Return to Video

Cukier: Kryjówka na widoku - Robert Lustig

  • 0:08 - 0:11
    Cukier bawi się z tobą w chowanego.
  • 0:11 - 0:13
    Pewnie myślisz, że łatwo będzie ci wygrać,
  • 0:13 - 0:15
    biorąc pod uwagę ilość cukru
  • 0:15 - 0:20
    w napojach gazowanych, lodach,
    cukierkach i torbach z napisem "Cukier".
  • 0:20 - 0:22
    Prawie połowa dodatkowego cukru w diecie
  • 0:22 - 0:24
    pochodzi z takich napojów i słodyczy
  • 0:24 - 0:25
    może się więc wydawać, że cukier
  • 0:25 - 0:26
    nie najlepiej się ukrywa.
  • 0:26 - 0:29
    Niestety, jak w programie
    ochrony świadków,
  • 0:29 - 0:33
    druga połowa ukrywa się tam,
    gdzie najmniej się tego spodziewasz.
  • 0:33 - 0:35
    Sprawdź składniki keczupu,
    sosu bolońskiego,
  • 0:35 - 0:38
    sosu do spaghetti, mleka sojowego,
    napojów energetyzujących,
  • 0:38 - 0:40
    paluszków rybnych
    i masła z orzeszków ziemnych.
  • 0:40 - 0:43
    Przekonasz się,
    że większość z nich zawiera cukier.
  • 0:43 - 0:45
    Dodatkowy cukier odnajdziesz
  • 0:45 - 0:48
    w 3/4 z ponad 600 tys. produktów,
  • 0:48 - 0:50
    dostępnych w sklepach spożywczych.
  • 0:50 - 0:52
    Jak kamufluje się cukier?
  • 0:52 - 0:54
    Czy nie wystarczy
    rzucić okiem na składniki?
  • 0:54 - 0:56
    To nie takie proste.
  • 0:56 - 0:57
    Tak jak na Roberta
  • 0:57 - 1:01
    wołają też Robuś, Robek i Robercik,
  • 1:01 - 1:03
    tak i cukier posiada wiele przydomków.
  • 1:03 - 1:05
    Jeśli myślisz, że pięć lub sześc to dużo,
  • 1:05 - 1:07
    spróbuj wyobrazić sobie 56.
  • 1:07 - 1:09
    Syrop ryżowy, słód jęczmienny,
  • 1:09 - 1:13
    demerara, Florida Crystals,
    nierafinowany brązowy cukier muscovado,
  • 1:13 - 1:15
    i oczywiście syrop glukozowo-fruktozowy,
  • 1:15 - 1:19
    znany też jako syrop kukurydziany.
  • 1:19 - 1:23
    Nawet podstępne przezwiska
    cukru mają własne przydomki.
  • 1:23 - 1:26
    Koncentrat winogronowy lub jabłkowy
    działa na ciebie tak,
  • 1:26 - 1:28
    jak ich 55 słodkich bliźniaków.
  • 1:28 - 1:31
    Nawet jeśli odparowany sok
    z ekologicznej trzciny brzmi zdrowo,
  • 1:31 - 1:33
    w procesie odparowania
  • 1:33 - 1:34
    otrzymujesz cukier.
  • 1:34 - 1:36
    Z chemicznego punktu widzenia, to to samo.
  • 1:36 - 1:38
    Na domiar złego,
  • 1:38 - 1:39
    kiedy różne rodzaje dodanego cukru
  • 1:39 - 1:41
    występują w tym samym produkcie,
  • 1:41 - 1:44
    łatwo ukryć je
    w przepastnej liście składników
  • 1:44 - 1:46
    tak, aby zawartość cukru
    nie wzbudzała podejrzeń,
  • 1:46 - 1:48
    Jednak gdy zsumujemy je wszystkie,
  • 1:48 - 1:51
    może się okazać,
    że cukier jest głównym składnikiem.
  • 1:51 - 1:53
    Obecnie Agencja Żywności i Leków w USA
  • 1:53 - 1:55
    nie ma zalecanego
    limitu dziennego dla cukru,
  • 1:55 - 1:58
    więc trudno stwierdzić, czy 65 g
    w butelce napoju gazowanego
  • 1:58 - 2:00
    to mało, czy dużo.
  • 2:00 - 2:03
    Z drugiej strony
    Światowa Organizacja Zdrowia
  • 2:03 - 2:06
    zaleca by cukier stanowił
    tylko 5% dziennego spożycia kalorii,
  • 2:06 - 2:08
    lub do około 25 gramów dziennie.
  • 2:08 - 2:12
    65 gramów to ponad dwa razy więcej
    od rekomendowanej ilości.
  • 2:12 - 2:14
    Czym w takim razie jest cukier?
  • 2:14 - 2:18
    Na czym polega różnica
    między glukozą a fruktozą?
  • 2:18 - 2:20
    Obie są węglowodanami
  • 2:20 - 2:21
    o tym samym chemicznym składzie:
  • 2:21 - 2:24
    węgiel + wodór + tlen.
  • 2:24 - 2:26
    Różnią się jednak budową i tym,
  • 2:26 - 2:28
    jak zachowują się w organizmie.
  • 2:28 - 2:31
    Glukoza jest najlepszym źródłem energii
  • 2:31 - 2:33
    dla prawie wszystkich żywych organizmów.
  • 2:33 - 2:36
    Może być metabolizowana
    przez każdy narząd ciała.
  • 2:36 - 2:38
    Z drugiej strony fruktoza
  • 2:38 - 2:41
    metabolizowana jest w wątrobie,
  • 2:41 - 2:43
    i kiedy wątroba zostaje przeciążona
  • 2:43 - 2:44
    super słodką fruktozą,
  • 2:44 - 2:48
    nadmiar cukru zamienia się w tłuszcz.
  • 2:48 - 2:50
    Świeże owoce również zawieraj fruktozę,
  • 2:50 - 2:51
    jednak jest to naturalny cukier
  • 2:51 - 2:53
    i nie przeciąża wątroby,
  • 2:53 - 2:56
    bo zawartość błonnika w owocach
    spowalnia jego wchłanianie.
  • 2:56 - 2:58
    Wątroba ma wystarczająco dużo czasu,
  • 2:58 - 2:59
    aby wykonać swe zadanie.
  • 2:59 - 3:02
    Cukier sprawia, że ciasteczka są ciągnące,
  • 3:02 - 3:04
    a cukierki chrupiące.
  • 3:04 - 3:06
    Cukier daje chlebowej skórce
    piękny, brązowy odcień.
  • 3:06 - 3:08
    Jest również wspaniałym konserwantem;
  • 3:08 - 3:10
    nie psuje się i nie ulatnia,
  • 3:10 - 3:12
    więc produkty, do których jest dodawany,
  • 3:12 - 3:15
    łatwiej przechowywać i transportować,
  • 3:15 - 3:16
    przez co mniej kosztują.
  • 3:16 - 3:18
    Cukier kryje się wszędzie.
  • 3:18 - 3:21
    Właściwie łatwiej byłoby wskazać produkty,
  • 3:21 - 3:23
    które nie zawierają dodanego cukru,
  • 3:23 - 3:26
    na przykład: warzywa, jajka, mięso,
  • 3:26 - 3:30
    ryby, owoce, orzechy,
    a nawet kuchenny zlew.
  • 3:30 - 3:32
    Wybierając wodę
    zamiast napojów gazowanych,
  • 3:32 - 3:34
    soków, czy napojów energetyzujących,
  • 3:34 - 3:36
    unikniemy ukrytego cukru.
  • 3:36 - 3:37
    Przynajmniej
  • 3:37 - 3:39
    spróbuj zwracać uwagę na listę składników
  • 3:39 - 3:43
    żeby spożycie cukru utrzymało się
    na zdrowym poziomie.
  • 3:43 - 3:45
    W tej grze w chowanego
  • 3:45 - 3:47
    za każdym razem,
    kiedy nie odnajdujesz cukru,
  • 3:47 - 3:49
    wygrywasz!
Title:
Cukier: Kryjówka na widoku - Robert Lustig
Speaker:
Robert Lustig
Description:

Cukierki, napoje gazowane i lody to produkty w których łatwo stwierdzić zawartość cukru. Wiele innych produktów, które spożywamy regularnie, np. masło orzechowe, keczup, czy sos do spagetti, również zawierają dodatek cukru, z czego tylko nieliczni zdają sobie sprawę. Robert Lustig próbuje odszyfrować skomplikowane listy składników produktów żywnościowych i pokazać, jak cukier przedostaje się do naszej diety w zakamuflowanej formie.

Lekcja: Robert Lustig, animacja: The Tremendousness Collective.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
04:04
Krystian Aparta approved Polish subtitles for Sugar: Hiding in plain sight
Rysia Wand edited Polish subtitles for Sugar: Hiding in plain sight
Rysia Wand edited Polish subtitles for Sugar: Hiding in plain sight
Rysia Wand edited Polish subtitles for Sugar: Hiding in plain sight
Rysia Wand commented on Polish subtitles for Sugar: Hiding in plain sight
Rysia Wand accepted Polish subtitles for Sugar: Hiding in plain sight
Marzena Moglia edited Polish subtitles for Sugar: Hiding in plain sight
  • Finished review.
    Dobry tekst, ale bardzo niestarannie napisany.
    Bardzo dużo literówek: wiec zamiast więć, ze zamiast że oraz takich, które wykryłby spell-check. Proszę o dokładne sprawdzanie przed oddaniem.

Polish subtitles

Revisions