Kiedy dokładnie następuje moment śmierci? - Randall Hayes

Cała lekcja na: http://ed.ted.com/lessons/at-what-moment-are-you-dead-randall-hayes

Od początku dziejów ludzkość interesuje się śmiercią i zmartwychwstaniem. Jednak czy powstanie z martwych jest rzeczywiście możliwe? I co różni istotę żywą od martwego ciała? Randall Hayes przygląda się kilku naukowym teoriom, by uzyskać odpowiedź na to nurtujące nas od wieków pytanie.

Lekcja: Randal Hayes; animacja: Anton Bogaty

Już od początku dziejów

fascynuje nas śmierć i zmartwychwstanie.

Niemal każda religia świata

podaje wyjaśnienie tych zjawisk.

Od najstarszych mitów

po najnowsze hity kinowe

umarli ciągle wracają.

Jednak czy zmartwychwstanie jest możliwe?

I co odróżnia istotę żywą

od martwego ciała?

By zrozumieć, czym jest śmierć,

najpierw musimy zrozumieć,
czym jest życie.

Witalizm, jedna ze starożytnych teorii,

głosił, że istoty żywe są wyjątkowe,

bo wypełnia je specjalna energia,

która stanowi esencję życia.

Jedni nazywali ją Chi,

inni siłą witalną,

jeszcze inni humorami.

Wiara w istnienie tej energii

była powszechna

i przetrwała do dziś,
w opowieściach o istotach,

które potrafią wysysać życie z innych,

lub magicznych źródłach,

które przywracają życie martwym.

Witalizm stracił popularność
w cywilizacji zachodniej,

w wyniku rewolucji naukowej w XVII wieku.

Wtedy to Kartezjusz wysunął pogląd,

że ciało ludzkie
niewiele różni się od maszyn,

a ludzka dusza znajduje się
w szyszynce mózgowej.

Następnie w 1970 roku
dr Duncan McDougall dowodził,

że dusza ma masę,

i ważył pacjentów
tuż przed śmiercią i po niej,

w celu udowodnienia teorii.

Choć wyniki jego badań podważono,

podobnie jak całą koncepcję witalizmu,

pozostałości po jego teorii
są obecne w kulturze masowej.

Czego uczą nas te wszystkie teorie?

Wiemy, że życie nie zawiera się
w magicznej substancji czy iskrze,

ale zależy od nieustannych
procesów biologicznych.

Aby móc je zrozumieć,

musimy przyjrzeć się
pojedynczym komórkom.

Wewnątrz każdej komórki

zachodzą ciągłe procesy chemiczne,

napędzane glukozą i tlenem,

które ciało przekształca
w niosące energię molekuły,

znane jako ATP.

Energia ta wykorzystywana jest
do wszystkich czynności życiowych,

od regeneracji poprzez wzrost
do rozmnażania.

Potrzeba wiele energii
do produkcji molekuł,

jeszcze więcej na umieszczenie ich
w odpowiednim miejscu.

Według zasad entropii,

molekuły dążą do przypadkowego
rozprzestrzeniania się,

wędrując z miejsc o wysokiej koncentracji
do tych o niskiej koncentracji

lub nawet rozpadając się
na mniejsze molekuły i atomy.

Komórki wciąż potrzebują energii,

by zapobiegać entropii

i utrzymywać atomy
w skomplikowanych konfiguracjach,

od czego zależą funkcje biologiczne.

Kiedy w komórce dochodzi do entropii,
skupiska rozpadają się,

co ostatecznie prowadzi do śmierci.

Stąd też umarłego
nie da się tak po prostu wskrzesić.

Można zastosować sztuczne oddychanie,

co jednak nie przyniesie skutku,

jeśli pozostałe procesy
cyklu oddychania przestały działać.

Podobnie, defibrylacja elektryczna

nie ożywi martwego serca,

a jedynie przywróci rytmiczne ruchy,

jeśli mięsień bije nieregularnie.

Może to utrzymać osobę przy życiu,

ale nie ożywi martwego,

czy też potwora złożonego
z kilku martwych ciał.

Różne cudowne zabiegi medyczne

mogą opóźnić śmierć lub jej zapobiec,

ale nie mogą jej odwrócić.

Jednak, nie jest to tak proste
jakby się wydawało.

Dzięki stałym postępom
techniki i medycyny,

śpiączka to dziś stan
potencjalnie odwracalny,

choć dawniej oznaczałaby śmierć.

W przyszłości moment
nieodwracalnej śmierci

możemy posunąć jeszcze dalej.

Istnieją bowiem zwierzęta,

które przedłużają sobie życie

lub potrafią przetrwać ekstremalne warunki

dzięki zatrzymaniu procesów biologicznych.

Badacze z zakresu krioniki
dążą do podobnego efektu

przez zamrażanie umierających,

żeby odmrozić ich w przyszłości,

kiedy postęp techniczny
będzie już mógł im pomóc.

Zamrożone komórki
niemal przestają się ruszać,

co powoduje ustanie dyfuzji.

Zatrzymanie wszystkich
procesów komórkowych

można odwrócić dzięki działaniu nanobotów,

które przywrócą molekułom
pierwotną pozycję

i dostarczają komórkom ATP,

co teoretycznie może
przywrócić ciało do życia.

Jeśli życie to nie magiczna iskierka,

ale ciąg skomplikowanych,
nieprzerwanych procesów,

śmierć to jedynie wzrost entropii,

który niszczy ten balans.

Moment, w którym człowiek umiera,

nie jest zatem niezmienną stałą,

ale zależy od naszych umiejętności

odwrócenia entropii.