Return to Video

Gebelik testleri nasıl çalışır? - Tien Nguyen

  • 0:07 - 0:13
    Bilinen en eski gebelik testi
    MÖ 1350'de Eski Mısır'a kadar uzanır.
  • 0:13 - 0:15
    Mısırlılara göre,
  • 0:15 - 0:20
    Yapmanız gereken tek şey buğday ve
    arpa tohumu üzerine işeyip beklemek.
  • 0:20 - 0:24
    Eğer biri filizlenir ise,
    tebrikler! Hamilesiniz!
  • 0:24 - 0:29
    Buğday önce filizlenirse kız,
    eğer arpa önce filizlenirse oğlan.
  • 0:29 - 0:32
    1963 yılında, küçük bir araştırma dahilinde
    bu test tekrarlandı,
  • 0:32 - 0:37
    ve gebelik tahmininde %70 doğrulukla
    sonuç verdiği kanıtlandı.
  • 0:37 - 0:41
    Gerçi bebeğin cinsiyetini tutturabildiği
    söylenemez.
  • 0:41 - 0:43
    Bilim adamlarının hipotezine göre
    testin çalışmasının sebebi;
  • 0:43 - 0:47
    hamile kadınların idrarlarının
    daha fazla östrojen içermesi,
  • 0:47 - 0:49
    Ve östrojenin tohumun hızlı büyümesine
    yardımcı olması.
  • 0:49 - 0:52
    Şimdi bu kadim yöntemi
    doğal karşılamamız normal,
  • 0:52 - 0:57
    çünkü modern gebelik testlerimiz dakikalar
    içinde son derece hassas sonuçlar vermekte.
  • 0:57 - 0:59
    Peki bizim testlerimiz nasıl çalışıyor?
  • 0:59 - 1:03
    Reçetesiz gebelik testleri sadece bir şeyi
    tespit etmek için tasarlanmıştır:
  • 1:03 - 1:06
    HCG adı verilen bir hormonu.
    (insan koryonik gonadotropini)
  • 1:06 - 1:09
    HCG gebeliğin erken aşamalarında üretilir.
  • 1:09 - 1:11
    ve vücuda o ay rahim içi duvarını
    açmamasını söyleyen,
  • 1:11 - 1:15
    bir "telefon oyunu"nu başlatır.
  • 1:15 - 1:17
    Gebelik ilerledikçe
  • 1:17 - 1:20
    HCG hormonu plasenta oluşumuna katkıda bulunur,
  • 1:20 - 1:24
    bu sayede besinler,
    anneden fetusa aktarılabilecektir.
  • 1:24 - 1:28
    İdrar şeridin açıkta kalan ucuna
    uygulandığında gebelik testi başlar
  • 1:28 - 1:31
    Sıvı emici elyaftan yukarı doğru
    hareket ettikçe,
  • 1:31 - 1:35
    her birinin ayrı önemli bir görevi olan
    üç ayrı bölgeden geçecektir.
  • 1:35 - 1:39
    Dalga birinci bölgeye,
    Reaksiyon bölgesine geldiğinde,
  • 1:39 - 1:45
    Antikor denen Y biçimli proteinler
    HCG yi üzerine çekecektir.
  • 1:45 - 1:48
    Bu antikorlara boya moleküllerini aktive eden
    kullanışlı bir enzim bağlıdır.
  • 1:48 - 1:54
    Bu ileride çok önemli olacak.
  • 1:54 - 1:57
    Ardından idrar
    Tüm AB1 enzimlerini toplar
  • 1:57 - 2:01
    ve test bölgesine taşır.
    Sonuçların ortaya çıkacağı yer burasıdır.
  • 2:01 - 2:04
    Bu bölgede daha fazla sayıda
    Y biçimli antikor mevcuttur.
  • 2:04 - 2:09
    HCG'ye beş noktadan
    birinden bağlanıverirler.
  • 2:09 - 2:12
    Bilim adamları buna
    bir sandviç tahlili der.
  • 2:12 - 2:19
    HCG eğer mevcut ise, AB1 enzimi ile
  • 2:19 - 2:21
    AB2 arasında sandviç yapılmış olur.
  • 2:21 - 2:24
    Böylece boyayı aktive eden
    enzim işini yapabilecek,
  • 2:24 - 2:27
    ve görünür bir desen oluşturacaktır.
  • 2:27 - 2:32
    Eğer HCG yok ise idrar bu bölgelerde
    tutunmadan geçecektir.
  • 2:32 - 2:36
    Son olarak, ziyaret edilecek bir durak kaldı,
    o da kontrol bölgesi.
  • 2:36 - 2:38
    Her düzgün deneyde olduğu gibi,
  • 2:38 - 2:42
    Bu adım testin düzgün çalışıp
    çalışmadığını test eder.
  • 2:42 - 2:45
    AB1 enzimleri HCG ile
    hiç karşılaşmadı mı,
  • 2:45 - 2:49
    ya da 1. bölge hormonla dolup taşınca,
  • 2:49 - 2:54
    bağlanamamış AB1 enzimleri
    buraya mı taşındı ve
  • 2:54 - 2:56
    daha fazla boya etkinleşti?
  • 2:56 - 3:00
    Hiçbir desen görünmez ise
    bu testin hatalı olduğunu gösterir.
  • 3:00 - 3:03
    Bu testler oldukça güvenilir
    fakat onlar da mükemmel değiller.
  • 3:03 - 3:05
    Örneğin, bazen yanlış negatifler ile (hamileyken
    hamile değil sonucu ile) karşılaşılabilir.
  • 3:05 - 3:10
    Mesela, HCG konsantrasyonları tespit
    için yeterince yüksek değilse.
  • 3:10 - 3:14
    döllenme sonrası, HCG seviyeleri
    her iki ve ya üç günde bir iki katına çıkar,
  • 3:14 - 3:16
    bu yüzden bazen testin cevap vermesi için
    çok erken olabilir.
  • 3:16 - 3:19
    Ve bazı içecekler de idrar örneğini
    sulandırabilir ki,
  • 3:19 - 3:23
    bu yüzden doktorlar testi
    sabah ilk iş olarak yapmanızı önerirler.
  • 3:23 - 3:27
    Öte yandan, yanlış pozitif, (hamile değilken
    hamile sonucu alma) HCG'nin başka
    kaynaklarından ötürü olabilir:
  • 3:27 - 3:30
    Tüp bebek enjeksiyonları,
    dış gebelik gibi,
  • 3:30 - 3:34
    veya rahim kanseri ile
    testis kanseri gibi bazı türler,
  • 3:34 - 3:39
    bu testlerin bir erkeğe bile hamile
    sonucu vermesine sebep olabilir.
  • 3:39 - 3:44
    Bir kadının hamile miyim sorusuna cevap bulması
    için en iyi yer; doktor muayenehanesidir.
  • 3:44 - 3:46
    Doktorlar da, sizin gibi HCG arıyor,
  • 3:46 - 3:50
    fakat bunu daha duyarlı kantitatif
    testlerle yapıyorlar,
  • 3:50 - 3:55
    bu da kanınızdaki HCG'nin tam seviyesini
    ölçebilecekleri anlamına geliyor.
  • 3:55 - 3:57
    Eğer bir gebelik testi sonuçlarını bekliyorsanız,
  • 3:57 - 4:00
    birkaç dakika bile sonsuzmuş gibi gelebilir size.
  • 4:00 - 4:05
    Ama bu kısa süre içinde bile, bilimsel metodolojinin
    gücüne şahit oluyorsunuz.
  • 4:05 - 4:07
    Bu küçük bir sopa, size
    bir soru sormanızı sağlayıp,
  • 4:07 - 4:09
    kontrollü bir deney gerçekleştirip,
  • 4:09 - 4:13
    sonrasında sonuçları analiz ederek
    orijinal hipotezinizi kontrol ediyor.
  • 4:13 - 4:17
    Ve işin en iyi tarafı bir sonraki
    hasata kadar beklemek zorunda da değilsiniz....
Title:
Gebelik testleri nasıl çalışır? - Tien Nguyen
Description:

Tüm dersi izle: http://ed.ted.com/lessons/how-do-pregnancy-tests-work-tien-nguyen
Tezgah üstü gebelik testleri, epey yüksek doğruluk oranıyla hayat değiştiren sonuçlar verir. Peki ama nasıl çalışırlar? Tien Nguyen, her testin bilimsel olarak nasıl titizlikle çalıştığını ve başlangıcından sonuna değin hangi aşamalardan geçtiğini izleyeceğiniz videoda size açıklıyor.

Ders:Tien Nguyen, Animasyon: Andrew Foerster

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
04:34

Turkish subtitles

Revisions