لە چ چرکەساتێکدا دەمریت؟- ڕانداڵ هەیس
-
0:07 - 0:10تا ئەو جێگەیەی بتوانین
بەدواداچوون بۆ بوونی خۆمان بکەین، -
0:10 - 0:15مرۆڤەکان لەلایەن مردن و زیندووبوونەوە
سەرنجیان ڕاکێشراوە. -
0:15 - 0:19نزیکەی هەموو ئاینەکانی جیهان
لێکدانەوەیان بۆ مردن و زیندووبوونەوە هەیە، -
0:19 - 0:20و لە ئەفسانە هەرکۆنەکانمانەوە
-
0:20 - 0:26تا نوێترین و بەناوبانگترین فلیمە
سینەماییەکان، مردوو بەردەوام زیندوودەبێتەوە. -
0:26 - 0:28بەڵام هەر بەڕاست زیندووبوونەوە بوونی هەیە؟
-
0:28 - 0:34و جیاوازی ڕاستەقینە نێوان دروستکراوێکی
زیندوو و لاشەیەکی مردوو چییە، بەهەرحاڵ؟ -
0:34 - 0:38بۆ ئەوەی تێبگەین مردن چییە،
سەرەتا پێویستە تێبگەین ژیان چییە. -
0:38 - 0:41تیۆرێکی کۆن کە بیرۆکە بوو
پێیان دەگووت زیندە بەخشیەتی، -
0:41 - 0:44کەوا بانگەشەی ئەوەی دەکرد
شتە زیندووەکان بێهاوتان -
0:44 - 0:47چونکە زیندووەکان پڕن لە مادە و
وزەی تایبەت، -
0:47 - 0:50کەوا کرۆکی ژیان بوونە.
-
0:50 - 0:51ئەگەر پێیگوترابێت کیو ئای،
-
0:51 - 0:52خوێن، سەرچاوەی ژیان،
-
0:52 - 0:54یان گاڵتەوگەپ،
-
0:54 - 0:57باوڕبوون بە کرۆکێکی وایە
لە هەموو جیهان ئاسایی بوو، -
0:57 - 1:00و هێشتاش بەردەوامە لەسەر چیرۆکە
دروستکراوەکان -
1:00 - 1:03کەوا هەرچۆنێک بێت دەتوانی کەسێکی زیندوو
لەوانی دیکە ونبکەن، -
1:03 - 1:07یاخود هەندێک پێکهاتەی سەرچاوە جادوویەکان
دەتوانن دووبارە کەسە ونبووەکە بگەڕێنەوە. -
1:07 - 1:10زیندەی بەخشیەتی لە جیهانی ڕۆژئاوا
دەستی بە پوکانەوە کرد -
1:10 - 1:14دوابەدوای شۆڕشی زانستی لە سەدەی ١٧.
-
1:14 - 1:16ڕێنێ دێیکارتس پەرەی بە بیرۆکەکەی دا
-
1:16 - 1:20کەوا لاشەی مرۆڤ لە بنەڕەتدا لەگەڵ
هەر ئامێرێکی دیکە هیچ جیاوازیەکی نییە، -
1:20 - 1:26بەهۆی ڕۆحێکی دروستکراوی خودایی هاتۆتە ژیان
لە لیکە ڕژێنی لوولەی مێشک جێگیرکراوە. -
1:26 - 1:32لە ساڵی ١٩٠٧دا، دکتۆر دەنکن مەکدووگەڵ
بانگەشەی ئەوەی کرد کە ڕۆح کێشی هەیە، -
1:32 - 1:38بەخێرایی نەخۆشەکانی دەکێشا
پێش و دوای مردن تا بیسەلمێنێت . -
1:38 - 1:42هەرچەندە تاقیکردنەوەکانی گومان لێکراوبوون
هەروەکو تەواوی تاقیکردنەوە زیندەبەخشیەکان. -
1:42 - 1:45هێشتا بەدواداچوون بۆ تیۆرەکەی
لە ناو کلتورە باوەکان بوونی هەیە. -
1:45 - 1:48بەڵام لە کوێ ئەو هەموو تیۆرە
گومانلێکراوە بە جێمان دەهێڵێت؟ -
1:48 - 1:51ئێستا ئەوەی ئێمە دەزانین
ئەوەیە کە ژیان -
1:51 - 1:54هیچ مادەیەک یاخود
پڕشنگداری جادووی تێدا نییە، -
1:54 - 1:58بەڵام پڕۆسەی زیندەوەرزانی بەردەوام لە
جێبەجێکردنی کردارەکانی خۆی. -
1:58 - 2:00و بۆ تێگەیشتن لەم کردارانە،
-
2:00 - 2:04پێویستە سەرنجی ئاستی خانە
تایبەتیەکانمان بدەین. -
2:04 - 2:06لە هەریەک لەناو ئەم خانانە،
-
2:06 - 2:09کاردانەوەکانی کمیایی
بە بەردەوامی ڕوودەدەن، -
2:09 - 2:13لەلایەن ئۆکسجین و گلوکۆزەوە
هێزیان پێدەدرێت کەوا لاشەمان -
2:13 - 2:17بۆ گەردە هەڵگری وەزە دەگۆڕێت
کە ناسراوە بە"ATP." -
2:17 - 2:20خانەکان ئەم وزەیە بۆ هەمووشتێک
بەکاردێنن لە چاکبوونەوە -
2:20 - 2:21تا گەشە کردن
-
2:21 - 2:22تا دووبارە بەرهەم هێنانەوە.
-
2:22 - 2:26نەک تەنها وزەیەکی زۆری دەوێت
تا گەردەکانی پێویستی دروست بکات، -
2:26 - 2:30بەڵکو زیاتری دەوێت تا
بۆ ئەم شوێنەیانەی پێویستە لێیبن بمانبات. -
2:30 - 2:32دیاردەی جیهانی ئینترۆپی
-
2:32 - 2:36واتا گەردەکان هەڕەمەکانە بڵاودەبنەوە،
-
2:36 - 2:40لە ناوچە چڕیە بەرزەکان بۆ
ناوچە چڕیە نزمەکان دەجوڵێن، -
2:40 - 2:44یاخود تەنانەت بۆ گەردی
بچووکتر و ئەتۆم دابەش دەبن. -
2:44 - 2:47هەربۆیە بە بەردەوامی خانەکان لەسەر
ئینترۆپی بەردەوامن -
2:47 - 2:50بە بەکارهێنانی وزە تا
پارێزگاری لە گەردەکانیان بکەن -
2:50 - 2:52لە هەموو پێکهاتە ئاڵۆزەکان
-
2:52 - 2:56کە پێویستە تا فەرمانە
زیندەوەرییەکان ڕووبدات. -
2:56 - 3:00دابەشبوونی ئەم ڕیزکراوانە کاتێکە کە تەواوی
خانە بۆ ئینترۆپی خۆی بە دەستەوە دەدا -
3:00 - 3:03کە ئەنجامەکانی کۆتایی مردنە.
-
3:03 - 3:07ئەمە هۆکارێکە زیندەوەرەکان ناتوانن
بە ئاسانی پڕشنگی ژیانیان بۆ بگەڕێتەوە. -
3:07 - 3:08تازە ئەوان مردوون.
-
3:08 - 3:12دەتوانین دەست لەسەر سینگی کەسێک
دابنێن تا هەناسەی بۆ بگەڕێنینەوە، -
3:12 - 3:13بەڵام ئەو باش نابێت
-
3:13 - 3:16ئەگەر زۆربەی کردارەکانی دیکە
لە سوڕی ئامێری هەناسەکە بەژداریان کردبێت -
3:16 - 3:18چیتر کارناکەن.
-
3:18 - 3:21بەهەمان شێوە، کارەبا لێدانی
ئامێری دیفای بەرلەیتەر -
3:21 - 3:24دڵە لە کارکەوتووەکە ناخاتەوە کار.
-
3:24 - 3:28بەڵام خانەکانی ماسولکە هەماهەنکی دەکەن
لە ئاسایکردنەوەی لێدانی دڵ -
3:28 - 3:31هەربۆیە دەنگی لێدنی دڵێکی
ئاسایان دەست دەکەوێتەوە. -
3:31 - 3:35ئەمە کەسێک لە مردن ڕزگار دەکات،
بەڵام مردوو زیندوو ناکاتەوە، -
3:35 - 3:37یاخود دڕندەیەک دووانە بەیەکەوە
لە لاشەی مردووەکە. -
3:37 - 3:41کەواتە وادەردەکەوێت کە هەموو
موعجیزە تەندروستییە هەمەجۆرەکانمان -
3:41 - 3:45دەتوانێت مردن دوابخات یان ڕێگری لێبکات
بەڵام ناتوانێت مردوو زیندوو بکاتەوە. -
3:45 - 3:47بەڵام بەم شێوەیەش ئاسان نییە
-
3:47 - 3:51چونکە پێشکەوتنە نەگۆڕەکان
لە تەکنەلۆژیا و تەندروستی -
3:51 - 3:54گەیشت بە دیاریکردنی
نەخۆشیەک وەک لە هۆشچوون، -
3:54 - 3:57کە باسی مەرجەکانی گەڕانەوە بۆ
ڕەسەنیەت دەکات، -
3:57 - 4:01لەسەر خەڵکانێک کە پێشتر
بە مردوو هەژمارکراون. -
4:01 - 4:06لە داهاتوودا، خاڵی نەگەرانەوە
لەوانەیە زیاتر باسی لێبکرێت. -
4:06 - 4:09هەندێک ئاژەڵ بەوە ناسراون
کە زۆر دەژین -
4:09 - 4:11یاخود لە هەلومەرجە سەختەکان ڕزگاریان دەبێت
-
4:11 - 4:14بە هێواشکردنەوەی کردارە زیندەوەریەکانیان
-
4:14 - 4:17بۆ خاڵیک کە لە ڕاستیدا وەستاون.
-
4:17 - 4:20و توێژینەوەی ئینتۆ کراێۆنس
هیوای هەمان دەستکەوت دەخوازێت -
4:20 - 4:24کەسە مردووەکان دەبەستن
و دواتر دەیانبوژێنەوە -
4:24 - 4:26کاتێک تەکنەلۆژیایی نوێتر دەتوانێت
یارمەتیان بدات. -
4:26 - 4:31دەبینن، ئەگەر خانەکان ببەسترێن
تەنها کەمێک لە گەردە بچووکەکان دەجوڵێن، -
4:31 - 4:33و بڵاوەپێکردن بە تەواوەتی دەوەستێت.
-
4:33 - 4:38تەنانەت ئەگەر هەموو کرداری شانە پڕ
لە خانەکانی کەسێک دابەشبووبوون، -
4:38 - 4:42لەوانەیە هێشتا بتوانێت بە
کۆمەڵێکی زۆری نانۆبۆت خۆی لە مردن لابدات، -
4:42 - 4:45جوڵاندنی هەموو گەردەکان
بۆ شوێنە گونجاوەکانیان، -
4:45 - 4:49لە هەمان کاتدا
ATP لە هەموو خانەکان بدات، -
4:49 - 4:53بەم هۆکارەی بە ئاسانی لاشەکە
لەم شوێنە بەجێڵدراوە هەڵبگیرێتەوە. -
4:53 - 4:56هەربۆیە ئەگەر وابیربکەینەوە ژیان
وەکو تیشکێکی جادووی نییە، -
4:56 - 5:01بەڵام دۆخەکە زۆر ئاڵۆزە،
ڕێکخستنی توانای بەردەوامی خودە، -
5:01 - 5:04مردن تەنها کرداری
بەرزکردنەوەی ئینترۆپییە -
5:04 - 5:07کەواتە ئەم هاوسەنگییە
ناچالاکە لەناو دەبات. -
5:07 - 5:10و لە خاڵێکدا کەوا
بەتەواوەتی کەسێک مردووە -
5:10 - 5:12وادەردەکەویت نەگۆڕێکی جێگیر نەبێت،
-
5:12 - 5:15بەڵام بابەتێکی سادەیە
چەندە لەم ئینترۆپیانەمان پێویستە -
5:15 - 5:18تا بتوانین لە ژیاندا بمێنینەوە.
- Title:
- لە چ چرکەساتێکدا دەمریت؟- ڕانداڵ هەیس
- Speaker:
- ڕانداڵ هەیس
- Description:
-
تەواوی ڤیدیۆکە لێرە چاو لێبکە: http://ed.ted.com/lessons/at-what-moment-are-you-dead-randall-hayes
تا ئەو جێگەیەی بتوانین بەدواداچوون بۆ بوونمان دەکەین. مرۆڤەکان لە لایەن مردن و زیندووبوونەوەوە سەرنجیان
ڕاکێشراوە. بەڵام ئایە زیندووبوونەوە بوونی هەیە؟ بەهەرحاڵ، جیاوازی ڕاستەقینەی نێوان دروستکراوێکی زیندوو و لاشەیەکی مردوو چییە؟
ڕانداڵ هەیس تیۆرە زانستیەکان هەڵ دەداتەوە کەوا تا بە دوای وڵامی ئەم پرسیارە کۆن و دێرینانە بکەوێت.وانە لە لایەن ڕانداڵ هەیس، وێنەی جوڵاو لە لایەن ئەنتۆن بۆگاتی.
- Video Language:
- English
- Team:
- closed TED
- Project:
- TED-Ed
- Duration:
- 05:34
Daban Q Jaff approved Kurdish (Central) subtitles for At what moment are you dead? | ||
Mardin Abdalqadir accepted Kurdish (Central) subtitles for At what moment are you dead? | ||
Mardin Abdalqadir edited Kurdish (Central) subtitles for At what moment are you dead? | ||
Mardin Abdalqadir edited Kurdish (Central) subtitles for At what moment are you dead? | ||
Daban Q Jaff edited Kurdish (Central) subtitles for At what moment are you dead? | ||
Daban Q Jaff edited Kurdish (Central) subtitles for At what moment are you dead? |