Return to Video

Tôi là Người Dơi- Amy Wray

  • 0:10 - 0:14
    Bay lượn trong màn đêm,
    tôi canh chừng thế giới này
  • 0:14 - 0:20
    một vệ binh thầm lặng, một hiệp sĩ
    bóng đêm, tôi là ...
  • 0:22 - 0:26
    Thôi được.Tôi không phải Người Dơi.
    Tôi chỉ là một con dơi.
  • 0:26 - 0:29
    Nhưng cũng giống như Người Dơi,
    tôi thường xuyên bị hiểu lầm.
  • 0:29 - 0:32
    Mọi người nghĩ tôi đáng sợ, xa lạ
    và nguy hiểm.
  • 0:32 - 0:36
    Nhưng chỉ khi họ biết chuyện của tôi,
    tôi sẽ được ca tụng như một vị anh hùng.
  • 0:37 - 0:38
    Khi mọi người nghĩ đến dơi,
  • 0:38 - 0:42
    Nhiều người liên tưởng đến ma ca rồng ,
    loài chuyên hút máu người.
  • 0:42 - 0:44
    Nhưng sự thật thì trong hơn 1200 loài dơi,
  • 0:44 - 0:48
    chỉ có 3 trong số đó là dơi hút máu người.
  • 0:48 - 0:51
    Ngoài 3 loài đó , chỉ có duy nhất
    một loài hút máu động vật có vú
  • 0:51 - 0:54
    mặc dù vậy , đa phần là gia súc.
  • 0:54 - 0:57
    Có vẻ những điều này vẫn chưa ấn tượng lắm
  • 0:57 - 1:00
    nhưng dơi hút máu giúp ích rất lớn
    cho loài người.
  • 1:00 - 1:03
    Một chất hóa học được biết đến với tên gọi
    "desmoteplase"
  • 1:03 - 1:05
    được tìm thấy trong nước bọt của chúng
  • 1:05 - 1:07
    giúp đánh tan máu đông,
  • 1:07 - 1:11
    và đang được thử nghiệm trên những
    bệnh nhân phục hồi đột quỵ
  • 1:11 - 1:16
    Trong hơn 1000 loài dơi còn lại,
    có khoảng 70% ăn côn trùng.
  • 1:16 - 1:19
    Chúng giúp kiểm soát những
    kẻ hút máu thực sự :
  • 1:19 - 1:22
    Muỗi , mỗi mũi chích đau điếng của chúng
    không chỉ phiền hà
  • 1:22 - 1:26
    Mà còn có khả năng lan truyền bệnh,
    được biết đến như virus bờ tây sông Nile.
  • 1:26 - 1:30
    Mỗi cá thể dơi nâu có thể tiêu hóa 1000
    con côn trùng mỗi giờ
  • 1:30 - 1:36
    đặc biệt Dơi Thò Đuôi Mexicoc
    một đêm có thể ăn vài tấn bướm đêm.
  • 1:36 - 1:38
    Chỉ riêng nước Mỹ,
  • 1:38 - 1:40
    dơi cung cấp miễn phí dịch vụ
  • 1:40 - 1:44
    kiểm soát côn trùng có giá trị khoảng
    3.7 tỉ đô la cho những người nông dân,
  • 1:44 - 1:47
    điều này đã tác động tốt đến
    những người tiêu dùng
  • 1:47 - 1:51
    Dơi trái cây, hay được gọi là Siêu Dơi ,
    bởi kích thước to lớn của nó,
  • 1:51 - 1:54
    đóng một vai trò vô cùng quan trọng
    trong quá trình thụ phấn ở cây trồng.
  • 1:54 - 1:58
    Bằng việc di chuyển giữa những bông hoa
    để kiếm tìm mật thơm và quả ngọt,
  • 1:58 - 2:02
    chúng vận chuyển phấn hoa và hạt giống ,
    giúp cây trồng sinh sản.
  • 2:02 - 2:05
    Ví dụ như ở Đông Nam Á,
  • 2:05 - 2:09
    dơi mật là loài duy nhất
    thụ phấn cho sầu riêng.
  • 2:09 - 2:12
    Loài dơi khác thụ phấn cho đào, chuối
  • 2:12 - 2:15
    và cả cây thùa làm rượu tequila.
  • 2:15 - 2:16
    Nếu không có chúng,
  • 2:16 - 2:20
    rất nhiều cây ăn quả sẽ không thể tạo ra
    trái cây ngon lành cho ta thưởng thức.
  • 2:20 - 2:25
    Là anh hùng hệ sinh thái
    dơi đóng vai trò đặc biệt riêng của mình.
  • 2:25 - 2:29
    Loài dơi là nguồn cảm hứng cho
    các thiết kế về robot bay
  • 2:29 - 2:32
    và kể cả máy bay trinh thám
    tiết kiệm năng lượng,
  • 2:32 - 2:37
    bởi chúng là loài động vật có vú duy nhất
    thực sự có thể bay được.
  • 2:39 - 2:44
    Định vị bằng một loại tiếng vang sinh học,
    được dơi sử dụng như một cách để do thám.
  • 2:44 - 2:47
    và tìm kiếm kẻ thù trong bóng tối.
  • 2:47 - 2:50
    Mặc dù có nhận định sai lầm rằng
    dơi bị mù.
  • 2:50 - 2:52
    nhưng thực chất,
    tất cả loài dơi đều nhìn được.
  • 2:52 - 2:57
    Và một trong số đó có mắt to hơn để
    nhìn tốt hơn trong điều kiện kém sáng.
  • 2:57 - 3:00
    Nhiều người lo lắng
    sẽ bị nhiễm bệnh từ loài dơi,
  • 3:00 - 3:04
    và như các loài động vật khác,
    dơi có thể mang mầm bệnh, như bệnh dại.
  • 3:04 - 3:09
    Trên thực tế,
    có ít hơn 0.5% loài dơi nhiễm virus này.
  • 3:09 - 3:13
    Điều đó cũng lạ
    như việc nhận được cùng một kết quả
  • 3:13 - 3:16
    khi tung đồng xu trong tám lần.
  • 3:18 - 3:21
    Việc nhận thức loài dơi là dịch bệnh
  • 3:21 - 3:23
    có lẽ đến từ việc rằng
    những con dơi bị bệnh,
  • 3:23 - 3:27
    có thể có biểu hiện không bình thường,
    xuất hiện vào ban ngày,
  • 3:27 - 3:28
    hoặc không thể bay được,
  • 3:28 - 3:31
    dường như dễ bị mọi người bắt gặp hơn.
  • 3:31 - 3:35
    Vậy nên cách tốt nhất để bảo vệ bản thân bạn là
    hãy bảo vệ cả loài dơi,
  • 3:35 - 3:37
    giữ chúng khỏe mạnh,
    bảo vệ nơi ở của chúng,
  • 3:37 - 3:41
    và giảm nguy cơ truyền bệnh của chúng.
  • 3:41 - 3:44
    Ở Bắc Mỹ, loài dơi bị đe dọa bởi
    một bệnh dịch khủng khiếp
  • 3:44 - 3:47
    tên là hội chứng mũi trắng.
  • 3:47 - 3:49
    Loại nấm lây nhiễm này khiến loài dơi tỉnh giấc
  • 3:49 - 3:51
    trong thời kì ngủ đông.
  • 3:51 - 3:54
    Không tìm được thức ăn,
    chúng mất đi một lượng lớn năng lượng,
  • 3:54 - 3:57
    và dẫn tới chết đói.
  • 3:57 - 4:00
    Hội chứng mũi trắng đã càn quét
    qua cả một động đầy dơi
  • 4:00 - 4:04
    với tỉ lệ tử vong có thể lên đến 90%.
  • 4:04 - 4:06
    Sự thay đổi khí hậu và tàn phá nơi ở
  • 4:06 - 4:09
    cũng đặt ra mối đe dọa nghiêm trọng
    tới số lượng loài dơi.
  • 4:09 - 4:14
    Ví dụ, vào tháng Một năm 2014,
    có một đợt nóng lịch sử xảy ra tại Úc
  • 4:14 - 4:18
    khiến hơn 100,000 con dơi chết
    vì không chịu nổi sức nóng.
  • 4:18 - 4:20
    Một số người chỉ muốn
    thấy thế giới bị hủy hoại,
  • 4:20 - 4:25
    và dơi trên thế giới bị đe dọa
    bởi sự tàn phá nơi mà chúng ta gọi nhà,
  • 4:25 - 4:26
    bao gồm các đầm lầy đước,
  • 4:26 - 4:28
    những rừng cây hùng vĩ,
  • 4:28 - 4:30
    và, tất nhiên cả những hang dơi.
  • 4:31 - 4:34
    Nên dù tôi là anh hùng của câu chuyện,
    tôi vẫn cần được giúp
  • 4:34 - 4:38
    Và giờ đây bạn đã biết toàn bộ
    câu chuyện về loài dơi chúng tôi
  • 4:38 - 4:41
    bạn có thể học được cách bảo vệ
    loài động vật quả cảm này.
  • 4:41 - 4:44
    Hãy lắp đặt một hộp chú ngụ cho dơi,
  • 4:44 - 4:47
    một trong những cách dễ nhất
    để tạo nơi ở cho dơi.
  • 4:47 - 4:52
    Khuyến cáo sử dụng phân bón hóa học bởi
    nó ảnh hưởng xấu tới loài dơi
  • 4:52 - 4:55
    và xác của chúng tôi sẽ là
    thức ăn cho bọn côn trùng gây hại.
  • 4:55 - 4:58
    Tránh việc đi vào hang bởi bạn có thể sẽ
    quấy rầy giấc ngủ đông của dơi
  • 4:58 - 5:01
    hãy nhớ làm sạch thiết bị của mình
    sau khi vào một cái hang.
  • 5:01 - 5:05
    Nếu bạn có một tổ dơi không mong đợi
    ở gác mái hay nhà kho
  • 5:05 - 5:09
    liên hệ với chính quyền địa để chuyển
    bọn tôi đến nơi khác an toàn và nhân đạo.
  • 5:09 - 5:12
    Và nếu bạn có thấy một con dơi,
    đừng có ý định chạm vào nó,
  • 5:12 - 5:16
    thay vào đó,
    gọi cho Hội Kiểm Soát Động Vật.
  • 5:16 - 5:19
    Người dơi có lẽ muốn
    giữ kín danh tính của mình.
  • 5:19 - 5:24
    nhưng cách tốt nhất để giúp đỡ loài dơi
    là tiếp tục học hỏi về chúng
  • 5:24 - 5:27
    và lan truyền sự thực về
    những người anh hùng thực thụ này
  • 5:27 - 5:31
    mặc dù việc làm tốt đẹp của chúng
    thường là thầm lặng.
Title:
Tôi là Người Dơi- Amy Wray
Description:

Xem toàn bộ bài học tại: http://ed.ted.com/lessons/i-m-batman-amy-wray

Loài gì bay xuyên màn đêm, là một cảnh vệ thầm lặng và bảo vệ thế giới chúng ta khỏi quỷ dữ? Người dơi? Hay là ... dơi. Giống như Người Dơi, loài dơi thường bị hiểu nhầm và vu khống. Amy Wray đã bác bỏ lời đồn rằng loài dơi là loài quỷ dữ nguy hiểm và giải thích vì sao chúng xứng đáng được chào đón như người hùng và có được sự bảo vệ bởi chúng ta.

Bài học của Amy Wray, minh họa bởi TED-Ed.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
05:48
Dimitra Papageorgiou approved Vietnamese subtitles for I'm Batman - Amy Wray
Dieu Dang NguyenTran edited Vietnamese subtitles for I'm Batman - Amy Wray
Dieu Dang NguyenTran accepted Vietnamese subtitles for I'm Batman - Amy Wray
Dieu Dang NguyenTran edited Vietnamese subtitles for I'm Batman - Amy Wray
Dieu Dang NguyenTran edited Vietnamese subtitles for I'm Batman - Amy Wray
Sao Mai Phan edited Vietnamese subtitles for I'm Batman - Amy Wray
Sao Mai Phan edited Vietnamese subtitles for I'm Batman - Amy Wray
Sao Mai Phan edited Vietnamese subtitles for I'm Batman - Amy Wray
Show all

Vietnamese subtitles

Revisions