[Script Info] Title: [Events] Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text Dialogue: 0,0:00:06.83,0:00:09.43,Default,,0000,0000,0000,,Już od początku dziejów Dialogue: 0,0:00:09.43,0:00:14.24,Default,,0000,0000,0000,,fascynuje nas śmierć i zmartwychwstanie. Dialogue: 0,0:00:14.24,0:00:16.33,Default,,0000,0000,0000,,Niemal każda religia świata\N Dialogue: 0,0:00:16.33,0:00:18.66,Default,,0000,0000,0000,,podaje wyjaśnienie tych zjawisk. Dialogue: 0,0:00:18.67,0:00:20.53,Default,,0000,0000,0000,,Od najstarszych mitów Dialogue: 0,0:00:20.53,0:00:22.90,Default,,0000,0000,0000,,po najnowsze hity kinowe Dialogue: 0,0:00:22.91,0:00:25.35,Default,,0000,0000,0000,,umarli ciągle wracają. Dialogue: 0,0:00:25.35,0:00:28.09,Default,,0000,0000,0000,,Jednak czy zmartwychwstanie jest możliwe? Dialogue: 0,0:00:28.09,0:00:31.24,Default,,0000,0000,0000,,I co odróżnia istotę żywą Dialogue: 0,0:00:31.24,0:00:32.100,Default,,0000,0000,0000,,od martwego ciała? Dialogue: 0,0:00:32.100,0:00:35.12,Default,,0000,0000,0000,,By zrozumieć, czym jest śmierć, Dialogue: 0,0:00:35.12,0:00:37.77,Default,,0000,0000,0000,,najpierw musimy zrozumieć,\Nczym jest życie. Dialogue: 0,0:00:37.77,0:00:41.21,Default,,0000,0000,0000,,Witalizm, jedna ze starożytnych teorii, Dialogue: 0,0:00:41.21,0:00:43.87,Default,,0000,0000,0000,,głosił, że istoty żywe są wyjątkowe, Dialogue: 0,0:00:43.87,0:00:46.43,Default,,0000,0000,0000,,bo wypełnia je specjalna energia, Dialogue: 0,0:00:46.43,0:00:49.57,Default,,0000,0000,0000,,która stanowi esencję życia. Dialogue: 0,0:00:49.57,0:00:51.26,Default,,0000,0000,0000,,Jedni nazywali ją Chi, Dialogue: 0,0:00:51.26,0:00:52.74,Default,,0000,0000,0000,,inni siłą witalną, Dialogue: 0,0:00:52.74,0:00:53.97,Default,,0000,0000,0000,,jeszcze inni humorami. Dialogue: 0,0:00:53.97,0:00:55.69,Default,,0000,0000,0000,,Wiara w istnienie tej energii Dialogue: 0,0:00:55.69,0:00:57.21,Default,,0000,0000,0000,,była powszechna Dialogue: 0,0:00:57.21,0:00:59.71,Default,,0000,0000,0000,,i przetrwała do dziś,\Nw opowieściach o istotach, Dialogue: 0,0:00:59.71,0:01:03.33,Default,,0000,0000,0000,,które potrafią wysysać życie z innych, Dialogue: 0,0:01:03.33,0:01:05.12,Default,,0000,0000,0000,,lub magicznych źródłach, Dialogue: 0,0:01:05.12,0:01:07.26,Default,,0000,0000,0000,,które przywracają życie martwym. Dialogue: 0,0:01:07.26,0:01:10.14,Default,,0000,0000,0000,,Witalizm stracił popularność\Nw cywilizacji zachodniej, Dialogue: 0,0:01:10.14,0:01:13.73,Default,,0000,0000,0000,,w wyniku rewolucji naukowej w XVII wieku. Dialogue: 0,0:01:13.73,0:01:16.17,Default,,0000,0000,0000,,Wtedy to Kartezjusz wysunął pogląd, Dialogue: 0,0:01:16.17,0:01:20.35,Default,,0000,0000,0000,,że ciało ludzkie\Nniewiele różni się od maszyn, Dialogue: 0,0:01:20.35,0:01:26.10,Default,,0000,0000,0000,,a ludzka dusza znajduje się\Nw szyszynce mózgowej. Dialogue: 0,0:01:26.10,0:01:29.87,Default,,0000,0000,0000,,Następnie w 1970 roku \Ndr Duncan McDougall dowodził, Dialogue: 0,0:01:29.87,0:01:31.44,Default,,0000,0000,0000,,że dusza ma masę, Dialogue: 0,0:01:31.44,0:01:35.23,Default,,0000,0000,0000,,i ważył pacjentów\Ntuż przed śmiercią i po niej, Dialogue: 0,0:01:35.23,0:01:37.19,Default,,0000,0000,0000,,w celu udowodnienia teorii. Dialogue: 0,0:01:37.19,0:01:39.88,Default,,0000,0000,0000,,Choć wyniki jego badań podważono, Dialogue: 0,0:01:39.88,0:01:41.85,Default,,0000,0000,0000,,podobnie jak całą koncepcję witalizmu, Dialogue: 0,0:01:41.85,0:01:45.33,Default,,0000,0000,0000,,pozostałości po jego teorii\Nsą obecne w kulturze masowej. Dialogue: 0,0:01:45.33,0:01:48.75,Default,,0000,0000,0000,,Czego uczą nas te wszystkie teorie? Dialogue: 0,0:01:48.75,0:01:53.54,Default,,0000,0000,0000,,Wiemy, że życie nie zawiera się\Nw magicznej substancji czy iskrze, Dialogue: 0,0:01:53.54,0:01:57.66,Default,,0000,0000,0000,,ale zależy od nieustannych\Nprocesów biologicznych. Dialogue: 0,0:01:57.66,0:02:00.01,Default,,0000,0000,0000,,Aby móc je zrozumieć, Dialogue: 0,0:02:00.01,0:02:03.92,Default,,0000,0000,0000,,musimy przyjrzeć się\Npojedynczym komórkom. Dialogue: 0,0:02:03.92,0:02:06.11,Default,,0000,0000,0000,,Wewnątrz każdej komórki Dialogue: 0,0:02:06.11,0:02:08.97,Default,,0000,0000,0000,,zachodzą ciągłe procesy chemiczne, Dialogue: 0,0:02:08.97,0:02:11.28,Default,,0000,0000,0000,,napędzane glukozą i tlenem, Dialogue: 0,0:02:11.28,0:02:14.62,Default,,0000,0000,0000,,które ciało przekształca\Nw niosące energię molekuły, Dialogue: 0,0:02:14.62,0:02:16.47,Default,,0000,0000,0000,,znane jako ATP. Dialogue: 0,0:02:16.47,0:02:19.63,Default,,0000,0000,0000,,Energia ta wykorzystywana jest\Ndo wszystkich czynności życiowych, Dialogue: 0,0:02:19.63,0:02:22.71,Default,,0000,0000,0000,,od regeneracji poprzez wzrost\Ndo rozmnażania.\N Dialogue: 0,0:02:22.71,0:02:25.89,Default,,0000,0000,0000,,Potrzeba wiele energii \Ndo produkcji molekuł, Dialogue: 0,0:02:25.89,0:02:29.82,Default,,0000,0000,0000,,jeszcze więcej na umieszczenie ich\Nw odpowiednim miejscu. Dialogue: 0,0:02:29.82,0:02:32.18,Default,,0000,0000,0000,,Według zasad entropii, Dialogue: 0,0:02:32.18,0:02:35.89,Default,,0000,0000,0000,,molekuły dążą do przypadkowego\Nrozprzestrzeniania się, Dialogue: 0,0:02:35.89,0:02:40.18,Default,,0000,0000,0000,,wędrując z miejsc o wysokiej koncentracji\Ndo tych o niskiej koncentracji Dialogue: 0,0:02:40.18,0:02:43.82,Default,,0000,0000,0000,,lub nawet rozpadając się\Nna mniejsze molekuły i atomy. Dialogue: 0,0:02:43.82,0:02:46.68,Default,,0000,0000,0000,,Komórki wciąż potrzebują energii, Dialogue: 0,0:02:46.68,0:02:48.80,Default,,0000,0000,0000,,by zapobiegać entropii Dialogue: 0,0:02:48.80,0:02:52.02,Default,,0000,0000,0000,,i utrzymywać atomy \Nw skomplikowanych konfiguracjach, Dialogue: 0,0:02:52.02,0:02:55.84,Default,,0000,0000,0000,,od czego zależą funkcje biologiczne. Dialogue: 0,0:02:55.84,0:02:59.65,Default,,0000,0000,0000,,Kiedy w komórce dochodzi do entropii,\Nskupiska rozpadają się, Dialogue: 0,0:02:59.65,0:03:03.63,Default,,0000,0000,0000,,co ostatecznie prowadzi do śmierci. Dialogue: 0,0:03:03.63,0:03:08.70,Default,,0000,0000,0000,,Stąd też umarłego\Nnie da się tak po prostu wskrzesić. Dialogue: 0,0:03:08.70,0:03:11.57,Default,,0000,0000,0000,,Można zastosować sztuczne oddychanie, Dialogue: 0,0:03:11.57,0:03:13.24,Default,,0000,0000,0000,,co jednak nie przyniesie skutku, Dialogue: 0,0:03:13.24,0:03:18.25,Default,,0000,0000,0000,,jeśli pozostałe procesy\Ncyklu oddychania przestały działać. Dialogue: 0,0:03:18.25,0:03:20.99,Default,,0000,0000,0000,,Podobnie, defibrylacja elektryczna Dialogue: 0,0:03:20.99,0:03:24.07,Default,,0000,0000,0000,,nie ożywi martwego serca, Dialogue: 0,0:03:24.07,0:03:26.57,Default,,0000,0000,0000,,a jedynie przywróci rytmiczne ruchy, Dialogue: 0,0:03:26.57,0:03:30.50,Default,,0000,0000,0000,,jeśli mięsień bije nieregularnie. Dialogue: 0,0:03:30.50,0:03:32.94,Default,,0000,0000,0000,,Może to utrzymać osobę przy życiu, Dialogue: 0,0:03:32.94,0:03:34.91,Default,,0000,0000,0000,,ale nie ożywi martwego, Dialogue: 0,0:03:34.91,0:03:37.81,Default,,0000,0000,0000,,czy też potwora złożonego\Nz kilku martwych ciał. Dialogue: 0,0:03:37.81,0:03:40.73,Default,,0000,0000,0000,,Różne cudowne zabiegi medyczne Dialogue: 0,0:03:40.73,0:03:43.60,Default,,0000,0000,0000,,mogą opóźnić śmierć lub jej zapobiec, Dialogue: 0,0:03:43.60,0:03:45.36,Default,,0000,0000,0000,,ale nie mogą jej odwrócić. Dialogue: 0,0:03:45.36,0:03:48.22,Default,,0000,0000,0000,,Jednak, nie jest to tak proste\Njakby się wydawało. Dialogue: 0,0:03:48.22,0:03:51.69,Default,,0000,0000,0000,,Dzięki stałym postępom \Ntechniki i medycyny, Dialogue: 0,0:03:51.69,0:03:56.60,Default,,0000,0000,0000,,śpiączka to dziś stan \Npotencjalnie odwracalny, Dialogue: 0,0:03:56.60,0:04:01.42,Default,,0000,0000,0000,,choć dawniej oznaczałaby śmierć. Dialogue: 0,0:04:01.42,0:04:03.62,Default,,0000,0000,0000,,W przyszłości moment \Nnieodwracalnej śmierci Dialogue: 0,0:04:03.62,0:04:05.94,Default,,0000,0000,0000,,możemy posunąć jeszcze dalej. Dialogue: 0,0:04:05.94,0:04:07.53,Default,,0000,0000,0000,,Istnieją bowiem zwierzęta, Dialogue: 0,0:04:07.53,0:04:09.40,Default,,0000,0000,0000,,które przedłużają sobie życie Dialogue: 0,0:04:09.40,0:04:11.79,Default,,0000,0000,0000,,lub potrafią przetrwać ekstremalne warunki Dialogue: 0,0:04:11.79,0:04:16.34,Default,,0000,0000,0000,,dzięki zatrzymaniu procesów biologicznych. Dialogue: 0,0:04:16.34,0:04:19.56,Default,,0000,0000,0000,,Badacze z zakresu krioniki\Ndążą do podobnego efektu Dialogue: 0,0:04:19.56,0:04:21.91,Default,,0000,0000,0000,,przez zamrażanie umierających, Dialogue: 0,0:04:21.91,0:04:23.76,Default,,0000,0000,0000,,żeby odmrozić ich w przyszłości, Dialogue: 0,0:04:23.76,0:04:26.82,Default,,0000,0000,0000,,kiedy postęp techniczny \Nbędzie już mógł im pomóc. Dialogue: 0,0:04:26.82,0:04:30.77,Default,,0000,0000,0000,,Zamrożone komórki\Nniemal przestają się ruszać, Dialogue: 0,0:04:30.77,0:04:33.39,Default,,0000,0000,0000,,co powoduje ustanie dyfuzji. Dialogue: 0,0:04:33.39,0:04:38.08,Default,,0000,0000,0000,,Zatrzymanie wszystkich \Nprocesów komórkowych Dialogue: 0,0:04:38.08,0:04:42.63,Default,,0000,0000,0000,,można odwrócić dzięki działaniu nanobotów, Dialogue: 0,0:04:42.63,0:04:45.26,Default,,0000,0000,0000,,które przywrócą molekułom \Npierwotną pozycję Dialogue: 0,0:04:45.26,0:04:49.47,Default,,0000,0000,0000,,i dostarczają komórkom ATP, Dialogue: 0,0:04:49.47,0:04:52.52,Default,,0000,0000,0000,,co teoretycznie może \Nprzywrócić ciało do życia. Dialogue: 0,0:04:52.52,0:04:56.32,Default,,0000,0000,0000,,Jeśli życie to nie magiczna iskierka, Dialogue: 0,0:04:56.32,0:05:00.94,Default,,0000,0000,0000,,ale ciąg skomplikowanych,\Nnieprzerwanych procesów, Dialogue: 0,0:05:00.94,0:05:03.97,Default,,0000,0000,0000,,śmierć to jedynie wzrost entropii, Dialogue: 0,0:05:03.97,0:05:06.48,Default,,0000,0000,0000,,który niszczy ten balans. Dialogue: 0,0:05:06.48,0:05:09.54,Default,,0000,0000,0000,,Moment, w którym człowiek umiera, Dialogue: 0,0:05:09.54,0:05:12.66,Default,,0000,0000,0000,,nie jest zatem niezmienną stałą, Dialogue: 0,0:05:12.66,0:05:14.47,Default,,0000,0000,0000,,ale zależy od naszych umiejętności Dialogue: 0,0:05:14.47,0:05:18.21,Default,,0000,0000,0000,,odwrócenia entropii.