eski mahkumların hapisten çıktıklarında topluma faydalı olmalarına katkıda bulunmuyoruz? (TED@NewYork'taki TED Talent etkinliğinden.)

B.J., hapishanedeki çok sayıda arkadaşımdan biriydi

ve gelecek için büyük planları vardı.

Bir hayali vardı. Dışarı çıktığında

uyuşturucu işini tamamen bırakacaktı ve doğru yolda kalacaktı

ve iki tutkusunu tek bir hayalde birleştirmek için aslında çalışıyordu.

10.000 dolarını

sadece lüks spor arabaların üstünde veya

içinde seks yapan kadınları konu alan bir web sitesini almaya harcamıştı. (Gülüşmeler)

Devlet hapishanesinde ilk haftamdı

ve gerçekte olanların televizyondakiler gibi olmadığını hızla öğreniyordum.

Aslında içerisi zeki, hırslı adamlarla doluydu

ve çoğu durumda mesleki içgüdüleri,

altı ay öncesinde ben Missouri Senatosu'nda yükselen bir yıldızken

benimle şarap içip yemek yiyen

CEO'larınki kadar keskindi.

Benimle içeride kapalı kalanların yüzde 95'i

öncesinde dışarıda uyuşturucu tüccarlarıydı,

ama yaptıklarından bahsettikleri zaman,

farklı bir jargonla konuşurlardı,

ama konuştukları mesleki fikirler

Wharton'da yüksek lisansın ilk yılında duyacaklarınızdan farklı değildi:

eşantiyonlar, ilk defa satın alan müşteriden para almamak,

yeni ürün piyasaya sürüleceğinde odak grup toplantıları,

bölgesel açılım.

Ama o eski şanlı günlerini yad etmeye çok vakit harcamıyorlardı.

Genellikle herkes yalnızca hayatta kalmaya çalışıyordu.

Düşünebileceğinizden çok daha zordur aslında.

Çoğu insanın sandığının aksine,

siz hapishanedeyken sizin hayatınız için insanlar, vergi verenler para vermez,

Kendi hayatınız için gerekli olan şeyleri kendiniz ödemelisiniz.

Kendi sabununuzu, deodorantınızı,

diş fırçanızı, macununuzu, hepsini kendiniz ödemelisiniz.

Ve birkaç sebepten ötürü bu zordur.

Öncelikle, her şey dışarı ödediğinizden

yüzde 30 ila 50 arası daha pahalıdır

ve ikinci olarak, çok para kazanmazsınız.

Ben kamyon boşaltırdım. Tam zamanlı bir işti,

bir yemek deposundaki kamyonları boşaltıp

aylık, bakın saatlik değil, 5.25 dolar kazanırdım.

Peki nasıl hayatta kalırsınız?

Bir şekilde kaçak yollarla para kazanmayı öğrenirsiniz, her yolu deneyerek.

Bunun yasal yolları da vardır.

Her şeyi pulla ödersiniz. Bunlar para biriminizdir.

Başka bir mahkumun hücresini para karşılığı temizlersiniz.

Bunun kısmen kanundışı olanları vardır, mesela hücrenizi berber dükkanına çevirirsiniz.

Oldukça kanundışı olanlar da vardır: Hücrenizi dövme salonuna dönüştürebilirsiniz.

Ve gayet kanundışı olanları vardır,

içeri gizlice haplar, pornografik yayınlar,

cep telefonları sokarsınız ve aynı dış dünyada olduğu gibi

bir risk-ödül dengesi vardır, girişim ne kadar riskliyse

imkan dahilinde o kadar da karlı olabilir.

Hapishanede bir sigara mı istiyorsunuz? Üç ila beş dolar arası.

Eski model, kapaklı ve kafanız kadar büyük

bir cep telefonu mu istiyorsunuz? Üç yüz dolar.

Açık saçık resimli bir dergi mi istiyorsunuz?

Fiyat 1000 dolara kadar çıkabilir.

Yani sizin de fark edebileceğiniz gibi, hapishanenin belirleyici

özelliklerinden biri de pratik zekadır.

Bu ister depodan çalınan artık yemeklerle

yapılan uydurma ama lezzetli yemekler olsun

veya insanların saçlarına ayak tırnak makasıyla şekil vermek,

veya çamaşır torbalarına kaya parçaları doldurarak ve bunları ağaç dallarına bağlayarak

ağırlık malzemesi yapmak olsun, mahkumlar en az şeyle yetinmeyi öğrenirler

ve bunların birçoğu da burada öğrendikleri pratik şeyleri

dış dünyada da kullanmayı

ve restoranlar, berber dükkanları,

kişiye özel spor merkezleri açmayı isterler.

Ama bunlar için hiçbir eğitim, buna hazırlayacak hiçbir şey yoktur,

hapishanede ne bir rehabilitasyon hizmeti,

ne de onların bir iş planı yazmalarına, içgüdüsel olarak

kavradıkları mesleki fikirleri yasal girişimlere aktaracak bir yol

bulmalarına yardım edecek birisi vardır,

hatta internet erişimleri bile yoktur.

Ve sonra, dışarı çıktıkları zaman, çoğu eyalette

işverenlerin belli geçmişe sahip kişilere ayrımcılık yapmalarına

engel olacak bir yasa bulunmaz.

Bu yüzden hiçbirimiz üç eski suçludan ikisinin

beş yıl içinde tekrar suça karışmalarına

şaşırmamalıyız.

Bakın, federallere yalan söyledim, bundan da hayatımın bir yılını kaybettim.

Ama dışarı çıktığımda yemin ettim, elimden geleni

yapacak ve benimle içeride

olanlar gibilerin hayatlarının zaten

harcamış olduklarından daha fazlasını kaybetmelerine izin vermeyecektim.

Bu yüzden umarım onlara bir şekilde yardım etmeyi düşünürsünüz.

Yapabileceğimiz en iyi şey, çeşitli yollar bularak

girişimcilik ruhunu ve

hapishanelerimizdeki kullanılmayan muazzam potansiyeli beslemek olacaktır,

çünkü bunu yapmazsak, onlara yardımcı olacak

yeni beceriler öğrenemeyecekler ve hapse geri dönecekler.

İçeride öğrendikleri tek şey ise yeni kaçak yollar olacak.

Teşekkür ederim. (Alkışlar)